هدف ایران از مذاکره برای لغو موثر تحریم‌ها

جامعه ۲۴- دیاکو حسینی در تحلیل خود نسبت به زمان بندی اعلام شده برای آغاز مذاکرات گفت: فکر می‌کنم این دوره از گفتگو‌ها مربوط به بازگشت به برجام و اجرای کامل آن از مذاکراتی که منتج به شکل گیری برجام شد، مشکل‌تر باشد. زیرا پیچیدگی تحریم‌ها و سخت‌تر شدن آن دو برابر قبل است.

وی تصریح کرد: از طرفی ایران پیشرفت‌های هسته‌ای را در پی داشته از جمله غنی سازی ۶۰ درصدی اورانیوم و حتی بالاتر از حد مجاز پیش بینی شده در برجام، در نتیجه از طرف ایرانی هم موضوع پیچیده‌تر شده و در نتیجه توافق درباره این که طرفین به برجام برگردند به لحاظ فنی سخت است.

این پژوهشگر ارشد مسائل استراتژیک همچنین با اشاره به مسائل سیاسی مرتبط با موضوع گفت: از سویی دولت بایدن نیز به لحاظ سیاسی در ارتباط با مسائل موشکی و منطقه‌ای مربوط به ایران با فشار‌هایی مواجه است که مجبور است توافقی را پی گیری کند که بگوید برای آمریکا ارزشمند است.

حسینی ادامه داد: از طرف دیگر در مورد ایران نیز همین طور است چرا که برخی از جمهوری خواهان تهدید کردند که رئیس جمهور بعدی آمریکا در صورتی که از میان جمهوری خواهان باشد مجددا از برجام خارج می‌شوند، اکنون ۳ سال تا انتخابات ۲۰۲۴ آمریکا باقی است و مشخص نیست که دموکرات‌ها پیروز می‌شوند یا جمهوری خواهان. گرچه اکثریت در سنا و مجلس نمایندگان جمهوری خواهان باشند طبیعتا احیاء برجام مشکل خواهد بود.

ایران با گفتگو‌های تکمیلی در حوزه موشکی و منطقه‌ای موافق نیست، زیرا ...

وی خاطرنشان کرد: باید در نظر داشته باشیم ایران هم اطمینان ندارد که آمریکا پایبند به توافقات است یا خیر و در صورتی که مجددا از توافقی خارج شود قطعا اقتصاد ایران با چالش مواجه خواهد بود، ضمن این که ایران با گفتگو‌های تکمیلی در حوزه موشکی و منطقه‌ای موافق نیست، زیرا آمریکا به تعهد ساده خودش در برجام عمل نکرد و شایستگی ندارد که ایران بخواهد با آن‌ها وارد موضوع دیگری شود.

بیشتر بخوانید:  چالش‌های برجامی ایران از نگاه حسین موسویان

این کارشناس مسائل بین الملل همچنین اظهار داشت: بنابراین بسیار سخت است که بگوییم گفتگو‌ها موفق خواهد بود یا خیر؟ علاوه بر تغییر رویکرد و رفتار، آمریکا به انعطاف از سوی ایران هم نیاز دارد که باید از طرف مذاکره کنندگان ایرانی دیده شود. در واقع باید در ادامه ببینیم آمریکا چه رویکردی خواهد داشت و توقعات در برجام را حین انجام گفتگو و مذاکرات بالا نبریم چرا که این مساله کار را سخت می‌کند.

در چارچوب برجام دولت و مذاکره کنندگان می‌توانند درباره لغو تحریم‌ها گفتگو کنند

حسینی تاکید کرد: واقعیت این است اگر از لغو تحریم‌ها صحبت می‌کنیم فعلا در چارچوب برجام است و در حال حاضر دولت و مذاکره کنندگان مجوزی ندارند تا در چارچوب دیگری گفتگو کنند. در واقع در چارچوب برجام دولت و مذاکره کنندگان می‌توانند درباره لغو تحریم‌ها گفتگو کنند.

وی افزود: برای جمهوری اسلامی ایران فی نفسه برجام صرف یک توافق بودن ارزشی نداشته و ارزش برجام برای صرفا و موثراً لغو تحریم‌ها است. به همین دلیل است که ایران به این هسته اصلی توجه کرده و لغو تحریم را مورد تاکید قرار داده است تا به طرف مقابل بگوید هدف از گفتگو‌ها و بازگشت آمریکا به برجام برای اجرای تعهد اصلی خود یعنی لغو موثر تحریم‌ها است.

این کارشناس مسائل بین الملل بیان کرد: ادبیاتی هم که توسط آقای باقری معاون وزارت خارجه و همچنین وزیر خارجه دیدیم موید همین است که برجام را از منظر و لنز لغو موثر تحریم‌ها می‌بینیم نه چیزی غیر از این.

دیاکو حسینی در ادامه درباره شروطی که از سوی ایران مطرح شده و این که آمریکا لغو تحریم‌ها را یکباره باید انجام دهد، گفت: لازم است اشاره کنم شرط نخست ایران پذیرش اشتباه از سوی طرف آمریکایی است که به نظرم موضوع جدید و پیچیده‌ای نیست چرا که دولت بایدن از زمان کمپین انتخاباتی تا تصدی در دولت جدید آمریکا بار‌ها تاکید کردند که سیاست خروج ترامپ از برجام، اشتباه بود بنابراین می‌توان گفت این شرط محقق شده و ایران با این شرط می‌خواهد در دیپلماسی عمومی یادآوری کند این آمریکا بوده که تعهداتش را اجرا نکرده و از برجام خارج شده است.

این پژوهشگر ارشد مسائل استراتژیک ادامه داد: شرط دیگر ایران مبنی بر این که آمریکا باید یکباره همه تحریم‌ها را لغو کند، تحریم‌هایی است که در برجام مورد موافقت قرار گرفته و با روح برجام در تعارض است و طبیعتا شامل تحریم‌های دولت ترامپ هم می‌شود. این موضوع در طرف ایرانی قابل درک است برخی تحریم‌ها در دوره ترامپ با هدف نقض برجام وضع شدند و تازگی ندارد، در نتیجه باید به زمانی برسند که طرفین بگویند به تعهدات خود بر می‌گردند که برای ایران به این معنا است که تحریم‌ها یکباره لغو شوند و به نظر می‌رسد این مساله در دوره گفتگو‌های بعدی مورد بررسی قرار می‌گیرد.

ایران حق دارد اطمینان نکند

حسینی در ادامه ابراز داشت: مساله دیگر ناتوانی و ضعف آمریکا است که دولتش نمی‌تواند تعهدی بدهد و به آن پایبند باشد در حالی که اکثریت کشور‌ها در دنیا اگر دولت هایشان تعهدی می‌دهند دولت بعدی نیز ملزم به آن تعهد است بنابراین، این که آمریکا قادر نیست به تعهداتش پایبند بماند نقطه ضعف آنهاست و ایران حق دارد اطمینان نکند که در آمریکا با تغییر دولت در برجام باقی می‌مانند یا خیر.

وی ادامه داد: واقع بین باشیم که آمریکا از درون به گونه‌ای از هم گسیخته است که نمی‌تواند به ایران چنین تضمینی دهد، ما باید به این توجه داشته باشیم که هدف از درخواست تضمین این است که به آمریکا هشدار دهیم او نمی‌تواند تضمین دهد و شایستگی ندارد که خواستار مذاکره در زمینه‌های دیگر هم باشد.

هر بار آمریکا از برجام خارج شود به پرستیژ خودش آسیب زده است

این کارشناس مسائل بین الملل همچنین با طرح این سوال که وقتی آمریکا نمی‌تواند تضمین دهد و اگر سه سال دیگر مجدد از توافقی خارج شد، آیا ارزش دارد که با او وارد گفتگو و یا توافق شویم؟ گفت: اولا در این سه سال باقی مانده می‌توانیم تا اندازه‌ای از مزایای تجارت و لغو تحریم‌ها هر چند محدود و ناقص بهره بگیریم و از نظر اقتصادی برای ایران مفید است. ضمن این که هر بار آمریکا از برجام خارج شود به شهرت و پرستیژ خودش آسیب زده است و خودش را بی اعتبار می‌کند و به آمریکا زیان می‌زند که علی رغم ده‌ها توافق بین المللی اینگونه عمل می‌کند در واقع نوعی خودکشی تدریجی برای آمریکا محسوب می‌شود.

حسینی خاطرنشان کرد: ایران هم نباید از این مساله چندان ناراضی باشد، زیرا دست به چنین اشتباهاتی زدن از سوی آمریکا می‌تواند وجهه خودش را زیر سوال ببرد و ایران می‌تواند از منظر حقوقی پی گیری کند و اعتبار و تصویر ایران را در پایبندی به تعهدات و دیپلماسی تقویت کند.

وی اظهار داشت: اگر شرایط فراهم شود و زمینه مساعد باشد برای این که خواسته ایران محقق شود در آن شرایط اگر تضمینی هم در کار نباشد پیوستن به توافق ایرادی ندارد.

آمریکا حق ندارد به واسطه امضای برجام در مورد مسایل منطقه‌ای و موشکی اینگونه برخورد کند

این پژوهشگر ارشد مسائل استراتژیک همچنین یادآور شد: ما با آمریکایی‌ها در برجام در رابطه با موضوع هسته‌ای از یک طرف و همچنین تحریم‌های مرتبط با آمریکا و شورای امنیت وارد مذاکره شدیم، اما آمریکا حق ندارد بواسطه امضای برجام در مورد مسائل منطقه‌ای و موشکی اینگونه برخورد کند، البته ما هم باید توجه کنیم در خواست لغو تحریم‌ها در حوزه برجام باشد.
وی با بیان اینکه ما در دوره اوباما یاد گرفتیم تحریم‌ها شبکه در هم تنیده هستند، گفت: آمریکایی‌ها زیاده خواهی کردند و می‌خواهند برجام منجر به تغییر برنامه منطقه‌ای و موشکی ایران شود طبیعتا ایران هم خواستار لغو کلیه تحریم‌ها است.