کدام گروه از سارقان با مجازات قطع عضو مواجه میشوند؟
شاید بارها با این جمله برخورد کردهایم که مجازات سارق قطع انگشتان دست است، اما آیا قانون در تمام موارد با جرم سرقت اینگونه برخورد کرده است و این نوع مجازات همه سارقان را شامل میشود؟
جامعه ۲۴- مازیار طاطایی، حقوقدان و وکیل دادگستری در تعریف سرقت به جامعه ۲۴ میگوید: «ماده ۲۶۷ قانون مجازات اسلامی سرقت را اینگونه تعریف کرده است که سرقت عبارت از ربودن مال متعلق به غیر است. دو نوع سرقت داریم یکی سرقت حدی و دیگری سرقت غیرحدی یا تعزیری. سرقت حدی شرایط ۱۴ گانهای دارد که اگر همه این شروط وجود داشته باشد سرقت از نوع حدی است.»
«اصلیترین شرط سرقت آن است که آنچه مورد سرقت قرار میگیرد باید مالیت داشته باشد یعنی قابلیت خرید و فروش داشته باشد، ۲- این مال باید در مکان مناسبی که عرفا از دستبرد محفوظ است (در قانون به این مکان حِرز گفته میشود) نگهداری شود، ۳ - سارق باید به صورت غیرقانونی به این مکان که حرز خوانده شده ورود کند، ۴- مال را از آن مکان خارج کند ۵ - ورود به مکان و سرقت مخفیانه باشد، ۶- سارق پدر یا جد پدری صاحب مال نباشد، ۷- ارزش مال مسروقه معادل چهار و نیم نخود طلای مسکوک باشد، ۸- مال دولتی، عمومی یا وقف عام نباشد ۹- سرقت در زمان قحطی رخ ندهد، ۱۰- صاحب مال نزد مرجع قضایی شکایت کرده باشد، ۱۱- صاحب مال قبل از اثبات سرقت، سارق را نبخشیده باشد، ۱۲- مال ربوده شده قبل از اثبات سرقت تحت ید مالک قرار نگیرد یعنی تحت هر شرایط مال مورد سرقت تحت اختیار مالک قرار نگرفته باشد، ۱۳- مال ربوده شده قبل از اثبات جرم سرقت به مالکیت سارق درنیامده باشد، ۱۴- مال مسروقه از اموال سرقت شده یا مغضوب نباشد یعنی یک دزد از دزد دیگر مال را ندزدیده باشد و یا اینکه مال از شخص غاصب به سرقت نرفته باشد. اگر این شرایط در سرقت جمع شود مستوجب حد است.»
«مجازات سرقت حدی در مرحله اول قطع ۴ انگشت دست راست سارق یعنی از انتهای آن است به طوریکه انگشت شست دست و کف آن باقی بماند. در مرتبه دوم اگر سارق، سرقت دیگر از نوع حدی انجام دهد مجازات او قطع پای چپ از پایین برآمدگی پاست به نحوی که نصف قدم و محل مسح باقی بماند، در مرتبه سوم مجازات این فرد حبس ابد و در مرتبه چهارم مجازات او اعدام است.»
بیشتر بخوانید: نگاهی به حقوق و تکالیف قانونی مدیر ساختمان/ مسئولیت مدیر ساختمان درباره بیمه آتشسوزی
«ممکن است این سوال مطرح شود که اگر فرد در نتیجهی سرقت حدی در مرحله سوم که باید به حبس ابد محکوم شود و اصل بر این است که در زندان است، چگونه بازهم مرتکب سرقت میشود؟ قانونگذار بر این نکته تاکید میکند که اگر فرد در زندان هم مرتکب سرقتی شود که شرایط سرقت حدی را داشته باشد حد میشود، همچنین ممکن است زندانی به عنوان مرخصی از زندان خارج شده و مرتکب سرقت حدی شود و یا اینکه محکومیت به حبس ابد قطعی شده است، اما قبل از اجرای حکم، شخص مرتکب سرقت حدی در مرتبه چهارم شود.»
«لازم به ذکر است که در همه مواردی که شخصی محکوم به مجازاتهای مرتبط با سرقت میشود باید مال مسروقه را بازگرداند، اما اگر این مال دیگر وجود نداشت یا باید مثل آن را تهیه کرده و به صاحب مال بدهد یا قیمت آن را. اگر در حین سرقت خسارتی هم وارد کرده باشد باید خسارت را هم جبران کند.»