هشدار درباره افزایش بیماری‌های غیرواگیردار مزمن ناشی از استرس‌های شهری

جامعه ۲۴ - مهدی پیرهادی روز شنبه در نخستین نشست هم اندیشی کارگروه‌های تخصصی کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای اسلامی شهر تهران اظهار داشت: شهرنشینی پدیده‌ای بسیار پیچیده و در عین حال تاثیرگذار بر زندگی فرد، خانواده و جامعه است.

وی افزود: امروزه کیفیت زندگی شهری به طور مستقیم بر همه حیطه‌های فیزیکی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، زیست محیطی و فرهنگی شهروندان تاثیر می‌گذارد.

وی با بیان اینکه جالب است بدانیم که در س ال ۲۰۰۷ جمعیت شهرنشین جهان برای اولین بار از مرز ۵۰ درضد گذشت و پیش بینی می‌شود که این رقم در سال ۲۰۳۰ یعنی کمتر از ۹ سال دیگر از مرز ۶۵ گذشت نیز بگذرد، گفت: در سال ۲۰۳۰ از هر سه نفر جمعیت جهان ۲ نفر آن در شهر‌ها زندگی می‌کنند.

وی بیان طرح این پرسش که آیا امکان توسعه زیرساخت‌ها و خدمات شهری نیز به موازات رشد جمعیت شهر‌ها وجود دارد یا خیر؟ گفت: موضوع وقتی جدی‌تر می‌شود که بدانیم که هم اکنون نیز زیرساخت‌های شهری با میزان جمعیت موجود، متناسب نیست و یک عقب ماندگی جدی در این حوزه وجود دارد. علاوه بر شهرنشینی، مشکلات مربوط به تغییر اقلیم، امنیت غذا و آب، بحران‌های اجتماعی – اقتصادی، نزاع‌ها و درگیری‌های داخلی و اپیدمی‌ها نیز از معضالت قرن حاضر هستند.

پیرهادی تاکید کرد: این مشکلات مخصوصا در کشور‌های کمتر توسعه یافته و به ویژه در شهر‌ها نمایان‌تر خواهند بود.

رئیس کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای اسلامی شهر تهران عنوان کرد: بنابراین سرعت رشد شهرنشینی در جهان به ویژه در کشور‌های در حال توسعه، طوری است که شهر‌ها را با مشکلات جدی و متعددی مواجه خواهد ساخت.

وی افزود: به عنوان مثال بانک جهانی پیش بینی می‌کند که بر خالف تصور عامه، قطب اصلی فقر در آینده، در شهر‌ها متمرکز خواهد بود.

عضو شورای شهر تهران ادامه داد: بیش از یک سوم شهرنشینان در سراسر جهان، در سکونتگاه‌های غیررسمی زندگی خواهند کرد که بالطبع این وضعیت جوامع را با مشکلاتی نظیر افزایش آسیب‌های اجتماعی، شرایط نامطلوب محیط زندگی، افزایش فقر، خشونت، اعتیاد، بیماری‌های مزمن و طغیان بیماری‌های نو پدید، مواجه خواهد ساخت.

وی با بیان اینکه وضعیت در کشور ما از متوسط دنیا بالاتر است، گفت: طبق سرشماری‌های انجام شده در کشور، میزان شهرنشینی در سال ۱۳۳۵ در ایران حدود ۳۱ درصد بوده است که این میزان در سال ۱۳۷۵ یعنی فقط طی ۴۰ سال، به میزان ۶۱ درصد رسیده است. آخرین سرشماری مربوط به سال ۱۳۹۵ است که نشان می‌دهد میزان شهرنشینی در ایران از مرز ۷۰ درصد نیز گذشته است.

وی افزود: این موضوع کاملا واضح است که کلید حل بسیاری از این مشکلاتدر دست دولتمردان، سیاستگزاران محلی و مدیران شهری است.

بیشتر بخوانید:مخازن زباله در وردآورد ۲۴ ساعت دوام نمی‌آورند/ محله‌ای با چالش‌های عجیب بهداشتی، حمل‌ونقلی و تحصیلی در پایتخت!

به گفته وی، برنامه ریزی مطلوب و مدیریت شهری مناسب، می‌تواند از طریق حمل و نقل فعال، طراحی پویای فضا‌های شهری، رعایت استاندارد‌های مسکن و شهرسازی، تسهیل دسترسی شهری برای همه اقشار جامعه، توسعه فعالیت‌های اجتماعی و مشارکتی و هم چنین همکاری و هماهنگی بین بخشی، میتواند نقش به سزایی در ارتقاء سطح محیط زیست و سالمت شهر و شهروندان داشته باشد.

پیرهادی عنوان کرد: در سند چشم انداز ۲۰ ساله کشور، یکی از ویژگی‌های جامعه ایرانی، برخورداری از رفاه، امنیت غذایی، تامین اجتماعی، سلامت، فرصت‌های برابر، توزیع مناسب درآمد، نهاد مستحکم خانواده به دور از فقر و فساد، تبعیض و بهره‌مند از محیط زیست مطلوب، ذکر شده است.

وی با بیان اینکه دستیابی به این چشم انداز نیازمند توجه جدی به حوزه‌های مختلف شهری است، افزود: بدین منظور استقرار یک نظام جامع و یکپارچه سیاستگزاری در حوزه سلامت، محیط زیست و خدمات شهری ضروری است.

پیرهادی افزود: مرور مطالعات انجام شده در حوزه‌های مختلف مدیریت شهری و محیط زیست شهر تهران حاکی از این است که پایتخت جمهوری اسلامی ایران با چالش‌های متعددی در حوزه‌های گوناگون مواجه است که می‌توان به مواردی همچون، افزایش میزان بیماری‌های واگیردار از جمله کووید ۱۹ و بیماری‌های غیرواگیردار مزمن ناشی از استرس‌های شهری اشاره کرد.

وی ادامه داد: ضعف در شاخص‌های ایمنی، بهداشت و محیط زیست در توسعه شهر اعم از اقدامات زیرساختی و عملکردی؛ وجود بافت‌های فرسوده، سکونت گاه‌های غیررسمی داخل شهر‌ها و حاشیه شهر‌ها و مهاجرین؛ عدم توجه کافی به سلامت روانی و اجتماعی شهروندان و سیاست گذاری‌های مربوط به آن؛ از دیگر موارد مورد اشاره است.

رئیس کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای اسلامی شهر تهران؛ ادامه داد: وجود انواع آلودگی‌های زیست محیطی و در راس آن‌ها آلودگی هوا؛ ضعف در امنیت و ایمنی مواد غذایی و تغذیه و سبک زندگی شهری؛ تغییر اقلیم و چالش‌های مربوط به آن؛ میزان خطر وقوع حوادث طبیعی از جمله زلزله، سیل، فرونشست از دیگر چالش‌ها است.

وی به کمبود فضای سبز در برخی نقاط شهر تهران؛ ضعف در ساماندهی مشاغل، ضعف در سیما و منظر شهری؛ افزایش ساختمان‌های ناایمن در سطح شهر؛ افزایش هزینه‌های نگهداشت شهر تهران و ضعف در مدیریت پسماند، به عنوان ساثر چالش ها، اشاره کرد.

پیرهادی تاکید کرد: حل این مشکلات نیازمند نگاه تخصصی و جهادی، مسئله محور بودن، مبتنی بر شواهد و جامعه محور بودن است.

وی تاکید کرد که کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای اسلامی شهر تهران یکی از کمیسیون‌های ششگانه شورا است که وظیفه سیاستگزاری و تبیین راهبرد‌های حوزه مربوطه را در راستای توسعه پایدار، حفظ و بهبود محیط زیست شهری، ارتقای سالمت شهر و شهروندان، بهبود ایمنی و کاهش مخاطرات طبیعی و انسان ساخت، ارائه مطلوب خدمات شهری و بهبود سیما و منظر شهری را به عهده دارد.

وی با بیان اینکه تحقق این مهم، نیازمند استفاده از همه ظرفیت‌های موجود و مشارکت همه بخش‌ها از جمله نهاد‌های اجرایی، مردمی، نخبگان و... می‌باشد، افزود: ساختار‌ی که به لطف خداوند متعال امروز از آن رونمایی خواهیم کرد، سعی دارد بستری را برای تحقق اهداف این کمیسیون در دوره جدید فراهم کند.

به گفته وی، گستردگی موضوعات و امور محوله به کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری و لزوم اتخاذ رویکرد تخصصی به موضوعات مربوط به کمیسیون و از طرف دیگر تعدد ذی نفعان و همکاران این حوزه در بررسی و تدوین برنامه‌ها و لزوم استفاده از تمام ظرفیت‌های موجود در بررسی جامع وضع موجود شهر تهران در شاخص‌های سلامت، محیط زیست، ایمنی و خدمات شهری، سیاستگزاری محلی، نظارت و ارزیابی اقدامات و برنامه‌ها ما را بر آن داشت که این ساختار را طراحی و پس از کسب نظر خبرگان شهر، آن را اجرایی کنیم.

وی ادامه داد: آنچه ما به دنبال آن هستیم و امیدواریم کارگروه‌ها در تحقق آن به کمیسیون و نهایتا شهر کمک کنند این است که اولا وضع موجود شهر را به صورت دقیق بررسی نموده و عوامل و علل زمینه‌ای آن را تحلیل کنند. همچنین انتظار داریم راهبرد‌ها و راهکار‌های بهبود وضع موجود را احصا و پیشنهاد کنند.

رئیس کمیسیون سلامت شورای تهران، ادامه‌داد: از اقدامات دیگری که این ساختار انجام خواهد داد این است که برنامه‌های ۵ ساله شهرداری تهران را با استفاده از شاخص‌های عینی و کمی مشخص شده پایش نموده و در بررسی طرح ها، لوایح، پیشنهادات، مطالعات و گزارش ات همکاری کنند.

پیرهادی گفت: امیدواریم که این ساختار که متشکل از مسئولین، نهاد‌های مردمی، دانشمندان و سازمان‌های مر دمی است بتواند بستری برای تصمیم گیری مناسب و مشارکتی برای حل مشکالت شهر باشد.