در وین چه می‌گذرد؟

جامعه ۲۴- بر اساس تفاهم انجام‌شده میان روسای هیأت‌ها، مذاکره‌کنندگان ارشد جمهوری اسلامی ایران و سه کشور اروپایی عصر امروز برای انجام امور مربوط به سمت‌های سیاسی خود و برخی مشورت‌ها، موقتا به مدت دو روز به پایتخت‌ها باز خواهند گشت. با این وجود، مذاکرات کارشناسی همچنان بدون وقفه ادامه خواهد یافت.

شایان ذکر است که بازگشت مذاکره‌کنندگان ارشد به معنی توقف دور هشتم مذاکرات نیست.

روز جمعه نیز مذاکرات به روال معمول با دیدار روسای هیأت‌های مذاکره‌کننده ایران و سه کشور اروپایی و با حضور انریکه مورا هماهنگ‌کننده گفتگو‌ها در وین برگزار شد.

پیش از این دیدار نیز علی باقری، مذاکره‌کننده ارشد کشورمان و انریکه مورا هماهنگ‌کننده گفتگو‌های وین به طور دو جانبه برگزار شد.

بیشتر بخوانید: بورل: امکان دستیابی به توافق با ایران در مذاکرات وین وجود دارد

"راستی‌آزمایی" و "تمهیدات اجرایی" برای رفع تحریم‌ها دو موضوعی بوده است که در روز‌های اخیر در اولویت و در دستور کار مذاکره‌کنندگان در وین قرار داشت.

به نظر می‌آید، در دو هفته اخیر که مذاکرات بدون توقف و با جدیت بیشتری دنبال شده است، روند رو به جلو، اما کند است. طرف‌های مختلف بر این نظرند اختلافات در هر چهار حوزه رفع تحریم، راستی‌آزمایی، تضمین‌ها و موضوعات هسته‌ای کاهش یافته است، هرچند هنوز موضوعات مهمی برای حل و فصل باقی مانده است.

دیپلمات‌های نزدیک به هیات مذاکره کننده ایران در رابطه با آخرین تحولات به ویژه رویکرد ایران به لغو تحریم‌ها اعلام کردند که تحریم‌های ناقض توافق سال ۲۰۱۵ که مانع عادی‌سازی روابط تجاری ایران با دنیاست و نیز بخشی از ساز و کار فشار حداکثری است که از زمان دونالد ترامپ شکل گرفته است، جدای از اینکه به چه اسمی تحریم‌ها اعمال شده است، باید رفع شوند و این موضع قطعی ایران در مذاکرات به ویژه در دولت ابراهیم رییسی است که از سوی تیم مذاکراتی وی در وین دنبال می‌شود.

تحریم‌هایی که از سال ۲۰۱۸ به طور گسترده و یک جانبه از سوی آمریکا علیه ایران اعمال شده است و بعضا تحریم‌های برجامی تحت عنوان‌های دیگری از جمله مبارزه با تروریسم و مسایل حقوق بشری قرار گرفته است، مانع از اجرای موثر برجام است از این رو ایران تاکید دارد رفع تحریم‌های برجامی طبق توافق ۲۰۱۵ نباید تحت الشعاع تحریم‌های یک جانبه آمریکا بعد از ۲۰۱۸ تحت هر عنوانی شود. در عین حال آمریکا و کشور‌های اروپایی سعی دارند ایران را به هر شکل ممکن در اتاق مذاکرات و نیز در فضای رسانه‌ای و سیاسی برای عقب نشینی از این موضع خود وادار سازند؛ تلاشی که تا کنون بی فایده بوده است.

مقامات اروپایی علاوه بر فشار پشت در‌های بسته مذاکرات به ایران، در پشت تریبون‌های سیاسی و رسمی نیز دست از رجزخوانی و تهدید ایران برنمی دارند.

ژان ایو لودریان وزیر امور خارجه فرانسه برای چندمین بار در یکی دو هفته گذشته تلاش کرده است تا ایران را مقصر به نتیجه نرسیدن مذاکرات وین معرفی کند.

اظهارات وزیر امور خارجه فرانسه در حالی روز جمعه مطرح شد که پیش از آن، جوزف بورل رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا در کنفرانسی خبری پس از نشست غیررسمی شورای روابط خارجه در فرانسه گفت که احتمال حصول توافق بر سر برنامه جامع اقدام مشترک با ایران وجود دارد.

وی اظهار کرد: جو حال حاضر مذاکرات از زمان پیش از کریسمس بهتر است. قبل از کریسمس من بدبین بودم، اما امروز به نظرم حصول توافق امکان پذیر است. ما باید به کارمان سرعت ببخشیم چراکه اگر ایران قدرت هسته‌ای شود چیزی برای مذاکره باقی نمی‌ماند، اساسا توافق می‌خواهد جلوی همین کار را بگیرد.

بورل هم چنین خاطرنشان کرد: توافق تا زمانی که رئیس‌جمهور ترامپ تصمیم به خروج از آن گرفت خوب کار می‌کرد. پس از آمریکا می‌خواهیم که به توافق بازگردد و ایران آن را اجرا کند.

میخاییل اولیانوف نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین و رییس هیات مذاکره کننده روسیه در مذاکرات روز جمعه نسبت به فعال‌تر شدن برخی از مخالفان برجام همراه با پیشروی مذاکرات وین هشدار داد.

اولیانوف در توییتی نوشت: با پیشرفت در مذاکرات وین، مخالفان برجام در فضای عمومی فعال‌تر شده و بیشتر فتنه‌آمیزی می‌کنند؛ این ناراحت‌کننده و تاسف‌آور است. اکثریت کشور‌ها از جمله گروه پنج (۱+۴) هدفشان احیای توافق هسته‌ای و برداشته شدن تحریم‌هاست.

به نظر می‌آید، رویکرد نه چندان سازنده سه کشور اروپایی در مذاکرات مثل ریگی در کفش، پای مذاکرات برای اینکه هر چه سریعتر به نتیجه رسید را لنگ کرده است تا جایی که صدای یک عضو برجام یعنی روسیه هم درآمده است.