سرقت تعزیری چیست و چه مجازاتی دارد؟

جامعه ۲۴- پیش از این گفتیم که بر اساس ماده ۲۶۷ قانون مجازات اسلامی سرقت عبارت از ربودن مال متعلق به غیراست. در قانون دو نوع سرقت تعریف شده است یکی سرقت حدی و دیگری سرقت غیرحدی یا تعزیری. سرقت حدی شرایط ۱۴ گانه‌ای دارد که اگر همه این شروط وجود داشته باشد سرقت از نوع حدی است.

در گفتگوی قبلی مازیار طاطایی وکیل دادگستری شروط ۱۴ گانه سرقت حدی را بر شمرد و عنوان کرد که مجازات این نوع سرقت قطع عضو بوده و توضیحاتی را نیز درخصوص این نوع مجازات ارائه داد. اما سرقت به جز نوع حدی، انواع دیگری نیز دارد که مهم‌ترین آن سرقت تعزیری است.

مازیار طاطایی در این خصوص به جامعه ۲۴ می‌گوید: «سرقت تعزیری سرقتی است که تمامی شرایط سرقت حدی را نداشته باشد یعنی اگر تنها یک شرط از شرایط سرقت حدی وجود نداشته باشد، سرقت تعزیری خواهد بود. برای سرقت تعزیری مجازات‌های مختلفی پیش بینی شده است. اگر سرقت تعزیری واجد ۵ شرط تعیین شده در قانون باشد، مرتکب از ۵ تا ۲۰ سال حبس و تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم می‌شود. این شروط عبارتند از: ۱- سرقت در شب رخ دهد، ۲- سارقان دو نفر یا بیشتر باشند، ۳- یک یا چند نفر از آن‌ها حامل سلاح ظاهر یا مخفی بوده باشند، ۴- از دیوار بالا رفته یا حرز را شکسته یا کلید ساختگی به کار برده یا اینکه خود را مامور دولت معرفی کرده باشند، ۵ – در ضمن سرقت کسی را آزار یا تهدید کرده باشند.»

«در شکل دیگری از سرقت تعزیری و در ماده دیگری گفته می‌شود هر وقت سرقت مقرون به آزار باشد یا سارق مسلح باشد به حبس از ۳ ماه تا ۱۰ سال و شلاق تا ۷۴ ضربه محکوم می‌شود، یعنی ممکن است سرقت در شب نبوده باشد یا یک نفر انجام داده باشد، اما مقرون به آزار بوده یا سارق مسلح باشد در این صورت چنین مجازات در انتظار سارق خواهد بود»

«ماده ۱۵۹ قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات مقرر می‌کند در صورتیکه سرقت جامع شرایط حد نباشد و مقرون به یکی از شرایط زیر باشد که شامل؛ ۱- سرقت در محل سکونت انجام شده باشد، ۲- سرقت درجایی انجام شده که به واسطه درخت، بوته، پرچین یا نرده محروز بوده و سارق حرز را شکسته باشد یعنی دیوار، درب یا نرده آهنی نداشته، ۳ سرقت در شب رخ داده باشد، ۴- سارقان ۲ نفر یا بیشتر باشند، ۵- سارق مستخدم بوده و مال صاحبکار را ربوده باشد، ۶- سرقت توسط کارگران هتل و مسافرخانه و کاروانسرا انجام شده باشد، مرتکب به حبس از ۶ ماه تا ۳ سال و تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم می‌شود.»

بیشتر بخوانید: کدام گروه از سارقان با مجازات قطع عضو مواجه می‌شوند؟

مجازات راهزنی چیست؟

«سرقت غیر حدی دیگری هم وجود دارد به این شکل که براساس قانون هرکس در شوارع به نحوی از انحاء مرتکب راهزنی شود در صورتیکه عنوان محارب براو صادق نباشد به ۳ تا ۱۵ سال حبس و شلاق تا ۷۴ ضربه محکوم می‌شود.»

مجازات کیف‌زنی

«مجازات کیف‌زنی و جیب‌بری هم یک تا ۵ سال حبس وتا ۷۴ ضربه شلاق است. اما اگر سرقتی رخ دهد؛ که هیچ‌یک از این شرایط پیش‌تر گفته شده را نداشته باشد سارق به ۳ ماه و یک روز تا ۲ سال زندان و تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم می‌شود.»

لازم به ذکر است که در همه مواردی که شخصی محکوم به مجازات‌های مرتبط با سرقت می‌شود باید مال مسروقه را بازگرداند، اما اگر این مال دیگر وجود نداشت یا باید مثل آن را تهیه کرده و به صاحب مال بدهد یا قیمت آن را. اگر در حین سرقت خسارتی هم وارد کرده باشد باید خسارت را هم جبران کند.