جاروکشی خلیج فارس/ قانون ممنوعیت صید ترال جدی گرفته نمی شود

جامعه ۲۴- صید ترال شیوه مخربی است که مثل جارو برقی به جان هر جنبده و آبزی که در بستر دریاست، می‌افتد و موج‌های آبی خلیج همیشه فارس را از آبزیان خالی می‌کند. صید ترال در دنیا چندین سال است که منسوخ شده و آن‌ها به سمت صید بی‌خطر «گرگور» رفته‌اند. گرگور به قفس‌های ماهیگیری ساخته شده از سیم‌های فلزی به شکل یک نیم‌کره گفته می‌شود. کشور‌های عربی حاشیه خلیج فارس با الزامی کردن روش صید«گرگور»، باعث شده‌اند تا تعداد ماهی و میگو در سواحل این کشور‌ها افزایش یابد.

صید ترال «کف روب» است، صیادان با استفاده از توری که به شکل کیسه بوده و انتهای آن کاملاً بسته شده در نزدیکی بستر کف دریا یا لایه‌های میان آبی و با فاصله از کف دریا، به صید آبزیان اقدام می‌کنند. به گفته کارشناسان با هربار کشش تور ترال حدود ۵ تا ۲۵درصد محیط زنده بستر دریا از بین می‌رود لذا آسیب‌های زیادی را به زیستگاه‌های آبزیان خلیج فارس وارد کرده است.

در حقیقت صید «ترال»، پاک تراشی می‌کند و از دلفین و کوسه گرفته تا هرگونه موجود دریایی را به دام می‌اندازد و تا این موجودات و آبزیان به عرشه کشتی برسند، به علت فشار در تور می‌میرند، چون بسیاری از پستانداران آبی مانند وال‌ها و بچه وال و دلفین‌ها نمی‌توانند فشار آب را تحمل کنند؛ بنابراین در سطح آب نفس کشیده و زندگی می‌کنند.

با وجود استفاده از این نوع صید در کشور، به گفته کارشناسان در هیچ جای دنیا این نوع صید اعمال نمی‌شود. در کشور‌های پیشرفته از طریق رادار زیر آب را مشاهده می‌کنند و فقط در مکان‌هایی که تجمع ماهی باشد تور را می‌اندازند تا ماهی‌ها صید شوند.

البته در کشور ما نیز قرار شده تحقیقات برای جایگزینی روش‌های دیگر نظیر روش صید میان آبی به جای روش «ترال» به‌صورت پایلوت انجام شود، اما انجام آن نیازمند ابزار‌ها و شناور‌های خاص و... است که هنوز در اختیار محققان قرار نگرفته است.

نظارت و مدیریت ممنوعیت صید ترال در استان بوشهر با ۹۳۶ کیلومتر مرز آبی و قرار گرفتن ۸ شهرستان در طول این نوار ساحلی به طور حتم سختی‌هایی دارد چرا که بسیاری از شناور‌ها بدون هویت و مجوز وارد آب‌ها می‌شوند که نظارت بر آن‌ها نیازمند تعداد کافی نیروی انسانی است.

مدیرکل شیلات استان بوشهر درباره آبزیانی که شامل ممنوعیت صید ترال می‌شوند به «ایران»، می‌گوید: شیوه صید ترال به استثنای فصل آزادی صید میگو که معمولاً هرسال در ماه‌های مرداد و نیمه اول شهریورماه انجام می‌شود، طبق قانون در تمامی طول سال، ممنوع بوده و انجام آن جرم محسوب می‌شود. البته در فصل آزادی صید میگو هم تنها شناور‌هایی حق مشارکت در صید میگو را دارند که دارای مجوز صید میگو باشند و این صید نیز به‌مدت محدود انجام می‌شود.

با توجه به اینکه ممنوعیت صید ترال از آذرماه سال گذشته آغاز شده و حدود یک سال از اجرای آن می‌گذرد، علی بازدار در خصوص مشکلات شیلات استان بوشهر طی این مدت برای کنترل و نظارت بر روش صید ترال در دریای خلیج فارس می‌افزاید: استان بوشهر ۹۲۷ کیلومتر مرز آبی دارد لذا کنترل و نظارت این مسافت نیاز به نیروی انسانی مجرب و امکانات کافی دارد، با این حال و با وجود همه کمبود‌ها اداره کل شیلات استان بوشهر در حد وسع و توان خود در طول سالیان گذشته تاکنون با قاطعیت و شدت تمام با این پدیده به طور جدی مبارزه کرده است.

بیشتر بخوانید:  توقیف هشت فروند شناور غیر مجاز و فعال در حوزه صید ترال غیر مجاز و صید غیرمجاز

وی تصریح می‌کند: در این راستا، شیلات استان بوشهر شناور‌های مجرم و متخلف زیادی را متوقف کرده و پس از تشکیل پرونده قضایی، مجرم را معرفی و مورد جریمه و اعمال قانون قرار داده است به طوری که متخلفان در کمیسیون رسیدگی به تخلفات، به‌مدت ۹۰ روز تعلیق پروانه صید شده‌اند و حتی آن‌ها را به‌مدت ۶ ماه محروم از دریافت سوخت یارانه‌ای کرده است.

این مسئول در خصوص کاستی‌های موجود برای نظارت بر این روش صید در استان اظهار می‌دارد: نبود امکانات و ساز و کار‌های کنترلی کافی، ضعف قوانین و آیین‌نامه‌ها و عدم بازدارندگی و نامتعادل بودن میزان جرم و جریمه، سخت و پیچیده بودن فعالیت نظارت و پایش دریا، وجود قایق‌های بدون هویت از جمله کاستی‌های موجود است که توجه به این کاستی‌ها و حل این مشکلات می‌تواند کمک خوبی در جهت نظارت بر دریا باشد.

وی با اشاره به برخی راهکار‌ها و نیاز‌های استان برای پیشگیری بهتر از صید ترال در استان بوشهر می‌گوید: الکترونیکی کردن تصمیم‌های کنترلی و نظارتی، افزایش نیرو‌های انسانی و شناور‌های مجهز و پیشرفته و تخصیص بودجه کافی به یگان‌های نظارتی می‌تواند ما را برای پیشگیری بهتر از صید ترال در استان یاری دهد.

بازدار درباره چگونگی فعالیت تیم‌های گشتی استان در خلیج فارس و سازمان‌های همکار با شیلات در این زمینه اظهار می‌دارد: اصولاً گشت‌های یگان براساس گزارش‌های دریافتی میزان آلودگی منطقه‌ای به لحاظ صید غیرمجاز، اهمیت صیدگاه‌ها و برنامه‌ریزی‌های انجام شده فصلی و نوبه‌ای و مستمر انجام می‌شود. سازمان پخش فرآورده‌های نفتی در تأمین سوخت شناور‌ها از بنادر صیادی و تردد آن‌ها در دریا همکاری دارند، سپاه پاسداران هم در دریا و صیدگاه‌ها در برخورد با شناور‌های مجرم و متخلف در امر صید ترال حسب مورد همکاری می‌کند.

توقیف ۱۶۰ فروند شناور صیادی در آب‌های بوشهر

به دنبال نظارت بر ممنوعیت صید ترال در استان بوشهر، فرمانده یگان حفاظت منابع آبزیان شیلات استان بوشهر نیز در این باره می‌گوید: با توقیف یک فروند لنج صیادی خوزستانی در محدوده ۱۰ مایلی جزیره خارک به‌دلیل انجام صید ممنوعه ترال در خارج از محدوده مجوز، شمار شناور‌های صیادی توقیف شده در آب‌های این استان در سال‌جاری به ۱۶۰ فروند افزایش یافت.

سرهنگ قدرت الله حاتم وند می‌افزاید: از آغاز سال‌جاری تاکنون ۱۶۰ شناور و ۱۶ خودرو متخلف که به صید غیرمجاز و حمل آن اقدام کرده بودند در استان بوشهر توقیف شده‌اند.
وی تصریح می‌کند: در این زمینه ۵ هزار و ۱۲۱ کیلوگرم میگو و ۳ هزار و ۶۴۱ کیلوگرم ماهی از این شناور‌ها کشف شده است.

حاتم وند ادامه می‌دهد: با وجود اعتراض صیادان سنتی به صید ترال شناور‌های صنعتی با اینکه فعالیت این شناور‌ها از یک سال پیش تاکنون ممنوع شده است، اما صید غیرمجاز همین صیادان در همه فصل‌های سال با ادوات مخرب ترال ادامه دارد و آسیب‌های فراوانی به ذخایر آبزیان و گونه‌های ارزشمند آبزی وارد کرده است.