گرمایش مرگبار زمین طی ۳ دهه/ ایران در فهرست کشور‌هایی با بیشترین آمار مرگ و میر ناشی از تغییرات آب و هوایی

جامعه ۲۴ - پژوهش‌های جدید نشان داده که بیش از یک سوم تمام مرگ‌های ناشی از گرما در سراسر جهان از سال ۱۹۹۱ تا ۲۰۱۸ می‌تواند به گرمایش جهانی ناشی از فعالیت‌های انسانی مربوط باشد. به گزارش گاردین، اوضاع وخیم اقلیمی، تبعات متفاوتی دارد، از آتش‌سوزی جنگل‌ها و مراتع گرفته تا فجایع شدید آب‌وهوایی.

با افزایش دما، امواج گرمایی شدیدتر و با بسامد بیشتری روی می‌دهد و به‌طور نامتناسبی بر افراد مسن و کسانی که دارای بیماری‌های مزمن مثل آسم هستند، تاثیر می‌گذارد و آن‌ها را در معرض امراض و مرگ زودرس قرار می‌دهد. مطالعه‌ای که اخیرا در ژورنال «Nature Climate Change» منتشر شده، از داده‌هایی مربوط به ۷۳۲ نقطه در ۴۳ کشور استفاده کرده تا تعداد مرگ‌های مرتبط با سطوح گرمایی بالاتر از دمای ایده‌آل برای سلامت انسان‌ها را که در هر منطقه متفاوت است، محاسبه‌کند.

پژوهشگران در این مطالعه، شرایط آّب‌وهوایی گذشته را که تحت سناریو‌های با‌یا بدون گرمای ناشی از فعالیت‌های انسانی شبیه‌سازی شده بودند، بررسی کردند؛ این کار به آن‌ها اجازه داد تا تاثیر گرما و سلامتی مرتبط با فعالیت‌های انسان را از روند طبیعی آن جدا کنند. پژوهشگران دریافتند که به طور کلی، ۳۷ درصد از همه مرگ‌های مرتبط با گرما در مناطق مورد مطالعه، مربوط به فعالیت‌های انسانی بوده است؛ اما بیشترین سهم ناشی از تغییرات آب‌وهوایی (بیش از ۵۰ درصد) در جنوب و غرب آسیا (ایران، کویت)، جنوب شرق آسیا (فیلیپین و تایلند) و آمریکای جنوبی و مرکزی بوده است. پروفسور آنتونیو گاسپارینی از دانشکده بهداشت و پزشکی گرمسیری لندن و نویسنده ارشد این گزارش می‌گوید: «این داده‌ها حاکی از آن است که حتی در این مراحل نسبتا ابتدایی تغییرات بالقوه فاجعه‌بار آب‌وهوایی، آثار گرمایش سریع روی سلامت انسان احساس می‌شود.»

بیشتر بخوانید: تالاب‌های خشک شده ۴۰ درصد کانون‌های بحرانی گرد و غبار

او می‌گوید: «این نوعی فراخوان برای اقدام جهت جلوگیری از اثرات احتمالی یا تلاش برای کاهش این اثرات است که البته در‌آینده که گرم شدن زمین ادامه می‌یابد، بیشتر خواهد بود. پیام اصلی این است که … شما نباید تا سال ۲۰۵۰ منتظر بمانید تا شاهد افزایش مرگ‌ومیر مرتبط با گرما باشید.» جدا از مرگ، افزایش گرما باعث مشکلات دیگر سلامتی از جمله بیماری‌های قلبی عروقی یا تنفسی هم می‌شود. دکتر آنا‌ویسیدو-کابرا، نویسنده اصلی این مقاله از دانشگاه برن، می‌گوید که این مشکلات، معمولا بیشتر از مرگ است و هزینه‌های درمان را هم باید به آن اضافه کرد: «مرگ‌ومیر فقط نوک کوه یخ است.»

تجزیه‌و تحلیل‌های این گزارش، تمام کره زمین را پوشش نمی‌دهد؛ برای مثال، داده‌های تجربی کافی برای بخش‌های‌بزرگی از آفریقا و جنوب آسیا وجود نداشت. با این حال، دکتر کِلِر گودس، پژوهشگر ارشد دانشکده علوم محیط زیستی در دانشگاه آنگلیای شرقی، می‌گوید: «نتیجه این مطالعه از نظر علمی، قوی و هشدار دهنده است.» او گفته است: «این داده‌ها به ما می‌گویند که مردم در همه قاره‌ها به دلیل افزایش استرس گرمایی حاصل از تغییرات آب‌وهوایی ناشی از فعالیت انسان‌ها، در حال مرگ هستند. این امر ضرورت اقدام جهانی برای کاهش انتشار گاز‌های گلخانه‌ای را برجسته می‌کند. مهم‌تر از هر زمان دیگری است که توافق‌های معنادار از Cop۲۶، کنفرانس آب‌وهوایی سازمان ملل در ماه نوامبر سربرآورد.» سال گذشته، با وجود ۷ درصد کاهش سوزانده‌شدن سوخت‌های فسیلی به علت قرنطینه و تعطیلی سراسری به‌واسطه کرونا، دمای جهانی ۱.۲ درجه سانتی‌گراد بالاتر از سطوح پیشاصنعتی بود. این عدد بسیار نزدیک به ۱.۵ درجه سانتی‌گراد افزایش دمای تعیین شده برای جهان است. گمان می‌رود، فراتر از این دما، حتی به اندازه نیم درجه سانتی‌گراد، خطرات خشکسالی، سیل، گرمایش شدید و فقر و گرسنگی برای صد‌ها میلیون نفر از مردم جهان را به دنبال خواهد داشت.

حمل‌ونقل بیشترین سهم در انتشار گاز‌های گلخانه‌ای

سخنان زیادی در مورد گرم‌شدن کره زمین بیان می‌شود؛ مقالات بسیاری نوشته می‌شود. بخش زیادی از گرم شدن زمین به دلیل فعالیت‌های انسانی در تولید گازهای‌گلخانه‌ای است. حدود چهار ماه پیش، در ماه فوریه، گزارشی منتشر شد که نشان می‌داد حمل‌ونقل با ۲۹ درصد، بالاترین سهم را در ایجاد گاز‌های گلخانه‌ای دارد.
نمودار‌ها نشان می‌دهد که سهم منابع تولید گاز‌های گلخانه‌ای، به ترتیب به این صورت است: ۲۹ درصد حمل‌ونقل، ۲۸ درصد الکتریسیته، ۲۲ درصد صنعت، ۱۲ درصد تجاری و مسکونی، ۹ درصد هم کشاورزی. موتور‌های احتراقی که با سوزاندن سوخت‌های فسیلی کار می‌کنند، بخش اصلی سیستم حمل‌ونقل ما را تشکیل می‌دهند. خودرو‌های شخصی و کامیون‌های سبک نیمی از این ۲۹ درصد را که حمل‌ونقل مسئول تولید آن است، تولید می‌کنند. بخش‌های دیگر، هواپیماها، کشتی‌ها، اتوبوس‌ها و موارد این‌چنینی هستند.

تام سورلز، متخصص هواشناسی می‌گوید: «با دیدن این اعداد و ارقام، به خوبی متوجه می‌شویم که چرا تا این اندازه روی خودرو‌های الکتریکی تاکید می‌شود. در واقع آینده اتمسفر ما به پیشرفت و موفقیت در این موضوعات بستگی دارد.» به گفته او، مسئله اصلی در تولید خودرو‌های برقی این است که چگونه باید آن‌ها را بسازیم. او می‌گوید: «آمار و ارقام نشان می‌دهد که الکتریسیته سهم ۲۸ درصدی در تولید گاز‌های گلخانه‌ای دارد. این بدان علت است که ما در حال حاضر برای ایجاد الکتریسیته از سوخت‌های فسیلی استفاده می‌کنیم. در آینده، ما برای تولید الکتریسیته، از منابع تجدیدپذیر مثل منابع خورشیدی، بادی و برق آبی بیشتر از زغال‌سنگ استفاده خواهیم کرد.»

کاهش ۴ درصدی گاز‌ها در اروپا

دیروز همچنین گزارش دیگری منتشر شد که نشان می‌داد، انتشار گاز‌های گلخانه‌ای در اتحادیه اروپا طی سال ۲۰۱۹ حدود ۴ درصد کاهش داشته است. به گزارش آژانس محیط زیستی اروپا، داده‌های منتشر شده دیده‌بان محیط زیستی اروپا نشان می‌دهد که کشور‌های عضو اتحادیه اروپا در سال ۲۰۱۹ با کاهش ۳.۸ درصدی انتشار گاز‌های گلخانه‌ای، انتشار اتحادیه اروپا را به ۲۴ درصد زیر سطوح ۱۹۹۰ رسانده است. این کاهش به علت تعطیلی و قرنطینه سراسری بسیاری از کسب‌وکار‌ها در دنیا رخ داده است. این در حالی است که اتحادیه اروپا می‌خواهد تا سال ۲۰۳۰، انتشار گاز‌های گلخانه‌ای خود را تا ۵۵ درصد نسبت به سطوح ۱۹۹۰ کاهش دهد. یعنی اگر این کاهش تا یک دهه دیگر ادامه پیدا کند، این بلوک می‌تواند به اهداف تعیین‌شده‌اش دست یابد. بریتانیا هم برای خودش هدف کاهش ۶۸ درصدی انتشار گاز‌های گلخانه‌ای را تا ۲۰۳۰ و کاهش ۷۸ درصدی تا ۲۰۳۵ را تعیین کرده است.

آژانس محیط زیستی اروپا اعلام کرده که حدود ۸۰ درصد از کاهش انتشار آلاینده‌های اتحادیه اروپا در سال ۲۰۱۹، ناشی از بخش گرما و نیرو بوده است. اما میزان انتشار گاز‌های ناشی از حمل‌ونقل در این اتحادیه، همچنان رو به افزایش است؛ به این معنا، این بلوک در آینده‌ای نزدیک باید فکری به حال انتشار گاز‌های گلخانه‌ای حاصل از حمل‌ونقل بکند تا بتواند به اهداف تعیین‌شده خود دست یابد. گرچه کشور‌های اتحادیه اروپا می‌گویند که بیش از اکثر کشور‌های دنیا تلاش می‌کنند و اهداف سخت‌گیرانه و بلندپروازانه‌ای را برای خود تعیین کرده‌اند، با این حال، فعالان محیط زیستی می‌گویند که اهداف دی‌اکسید کربنی اتحادیه اروپا به اندازه کافی شدید نیست. لورلی لیموزین، یک فعال آب‌وهوا و حمل‌ونقل در گرین‌پیس می‌گوید: «اروپا باید به سرعت سوخت‌های فسیلی را کنار بگذارد و بیشتر انرژی خود را از منابع تجدیدپذیر مانند باد و انرژی خورشیدی کسب کند. اروپا همچنان باید انرژی کمتری را از جمله در حمل‌ونقل که انتشار گاز‌های گلخانه‌ای آن در حال افزایش است، صرف کند و این اتحادیه باید حمل‌ونقل خود را تغییر دهد.»

منبع: روزنامه پیام ما