۲۴ سال با پرسش مهر
۲۴ سال از پرسش مهر می‌گذرد، اما چرا هنوز میزان مشارکت در آن نسبت به سال‌های اجرایش متناسب نیست سوالی است که کارشناسان به آن پاسخ می‌دهند.
جامعه ۲۴- رئیس‌جمهور در یک مدرسه کوچک در روستای کمیته از توابع صالح‌آباد شهرری، میان نظم و ترتیب دانش‌آموزان ابتدایی که با ماسک به صورت و فاصله یک‌متری از هم روی صندلی نشسته بودند، سال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ را رسمیت بخشید و به عنوان رئیس دولت سیزدهم، بیست و دومین پرسش مهر را مطرح کرد.
پرسش ابراهیم رئیسی دو بخش داشت، اول این که ایران قوی چه ویژگی‌هایی دارد و دوم این که نقش دانش‌آموزان در شکل‌گیری ایران قوی چیست؟ پسران دانش آموز کم سن و سالی که پرچم‌های کوچک ایران را در دست تکان می‌دادند البته به نظر نمی‌آمد چیز زیادی از این پرسش درک کرده باشند ولی این دو پرسش حتما ذهن بخشی از دانش‌آموزان را از همان دیروز درگیر کرد، همان‌گونه که ۲۴سال است پرسش مهر که روسای‌جمهور در روز اول سال تحصیلی مطرحش می‌کنند، بهانه‌ای شده‌است برای تقویت روحیه پرسشگری، توانایی نقد و تحلیل پدیده‌ها و مهم‌تر ایجاد نشاط و تحرک در مدارس.
گرچه مدت‌هاست برخی موسسات، شبیه موسسات کنکوری به پرسش مهر نیز ورود کرده‌اند و برای دانش‌آموزان متقاضی، در قالب‌های مختلف ادبی و هنری و پژوهشی، اثر خلق می‌کنند و روحیه پژوهشگری در آنها را به روحیه تقلب تنزل می‌دهند اما دانش‌آموزان و فرهنگیان، حتی خانواده‌های زیادی هستند که پرسش مهرماهی روسای‌جمهور را به فرصتی برای بیان دغدغه‌ها و راه‌حل‌های خود تبدیل کرده‌اند؛ کسانی که هر سال به عنوان برنده کشوری انتخاب می‌شوند و هدیه خود را از دست رئیس‌جمهور
دریافت می‌کنند.
البته افراد برگزیده هیچ گاه به خوبی معرفی نمی‌شوند و آثار آنها معمولا در بایگانی‌ها خاک می‌خورد و کسی خبردار نمی‌شود آنها دقیقا چه افکاری در ذهن داشته‌اند، ولی رسم طرح پرسش مهرهمچنان پابرجاست.
پرسش‌های ۳ رئیس‌جمهور
ریشه طرح پرسش مهر در روز اول سال تحصیلی به مصوبه شورای عالی آموزش و پرورش برمی‌گردد که تاکید دارد عالی‌ترین مقام اجرایی کشور -رئیس‌جمهور -که رئیس شورای عالی نیز هست باید یکی از مهمترین مسائل کشور یا نظام تعلیم و تربیت را با دانش‌آموزان در میان بگذارد و از آنها پاسخ بخواهد. نخستین پرسش مهر، در دولت اصلاحات و سال ۷۶ توسط رئیس‌جمهور وقت مطرح شد.
پرسش محمد خاتمی که در یکی از مدارس زلزله‌زده استان اردبیل حضور یافته بود، این بود: راهکارهای استقرار امنیت و راه‌حل‌های عملی برای بیرون‌راندن بیگانگان از منطقه چیست؟ در واقع یک پرسش در حیطه سیاست و روابط بین‌الملل.
بیشتر بخوانید: مهر ماه؛ تصویب نهایی لایحه رتبه‌بندی معلمان
بعد از این تاریخ، پرسش مهر برای دو سال به دلایلی که گفته نشد، متوقف ماند و در روز اول مهر ۷۹ دوباره منطبق با سیاست داخلی و خارجی دولت وقت مطرح شد: دین و آزادی در قانون اساسی که روح ملت و اساس وحدت ملی است چه جایگاهی دارد؟ و با گفت‌وگوی تمدن‌ها چگونه می‌توانیم جهانی زیباتر و انسانی‌تر بسازیم؟
در سال تحصیلی ۸۵-۸۴ که دولت تغییر کرده بود و دولت نهم بر سر کار بود این سوالات در قالب پرسش مهر از دانش‌آموزان پرسیده شد که تطابقی آشکار با ادبیات دولت داشت: چرا عدالت زیباست و رابطه عدالت با پیشرفت کشور چیست؟ موانع گسترش عدالت در کشور چیست و چه کسانی از برقراری عدالت نگرانند؟ محمود احمدی‌نژاد در پرسش‌های بعدی‌اش نیز مضامینی ایدئولوژیک را مطرح کرد و از دانش‌آموزان درباره رابطه علم با رشد و کمال انسان، این که پیامبران از چه طریقی راه کمال را در برابر انسان‌ها قرار داده‌اند و این که دانش‌آموزان چه تصویری از آینده ایران در ذهن دارند، سوال کرد. البته نخستین پرسش مهری که رئیس دولت تدبیر و امید به عنوان سیزدهمین پرسش از دانش‌آموزان مطرح کرد پرسشی کاملا متفاوت و در فضایی دیگر بود. حسن روحانی از دانش‌آموزان پرسید: اگر پدر شما رئیس‌جمهور باشد چه اقدامی را به او توصیه می‌کنید که بتواند اعتدال و میانه‌روی را در همه ابعاد زندگی اجتماعی جامعه ایران بگستراند؟
آخرین سوالی هم که او به عنوان رئیس‌جمهور و در آغاز سال تحصیلی ۱۴۰۰-۱۳۹۹ پرسید، پرسشی متفاوت بود چون در فضای کرونایی کشور جز این نمی‌بایست پرسید: برای مقابله با ویروس کرونا چگونه باید به خانواده، همکلاسی‌ها و دوستان‌تان کمک کنید؟
اکنون نیز ابراهیم رئیسی که تا سه سال تحصیلی آینده در کسوت رئیس‌جمهور، پرسش مهر را مطرح خواهدکرد به عنوان پرسش نخست، سراغ شعار دولت سیزدهم رفته‌است؛ ایران قوی و این که نقش دانش‌آموزان در شکل‌گیری چنین ایرانی چیست. در واقع پرسش مهر در ۲۲ دوره حیاتش، پرسشی اغلب سیاسی و برگرفته از باورهای سیاسی و ایدئولوژی دولت‌ها بوده در حالی که می‌توانسته به جز سیاست در حوزه‌های دیگر نیز مطرح شود.
پرسش مهر مفید است به شرط...
اگر سال ۷۶ فقط حدود ۵۴هزار دانش آموز به اولین پرسش مهر رئیس‌جمهور پاسخ دادند سال گذشته این رقم به بیش از دو میلیون و ۵۰۰هزار دانش آموز رسید که در رشته‌های ادبی (سخنوری، شعر و داستان کوتاه)، رسانه و فضای مجازی(وب‌نوشت) و هنرهای دستی و تجسمی از جمله گرافیک، طراحی، نقاشی، خوشنویسی، نقاشیخط،کاریکاتور، حجم و مجسمه، حتی پویانمایی و سرود به پرسش مهر بیست و یکم پاسخ دادند.
در واقع به لحاظ آماری، تعداد دانش‌آموزان شرکت کننده در این سال‌ها رشد کرده اما چون ۲۲سال است پرسش مهر مطرح می‌شود رشد تعداد شرکت‌کننده‌ها با قدمت پرسش مهر، تناسبی ندارد.
درباره این که چرا تقریبا یک ششم دانش‌آموزان کشور به پرسش مهر پاسخ می‌دهند محمدرضا نیک‌نژاد، کارشناس مسائل آموزش و پرورش به ما می‌گوید: پرسش مهر باید منطبق بر دغدغه دانش‌آموزان و حول و حوش مشکلات واقعی و اساسی کشور باشد تا ذهن دانش‌آموزان و خانواده‌ها را درگیر کند اما چون معمولا پرسش‌ها ایدئولوژیک هستند و از مشکلات و دغدغه‌های جامعه فاصله دارند، نمی‌توانند همه دانش‌آموزان را جذب کنند. نیک‌نژاد اضافه می‌کند: اساس پرسش مهر، مساله سازی و ایجاد یک پرسش و پاسخ درونی در دانش‌آموزان و گپ و گفت آنها با جامعه است. پس اساس آن درست است ولی چون لازمه پاسخگویی به پرسش مهر، تحقیق و پژوهش است و ساختار نظام آموزشی ما بر پایه پژوهش بنا نشده، فقط تعداد کمی از دانش‌آموزان علاقه‌مند تحقیق و یا رقابت در آن شرکت می‌کنند که اگر بناست این اقلیت تبدیل به اکثریت شود باید در پرسش مهر و ساختار نظام آموزشی تغییراتی ایجاد شود.
منبع: روزنامه جام جم
دیدگاه کاربران
آخرین اخبار
پربحث ترین
پربازدید ترین
