چرا جنوب کشور بیشتر از شمال می‌لرزد؟/ ماجرای ابر زلزله قبل از زمین لرزه بم چه بود؟

جامعه ۲۴-  در کمتر از ۲۴ ساعت گذشته  وقوع سه زمین لرزه ۵.۱، ۴.۸ و ۴.۵ ریشتری در سه نقطه کشور بار دیگر باعث نگرانی و احتمال وقوع زلزله بزرگتر در کشور را مطرح کرد. در دی ماه بود که زلزله ویرانگر بم رخ داد؛ برخی با توجه به سردی هوا نگران وقوع زمین لرزه‌ای هستند که منجر به کشته شدن، خرابی و مرگ بسیاری شود.

زلزله ۵.۱ ریشتری سیرچ کرمان، ۴.۸ ریشتری جزیره خارک در بوشهر و ۴.۵ ریشتری خمارلو در مرز دو استان آذربایجان غربی و شرقی بدون تلفات و خسارت بود، اما زنگ خطر را بار دیگر برای مسئولان به صدا در آورد. برای بررسی وضعیت گسل‌های کشور و میزان خطر گسل‌ها در مناطق مختلف کشور با علی اصغر هدایی متخصص ژئومورفولوژی گفتگو کردیم که در ادامه می‌خوانید.

هدایی در پاسخ به این سوال جامعه ۲۴ که زلزله‌های اخیر کشور نگران کننده است یا خیر؟ گفت: اگر آمار ۱۰ سال گذشته را بررسی کنیم متوجه ورود کشور به دوره افزایش زمین لرزه‌ها می‌شویم. در دو سال گذشته اگرچه زلزله پر تلفات و تخریب نداشتیم، اما میزان وقوع زلزله در کشور افزایش یافته است.

جنوب بیشتر از شمال زلزله می‌آید

وی در مورد اینکه بیشتر زلزله‌های کشور در چه منطقه‌ای رخ می‌دهد؟ گفت: بیشتر زلزله‌های کشور در نیمه جنوبی کشور رخ می‌دهد و به همین خاطر شاهد زلزله‌هایی در مناطق جنوبی و منطقه زمین شناسی زاگرس هستیم. البته قدرت زمین لرزه‌ها در نیمه شمالی کشور بیشتر است.

بیشتر بخوانید: زلزله ۵.۱ ریشتری در استان کرمان

متخصص ژئومورفولوژی در مورد اینکه در چه مناطقی زمین لرزه‌های پر قدرت رخ می‌دهد، با بیان اینکه در بسیاری از مناطق زمین لرزه‌های زیر ۷ ریشتر رخ می‌دهد، اظهار کرد: بیشتر زمین لرزه‌هایی که در ایران رخ می‌دهد بین ۳ تا ۵.۵ ریشتر است. البته ممکن است گاهی به دلایل مختلف از جمله وارد شدن فشار به مناطق زمین شناسی گاهی در برخی گسل‌ها زمین لرزه‌های بزرگ رخ دهد که نمونه آن را در سرپل ذهاب و منطقه خورگو شاهد بودیم.

در کدام مناطق زلزله قوی رخ می دهد؟

به گفته هدایی، وقتی زلزله‌هایی با قدرت بالا رخ می‌دهد باید منتظر پس لرزه‌های آن تا مدتی باشیم، اما در منطقه زمین شناسی زاگرس به علت ساختار ممکن است پس لرزه‌هایی با قدرت ۴ یا حتی ۵ ریشتر تا مدت دو ماه رخ دهد، اما هرچه از زمان زمین لرزه می‌گذرد، پس لرزه‌ها هم قدرت کمتری خواهند داشت.

وی افزود: در دو استان کرمان و سیستان وبلوچستان زلزله‌هایی با قدرت بیش از ۷ ریشتر می‌تواند رخ دهد و در بقیه کشور معمولا زلزله‌های متوسط رخ خواهد داد.

هدایی در ادامه گفتگو با جامعه ۲۴ ، در مورد اینکه تغییرات جوی چه تاثیری روی وقوع زلزله دارد، با رد این موضوع تاکید کرد: به هیچ وجه تغییرات جوی و اقلیمی تاثیری روی پدیده‌های زمین شناسی مانند زلزله ندارند. اینکه گفته می‌شود زلزله‌ها در زمستان به خاطر سرد شدن هوا رخ می‌دهد، موضوعی علمی نیست و هیچ پایه و اساسی ندارد. گرما یا سرما نمی‌تواند عامل وقوع زلزله باشد.

ماجرای ابر زلزله در زمان فاجعه بم چه بود؟

این متخصص ژئومورفولوژی با اشاره به اینکه در زمان وقوع زلزله تنها دو پدیده ابر و نور زلزله داریم، گفت: در زمان زلزله بم چند روز قبل از حادثه یک پژوهشگر چینی ابر‌های زلزله را در منطقه دیده و حدس زده بود احتمالا زلزله‌ای در این منطقه رخ می‌دهد. ابر‌های زلزله معمولا قبل از وقوع تشکیل می‌شوند و مانند رد هواپیما در آسمان هستند. همچنین در زمان زلزله کرمانشاه هم نور زلزله رخ داده بود که باعث شد تا برخی قبل از زلزله آن را مشاهده کنند.