در بودجه ۱۴۰۱ عدالتی ندیدیم

جامعه ۲۴- همه چیز در دولت ابراهیم رئیسی تبدیل به جنجال و سرو صدا می‌شود! تقدیم بودجه از طرف این دولت هم خالی از این ماجرا نبود. روز گذشته بودجه ۱۴۰۱ از طرف ابراهیم رئیسی به مجلس یازدهم تحویل داده شد، اما حاشیه‌ها و واکنش‌ها در خصوص این سند در فضای مجازی و توسط سیاستمداران و اقتصاددانان کماکان ادامه دارد.

از یک سو قرار است دولت برای سال آینده ارز ۴۲۰۰ تومانی را حذف کند و از سویی دیگر قرار است طبق برنامه با توجه به تورم سرسام آور حقوق کارمندان چیزی حدود ۱۰ درصدی افزایش یابد. در این میان افزایش بودجه صداوسیمای ملی به شدت مورد انتقاد صاحب‌نظران و البته مردم قرار گرفته است. افزایش ۵۶ درصدی رسانه ملی آن هم در شرایطی که وضعیت معیشت مردم مساعد نیست جای تامل دارد.

به همین منظور سایت دیده بان ایران با عزت‌الله یوسفیان‌ملا، نماینده ادوار مجلس شورای اسلامی گفتگو کرده که مشروح این‌گفتگو را در ادامه می‌خوانید.

آقای یوسفیان‌ملا! بودجه ۱۴۰۱ توسط ابراهیم رئیسی، رئیس دولت سیزدهم تقدیم مجلس شورای اسلامی شد. با انتشار ردیف‌های این بودجه انتقادات و واکنش‌های زیادی از سوی کاربران فضای مجازی در رابطه با بودجه ۱۴۰۱ صورت گرفت. نظر شما در خصوص بودجه سال آینده چیست؟

باید رشد اقتصادی را در بخش عمرانی جست‌وجو کنیم. بودجه به طور کلی دارای دو بخش است؛ یک بخش آن جاری است که به معنای همان هزینه‌ها است و در واقع بخش جاری بودجه آن‌چنان با خودش رشد اقتصادی به همراه نمی‌آورد، اما آن چیزی که باعث رشد می‌شود ساخت و ساز است یعنی اگر در حال ساخت یک ساختمان بیمارستانی باشیم، افراد زیادی در این بین شروع به کار می‌کنند همه این‌ها منجر به اشتغال می‌شود؛ بنابراین رشد اقتصادی در بخش عمرانی یک کشور جریان دارد. متاسفانه در بودجه ۱۴۰۱ شاهد لحاظ عدد و رقم قابل توجهی در بخش عمرانی نبودیم، اگر این رویه تغییر نکند ما چگونه به رشد ۸ درصدی خواهیم رسید؟! رشد ۸ درصدی در طول یک سال یعنی یک عدد بسیار بالا! اتاق بازرگانی هفته گذشته اعلام کرد که رشد اقتصادی کشور در سال ۱۴۰۰ صفر بوده است! اگر شما می‌خواهید از صفر به ۸ درصد برسید، نیازمند یک بودجه عمرانی بسیار بالایی هستید. مسئله مهم دیگر این است که ما حدود ۷ هزار پروژه بلاتکلیف و نیمه کاره در بخش عمرانی داریم و همه این‌ها منتظر بودجه رسانی برای اتمام هستند! آنچه که رئیس جمهور گفت از ردیف بودجه عمرانی بر نمی‌آید. شما می‌دانید کشوری به لحاظ اقتصادی موفق است که بودجه جاری‌اش پایین و بودجه عمرانی‌اش بالا باشد!

بودجه نظامی به‌دلیل شرایط حساس کشور، قابل قبول است

اگر یک خانواده همه درآمدش را به دلیل هزینه‌های جاری مصرف کند، در انتهای سال چیزی برای خانواده باقی نمی‌ماند، اما اگر این خانواده یک سکه بخرد، این سرمایه‌ای است که برایش می‌ماند. در حوزه گسترده‌تر هم همینطور است؛ سرمایه‌های برای کشور می‌ماند که عمرانی باشد. البته جای بحث دارد که بودجه نظامی ما به مراتب بیشتر از سال گذشته شد که آن هم باتوجه به شرایط حساس کشور قابل قبول است. بعضی از کمک‌هایی که به برخی از دستگاه‌ها می‌شد بسیار بی حساب و کتاب بود، حذف شد. این عدد و رقمی که در بودجه ۱۴۰۱ آورده شده بود پاسخگوی رشد ۸ درصدی نیست. بودجه عمرانی هم نسبت به سایر ردیف‌ها بسیار کمتر بود و این قابل قبول نیست. مسئله دیگری که وجود دارد، مسئله حقوق کارکنان دولت است که به موقع پرداخت نمی‌شود. ما انتظار داشتیم که آقای رئیسی بیاید بگوید که در این کشور کسی حق ندارد بالای ۲۵ میلیون تومان حقوق بگیرد، اما متاسفانه چنین حکمی از سوی او صادر نشد به نوعی دولت سیزدهم از مسئله حقوق‌های نجومی گذشت و بدان توجهی نکرد. درست است که ما افزایش حقوق کارمندان و حقوق‌بگیران را در بودجه ۱۴۰۱ داشته‌ایم، اما این افزایش ۱۰ درصدی اصلا رقم قابل قبولی نمی‌شود! افزایش حقوق ۱۰ درصدی با نرخ تورم حداقل ۴۰ درصدی قابل قیاس است؟ این رویه با واقعیت اصلا سازگاری ندارد. اصول درست این است که حقوق کارگران و کارمندان دولتی به گونه‌ای تعیین شود که با نرخ تورم سازگاری داشته باشد یعنی شاخص بانک مرکزی هر آن‌چه را که در خصوص تورم نشان می‌دهد، همان رقم باید بر حقوق کارمند دولت اثر بگذارد، اما ما در بودجه دولت سیزدهم چنین چیزی را ندیدیم. در این بعد هم بنده بودجه ۱۴۰۱ را بسیار ضعیف می‌بینم. ما هر روزه شاهد اعتراضات گسترده معلمان در سطح کشور هستیم. معلم‌ها فریاد میزنند چرا میان ما و استادان دانشگاه این همه تفاوت در حقوق وجود دارد؟! الان درخواست معلمان این است که ۸۰ درصد حقوق استادان دانشگاه را بگیریم حالا شاید ۸۰ درصد قابل قبول نباشد، اما ۶۰ الی ۷۰ درصد قابل قبول است و باید در خصوص حقوق معلمین اقدام اساسی‌ای صورت گیرد. انتظار از دولت سیزدهم این بود که این شفافیتی که دائم آقای رئیسی از آن صحبت می‌کرد، در بودجه ۱۴۰۱ دیده می‌شد. شما هر چقدر در بودجه ۱۴۰۱ بگردید ردیفی که بتواند ۸ درصد رشد اقتصادی را ایجاد کند را پیدا نمی‌کنید.

دولت کسری حقوق‌ها را با پول گرفتن از سایر بانک‌ها جبران کرده است چرا آقای رئیسی در این خصوص شفاف‌سازی نکرد؟! / رئیسی باید همراه با بودجه یک گزارش ۵ ساله هم از دولت ارائه می‌داد، اما اینکار را نکرد

بحث دیگری که وجود دارد این است که این‌که آقای رئیسی گفتند که در تامین بودجه خط قرمز ما استقراض از بانک مرکزی است حرف خوبی است، اما به شرطی که از سایر بانک‌ها استقراضی صورت نگیرد! شاید دولت از بانک مرکزی استقراض نکند، اما از ۵ بانک دیگر که می‌تواند پول بگیرد! باید به آقای رئیسی گفت که استقراض، استقراض است فرقی نمی‌کند از بانک مرکزی باشد یا یک بانک دیگر! حالا ما شنیدیم که دولت کسری برخی از حقوق‌ها را از بانک‌ها گرفته است که ان‌شاءالله حقیقت نداشته باشد، اما باید در همین مورد هم شفافیت لازم صورت می‌گرفت که این افتقا نیفتاد! این‌که من همینطوری پست تریبون بگویم که استقراضی صورت نمی‌گیرد که حرف بی اساسی است، باید جواب داد که چطوری این اسقراض صورت نمی‌گیرد؟! مسئله مهم دیگری که در قانون آیین‌نامه داخلی مجلس آمده این است که رئیس جمهور حداکثر تا ۱۵ آذر بودجه سال آینده را ارائه دهد که همراه آن دولت باید گزارش برنامه ۵ ساله خودش را هم تقدیم مجلس کند این یک الزام است نه یک اختیار. شاید آقای رئیسی بگوید من ۴ ماه است که بر سر کار آمده‌ام به چه شکل گزارش ۵ ساله را تحویل دهم که باید به ایشان گفت باید هم به نسبت آن چند ماهی که بر سر کار آمده‌اید و هم به نسبت ماه‌های قبل در دولت گذشته باید گزارشی را تحویل دهید. درست است که دولت جدید بر سرکار آمده، اما دولت قبلی که از بین نرفته بود! دولت یک بار از بین رفت و آن هم سال ۵۷ بود. دولت که از بین نمی‌رود این فرد است که جابه‌جا می‌شود؛ لذا آقای رئیسی مکلف بود که یک گزارش کاملی را تحویل مجلس می‌داد. امیدوارم که ایراد‌های وارده به بودجه ۱۴۰۱ در کمیسیون تلفیق بر طرف شود! تمام چشم مردم به این است که وضعیت اقتصادی و معیشتی بهبود یابد. اگر بودجه ۱۴۰۱ به همین منوال بماند از ۸ درصد رشد اقتصادی خبری نیست.

همین الان با ارز ۴۲۰۰ تومانی بالای یک میلیون ۵۰۰ تن کسری برنج داریم / حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی به دلیل فساد مثل این است که به دلیل دزدی به مردم بگوییم که از خانه بیرون نیایند!

بیشتر بخوانید: ارز ۴۲۰۰ از بودجه حذف شد

*باتوجه به جداول، ارز ۴۲۰۰ هم از بودجه حذف شده است. با توجه به اینکه شما از مخالفین سرسخت حذف ارز ۴۲۰۰ بودید. به نظر شما حذف این ارز چه تبعاتی برای کشور به دنبال خواهد داشت؟

حذف ارز ۴۲۰۰ بر روی زندگی نیازمندترین تا ثروتمندترین افراد جامعه تاثیر می‌گذارد. باتوجه به شرایط ممکن اعداد و ارقام در آینده نزدیک نجومی خواهد شد. شما هر چقدر هم بگویید که این ارز حذف شامل دارو نمی‌گذارد تاثیری در بازار ندارد. ممکن است یک آمپول تا مرز ۴۰ میلیون تومان هم برود! بحث دیگری که وجود دارد، بحث خرید گندم است اگر گندم با ارز ۲۵ هزار تومانی خریداری شود، قیمت نان سر به فلک می‌کشد! همین الان با ارز ۴۲۰۰ تومانی بالای یک میلیون ۵۰۰ تن کسری برنج داریم فرض کنید که با ارز ازاد برنج خریداری شود مشخص است که این کسری بسیار بیشتر از حد سال گذشته خواهد بود از سویی دیگر قیمت برنج دیگر قابل کنترل نیست! حالا دولت می‌گوید که من به مردم یارانه می‌دهم. مگر یارانه ۴۵ هزار تومانی پاسخگوی نیاز حتی یک روز یک فرد هم است؟! حتی اگر دو برابر هم شود مشکل حل نخواهد شد. ۴۵ هزار تومان در شرایط کنونی قیمت یک کاسه ماست است! خود آقای وزیر بهداشت هفته گذشته اذعان کردند که امکان ندارد برای دارو ارز ۴۲۰۰ تومانی را حذف کنیم! دولت اگر می‌خواهد ارز ۴۲۰۰ تومانی را حذف کند مثل همین یارانه‌ای که هر ماه به مردم می‌دهد بیاید داروی بیماران خاص را هر ماه به آن‌ها تحویل دهد. حتی اکر یارانه را چهار برابر هم کنند این روند نمی‌تواند پاسخگوی گرانی‌ها و تورم شدید در کشور شود. حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی در کشور مشکلات بسیار جدی‌ای را ایجاد می‌کند که دیگر جبران آن غیرممکن خواهد بود. آقایان می‌گویند که این ارز منشا فساد است، بله بنده هم قبول دارم، اما این دلیل نمی‌شود که ما با حذف آن کل صورت مسئله را پاک کنیم! حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی مثل این است که مردم بگوییم مردم، چون دزدی زیاد است از خانه خود بیرون نیایید! مگر چنین چیزی ممکن است؟! آیا این عملکرد حل مشکل سرقت است؟! دولت هم باید ارز ۴۲۰۰ تومانی را حفظ کند و هم باید جلوی فساد در این زمینه را بگیرد. مگر می‌شود که به مردم بگوییم که از فردا گوشت و برنج نخورند؟!

*آقای یوسفیان ملا! ما شاهد افزایش ۵۶ درصدی بودجه صداوسیما در ردیف بودجه ۱۴۰۱ هستیم، نظر شما در خصوص این افزایش بودجه با توجه به شرایط حال حاضر کشور چیست؟

البته فکر نمی‌کنم ۵۶ درصد باشد بنده شنیدم ۱۹ درصد است که اگر این ۱۹ درصد شامل همه هزینه‌های صداوسیما باشد، معقول است. افزایش ۵۶ درصدی برای بودجه صداوسیما عدد بسیار بالایی است و قطعاً غیرقابل قبول نیست و بعید می‌دانم در بودجه امسال لحاظ شده باشد.

*البته این افزایش بودجه ۱۹ درصد نیست و همان ۵۶ درصد است. بودجه سال گذشته صداوسیما ۳ هزار و ۳۸۴ میلیارد تومان بوده است که در بودجه ۱۴۰۱ این رقم به ۵ هزار و ۲۸۹ میلیارد تومان رسیده است این یعنی افزایش ۵۶ درصدی بودجه صداوسیما در سال ۱۴۰۱! این رقم در ردیف‌های بودجه و سندی که از طرف خود مجلس منتشر شده است، آورده شده!

بنده فکر نمی‌کنم چنین چیزی صحبت داشته باشد. شاید سایر هزینه‌های دولت هم بر روی هزینه صداوسیما لحاظ کرده باشند، اما در غیر این‌صورت این افزایش بودجه اصلا قابل قبول نیست. اگر بودجه نظامی ما افزایش یافته است به دلیل شرایطی است که در منطقه با آن مواجهه هستیم و اینکه به صورت کلی کشور در شرایط حساسی قرار دارد. هر عددی که برای بودجه نظامی در نظر بگیریم در مقابل بودجه نظامی که شکور‌های همسایه در نظر می‌گیرند، ناچیز است، اما اگر یک دستگاهی در شرایط بحرانی‌ای که کشور در آن قرار گرفته است یک افزایش بودجه ۵۶ درصدی را شامل شود، اصلا قابل قبول نیست و قطع‌ها در کمیسیون تلفیق این افزایش بودجه کاهش می‌باید.