تبعات تغییر در لایحه رتبهبندی معلمان در مجلس چیست؟
رئیس سازمان برنامه و بودجه از مجلس خواسته است، نظام رتبهبندی فرهنگیان طبق لایحه دولت اعمال شود، چون در لایحه منابع به اندازه پیشبینی شده است و اگر بیش از این در نظر گرفته شود به خلق پول، استقراض و هزینه سنگین به قشرهای دیگر منجر خواهد شد.
جامعه ۲۴ - دولت پایبندی خود به اجرای لایحه رتبهبندی معلمان طبق منابع پیشبینی شده را اعلام کرده است.
مسعود میرکاظمی رئیس سازمان برنامه و بودجه از مجلس خواسته است، نظام رتبهبندی فرهنگیان طبق لایحه دولت اعمال شود چون در لایحه منابع به اندازه پیشبینی شده است و اگر بیش از این در نظر گرفته شود به خلق پول، استقراض و هزینه سنگین به قشرهای دیگر منجر خواهد شد.
همچنین معاون امور مجلس رئیس جمهور با تأکید بر اینکه دولت به موضوع رتبهبندی و لایحه پایبند است، گفت: اگر در مجلس موضوعاتی اضافه شود بار مالی آن چند برابر و مشکلات ایجاد خواهد شد.
لایحه رتبهبندی معلمان هماکنون توسط مجلس در حال بررسی است و تا کنون نمایندگان با ماده (3) لایحه موافقت کردهاند و بر این اساس معلمان براساس شایستگیهای عمومی، تخصصی و حرفهای، تجربیات و عملکرد رقابتی خود در رتبههای پنجگانه به ترتیب آموزشیار معلم، مربی معلم، استادیار معلم، دانشیار معلم و استاد معلم قرار میگیرند.
لایحه رتبهبندی معلمان که توسط دولت به مجلس ارسال شده بود، بدین شرح است:
ماده 1: در اجرای جزء (2) بند «الف» ماده (63) قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و به منظور کیفیت بخشی به فرآیند تعلیم و تربیت، اعتلای کرامت و منزلت اجتماعی معلمان، استقرار نظام پرداختها بر اساس تخصص و شایستگیها، عملکرد رقابتی معلمان، مهندسی نیروی انسانی، توسعه مستمر و نظام مند شایستگی های عمومی، تخصصی، حرفه ای و تربیتی و کیفیت عملکرد معلمان، تقویت انگیزه و رضایت مندی شغلی و ارتقای تعهد و تقویت هویت حرفه ای معلمان بر اساس نقشه جامع علمی کشور و سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، نظام رتبه بندی معلمان مطابق مواد این قانون تعیین و اجرا می شود.
ماده 2: در این قانون، اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار میروند:
1: معلمان: به افرادی اطلاع میشود که رسالت خطیر تربیت دانش آموزان را در نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی برعهده دارند؛ مانند آموزگار، دبیر، هنرآموز، مربی امور تربیتی، مشاور واحد آموزشی، مراقب سلامت، نیروهای توانبخشی مدارس استثنائی، مدیر و معاون در واحدهای آموزشی و تربیتی
2: شایستگی: ترکیبی است از دانش، مهارت، نگرش، خلاقیت، نوآوری و ویژگیهای فردی مبتنی بر سند تحول بنیادی آموزش و پرورش که به فرد این امکان را میدهد تا وظایف مربوط به شغل را به طور موفقیتآمیز انجام دهد.
3: صلاحیت معلمی: مجموعهای از شایستگیهای ناظر بر جنبههای هویت فردی و حرفهای (اخلاق و تعهد حرفهای، دانش تخصصی، دانش و مهارتهای تربیتی) که معلم باید در جهت تقویت و ارتقای توانمندیهای ضروری مرتبط با فرآیند تعلیم و تربیت کسب و برای بهبود مستمر آن تلاش نماید و برایند شایستگیهای عمومی، تخصصی و حرفهای است.
1.3. شایستگی عمومی: مجموعهای از صفات و ویژگیهای شخصیتی فرد، شامل باورها، نگرشها، اعتقادات و رفتار مبتنی بر نظام ارزشی، فرهنگی و اخلاقی جامعه اسلامی و نظام آموزش و پرورش کشور است که زمینه را برای انجام کار متعهدانه آماده میکند و پایبندی فرد را به ارزشها، قوانین و مقررات آشکار میسازد. این دسته از شایستگیها در طول خدمت مشمولین مورد بررسی و تأیید قرار میگیرد.
2.3. شایستگی تخصصی: مجموعهای از توانمندیهای مرتب با تسلط بر فرآیند و برآیند دانش تخصصی (موضوع تدریس)، دانش تربیتی و سایر حوزههای دانشی مرتبط با یاددهی- یادگیری، دستاوردها، خلاقیت و نوآوریهای علمی مرتبط و توانایی تفکر علمی و انجام پژوهش در آن حیطه که فرد برای انجام مؤثر وظایف شغلی خود باید از آنها برخوردار باشد.
3.3. شایستگی حرفهای: مجموعهای از توانمندیهای مرتبط با بهکارگیری تلفیقی دانش، نگرش و مهارتهای تخصصی و تربیتی در موقعیت آموزشی و تربیتی مبتنی بر نظام آموزشی معیار در جمهوری اسلامی ایران
4: تجربه: توانمندیهایی است که افراد مذکور در بند (1) این ماده در طول سالهای خدمت کسب نمودهاند.
5: نظام رتبهبندی معلمان: نظامی مستقل و ویژه معلمان وزارت آموزش و پرورش است، شامل مجموعهای از اصول، قواعد و فرآیندهایی است که به منظور کسب اهداف مندرج در ماده (1) این قانون مبتنی بر ارزشهای اسلامی در چهارچوب این قانون طراحی و اجراء میشود.
6: رتبه: سطحی از تجربیات، شایستگیها و عملکردهای فردی و شغلی معلمان که بر مبنای نتایج ناشی از فرآیند ارزیابی تعیین میشود.
ماده 3: معلمان بر اساس شایستگیهای عمومی، تخصصی و حرفهای، تجربیات و عملکرد رقابتی خود در رتبههای پنج گانه به ترتیب معلم پایه، معلم ارشد، معلم خبره، معلم سرآمد و استاد معلم قرار میگیرند.
ماده 4: رتبه معلمان بدو خدمت با مدرک کارشناسی و بالاتر، معلم پایه تعیین میشود.
ماده 5: فرآیند رتبه بندی برای کلیه معلمانی که قبل از تصویب این قانون در استخدام آموزش و پرورش بوده اند بر مبنای امتیازات ناشی از دوره های ضمن خدمت، شایستگی های عمومی، تخصصی و حرفه ای، عملکرد رقابتی، دانش تخصصی- تربیتی، سنوات تجربه معلمی و آخرین مدرک، در یکی از رتبههای ماده (3) این قانون و مطابق آیین نامه اجرایی این قانون، حداکثر تا پایان سال 1400 انجام می شود.
تبصره: افرادی که با عناوین شغلی مندرج در بند (1) ماده (2) این قانون، در پستهای اداری وزارت آموزش و پرورش اشتغال دارند، نیز مشمول این قانون میشوند.
ماده 6: کسب رتبههای بالاتر مستلزم حداقل پنج سال توقف در هر یک از رتبهها و کسب سایر شرایط لازم تعیین شده در آییننامه اجرایی این قانون خواهد بود.
تبصره 1: دوره توقف در هر رتبه برای معلمان شاغل در مناطق محروم، مرزی و عشایری، حداقل چهار سال میباشد. (به شرط حضور مداول در چهار سال)
تبصره 2: دوره توقف در هر رتبه برای نخبگان موضوع تبصره (1) ماده (65) قانون مدیریت خدمات کشوری و افرادی که در طول دوره توقف دارای شایستگیها، عملکرد و اقدامات برجسته باشند، حداقل سه سال میباشد. ضوابط و مقررات این تبصره در آییننامه اجرایی این قانون تعیین میگردد.
تبصره 3: حداقل سابقه خدمت معلمی برای کسب رتبههای معلم سرآمد و استاد معلم به ترتیب (15) و (21) سال است.
ماده 7: در اجرای بند (6) سیاستهای کلی نظام اداری مقام معظم رهبری و تبصره (3) ماده (29) قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، مجموع حقوق و مزایای معلمان با رتبههای مندرج در ماده (3) این قانون، نباید از هشتاد درصد (%80) حداقل مجموع حقوق و فوق العادههای اعضای هیأت علمی مربی آموزشیار و مربی دانشگاههای وزارت علوم، تحقیقات و فناوری (برای معلمان با مدرک کارشناسی و پایینتر؛ مربی آموزشیار و برای معلمان با مدرک کارشناسی ارشد و بالاتر؛ مربی)، کمتر باشد و به ازای هر ارتقاء رتبه که کسب کرده یا میکنند، به ترتیب ارتقاء؛ 25، 20، 15 و 10 درصد، به مجموع حقوق، مزایا و فوقالعادههای مستمر و ارقام مندرج در احکام کارگزینی معلمان، افزوده میشود.
تبصره 1: افزایش پرداختی ناشی از اجرای این قانون، همه ساله متناسب با تغییرات حقوق و فوقالعادههای اعضای هیأت علمی دانشگاههای وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در احکام استخدامی معلمان با عنوان «فوقالعاده رتبهبندی» لحاظ میشود و مشمول کسورات بازنشستگی میگردد.
تبصره 2: دولت مکلف است همه امتیازات و درصدهای موضوع فصل دهم قانون مدیریت خدمات کشوری را برابر سایر کارکنان دولت، به مشمولین این قانون اختصاص دهد و فوقالعاده رتبهبندی موضوع این ماده علاوه بر امتیازات و درصدهای مزبور میباشد.
تبصره 3: فوقالعاده موضوع این قانون از تاریخ 31 شهریور 1400 در سقف منابع پیشبینی شده در بند (و) تبصره (2) قانون بودجه سال 1400 کل کشور پرداخت میشود و از ابتدای سال 1401 منوط به پیش بینی بار مالی در قوانین بودجه سنواتی، به صورت کامل اعمال خواهد شد.
بیشتر بخوانید: اظهارات جدید سر پرست آموزش و پرورش درباره بازگشایی مدارس و رتبه بندی معلمان
ماده 8: در راستای تحقق هدف عملیاتی شماره (12) سند تحول بنیادین آموزش و پرورش مبنی بر لزوم تمام وقت شدن معلمان، وزارت آموزش و پرورش مکلف است نسبت به اصلاح طرح طبقه بندی مشاغل معلمان کشور موضوع ماده (87) قانون مدیریت خدمات کشوری، در آیین نامه اجرایی این قانون اقدام کند.
ماده 9: آییننامه اجرایی این قانون در خصوص نحوه تشکیل هیأتهای ممیزه مرکزی، استانی، شهرستانی و منطقهای، چگونگی تعیین امتیاز معلمان برای رتبهبندی، شرایط کسب، ارتقاء، توقف و تنزل رتبه و جزییات تعیین میزان فوق العاده رتبه بندی حسب امتیازات حاصله، حداکثر ظرف یک ماه از تاریخ ابلاغ این قانون، توسط وزارت آموزش و پرورش با همکاری سازمان برنامه و بودجه کشور و سازمان اداری و استخدامی کشور تهیه میشود و به تصویب هیأت وزیران میرسد.