مازوت‌سوزی پیش از موعد در تبریز
ابر سیاهی که از سوخت مازوت بلند می‌شود و بر شهر سایه می‌اندازد، امسال کار خود را در روز‌های ابتدایی پاییز، در شهر تبریز آغاز کرده است. معاون عمرانی استاندار آذربایجان شرقی: با تداوم شرایط ناشی از سوخت مازوت در تبریز، از دی‌ماه باید شاهد تعطیلی اداره‌ها باشیم
جامعه ۲۴ - در پی تصمیمی که تابستان امسال از سوی شرکت ملی گاز ایران، در مورد به صفر رسیدن مصرف گاز در دو نیروگاه حرارتی تبریز و سهند اتخاذ شد، این نیروگاه‌ها زودتر از سال‌های پیش اقدام به تغییر سوخت نیروگاه از گاز به مازوت کردند. پر واضح است که دود این تصمیم شرکت ملی گاز و نیروگاه حرارتی تبریز به چشم مردم شهر می‌رود و این روز‌ها باعث تغییرات چشمگیر در شاخص آلایندگی در مناطق مختلف شهر شده است.
آلودگی هوای تبریز در روز‌های اخیر به حدی رسیده که جواد رحمتی معاون عمرانی استاندار آذربایجان‌شرقی اعلام کرده است: «با تداوم شرایط ناشی از دود مازوت در تبریز، از دی ماه باید شاهد تعطیلی اداره‌ها باشیم» مازندرانی‌ها و اراکی‌ها هم از شروع مازوت سوزی در نیروگاه‌های شهر و نتیجه آن -که آلودگی نفس‌گیر شهر است- به تنگ آمده‌اند.
بیشتر بخوانید: ۴ هزار مرگ زودرس در پایتخت به دلیل آلودگی هوا
در همین شرایط بود که نشست هماهنگی و برنامه‌ریزی تامین سوخت زمستانی برگزار و یکی از محور‌های آن «استفاده حداکثری از نفت‌کوره در نیروگاه‌ها» عنوان شده بود. موضوعی که هرچند از سوی حاضران در جلسه تکذیب شد، اما گویا قرار است به مرور آثار آن در هوایی که مردم در شهر‌های مختلف تنفس می‌کنند، نمایان شود.
اگر هر سال با آغاز فصل زمستان و اوج گرفتن سرما، سر و کله آلودگی هوا و سیاهی نفس‌گیر در کلان‌شهر‌ها پیدا می‌شد، امسال هنوز پاییز به نیمه نرسیده، دود سیاه مازوت یکی پس از دیگری شهر‌های بزرگ را فتح می‌کند. بار‌ها از سوی مسئولان سازمان محیط زیست اعلام شده که با مازوت سوزی در نیروگاه‌ها مخالفند، سازمان بهداشت جهانی بار‌ها درباره این موضوع هشدار‌های جدی داده است، اما باز هم مازوت نخستین گزینه در روز‌هایی است که نیروگاه‌های حرارتی کشور با کمبود سوخت مواجه می‌شوند.
برخی شهر‌های بزرگ از جمله تهران تجربه زمستان سال گذشته را دارند که در آن وزیر نفت وقت در پاسخ به انتقاد‌ها درباره مازوت‌سوزی گفته بود: «چاره دیگری نداریم» و رئیس وقت سازمان محیط زیست هم پاسخی که داشت این بود که: «مازوت استفاده نکنیم، ناگزیر به تحمل خاموشی هستیم» حالا گویا برای پیشگیری از خاموشی و تامین برق در زمستان تصمیم بر این است که زودتر از موعد سوخت نیروگاه‌ها تغییر کرده و نفت کوره جای گازی را بگیرد که تولید آن هم در کشور پایین آمده است.
چندی پیش گزینه جدیدی به نام «میعانات گازی» هم به عنوان سوخت جایگزین در نیروگاه‌ها مطرح شد، اما عملی شدن این جایگزینی مستلزم زیرساخت‌هایی است که ایجاد آن‌ها چند سالی به طول می‌انجامد و راهکار کوتاه مدت مدیران همان گزینه اول و آخر است: مازوت.
محمد میرزایی، رئیس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان محیط زیست به خبرگزاری پانا گفته است: «سازمان حفاظت محیط زیست به دلیل میزان سولفور بالای موجود در سوخت نفت کوره تولیدی پالایشگاه‌های کشور که انتشار آلاینده دی‌اکسید گوگرد و به‌علاوه آلاینده ثانویه ذرات معلق را به دنبال دارد و باعث تشدید آلودگی هوای کلان‌شهر‌ها به ویژه در فصول سرد می‌شود، مخالفت خود را با مصرف سوخت نفت کوره در نیروگاه‌های برق حرارتی کشور اعلام کرده و کماکان بر همین موضع استوار است.»
میرزایی نخستین کسی نیست که از سوی سازمان محیط زیست مخالفت خود را با این امر اعلام می‌کند. مسئولان و روسای این سازمان بار‌ها در خصوص مخالفت سازمان متبوع خود با این اقدام مدیران حوزه انرژی هشدار داده و مخالفت خود را ابراز کرده‌اند. با این‌همه تابستان امسال شرکت ملی گاز دستورالعملی ابلاغ کرد که بر اساس آن مصرف گاز نیروگاه‌های حرارتی کشور تعیین شده و مصرف دو نیروگاه حرارتی تبریز و سهند در استان آذربایجان شرقی صفر اعلام شده است.
به گفته روح الله متفکر آزاد عضو هیات رئیسه مجلس معنای این ابلاغیه آن است که: «نیروگاه تبریز باید روزانه یک میلیون و ۸۰۰ هزار لیتر مازوت مصرف کند که معادل ۳۵۰ تن گوگرد است که وارد هوای تبریز می‌شود و در پی آن هوای شهر ۴۰ تا ۵۰ واحد آلوده‌تر خواهد شد.»
حالا که آغاز مازوت‌سوزی در نیروگاه تبریز، زودتر از موعد هر ساله بوده و از اواخر تابستان آغاز شده است، وضعیت آلاینده‌ها در شهر را نگران کننده کرده و در صورت تداوم این شرایط می‌تواند به مرز بحرانی شدن برسد. تا جایی جواد رحمتی معاون عمرانی استاندار آذربایجان شرقی اعلام کرده است با تداوم این شرایط باید منتظر تعطیلی ادارات با شروع زمستان باشیم.
سیدمحسن موسوی مدیرعامل شرکت مدیریت تولید برق آذربایجان شرقی در خصوص شروع زودهنگام مازوت‌سوزی در نیروگاه تبریز می‌گوید: «برخلاف سال‌های گذشته که مصرف مازوت در نیروگاه تبریز و بناب از زمان پیک مصرف گاز در استان آغاز می‌شد، امسال طبق دستور عمل وزارت از ۱۷ شهریور‌ماه سوخت نیروگاه تبریز را از گاز مایع به مازوت تبدیل کرده‌ایم. از آنجایی که مالک نیروگاه تبریز بخش خصوصی است، شرکت مدیریت تولید برق در استان هیچ اختیاراتی به عنوان بهره‌بردار برای تغییر سوخت نیروگاه به گاز مایع یا مازوت ندارد. این شرکت حتی برای نصب تجهیزات استاندارد کاهش آلودگی هوا هم هیچ نقشی ندارد.»
با وجود هشدار‌هایی که در سال‌های اخیر در پی اعتراضات شهروندان تبریزی به آلودگی هوا در فصول سرد سال شده است و تذکر به نیروگاه تبریز برای استفاده از فیلتر‌های سوختی برای استاندارد‌سازی دودکش‌های نیروگاه، توجهی به این هشدارها نشده است، به گفته موسوی: «هزینه‌های بالای خرید فیلتر در نیروگاه باعث خودداری مالک شده است»، اما تنها تبریز نیست که با استفاده زودهنگام نیروگاه از مازوت زیر سایه ابر سیاه آلودگی قرار گرفته است.
اراک و مازندران هم این روز‌ها با آثار و تبعات مازوت‌سوزی دست به گریبان هستند. محمدرضا رضوی، مدیرکل هواشناسی مازندران در روز‌های اخیر در خصوص افزایش آلودگی در استان به خبرگزاری ایسنا گفته است: «هشدار آلودگی مازندران بار‌ها طی چند سال اخیر در جلسات و برنامه‌های مختلف داده شد، اما توجهی نشده و حتی یک دستگاه اندازه‌گیری آلاینده به استان اختصاص نداده‌اند تا میزان آلودگی مشخص شود. تصاویر ماهواره‌ای نشان می‌دهد مازندران تا چه میزان آلوده است. استفاده نیروگاه شهید سلیمی نکا از سوخت مازوت به جای گاز یکی از علل اصلی آلودگی استان است»
ایسنا در این گزارش در خصوص آلایندگی نیروگاه نکا و افزایش میزان سوخت مازوت در آن آورده است: «این نیروگاه که حدود پنج درصد برق کشور را تأمین می‌کند، به استناد برخی آمار‌ها هر سال دست‌کم حدود یک میلیارد لیتر مازوت می‌سوزاند. آلودگی ناشی از سوخت مازوت در نیروگاه شهید سلیمی نکا طی سال‌های اخیر نیز بار‌ها مورد انتقاد مسئولان و کارشناسان قرار گرفت و هشدار‌هایی درباره آن داده شد، اما این هشدارها نه تنها به حل این معضل منتهی نشد، بلکه بنا به اظهارات مدیر شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی مازندران، میزان مصرف مازوت در این نیروگاه بیش از دو برابر افزایش یافته است»
نگرانی از مصرف مازوت در نیروگاه‌های اصفهان هم وجود دارد و همین امر عباس مقتدایی یکی از نمایندگان این شهر را مجاب به تدوین نامه‌ای خطاب به رئیس‌جمهور، معاون اول رئیس‌جمهور، وزیر نفت، دادستان کل کشور و استاندار اصفهان کرد که در آن درباره مصرف مازوت در نیروگاه‌های این استان به ویژه نیروگاه شهید منتظری هشدار داده شده و آمده است: «تقاضامندم موضوع سوخت مازوت در اصفهان و گوگرد ناشی از آن و سایر آلاینده‌ها، خسارت‌های جانی و تبعات بهداشتی این موضوع در نظر گرفته شود و اجازه داده نشود که با جان انسان‌ها در اصفهان بازی شود»
این وضعیت در سوخت مازوت در نیروگاه‌ها در شرایطی است که به گفته مسئولان حوزه تولید برق، شرایط نسبت به سال گذشته مطلوب ارزیابی می‌شود. مصطفی رجبی‌مشهدی مدیرعامل شرکت مدیریت شبکه برق ایران در گفتگو با ایرنا وضعیت سوخت‌رسانی به نیروگاه‌ها را نسبت به پارسال بهتر ارزیابی کرده و می‌گوید: «روند سوخت‌رسانی به خصوص سوخت دوم برای نیروگاه‌ها که همان گازوئیل است، خوب بوده و اکنون در حال تکمیل مخازن نیروگاه‌ها هستیم. چنانچه این وضعیت تا پایان آبان ماه ادامه پیدا کند و مخازن سوخت دوم نیروگاه‌ها تکمیل شود، در زمستان مشکلی در تامین برق ایجاد می‌شود.»
با وجود تمام هشدارها، اعتراضات و تذکرات مسئولان و مردم، به نظر می‌رسد امسال هم آنطور که از شواهد و تصمیمات و اقدامات برمی‌آید، باید ریه‌ها را برای دست و پنجه نرم کردن با دود مازوت آماده کرد. چرا که گویا در کشوری با این حجم از ظرفیت نیروگاه‌های پاک و تجدیدپذیر، بنای مدیران بر این نیست که دست از استفاده سوخت‌های فسیلی بردارند.
منبع: روزنامه پیام ما
دیدگاه کاربران
آخرین اخبار
پربحث ترین
پربازدید ترین
