پستوهای مجازی ناصر خسرو

جامعه ۲۴ - پدر رنج‌کشیده سارا زیر تیغ برنده آفتاب، در گوشه‌ای از خیابان ناصرخسرو نشسته و زل زده به دلالان دارویی‌که هر از گاهی با قدم‌هایی بی‌قرار از کوچه‌ای به کوچه‌ای دیگر می‌روند و با یک تماس تلفنی کوتاه، دارو‌های میلیونی کمیاب و نایاب را خرید و فروش می‌کنند. پدر سارا نسخه به دست دنبال داروی «مایفورتیک» می‌گردد؛ دارویی‌که قبلا می‌توانست به‌راحتی از داروخانه‌های سطح شهر یا داروخانه‌های تخصصی تهیه کند، حالا به هزار و یک دلیل مانند نبود ارز و... در داروخانه‌ها وجود ندارد و برای همین دست به دامان دلالان دارو در ناصرخسرو شده تا شاید گره کور از مشکلش باز کنند. این رسم و مرام خیابان ناصرخسرو در پایتخت است؛ شناخته‌شده‌ترین مرکز خرید و فروش قرص و داروی غیرمجاز درکشور.

خیابان ناصرخسرو تنها جایی است که پدر سارا امیدوار است داروی دختر نوجوان ۱۸ ساله‌اش را آنجا پیدا کند. سارا، چند ماه است پیوند کلیه شده و باید طبق دستور پزشک، هر روز داروی مایفورتیک و سلسپت را با هم مصرف کند تا بدنش، کلیه پیوندی را پس نزند.

پدر با دست‌های پینه بسته و انگشتانی زمخت، ورق نازک نسخه را زیر و رو می‌کند و با نگاهی پر از درد به کلمات انگلیسی نوشته شده اشاره کرده و می‌گوید: تا مدتی دارو گیرم میومد و دخترم مشکلی نداشت، اما الان چند وقتیه دارو یکی در میون گیر میاد. بعضی وقتا هست، بعضی وقتام نه. اینجور وقتا از شدت نگرانی دیگه آرامشی نداریم. موقعی که دارو نداریم، خیلی نگرانیم که مبادا بدن دخترم کلیه پیوندی رو پس بزنه. اگر بیمارایی مثل دخترم به موقع داروشونو مصرف نکنن، دوباره باید دیالیز کردن رو شروع کنن که برای بعضی از بیمارا دیالیز مساوی با مرگه.

پدر سکوت کرده و دوباره با آشفتگی به دلالان دارو نگاه می‌کند که قدم‌زنان و تلفنی با خریدار و فروشنده
چک و چانه می‌زنند: «حاضرم برای نجات جان دخترم هر کاری بکنم، اما قیمت دارو‌هایی که دلالا می‌فروشن، خیلی بالاس. با قیمت داروخونه‌ای زمین تا آسمون فرق داره.»

مردی به یکی از دلالان دارو‌های قاچاقی نزدیک می‌شود:
تو بساطت چه دارو‌هایی داری؟
من قرصای داروخونه‌ای می‌فروشم، داروی قاچاق می‌فروشم، دارو‌های عمومی می‌فروشم، من همه چی می‌فروشم. چی می‌خوای حالا؟
سلسپت و آی وی آی جی.

داروهات مطمئنه تاریخ مصرفش؟
اون‌جوری نیستیم. خیالت راحت. از داروخونه می‌گیریم.
قیمتش مصوبه دیگه؟
مصوب چیه؟ نمی‌خوای برو به سلامت.

دلال خوب می‌داند، مشتری‌اش نازکند و داروهایش را نخرد، دیگرانی هستند که برای یک ورق قرص، میلیون‌ها تومان کارت به کارت کنند و کسی به او نگوید بالای چشمت ابروست. اصلا نگران از دست دادن مشتری‌هایش نیست و پس از رفتن مشتری، صفحه تلفن همراهش را بالا و پایین می‌کند وشماره‌ای می‌گیرد.

درد و رنج کمبود دارو یک طرف، کرونا هم این روز‌ها شده قوزبالاقوز و دلالان دارو سعی می‌کنند از این آب گل‌آلود ماهی بگیرند. مردی که در تله یکی از همین دلالان افتاده است، می‌گوید: «من بیمار مبتلا به کرونا داشتم و دربه‌در دنبال رمدسیور بودم. مردی جلوی در یکی از بیمارستان‌های معروف تهران با موتورش ایستاده بود و با صدای بلند داد می‌زد... رمدسیور... رمدسیور. من هم از خدا خواسته به او گفتم رمدسیور می‌خواهم. گفت باشد تا یک ساعت دیگر دارو را تحویل می‌دهم. او ۶۰ میلیون تومان پول می‌خواست و راستش شک داشتم پول را بدهم.

به او گفتم اگر پول را گرفتی و رفتی چه؟ گفت بالاخره دارو را می‌خواهی یا نه؟ اگر شک داری ترک موتورم بنشین با هم برویم تا ببینی دارو می‌گیرم یا نه. سوار شدم و با هم به خیابان ناصرخسرو رفتیم. او ۳۰ میلیون تومان گرفت و رفت. خیلی نگران پولم بودم. با خودم گفتم کلاه سرم گذاشت و پولم سوخت شد. مدتی بعد و در عین تعجب دیدم مرد برگشت و دارو را داد و من هم خوشحال از این‌که بالاخره دارو را پیدا کرده‌ام. ۳۰ میلیون تومان دیگر را هم پرداختم و با دارو به بیمارستان برگشتم.»

او ادامه می‌دهد: «وقتی به بیمارستان رسیدم و در دست پرستار داروی رمدسیور را دیدم تازه آنجا بود که متوجه شدم داروی اصلی چه شکلی است و فهمیدم آن مرد داروفروش سرم کلاه گذاشته است. به من گفتند دارویی که به تو داده‌اند، هیچ ربطی به رمدسیور ندارد و دلالان روی دارو برچسب چسبانده‌اند. بعد از این اتفاق شکایت کردم و مشخص شد فروشنده دارو از کارت بانکی یک کارتن‌خواب استفاده کرده و ردی از خودش به جا نگذاشته است.»

اما خیابان ناصرخسرو، پایان قصه فروش دارو‌های کمیاب و قاچاق نیست. آن‌ها حالا علاوه بر این خیابان معروف و اسمی، فضای مجازی را هم به قرق خودشان درآورده‌اند و با خیال راحت و بدون نگرانی از بگیر و ببند‌های پلیسی، مشغول خرید و فروش داروهای‌شان هستند. اوضاع آنقدر بر وفق مراد دلالان است که حتی بعضی داروخانه‌ها هم به لشکر دلالان مجازی پیوسته‌اند و برای فروشندگان غیرمجاز دارو پیام می‌گذارند: «آمبیزوم تعداد بالا خریدارم. در صورت موجودی پی‌وی لطفا.»

آن یکی دلال دارو هم پس از سلام و عرض ادب خدمت همکارانش، ۱۳ قلم داروی کمیاب و نایاب از پرفنیکس، فرینجکت، اندوکسان آلمانی گرفته تا اسپری نازوفیکس، فوزامکس، داستینکس، ادویل، سیپرام، فمارا، وارفارین اوریون، ارگوتامین C و البته فاویپراویر (درمان کرونا) را پشت سرهم لیست کرده تا به قول خودش با قیمت مناسب به همکاران دلال یا مشتری‌هایی‌که بیمار دارند، بفروشد.

خریدارانی که به خاطر بیمارشان، کل داروخانه‌های شهر و استان را زیر و رو می‌کنند تا شاید داروی موردنظرشان را پیدا کنند و داغ عزیزشان را نبینند، اما همان دارویی‌که برای پیدا کردنش‌کفش آهنی پوشیده‌اند و زمین و زمان را به هم می‌دوزند، در تعداد بالا و انبار‌های مخفیانه دلالان دارو وجود دارد.

اوضاع دارو در فضای مجازی چنان بی‌در و پیکر بود که حتی صدای ایرج حریرچی، معاون کل وزارت بهداشت را هم درآورد و او در مصاحبه با یکی از رسانه‌ها گفت: «فروش دارو در فضای مجازی غیرمجاز است و دارو‌های غیرمجاز، تقلبی و قاچاق در فضای مجازی به فروش می‌رسند. به مردم توصیه می‌کنیم به هیچ عنوان این دارو‌ها را نخرند و مصرف نکنند.»

سعید نمکی، وزیر بهداشت هم که از این آشفته بازار فضای مجازی در خصوص دارو به تنگ آمده بود، شمشیرش را از رو برای دلالان بست و گفت: «مردم فقط دارو‌ها را از داروخانه‌ها تهیه کنند و به فروش دارو در فضای مجازی اعتماد نکنند. در صورت مشاهده دارو در فضای مجازی، با سامانه ۱۹۰ وزارت بهداشت تماس بگیرند و تخلف را اعلام کنند.»

هشدارها، اما آنچنان که باید کارساز نبود. دلالان و قاچاقچیان دارو به روال قبل داروهای‌شان را می‌فروختند و خریداران هم می‌خریدند. نتیجه‌اش شد بار‌ها و بار‌ها کلاهبرداری از مردمی‌که برای درمان بیماران خود دنبال دارو می‌گشتند.

کلاهبرداران در دام گشت فضای مجازی

در یکی از این پرونده‌های عجیب کلاهبرداری‌که سروصدای آن در مرداد سال‌گذشته درآمد، انتشار آگهی‌ای بود که در آن فردی مدعی پیش فروش واکسن کرونا بود. او مدعی بود هرکس ثبت‌نام کرده و سه میلیون تومان به حسابش واریز کند تا آبان و آذر همان سال، واکسن را در اختیار آن‌ها قرار می‌دهد.

پلیس فتا که احتمال می‌داد پای کلاهبرداری میلیاردی در میان باشد، ابتدا آگهی را حذف و سپس با ردزنی، فرد آگهی‌دهنده را در محله دروس تهران دستگیر کرد. متهم ۳۵ ساله وقتی متوجه لو رفتن آگهی دروغین خود شد، ابتدا ادعا کرد فقط برای سرگرمی چنین آگهی‌ای را منتشر کرده و از اقدام خود نادم است، اما در بررسی‌های بیشتر پلیس فتا، مچ مردجوان باز و مشخص شد او یک کلاهبردار حرفه‌ای است که از چند نفر برای پیش فروش واکسن کرونا پول گرفته است.

اسفند سال گذشته نیز ماموران پلیس فتا تهران در جریان گشت‌های همیشگی خود، متوجه فعالیت دو باند فروش دارو‌های تقلبی در تهران شدند. بررسی‌های پلیس نشان می‌داد اعضای این باند‌ها چند داروی ممنوعه و تقلبی را به صورت سفارش اینترنتی می‌فروشند و سپس بدون به جا گذاشتن ردی از خود، سفارش‌ها را با پیک برای مشتری ارسال می‌کردند.سرانجام هویت چهار عضو این دو باند شناسایی و چند روز بعد در عملیات پلیس فتا دستگیر شدند. انبار دارو‌های این افراد نیز در تهران شناسایی و از این انبار‌ها ۳۰۰ هزار داروی ممنوعه، درمان کرونا، قلب، اعصاب و روان و سقط جنین کشف شد. در محل، تعدادی داروی تاریخ مصرف گذشته هم کشف شد که در شرایط ناسالم نگهداری می‌شدند.

یکی از متهمان در بازجویی‌ها مدعی شد دارو‌ها را به صورت قاچاق از آن سوی مرز وارد می‌کردند و، چون امکان فروش در ناصرخسرو نداشتند، دارو‌ها را در فضای مجازی می‌فروختند، اما مدتی بعد توسط ماموران پلیس دستگیر شدند.

اردیبهشت، ماه پرکار برای پلیس فتا

اردیبهشت، زمان پرکاری برای پلیس فتا بود. در همین ماه بود که ناگهان انسولین نایاب شد و بیماران و خانواده آن‌ها به هر دری می‌زدند تا انسولین پیدا کنند. کلاهبرداران که فضا را برای کلاهبرداری مساعد می‌دیدند، وارد عمل شدند و اقدام به فروش انسولین‌های تقلبی کردند. ماجرا، اما با به جیب زدن پول‌های بادآورده ختم نشد و یکی از خریداران به پلیس فتا مراجعه و از مردی به خاطر فروش انسولین تقلبی شکایت کرد.

این مرد در شکایتش مدعی شد برای مادرم دنبال انسولین بودم که در یک سایت با فروش انسولین قلمی روبه‌رو شدم. چون این دارو کمیاب است، پنج میلیون به حساب فروشنده ریختم تا تعداد بیشتری انسولین بگیرم. انسولین‌ها را برای مشورت نزد دکتر مادرم بروم که متوجه شدم دارو‌ها تقلبی است و اگر مادرم مصرف می‌کرد، جانش به خطر می‌افتاد. با شکایت مرد جوان، گرداننده صفحه شناسایی و با بررسی‌های بیشتر معلوم شد او با چند هویت جعلی در فضای مجازی داروی تقلبی می‌فروخت. با دستگیری این فرد ۲۰۰ قلم داروی انسولین قاچاق از او کشف شد.

ماجرای پرتکرار چاقی و لاغری در فضای مجازی

داستان چاقی و لاغری، ماجرای به‌روزی است که هیچ‌وقت کهنه و قدیمی نمی‌شود و سودجویان نیز با علم به همین موضوع، شروع به تبلیغات و فروش دارو‌های تقلبی خود در فضای مجازی کردند. ماموران پلیس فتای خراسان جنوبی در جریان گشتزنی‌های خود، متوجه افزایش تبلیغات دارو‌های لاغری در فضای مجازی استان شدند. در تبلیغات ادعا شده بود دارو‌ها مجاز و دارای تاییدیه سازمان غذا و دارو هستند.

پلیس با شناسایی افراد تبلیغ‌دهنده که دو زن بودند، آن‌ها را دستگیر کرد. متهمان در اعترافات خود گفتند برای کسب سود خوب دارو‌های چاقی و لاغری را از آن سوی آب وارد کرده و بعد بدون مجوز با تبلیغ فراوان و دروغین در مورد اثر دارو آن‌ها را می‌فروختند. دو زن ادعا کردند هیچ چیز درباره مواد تشکیل‌دهنده و اثرات دارو نمی‌دانند و، چون سه برابر قیمت اصلی دارو را می‌فروختند و سود دندان‌گیری هم نصیب‌شان می‌شد، دست به این کار زدند و برایشان مهم نبود چه بلایی برسر مصرف‌کنندگان دارو می‌آید.