کد خبر: ۲۳۵۳۵
تاریخ انتشار: ۱۱:۲۹ ۰۵ دی ۱۴۰۰
معاون شهردار تهران عنوان کرد

۵ خطای راهبر در حادثه متروی تهران – کرج

معاون حمل و نقل شهرداری تهران ابعاد حادثه برخورد دو قطار در ایستگاه چیتگر را تشریح کرد.

۵ خطای راهبر در حادثه متروی تهران – کرج

جامعه ۲۴- مجتبی شفیعی صبح امروز با حضور در صحن علنی شورای شهر تهران با اشاره به حادثه برخورد دو قطار در خط متروی تهران – کرج در روز اول دی ماه جاری گفت: شبکه مترو ۲۴۵ کیلومتر فعال است که یک میلیون و ۲۰۰ هزار جابجایی به صورت روزانه انجام می‌شود و ۴۰ درصد قطار‌ها نیازمند اورهال هستند و سرفاصله حرکت نیز بین ۴ تا ۱۵ دقیقه است.

وی با بیان این که خط ۵ مترو ۴۳ کیلومتر با ۱۱ ایستگاه است که به طور میانگین روزانه ۱۰۰ هزار جابجایی دارد، افزود: این خط۱۹۴ واگن فعال دارد که با سرفاصله ۱۰ دقیقه فعالیت می‌کنند.

معاون شهردار تهران با بیان این که این حادثه در روز چهارشنبه یکم دی ماه ساعت ۷ و ۴ دقیقه رخ داد که من بلافاصله به محل رفتم به گونه‌ای که ۷ و ۲۰ دقیقه آنجا بودم و متصدیان ایستگاه در حال تخلیه مسافرین بودند، گفت: البته شرایط تخلیه نیز به گونه‌ای بود که به دلیل ارتفاع واگن از سطح زمین نامطلوب بود چرا که پلکانی وجود نداشت و برخی از آسیب‌های مصدومان نیز در نحوه پریدن از واگن‌ها بود.

وی با بیان این که ۳ قطار در ایستگاه متوقف شده بودند و در کل مسافران سر در گم بودند، گفت: بلافاصله تمام اتوبوس و تاکسی‌های اطراف را به ایستگاه چیتگر فرا خواندیم و در حدود نیم ساعت پایانه و ایستگاه تخلیه از مسافر شد؛ اما خبر رسید که در ایستگاه قبلی یعنی ورد آورد وایستگاه بعدی چیتگر یعنی صادقیه با تراکم مسافر روبرو هستیم که بلافاصله ۱۰۰ اتوبوس تامین شد و مسافران را از ورود آورد وصادقیه جابجا کردند که البته در پیک عصر تمرکزمان در ایستگاه صادقیه بود و با هماهنگی شهرداری کرج ۵۰ دستگاه از آن‌ها اتوبوس گرفتیم که مجموعا ۱۵۵ اتوبوس بین ایستگاه صادقیه و ورد آورد حرکت کردند که کار بسیار بزرگی بود چرا که ۶۵ هزار مسافر با سیستم اتوبوسرانی جابجا شد و کاری کم نظیر بود.

وی در تشریح حادثه گفت: در ایستگاه چیتگر دو خط اصلی و دو خط جانبی برای استقرار و مسافر گیری داریم که قطار‌هایی که می‌خواهند مسافر گیری کنند به این خطوط جانبی می‌آیند وخط‌های اصلی برای عبور قطار اکسپرس پیش بینی شده است.


بیشتر بخوانید:چه خودرو‌هایی مشمول معاینه فنی هستند؟


شفیعی افزود: قطاری که به نظر می‌رسد مقصر اصلی بوده از کرج وارد ایستگاه چیتگر می‌شود، اما از آنجایی که پیش از ورود به ایستگاه سرعت غیر مجاز داشته راهبر، ATP را خاموش می‌کند تا ترمز اضطراری نگیرد و وارد ریل جانبی شده و مسافرگیری می‌کند و بعد از آن چراغ فرمان قطار در مقابل راهبر قرمز بوده و باید قطار متوقف می‌شد که قطار اکسپرس عبور کند، اما چون‌ای تی پی را خاموش کرده و به سیگنال قرمز هم توجه نکرد وحتی به سوزن که در انتهای خط سایت اولویت حرکت را مشخص می‌کند بی توجهی کرده، وارد خط اصلی می‌شود. اما در این میان قطار اکسپرس که ATP آن فعال بوده و راهبر حرفه‌ای داشته که از آن هم تشکر کردیم عکس العمل مناسب نشان داده و ۴۹۰ متر پیش از ورود به ایستگاه، ATP آن فعال شده و راهبر قطار اکسپرس تمام سیتسم‌ها را فعال می‌کند به گونه‌ای که سرعتش از ۷۰ کیلومتر به ۲۰ کیلومتر می‌رسد و به همین دلیل شدت برخورد بالا نبود و لوکوموتیو اکسپرس از ریل خارج و متوقف می‌شود. جالب است که یک قطار از روبرو می‌آمده که با آلارم ترمز قبل از ورود به ایستگاه چیتگر متوقف می‌شود.

وی با بیان این که کمیسیون سوانح مترو شب گذشته تشکیل جلسه داد، اما هنوز به صورت صد در صد به قطعیت نرسیده اند گفت: البته برداشت من که حاصل اظهارات راهبر، کارشناسان فنی و صوت و فیلم است این است که عامل اصلی خطای راهبر بوده که ۵ خطای سرعت غیر مجاز، قطع ATP، توقف بی جا، بی توجهی به سوزن و بی توجهی به چراغ قرمز را هم زمان انجام داده و به نظر می‌رسد راهبر در آن لحظه از نظر روحی و جسمی هوشیاری نداشته و حداقل تمرکزی بر وظیفه خود نداشته است البته راهبر قطار ۱۸ سال سابقه داشته و با این که دو مورد خطا در گذشته داشته، اما راهبر غیر حرفه‌ای نبود. اما تمرکز کافی نداشت.

وی افزود: البته اشکالات فنی و ضعف در سیگنالینگ و مرکز کنترل نیز وجود داشته و یکی از مشکلات ما این است که راهبر می‌تواند ATP را قطع کند البته بر اساس آیین نامه نباید این کار را انجام دهد. اما چون ضعف سیستم زیاد است در سال‌های اخیر این اتفاق بین راهبر‌ها عرف شده و ۷ مورد برخورد قطار از سال‌های ۸۰ تا ۹۶ ثبت شده که به علت قطع ATP بوده است؛ البته هشدار‌هایی داده شده، اما توجه نشده است.

وی با بیان این که اشکالات فنی زیادی در سیستم سیگنالینگ است که باید اصلاح شود گفت: یکی از مشکلات ما نیز در موردراهبرد‌ها است که باید پروتکل‌ها اصلاح شود و همچنین حفاظت فیزیکی خط ۵ مترو اشکالاتی دارد و گزارشاتی مبنی بر تخریب در سال‌های اخیر وصول شده و احتمال آسیب به تجهیزات وجود دارد که برنامه‌ای برای حفاظت فیزیکی خط ۵ داریم، اما مشکل دیگر ما فرسودگی تجهیزات است که بار‌ها اعلام کردیم باید قطارهایمان اور هال شود و همچنین سیستم سیگنالینگ قوی لازم است و سیستم خط ۵ متعلق به ۲۰ سال پیش است وفرسودگی قطعات و ترمز باید حل شود، اما متاسفانه می‌بینیم که از سال ۹۵ خرید تجهیزات نشده و انبار قطعات حساس خالی است که ما تازه سفارش‌ها را ثبت کردیم، اما چند ماه طول می‌کشد که به دستمان برسد.

برخی دستگاه‌ها حداقل دغدغه‌ای نسبت به مترو ندارند

در ادامه شایسته اصل، مدیرعامل شرکت بهره‌برداری مترو نیز  در ارائه گزارشی درباره حادثه تصادف قطار متروی تهران -کرج گفت: خداوند را شاکرم که توفیق داد برای خدمت رسانی به شهروندان در این حوزه موثر باشم امیدوارم با حمایت اعضای شورا در خدمت رسانی هر بهتر به شهروندان توفیقات را کسب کنم.

وی افزود: به دلیل فرسودگی ناوگان اتاق فرمان ما متوجه بروز این حادثه نمی‌شود و تنها آسیب سوزن را در سیستم متوجه می‌شود. در این حادثه سرعت قطار جانبی بسیار کم بوده و برخورد نیز با این سرعت کم صورت می‌گیرد. در حقیقت لوپ قطار‌ها و ترمز قطار جانبی به درستی عمل می‌کنند. برهمین اساس شدت برخورد بسیار کم بوده است.

شایسته اصل ادامه داد: در این حادثه خداوند به ما لطف بسیاری داشته چرا که قطاری که از رو به رو وارد ایستگاه می‌شده از حادثه درون ایستگاه اطلاع نداشته چرا که مرکز فرمان از این حادثه اطلاع نداشته که به راهور قطار شمالی اطلاع رسانی کند برهمین اساس یکی از پیمانکاران به صورت دستی راهور قطار شمالی را مطلع می‌کند که اگر این اتفاق نمی‌افتد می‌توانست برخورد دیگری نیز شکل بگیرد.

مدیرعامل متروی تهران با اشاره به اینکه در قطار اصلی درون ایستگاه چیتگر و همچنین قطار جانبی که به عنوان قطار سریع السیر بوده است تعداد زیادی مسافر وجود داشته افزود: هنگامی که پس از بروز حادثه مسافرین از قطار پیاده می‌شدند تعدادی در همان جا آسیب می‌بینند و در همان محل احتمال بروز خطرات دیگری همچون برق گرفتگی وجود داشت که به لطف خداوند چنین حادثه‌ای روی نداد.

وی گفت: به دلیل انباشت مشکلات گذشته برنامه‌ای را پیش بینی کردیم که با اولویت بندی نسبت به حل و فصل مشکلات اقدام کنیم. در حال حاضر مترو با چالش‌هایی رو به رو است که نیازمند توجه اعضای شورای شهر است. در حال حاضر نسبت به بکار گیری نیرو‌های پلیس با کمبود مواجهیم که این کمبود در ۴۰ ایستگاه به طور محسوس وجود دارد، از سوی دیگر فرسوده بودن سیستم‌های پایش و نظارت مترو نیز باید مورد توجه قرار گیرد. مرکز فرمان اصلی ما در ساختمان کالج نیازمند نوسازی است همچنین مشکلات سیستم اعلان و اطفای حریق در مترو می‌تواند خطرناک‌تر از بازار گل باشد سیستم‌های هواسازی نیز می‌تواند چالش برانگیز باشد که همگی باید مورد توجه و نوسازی قرار گیرند.

شایسته اصل تاکید کرد: در دوره‌ای تصمیم گیری شده بود که سیستم متروی تهران دارای شرکت هولدینگ و بعد‌ها نیز شرکت بهره برداری در آن شکل گرفت، اما امروز نیاز است که این چارچوب‌ها اصلاح شود وظیفه ما افزایش کیفیت خدمت رسانی به شهروندان است لذا در این مسیر باید با برنامه ریزی اقدامات لازم را در دستور کار قرار دهیم. در حال حاضر حدود ۱۰۰ پله برقی در متروی تهران نیازمند نوسازی است که مشکلات ناشی از آن‌ها کمتر از خود ناوگان مترو و فرسودگی آن نیست.

وی با اشاره به عدم تحقق تعهد دولت‌ها برای پرداخت بدهی هایشان به مترو گفت: برخی دستگاه‌ها حتی حداقل دغدغه‌ای نسبت به مترو ندارند این در شرایطی است که حداقل ۵۰۰ میلیارد تومان نیاز عاجل برای تامین قطعات وجود دارد. البته در این راستا مسیر دیگری را نیز دنبال می‌کنیم که آن تولید داخلی است. در همین راستا وزارت دفاع نیز اعلام آمادگی کرده که در موضوع تولید به ما کمک خواهد کرد.

مدیرعامل شرکت بهره براری مترو ادامه داد: در حال حاضر ۸۰۰۰ نفر پرسنل داریم، اما بسیاری از نیرو‌های تخصصی ما در حال بازنشسته شدن هستند. دو برنامه را به صورت ویژه برای تامین قطعات راهبردی و نیاز‌های عاجل دنبال می‌کنیم و از سوی دیگر مردم نیاز دارند که کیفیت خدمات به آن‌ها بهتر شود. بی تردید در دنیا مترو‌ها یکی از المان‌های هویتی شهری هستند، اما متروی ما تاریک و بی روح است و متاسفانه تاکنون به این موضوع پرداخت نشده و در حوزه زیبایی عقب هستیم.

وی افزود: با هزینه کمی می‌توان مترو را در حوزه زیبایی مطلوب‌تر کند که این موضوع در دستور کار ما قرار گرفته متاسفانه آسانسور‌هایی که برای ما نصب می‌شوند، استاندارد لازم را ندارد؛ لذا بیمه گذار آن‌ها را بیمه نمی‌کند و باید این آسانسور‌ها خاموش بماند ما سیستم بسیار فرسوده‌ای را تحویل گرفته ایم و امیدواریم در تولید بومی حدود ۵۰ درصد قطعات مورد نیاز خود را تامین کنیم. بی تردید در این مسیر باید نسبت به تکمیل پایانه‌ها اقدام کنیم چرا که حتی در صورت تامین واگن و اضافه شدن قطار‌ها بدون داشتن پایانه همچنان با مشکل مواجه خواهیم بود.

مترو خطای نیروی انسانی درحادثه برخورد دو قطار را با کمبود قطعات تداخل نکند

جعفر تشکری هاشمی پس از استماع گزارش مسئولان مترو در مورد حادثه اخیر برخورد دو قطار با یکدیگر، گفت: به سهم خود از مسافران و مصدومان این حادثه عذرخواهی می‌کنم و امیدوارم شهرداری با دلجویی و جبران خسارات این افراد از تکرار این نوع حوادث جلوگیری کند.

وی با بیان اینکه شهرداری و مترو می‌بایست تمام تلاش خود را بر عدم تکرار این حوادث متمرکز کند، تصریح کرد: از شرکت مترو خواهش می‌کنم که کمبود قطعات و محدودیت فنی را با موضوعات مدیریتی دچار تداخل نکند و یا به جای همدیگر مصرف نکند. چرا که در این حادثه خطای نیروی انسانی و مشکلاتی در حوزه مدیریت، نظارت، آموزش و مهارت وجود داشته است و موضوع کمبود قطعات و بی توجهی مدیریت گذشته و بی توجهی در لایحه بودجه ۱۴۰۱ در بعد دیگر وجود دارد.

عضو شورای شهر تهران با بیان اینکه باید به مردم بگوییم که نگران سامانه‌ها نباشند. چرا که عمدتا مشکلات از خطای انسانی است که نباید تکرار شود، گفت: ما نباید بگوییم، چون سیستم به مرکز فرمان وصل نیست ممکن است هر از چندگاهی حادثه رخ دهد چرا که اگر کنترل، نظم و دقت در مترو باشد حوادث اینگونه رقم نمی‌خورد.

وی با بیان اینکه ما چند ده میلیارد مسافر در مترو جابجا کردیم و نباید بگوییم که بروز حوادث طبیعی است، افزود: وقتی راهبر سامانه را سرخود قطع می‌کند و همزمان پنج خطا انجام می‌دهد این چه ربطی به سیستم دارد. البته کسی مخالف تکنولوژی نیست، اما آیا در همه دنیا سال به سال تکنولوژیشان را عوض می‌کنند؟ در اروپا می‌بینید که تراموا‌های چند دهه قبل استفاده می‌شود، اما مدیریت، نظم و آموزش دارند.

تشکری هاشمی بیان کرد: می‌گویند که نیروی متخصص کم داریم، اما من می‌گویم که نیرو‌های متخصص زیادی داریم که گوشه نشین هستند و هیچ کاری به آن‌ها سپرده نشده و یا کار‌های غیر مرتبط به آن‌ها سپرده شده است. در حالیکه میلیارد‌ها تومان برای آموزش هر فرد هزینه شده و اگر از آن‌ها استفاده مطلوب نشود هزینه‌های هدر رفته است. از سمت دیگر انتظار داریم که در کادرسازی تلاش کنیم و باید بگویم ستاد مترو فربه است و باید به نیرو‌های صف و اجرا اضافه شود و اگر کمبود نیرو در ایستگاه‌ها دارید از این افراد استفاده کنید.

تشکری هاشمی با بیان اینکه ما به این حد از توضیحات قانع نشدیم، گفت: کمیسیون عمران کمیته‌ای را برای بررسی این حادثه، آسیب شناسی و زمینه‌های بروز این حادثه تشکیل داده که خروجی آن را به صحن علنی اعلام می‌کنیم.

لزوم تحقیق و تفحص از مترو تهران

پرویز سروری پس از استماع گزارش مسئولان مترو در مورد حادثه اخیر برخورد دو قطار با یکدیگر گفت: اصطلاحی به نام ترک فعل وجود دارد که این ترک فعل نه تنها سبب می‌شود که کاری انجام نشود بلکه زمینه بروز اتفاقات دیگر را رقم می‌زند و ما باید با عنوان ترک فعل از کسانی که در مسئولیت خود کوتاهی کردند رسیدگی کنیم.

وی با بیان اینکه گزارشات نگران کننده‌ای از مترو داریم که نشان می‌دهد وضعیت قطعات به شدت نگران کننده است، گفت: به روزرسانی تجهیزات مترو بسیار ضروری و مهم است و از مسئولان فعلی شهرداری می‌خواهیم که علاوه بر حل مشکلات قبلی با سرعت زیاد موضوعات را رفع کنند و اولویت بندی داشته باشند.

وی با بیان اینکه حتما باید ترک فعل مسئولان را پیگیری کنیم، گفت: ضروری است شورای ششم اولین طرح تحقیق و تفحص خود را از مترو کلید بزند که هم اعلام کنیم چه چیزی تحویل گرفتیم و هم آسیب شناسی عمیقی صورت گیرد و در این میان شهرداری باید مترو را در اولویت کار خود قرار دهد.

ضرورت تخصیص بودجه مناسب و فوری برای قطار‌های مترو در ماه‌های باقی مانده سال

علیرضا نادعلی نیز در تذکری خطاب به شهردار تهران گفت: نظر به اهمیت خطیر و نیاز فوری برای رسیدگی به توان خدمت‌رسانی متروی تهران به شهروندان و عدم نوسازی و تجهیز مناسب این ناوگان در طول سال‌های گذشته و شدت فرسودگی آن و عدم امکان مناسب برای تعمیرات و پشتیبانی‌های به‌روز تردد قطار‌ها و خدمات وابسته به آن، مستدعی است با هماهنگی شورای اسلامی شهر در این ماه‌های باقی‌مانده سال جاری، تخصیص بودجه مناسب و فوری برای این امر در نظر گرفته شود و هم در بودجه سال ۱۴۰۱ در صدر اولویت‌های بودجه، برای این‌موضوع تمهید و پیش‌بینی صورت پذیرد.

وی ادامه داد: همچنین از شهردار تهران درخواست دارم تا موضوع خرید ۶۳۰ واگن که از گذشته معطل پیش پرداخت قرارداد از سوی دولت مانده است را پیگیری نمایند.

سخنگوی شورای اسلامی شهر تهران تصریح کرد: با توجه به محدود بودن ظرفیت اورهال و تامین قطعات مترو در حال حاضر و با عنایت به اینکه از روزی که پیش پرداخت آن قرارداد صورت بگیرد تا ورود اولین واگن به کشور، تقریبا دو سال طول می‌کشد، لازم است تا هر چه سریع‌تر نسبت به محقق شدن این پیش پرداخت تسریع صورت گیرد و شایسته است نتایج این اقدام نیز به سمع و نظر اعضای شورای اسلامی شهر تهران رسانده شود.

لزوم چکاپ سلامت جسمی و روانی راهبران/اولویت خرید تجهیزات مترو

ناصر امانی نیز گفت: برابر دستورات، لازم است در بازه‌های زمانی مشخص راهبران از نظر سلامت جسمی و روانی کنترل و چکاپ شوند و جای سوال است که آیا این مهم اجرا می‌شود یا نه؟ و اگر نه از چه زمانی متوقف شده است و برنامه شما برای این مهم چیست؟

وی با طرح این سوال که آیا درست است که مدیریت شهری قبلی برنامه‌ای برای خرید تجهیزات نداشته و دوستان مصرف کننده بودند و انبار‌های خالی تحویل دادند؟ گفت: شما در گزارشتان عنوان کردید که نیروی مازاد دارید، اما نیروی متخصص ندارید که باید به شما بگویم در دوره‌های پیشین، نیرو‌های مختلف آموزش تخصصی دیدند و حالا به یک نیروی تخصصی تبدیل شدند و لازم است شما نیز به آموزش این نیرو‌ها بپردازید تا به نیروی متخصص تبدیل شوند.

عضو شورای شهر تهران افزود: شهرداری باید اولویت اول خود را تامین بودجه شرکت بهره برداری مترو برای خرید قطعات قرار دهد نه ریل گذاری مترو، چرا که اگر پول نیم کیلومتر که حدود ۶۰۰ میلیارد تومان می‌شود را به شرکت بهره برداری بدهند، قطعات مورد نیازش را می‌خرد.

احتمال افزایش حوادث مترو به دلیل عدم توجه دولت به پرداخت سهم قانونی خود

جعفر شربیانی در سی و چهارمین جلسه علنی شورای اسلامی شهر تهران بعد از ارائه گزارش مدیرعامل شرکت بهره برداری مترو تهران گفت: سوال من از مدیرعامل شرکت بهره برداری متروی تهران این است که اعلام کند متروی تهران به چه تعداد واگن نیاز دارد و تعداد واگن‌های تعمیر نشده و یا خارج از رده خدمات رسانی چقدر است؟

وی افزود: با توجه به تاکیدی که بر تامین منابع مورد نیاز مترو شد سوال دوم من از آقای شایسته اصل این است که سهم دولت و شهرداری در قیمت تمام شده بلیت مترو چقدر است و آیا این شیوه قیمت گذاری عادلانه است، یا خیر؟ با توجه به اینکه عمده مسافران مترو اقشار کم درآمد هستند، آیا یارانه‌ای که دولت به عنوان سهم خود در قیمت تمام شده بلیت مترو می‌پردازد، عادلانه است یا خیر؟

عضو شورای شهر تهران با طرح سومین سوال خود مبنی بر اینکه ساختار مناسب برای اداره مترو چیست؟ گفت: با توجه به اینکه بیشتر از دو دهه از ساختار مدیریتی مترو می‌گذرد، با توجه به بروز چنین حوادثی راهکار مناسب برای ساختار مترو چه می‌تواند باشد؟ ساختار کمیسیون سوانح چگونه است و اعضای شورای شهر تهران و یا متخصصان در این کمیسیون چه جایگاهی دارند و آیا لازم است تا نهاد سومی کار نظارت بر این کمیسیون را انجام دهد؟

شربیانی تاکید کرد: اگر در حوزه تامین منابع مالی مترو اتفاق خاصی رخ ندهد، چنین اتفاقات و حوادثی در این بخش بیشتر روی می‌دهد. از دولت می‌خواهیم تا پرداخت سهم قانونی خود را در حوزه مترو جدی بگیرد.

دیدگاه کاربران