جلسات پرخوران گمنام (OA) امروز در بسیاری از شهر‌های ایران برگزار می‌شوند. برخی از این جلسات به‌صورت آنلاین هم در دسترس هستند تا افراد از سراسر کشور بتوانند در آن شرکت کنند.
مریم سعادتی، جامعه ۲۴- پرخوران گمنام یا Overeaters Anonymous (OA) یک انجمن حمایتی و خودیاری برای افرادی است که با مشکلات پرخوری، غذاخوردن اجباری، یا سایر عادات غذایی ناسالم دست و پنجه نرم می‌کنند. این جلسات بر اساس دوازده قدم معروف (همانند الکلی‌های گمنام) طراحی شده‌اند و هدفشان کمک به افراد برای رهایی از وابستگی به غذا و ایجاد یک زندگی سالم‌تر است.
ویژگی‌های اصلی جلسات OA
ویژگی‌های اصلی جلسات OA شامل موارد زیر است:
۱. ناشناس بودن: شرکت‌کنندگان در این جلسات به صورت ناشناس هستند و این حریم خصوصی به آن‌ها کمک می‌کند که بدون نگرانی از قضاوت شدن، تجربیاتشان را به اشتراک بگذارند.
۲. دوازده قدم: جلسات بر پایه برنامه دوازده قدمی طراحی شده‌اند، که شامل پذیرش مشکل، جستجوی راهنمایی، و انجام تغییرات درونی و رفتاری است.
۳. پشتیبانی گروهی: در این جلسات، اعضا از یکدیگر حمایت می‌کنند و بهبود و تجربیات خود را به اشتراک می‌گذارند.
۴. تنوع در مشکلات غذایی: برخلاف برخی انجمن‌ها، OA فقط مختص افرادی که با پرخوری دست و پنجه نرم می‌کنند، نیست. افرادی که مشکلات دیگری مثل غذا نخوردن، رژیم‌های ناسالم و رفتار‌های غذایی افراطی دارند نیز می‌توانند در این جلسات شرکت کنند.
این جلسات به‌صورت حضوری یا آنلاین برگزار می‌شوند و افراد در هر مرحله‌ای از مشکل می‌توانند به آن بپیوندند.
تشکیل جلسات OA در ایران
جلسات پرخوران گمنام (OA) امروز در بسیاری از شهر‌های ایران برگزار می‌شوند. برخی از این جلسات به‌صورت آنلاین هم در دسترس هستند تا افراد از سراسر کشور بتوانند در آن شرکت کنند.
برای پیدا کردن نزدیک‌ترین جلسات OA، افراد می‌توانند به وب‌سایت‌های مرتبط با انجمن‌های گمنام در ایران از جمله https://www.oair.ir مراجعه کنند یا از طریق تماس با انجمن‌های پشتیبان و گروه‌های خودیاری اطلاعات دقیق‌تری بگیرند.
همچنین، برخی از گروه‌های OA ممکن است جلسات آنلاین برگزار کنند که شرکت در آن‌ها را برای افراد در هر نقطه‌ای از کشور آسان‌تر می‌کند.
انجمن پرخوران گمنام چند عضو دارد؟
تعداد دقیق اعضای انجمن پرخوران گمنام (OA) به دلیل ناشناس بودن اعضا و تفاوت در حضور افراد در جلسات مشخص نیست. با این حال، OA یکی از انجمن‌های شناخته‌شده در سراسر جهان است و هزاران عضو در کشور‌های مختلف، از جمله ایران، دارد. این انجمن به دلیل مشکلات روزافزون مربوط به پرخوری و عادات غذایی ناسالم، در حال رشد است و اعضای آن از هر سن، جنسیت و پس‌زمینه‌ای در آن شرکت می‌کنند.
در ایران، تعداد اعضا نیز به‌طور دقیق گزارش نمی‌شود، اما افزایش مشکلات تغذیه‌ای و وابستگی به غذا باعث شده است که افراد بیشتری به این گروه‌ها جذب شوند و از حمایت و همراهی آن‌ها بهره بگیرند.
انجمن OA برنامه غذایی به اعضا می‌دهد؟
انجمن پرخوران گمنام برنامه غذایی خاصی را به اعضا ارائه نمی‌دهد. رویکرد این انجمن بر روی بهبود رابطه اعضا با غذا و رهایی از عادات غذایی ناسالم است، نه تعیین یک رژیم یا برنامه غذایی مشخص.
بیشتر بخوانید: نشانه‌های پرخوری عصبی و راه های درمان آن
به‌جای تجویز یک رژیم خاص، OA به اعضا کمک می‌کند تا تعادل و هوشیاری غذایی را با استفاده از دوازده قدم و ابزار‌های حمایتی مانند جلسات گروهی، کار با یک راهنما، و بررسی مسائل روانی و احساسی مرتبط با غذا ایجاد کنند. هر فرد ممکن است بر اساس نیاز‌های خود یک برنامه غذایی مشخص انتخاب کند، ولی این انتخاب به عهده خود او است و OA دخالتی در آن ندارد.
با این حال، برخی از اعضا به توصیه پزشکان یا متخصصان تغذیه از برنامه‌های غذایی مشخصی استفاده می‌کنند، اما این موضوع در چارچوب اهداف شخصی خودشان است و بخشی از رویکرد رسمی OA محسوب نمی‌شود.
فرمت نود چیست؟
فرمت نود (How) شاخه‌ای از انجمن پرخوران گمنام (OA) است که تمرکز بیشتری بر روی ایجاد ساختار و دستورالعمل‌های خاص برای رسیدن به هوشیاری غذایی و کنترل پرخوری دارد. تفاوت اصلی فرمت نود با جلسات عمومی OA در این است که فرمت نود به اعضا کمک می‌کند تا با جزئیات بیشتری به رفتار‌های غذایی خود بپردازند و اصول مشخصی را برای پرهیز و تعهد به هوشیاری غذایی در زندگی روزمره به کار ببرند.
ویژگی‌های اصلی فرمت نود
۱. تمرکز بر هوشیاری غذایی: یکی از اهداف فرمت نود، شفاف‌سازی و تشخیص غذا‌ها و رفتار‌هایی است که باعث تحریک پرخوری می‌شوند. اعضا یاد می‌گیرند تا با آگاهی از عادات خود، رفتار‌های ناسالم را شناسایی کرده و از آن‌ها پرهیز کنند.
۲. پشتیبانی قوی و تعهد: در فرمت نود، تأکید زیادی بر پشتیبانی فردی و گروهی وجود دارد. افراد می‌توانند از راهنما‌ها (اسپانسرها) و دیگر اعضا کمک بگیرند و به نوعی تعهد قوی برای پایبندی به اصول تعیین‌شده داشته باشند.
۳. استفاده از ابزار‌های OA: این شاخه نیز به مانند جلسات عمومی OA، از دوازده قدم، جلسات گروهی، و سایر ابزار‌های حمایتی استفاده می‌کند. اما ابزار‌هایی مثل نوشتن، گفتگو با راهنما و گزارش روزانه بیشتر مورد توجه است.
۴. پرهیز از غذا‌های محرک: فرمت نود به اعضا کمک می‌کند که فهرستی از غذا‌هایی که ممکن است باعث تحریک پرخوری در آن‌ها شود، تهیه کرده و از آن‌ها اجتناب کنند.
این شاخه برای افرادی مفید است که به دنبال ساختاری دقیق‌تر و راهکار‌های عملی‌تر برای مدیریت مشکلات غذایی خود هستند و مایلند فراتر از جلسات عمومی OA، اصول مشخصی را به‌کار بگیرند.
علت شکل‌گیری فرمت نود
فرمت نود (HOW) در دهه ۱۹۸۰ در ایالات متحده شکل گرفت و علت شکل‌گیری آن، نیاز به ایجاد ساختاری دقیق‌تر و مشخص‌تر برای کمک به اعضای پرخوران گمنام (OA) بود که به دنبال چارچوبی قوی‌تر برای مدیریت مشکلات غذایی خود بودند. در این زمان، برخی اعضای OA احساس کردند که به حمایت بیشتری نیاز دارند تا بتوانند به تعهدات و اصول هوشیاری غذایی پایبند باشند و کنترل بیشتری بر روی عادات غذایی خود داشته باشند. به همین دلیل، فرمت نود به عنوان یک رویکرد ساختارمندتر و با تاکید بیشتر بر پرهیز از محرک‌های غذایی و تعهد به اصول مشخص، آغاز شد.
دلایل و اهداف اصلی شکل‌گیری فرمت نود
۱. نیاز به تعهد و پشتیبانی بیشتر: بسیاری از اعضا به دلیل چالش‌های جدی در پایبندی به اصول و مدیریت پرخوری به پشتیبانی دقیق‌تری نیاز داشتند. فرمت نود این امکان را فراهم کرد که اعضا با جدیت بیشتری به تعهدات خود عمل کنند.
۲. ایجاد چارچوبی مشخص برای هوشیاری غذایی: فرمت نود با تعیین اصولی برای پرهیز از غذا‌های محرک و ایجاد چارچوب‌های مشخص، به اعضا کمک می‌کند تا رابطه بهتری با غذا برقرار کنند و از عادات غذایی ناسالم دوری کنند.
۳. شناسایی غذا‌ها و رفتار‌های محرک: این شاخه به افراد کمک می‌کند تا الگو‌های غذایی ناسالم خود را بهتر بشناسند و از مواد غذایی یا رفتار‌هایی که باعث تحریک پرخوری آن‌ها می‌شود، اجتناب کنند.
۴. ایجاد حس مسئولیت‌پذیری و شفافیت: در فرمت نود، اعضا معمولاً با راهنما‌ها (اسپانسرها) در تماس هستند و گزارش روزانه‌ای از وضعیت خود ارائه می‌دهند، که این امر حس مسئولیت‌پذیری بیشتری ایجاد می‌کند.
فرمت نود از همان ابتدا با استقبال افرادی که به دنبال یک راهکار ساختارمندتر بودند مواجه شد و از آن زمان به یکی از شاخه‌های پرطرفدار OA تبدیل شده است. این فرمت همچنان با همان اصول و ساختار اولیه به کار خود ادامه می‌دهد و برای بسیاری از افراد روشی موثر برای مدیریت مشکلات غذایی است.