تالاب‌های خوزستان قتلگاه پرندگان مهاجر/ سکوت سازمان محیط زیست برابر قتل‌عام پرندگان

جامعه ۲۴ ، شادی مکی: مرگ پرندگان مهاجر تنها در میانکاله رخ نمی‌دهد گویا این مهمانان خسته بال و زیبا به هر کجای ایران که پا بگذارند مرگ و نابودی در انتظارشان است. در تالاب‌های خوزستان هم این پرندگان امنیت جانی نداشته و جانشان به راحتی گرفته می‌شود.

به گزارش جامعه ۲۴ ، درباره مرگ پرندگان مهاجر در جنوب و شمال کشور البته تفاوت‌هایی به چشم می‌خورد. سازمان دامپزشکی کشور و سازمان حفاظت محیط زیست علت مرگ و میر گسترده پرندگان مهاجر در میانکاله را مسمومیت ناشی از بوتولیسم اعلام کرد درحالی‌که اسماعیل کهرم پرنده شناس معتقد است که این مرگ و میر‌ها به دلیل مسمومیت آب تالاب میانکاله توسط افراد محلی و سودجویان است. البته شکار گسترده این مهمانان تازه از راه رسیده و فروش لاشه این پرندگان در بازار فریدونکنار هم قابل انکار نیست.

اما درباره مرگ پرندگان مهاجر در جنوب کشور داستان همان قصه تلخ شکار‌های گسترده است که هیچ برخورد جدی با آن‌ها نمی‌شود. در واقع می‌توان گفت سازمان حفاظت محیط زیست تاکنون نسبت به صید و مرگ این پرندگان واکنش جدی نداشته است. پرندگان مهاجر چه با مسموم کردن آب تالاب کشته شوند چه در اثر سم بوتولیسم در آب و چه به دنبال شکار‌های گسترده تنها نشان‌دهنده آن است که ما برای این پرندگان میزبانان خوبی نیستیم. همانطور که برای حیات وحش و گونه‌های جانوری بومی در اقصی نقاط کشور هم نگهبانان خوبی نبوده‌ایم.

۱۵۰ هزار پرنده مهاجر آمدند، ۱۰۰ هزار قطعه جان به در بردند

ناصر عبیات، فعال محیط زیست خوزستانی درباره شکار پرندگان مهاجر در خوزستان به جامعه ۲۴ می‌گوید: «خوزستان به لحاظ تنوع زیستی، منطقه‌ای غنی در کشور است. در شمال خوزستان ۵ رودخانه وجود دارد و به لحاظ وجود تالاب و رودخانه و تنوع اقلیمی در خاورمیانه و حتی جهان بی‌نظیر است. همین عامل هم باعث ورود پرندگان مهاجر به این استان از روزگاران دور بوده است.»

«اردک سر سفید، اردک مرمری، عقاب دم سفید، پلیکان سفید و مارگردان شاخص‌ترین پرندگان مهاجری هستند که به تالاب‌های هورالعظیم و شادگان کوچ می‌کنند.»

«براساس گزارش اداره محیط زیست استان خوزستان سالانه ۱۸۰ هزار پرنده مهاجر به خوزستان کوچ می‌کنند. متاسفانه این پرندگان هرساله توسط شکارچیان صید می‌شوند. شیوه صید هم به این صورت است که شکارچیان اطراف یک زمین وسیع بایر را خاکریزی کرده و اصطلاحا محمیه می‌سازند. در این زمین آب را رها کرده و بعد با دانه‌ریزی و غذارسانی به پرندگان اعتماد آن‌ها را جلب می‌کنند، بعد از اینکه اعتماد پرندگان مهاجر جلب شد آن‌ها را به وسیله تور یا با استفاده از سم شکار می‌کنند.»

«این شکارچیان روزانه هزار تا دو هزار پرنده مهاجر را شکار و وارد بازار‌های سوسنگرد، هویزه، شادگان و به ویژه کیان که در فاصله ۲۰۰ متری اداره محیط زیستان استان هم قرار دارد، می‌کنند. متاسفانه سازمان محیط زیست که در نزدیکی این بازار قرار دارد هیچ واکنشی نسبت به این موضوع نشان نداده است.»

«تنش آبی، وجود محمیه‌ها و تردد شکارچیان در کنار حضور شرکت‌های نفتی که در حال اکتشاف نفت هستند باعث شده تعداد پرندگان در تالاب‌های خوزستان کاهش پیدا کند. براساس گزارش سازمان محیط زیست در سال ۹۹ حدود ۱۵۰ هزار پرنده مهاجر آبزی و کنار آبزی به خوزستان کوچ کرده‌اند. بیشتر این پرندگان از روسیه و اروپا وارد کشور می‌شوند و کوچ خود را از اوایل پاییز شروع می‌کنند، اما متاسفانه هر ساله تعداد زیادی از این پرندگان شکار شده و شاید از این تعداد تنها ۱۰۰ هزار پرنده به خاستگاه اصلی خود بازگردند.»

«شکار این پرندگان عموما توسط سودجویانی انجام می‌شود که می‌توان گفت بسیاری از آن‌ها وضعیت مالی خوبی هم دارند چرا که هر کسی توان ساخت محمیه را ندارد. کشتار پرندگان به‌ویژه در شمال و جنوب غربی کشور باعث شده که تعداد این پرندگان سال به سال کمتر شود.»

بیشتر بخوانید: تالاب‌های کشور خط پایان پرندگان مهاجر؟

«۱۰ سال است که برای حفاظت از پرندگان مهاجر دست به مطالبه‌گری زده‌ایم، اما متاسفانه سازمان محیط زیست خوزستان دست به توجیه‌های غیرکارشناسی می‌زنند. برای شکار پرندگان علاوه بر محمیه، از دوشه هم استفاده می‌شود. تفاوت دوشه با محمیه آن است که دوشه‌ها تنها برای چند روز برپا می‌شوند، اما محمیه‌ها تمام دوره کوچ پرندگان یعنی از مهر ماه تا بهار سرپا بوده و پرندگان مهاجر را شکار می‌کنند. نکته آن است که اداره محیط زیست استان تنها به توقیف دوشه‌های کوچک بسنده کرده و به محمیه‌های بزرگ که در طول شب بیش از هزار قطعه پرنده را قتل عام می‌کنند واکنشی نشان نمی‌دهد.»

«انجمن درنای امید با کمک فعالان محیط زیست خوزستان اقدامی جالب را در تالاب هورالعظیم انجام داده است به این صورت که با ساخت محمیه و غذارسانی به پرندگان مهاجر موفق شدند از بیش از ۲۰ هزار قطعه پرنده مهاجر محافظت کنند. همچنین اخیرا موفق شدند در این محمیه آبزیان محلی را هم پرورش داده و راهی تالاب هورالعظیم کرده‌اند که این اقدام علاوه بر تامین امنیت پرندگان و پرورش آبزیان باعث توسعه گردشگری در این منطقه شده و بیش از ۳۰ هزار نفر از شهروندان خوزستانی برای آگاهی و شناخت پرندگان مهاجر به این منطقه بازدید کردند.»

قتل عام مرغ زنبورخوار توسط زنبورداران

به گزارش جامعه ۲۴ ، قتل عام پرندگان، اما تنها جان پرندگان مهاجر را تهدید نمی‌کند و پرندگان بومی نیز قربانی ناآگاهی مردم می‌شوند. همین چند روز پیش بود که عبدالحسین کریمی رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان گتوند از توابع استان خوزستان از مرگ بیش از ۲۰۰ قطعه پرنده زنبورخوار گلوخرمایی به دلایل نامعلوم در این شهرستان خبر داد.

وی گفته بود: «تلف شدن این پرندگان در سه روز گذشته از سوی انجمن‌های مردم نهاد، کشاورزان و مردم به اداره حفاظت محیط زیست شهرستان‌ گتوند اطلاع داده شد و بررسی‌ها برای مشخص شدن این موضوع ادامه دارد.

علت مرگ این پرندگان هر چه که باشد آسیبی به محیط زیست و گونه‌های جانوری کشور است که ممانعت از تکرار آن نیاز به علت‌یابی و رفع علت دارد.

عبیات در اینباره به جامعه ۲۴ می‌گوید: «متاسفانه برخی از زنبوداران به اشتباه فکر می‌کنند که پرنده زنبورخوار عامل از بین بردن زنبورهاست و به همین دلیل هم با استفاده از سم به شکل فجیعی این پرندگان را قتل عام می‌کنند. در گتوند روزانه ۷۰ تا ۸۰ پرنده زنبورخوار کشته می‌شوند که تنها ۲۰۰ مورد آن طی یکی دو روز رخ داده است.»

«با توجه به توسعه پرورش زنبور در شهرستان گتوند جان این مرغ بومی به دلیل همان نگرش غیرعلمی و اشتباه و نهایتا استفاده از سم در معرض تهدید جدی است.»