حاشیه های آخرین مناظره
سومین و آخرین مناظره انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ با حضور هفت کاندیدای احراز صلاحیت شده توسط شورای نگهبان، عصر شنبه و در یک روز کاری، مقابل دوربین های زنده تلویزیونی انجام شد؛ بر این اساس در شرایطی که برخی منتقدان در مناظره دوم، نامزدها و متولیان امر را به برگزاری مناظره ای خنثی که کمک چندانی به انتخاب مردم نخواهد کرد، متهم کرده بودند، تلاش شد در مناظره سوم این رویه تا حدودی اصلاح شود
جامعه ۲۴ - عصر شنبه ـ ۲۲ خرداد ماه ـ مناظره سوم انتخاباتی در حالی با موضوع «دغدغههای مردم» برگزار شد که انتقاد اغلب نامزدها از عملکرد یکدیگر نسبت مناظره قبلی قوت گرفت و کاندیداها با به کار بردن الفاظ و اصطلاحاتی، چون «شامورتی بازی»، «دروغگویی»، «اختلاس نجومی»، «پررویی نجومی»، «نزاع سیاسی»، «دعواهای زرگری»، «آلودگی امنیتی»، «پینوکیو و دماغش» و ... روی آنتن زنده و مقابل دیدگان مردم، سعی کردند رقیب را از میدان به در و نظر بینندگان را به خود جلب کنند.
بخشی از این مناظره زنده که قرار بود به دغدغههای مردم بپردازد، به انتقاد از عملکرد صداوسیما از سوی یکی از نامزدها گذشت و یکی از نامزدها هم نامهایی را به میان کشید که در سالهای اخیر از سوی صداوسیما از آنتن حذف شده اند و یا افرادی که از فضای سیاسی ـ اجتماعی کنار گذشته شده اند.
ویژه برنامه سومین مناظره نامزدهای انتخاباتی در صداوسیما با عنوان «خیابان ایران» همانند مناظره پیشین، ساعاتی پیش از آغاز مناظره با ملحق شدن یک مجری جدید به دو مجری قبلی به روی آنتن رفت.
در خلال برنامه «خیابان ایران» اعلام شد، بر طبق انتقادهایی که به نحوه برگزاری در دو مناظره قبلی وارد بود، قرار است تغییراتی در برگزاری مناظره سوم اتفاق بیفتد. هر چند برگزاری مناظره آخر، روال چندان متفاوتی نسبت به مناظرههای پیشین را در پیش نگرفت و مرتضی حیدری، مجری مناظرهها هم با تایید این مساله، پیش از شروع مناظره سوم، یادآور شد: تغییری در شیوه مناظره نداریم و فقط زمان بندی کمی متفاوت است.
بحث فیلترینگ شبکههای اجتماعی، لزوم دسترسی آسان به اینترنت و فضای مجازی و عملکرد رسانه ها، از موضوعات مورد بحث در مناظره سوم بود که پیش بینی میشد در مناظره دوم ـ با موضوع فرهنگی ـ مطرح شود.
همچنین پس از طرح برخی درخوست ها، برای اینکه نامزدها با سوالهای مشترکی مواجه شوند تا آوردهی هر کاندیدا برای مخاطب مشخص شود، نهایتا یک سوال مشترک برای هر یک از نامزدها به بحث گذاشته شد.
علیرضا زاکانی اولین کاندیدایی بود که وارد محوطه صداوسیما شد و پس از او محسن رضایی، محسن مهرعلیزاده، ابراهیم رئیسی، عبدالناصر همتی امیرحسین قاضی زاده هاشمی و سعید جلیلی نیز به ترتیب در محوطه ساختمان سیما حاضر شدند.
در این ویژه برنامه لحظه ورود نامزدها به خیابان جام جم و ساختمان صداوسیما با اسکورت ویژه همانند دورههای قبل پوشش تصویری داده شد و در ادامه نامزدها پس از استقبال قائم مقام رییس صداوسیما، در مقابل ساختمان تولید معاونت سیما با این پرسشهای خبرنگاران انتخابی وابسته به رسانه ملی مواجه شدند که در آخرین مناظره با موضوع دغدغههای مردم، برای درک عینی و شناخت واقعی از دغدغههای مردم از چه روشی استفاده میکنید؛ حضور در میان مردم یا اکتفا به گزارشهای مکتوب و حرفهای اطرافیان؟
در ادامه بر اساس نحوه ورود نامزدها به ساختمان معاونت سیما، نحوه استقرار نامزدها در استودیو قرعه کشی شد و نامزدها وارد استودیوی برنامه مناظره شدند.
بر اساس قرعه کشی نامزدهای حاضر در مناظره به ترتیب سعیدجلیلی، علیرضا زاکانی، عبدالناصر همتی، سیدابراهیم رئیسی، محسن مهرعلیزاده، امیرحسین قاضی زادههاشمی و محسن رضایی، پشت میزهای از یک تا هفت نشستند.
در بخش اول مناظره، طرح جامع و هفت دغدغه مهم که گرانی و نرخ بالای تورم، عدالت و کاهش فاصله طبقاتی، رکود اقتصادی و کسادی کسب و کار، شفافیت، مقابله با فساد اقتصادی و رانت خواری، ساماندهی یارانههای پنهان و آشکار، بیکاری و به ویژه اشتغال فارغ التحصیلان و تامین مسکن را شامل میشد، توسط مجری اعلام شد.
در ادامه نامزدها در هفت دقیقه تصویر کلی و جامع از دولت آینده را تشریح کردند.
در بخشی از این مناظره یکی از نامزدها با انتقاد از دولت دوازدهم، رییس جمهور را برای برگزاری یک مناظره در صداوسیما دعوت کرد.
اغلب نامزدها میزان دغدغهای بالاتر از هفت موردی که مجری اعلام کرد درباره مردم متصور شدند؛ به نوعی که یکی از نامزدها با اشاره به از دست رفتن اعتماد مردم که یکی از مهمترین دغدغه هاست، در این زمینه به صداوسیما اشاره کرد و اینکه رسانه ملی مرجعیت خود را از دست داده است.
او از صداوسیما برای حذف بخشهایی از مستند تبلیغاتی اش انتقاد کرد و گفت: از جمله دیگر مصادیق بی اعتمادی، همین صداوسیماست و کاری شده که مرجعیت رسانه از تهران به لندن منتقل شده است. امروز متاسفانه صداوسیما نماینده اقلیت اقلیت هم نیست.
در بخش دوم مناظره، نامزدها چهار دقیقه برای نقد اظهارات یکدیگر فرصت یافتند. در این بخش یکی از نامزدها چنین تصریح کرد که اگر واقعا پینوکیویی در عالم واقع پیدا میشد، باید دماغش چند دور، دور زمین میچرخید، اگر قرار بود در کسوت این آقایان قرار گیرد؛ چرا با مردم صادق نیستید و دروغ میگویید این خیلی زشت است، صداقت داشته باشید.
همچنین یکی از نامزدها خطاب به دیگری حمله کرد و گفت: ایشان به عنوان پوششی و پلیس بد چند تا نکته مطرح میکند که قبلا هم گفتم جوابشان را نمیدهم... او همچنین از جایگاه خود بلند شد و لیست بدهکاران بانکی را به نامزد رقیب داد تا اگر خواست در مناظره اعلام کند!
موضوع اپیدمی کرونا و برگزاری برنامههای وسیع برخی نامزدها با حضور مردم، از جمله انتقاداتی بود که در مناظره آخر مطرح شد.
در این بخش نیز همچون دو مناظره قبلی اغلب نامزدها در زمان مقرر نمیتوانستند پاسخ کاملی را ارائه دهند و پیش از پایان صحبت ها، میکروفونشان قطع میشد.
بیشتر بخوانید: آغاز سومین مناظره انتخاباتی نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری
پخش پایانی مناظره در حالی برگزار شد که شامل دو بخش بود و هرکدام از نامزدها در بخشهای سه و پنج دقیقهای فرصت داشتند به جمع بندی پاسخهای خود به سوالات و همچنین اظهارنظراتشان در مجموع سه مناظره بپردازند. مدیریت دوران پساکرونا، بورس و بازار سرمایه، اصلاح نظام اداری، ازدواج جوانان و ایجاد شرایط ازدواج آسان، تعادل میان فعالیت اقتصادی زنان و ارزشهای خانواده، برنامههای دولت آینده برای بازار سرمایه، راههای مقابله دولت با بروکراسی در دولت آینده از جمله مواردی بود که نامزدها نسبت به آن نظرات خود را مطرح کردند.
در این بخش نیز برخی نامزدها نسبت به اظهارات و وعدههای دیگر نامزدها با جملاتی مبنی بر اینکه دوستان نمیخواهند کار کنند، جدال داشتند. به نوعی که یکی از نامزدها خطاب به دیگر نامزد منتقد خود گفت، اگر من نبودم آقایان در مناظره چه میخواستند بگویند. اینجا جای برنامه دادن است.
مناظره سوم از انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ سرانجام در ساعت مقرر، به پایان رسید و مرتضی حیدری ـ مجری مناظره ـ در پایان به تشکر از برگزارکنندگان پرداخت. او همچنین ابراز امیدواری کرد که برنامه مناظره به انتخاب درست، کمک شایانی کرده باشد.
صداوسیما هم در پایان این مناظره، گزارش کوتاه مردمی را روی آنتن برد که در آن از مردم خواسته شده بود نظرشان را درباره مناظرهها بیان کنند که همگی شرکت کنندگان در این مصاحبه از روند برگزاری مناظرهها ابراز رضایت کرده و برخی آن را «عالی» توصیف میکردند.
این مناظره نیز مانند دورههای قبل به طور زنده از شبکههای یک و خبر سیما، رادیو ایران و رادیو انتخابات روی آنتن رفت. ضمن اینکه شبکه سلامت سیما نیز با حضور یک مترجم برای ناشنوایان این مناظره را پخش کرد.