عوامل ژنتیکی در بروز میگرن

جامعه ۲۴- یک پژوهش بین‌المللی گسترده که برای بررسی در مورد علل میگرن طراحی شده است، بینش‌های جالب و جدیدی را به دست آورده است که تعداد عوامل ژنتیکی موثر در ابتلا به میگرن را سه برابر می‌کنند. این یافته‌ها، بینش جدیدی را در مورد عواملی که انواع گوناگون میگرن را تحریک می‌کنند، ارائه می‌دهند و این ایده را که میگرن یک اختلال نوروواسکولار است، پر رنگ‌تر می‌کنند.

اگرچه انواع میگرن بسیار رایج هستند و بیش از یک میلیارد نفر را در سراسر جهان تحت تأثیر قرار می‌دهند، اما دانشمندان هنوز دقیقا نمی‌دانند که چه چیزی باعث بروز میگرن می‌شود. میگرن، نوعی سردرد است که می‌تواند درد شدید و ضربان‌دار را به همراه داشته باشد و اغلب با اختلالات بینایی موسوم به "آئورا" (Aura) همراه شود. بررسی‌ها نشان داده‌اند که عوامل ژنتیکی می‌توانند در خطر ابتلا به میگرن نقش داشته باشند، اما این سوال مطرح می‌شود که عوامل ژنتیکی چگونه بر بروز میگرن همراه با آئورا یا بدون آن تأثیر می‌گذارند که دو زیرگروه اصلی میگرن هستند.

این پژوهش توسط پژوهش‌گرانی از اروپا، استرالیا و آمریکا انجام شده است و داده‌های به دست آمده از ۸۷۳ هزار شرکت‌کننده را در بر دارد که ۱۰۲ هزار نفر آن‌ها از میگرن رنج می‌برند. پژوهشگران در این پروژه، ارتباط گسترده ژنومی را نیز بررسی کردند تا نقش عوامل ژنتیکی را در بروز میگرن درک کنند.

پژوهش‌گران با مشخص کردن ۱۲۳ ناحیه ژنوم مرتبط با خطر میگرن که میزان شناخته‌شده پیش از بررسی را سه برابر کرد، دریافتند که هر دو زیرگروه دارای عوامل خطر خاصی هستند، اما برخی از عوامل فقط با یک زیرگروه ارتباط دارند. سه نوع خطر، با میگرن همراه با آئورا و دو نوع نیز با میگرن بدون آئورا مرتبط بودند.

"هایدی هاوتاکانگاس" (Heidi Hautakangas)، پژوهشگر "دانشگاه هلسینکی" (University of Helsinki) و پژوهشگر ارشد این پروژه گفت: پژوهش ما علاوه بر شناسایی ده‌ها ناحیه جدید از ژنوم برای تحقیقات هدفمندتر، نخستین فرصت معنادار را برای ارزیابی اجزای ژنتیکی مشترک و متمایز در دو زیرگروه اصلی میگرن فراهم می‌کند.

بیشتر بخوانید: عملکرد سلول‌های بنیادی خون

به گفته پژوهش‌گران، تجزیه و تحلیل بیش‌تر نشان می‌دهد که میگرن توسط ترکیبی از عوامل خطر ژنتیکی عصبی و عروقی ایجاد می‌شود و به نوبه خود این ایده را تقویت می‌کند که میگرن، یک بیماری عصبی عروقی مرتبط با جریان خون در مغز است. جالب اینجاست که دو ناحیه از ۱۲۳ ناحیه ژنتیکی تازه شناسایی‌شده، حاوی ژن‌هایی هستند که پیشتر هدف دارو‌های جدید میگرن قرار گرفته‌اند. یک ناحیه موسوم به "CALCA/CALCB" که در حملات میگرن نقش دارد، می‌تواند با دارویی که اخیرا توسعه یافته است، مسدود شود. این در حالی است که ناحیه دیگری که ژن "HTR ۱ F" را پوشش می‌دهد نیز هدف دارو‌های پیشرفته میگرن قرار دارد.

دکتر "متی پیرینن" (Matti Pirinen)، پژوهشگر "دانشگاه فنلاند" (University of Finland) و سرپرست این پژوهش گفت: این دو ارتباط جدید نزدیک به ژن‌هایی که پیشتر هدف دارو‌های موثر میگرن قرار گرفته‌اند، نشان می‌دهند که ممکن است اهداف دارویی دیگری نیز در نواحی ژنومی جدید وجود داشته باشد و منطق روشنی را برای پژوهش‌های ژنتیکی آینده با نمونه‌های بیشتر ارائه می‌کنند.

این پژوهش، در مجله "Nature Genetics" به چاپ رسید.