دیوان عدالت اداری در رسیدگی به شکایات کمیسیون ماده 100 چه نقشی دارد؟

جامعه ۲۴- کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری، نهادی شبه قضایی است که، صلاحیت رسیدگی به تخلفات ساختمانی مرتبط با شهرداری را دارد. با توجه به اهمیت رعایت ضوابط و مقررات شهرسازی در توسعه شهری و حفظ حقوق شهروندان، وجود مرجعی بی‌طرف و مستقل برای نظارت بر آراء این کمیسیون ضروری است. دیوان عدالت اداری به عنوان عالی‌ترین مرجع قضایی اداری کشور، عهده‌دار این وظیفه است. در این مطلب به بررسی نقش دیوان عدالت اداری در رسیدگی به شکایات مطروحه علیه آراء کمیسیون ماده ۱۰۰ می‌پردازدیم و تاثیر آن را بر حقوق شهروندان و شهرداری‌ها بیان می‌کند.

برررسی صلاحیت دیوان عدالت اداری در رسیدگی به شکایات کمیسیون ماده ۱۰۰

صلاحیت دیوان عدالت اداری در رسیدگی به شکایات کمیسیون ماده ۱۰۰، ریشه در قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری دارد. به موجب ماده ۱۰ این قانون، دیوان صالح به رسیدگی به شکایات نسبت به تصمیمات و اقدامات واحدهای دولتی، شهرداری‌ها و نهادهای عمومی غیردولتی است. کمیسیون ماده ۱۰۰ نیز به عنوان یکی از ارکان شهرداری، مشمول این صلاحیت عام دیوان قرار می‌گیرد.

صلاحیت دیوان عدالت اداری در رسیدگی به شکایات کمیسیون این ماده و اعتراض به رای کمیسیون ماده 100 ،دارای ابعاد مختلفی است. این صلاحیت، در چارچوب قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری و قوانین مربوطه، شامل بررسی موارد تجاوز کمیسیون از حدود اختیارات قانونی، نقض تشریفات قانونی در رسیدگی و مغایرت رأی با قوانین و مقررات بالادستی می‌شود. با این حال، دیوان عدالت اداری به طور کلی صرفا به بررسی جنبه‌های شکلی و قانونی رأی می‌پردازد. این رویکرد، تضمینی برای رعایت حقوق شهروندان و اجرای عدالت در حوزه مدیریت شهری است.

محدوده صلاحیت دیوان در رسیدگی به شکایات

دیوان عدالت اداری، مرجع رسیدگی به شکایات علیه آرای کمیسیون ماده 100 شهرداری‌هاست. این بدان معناست که اگر شما به رأی کمیسیون ماده 100 اعتراض دارید، می‌توانید شکایت خود را به دیوان عدالت اداری تقدیم کنید. اما دیوان عدالت اداری در چه مواردی می‌تواند به شکایت شما رسیدگی کند؟

• تجاوز کمیسیون ماده 100 از حدود اختیارات قانونی خود: اگر کمیسیون ماده 100 در موضوعی رأی صادر کرده باشد که در صلاحیتش نیست، دیوان می‌تواند این رأی را نقض کند. مثلاً اگر کمیسیون به موضوعی رسیدگی کرده که مربوط به املاک خارج از محدوده شهر است، این رأی در دیوان قابل ابطال است.
• رعایت نشدن تشریفات قانونی در رسیدگی: اگر کمیسیون ماده 100 در جریان رسیدگی به پرونده شما، اصول دادرسی عادلانه و تشریفات قانونی را رعایت نکرده باشد، دیوان می‌تواند رأی صادره را باطل کند. مثلاً اگر به شما فرصت کافی برای دفاع از خود داده نشده باشد، این موضوع می‌تواند در دیوان قابل اعتراض باشد.
• مغایرت رأی کمیسیون با قوانین و مقررات: اگر رأی کمیسیون ماده 100 با قوانین و مقررات بالادستی مغایرت داشته باشد، دیوان می‌تواند این رأی را نقض کند. مثلا اگر کمیسیون رأیی صادر کرده باشد که با طرح تفصیلی شهر مغایرت دارد، این رأی در دیوان قابل ابطال است.

دیوان عدالت اداری فقط به موارد فوق رسیدگی می‌کند و وارد ماهیت فنی و تخصصی رأی کمیسیون ماده 100 نمی‌شود. به عبارت دیگر، دیوان نمی‌تواند در مورد اینکه آیا تخلف ساختمانی واقعاً رخ داده یا خیر، یا اینکه جریمه تعیین شده مناسب است یا خیر، اظهارنظر کند. پس از اینکه شکایت خود را به دیوان عدالت اداری تقدیم کردید، دیوان پرونده را بررسی می‌کند و در صورت وارد دانستن شکایت، رأی کمیسیون ماده 100 را نقض می‌کند.در این صورت، پرونده شما به کمیسیون ماده 100 بازگردانده می‌شود تا مجددا با رعایت قوانین و مقررات به آن رسیدگی شود. برای رسیدگی به پرونده های کمیسیون ماده 100 می توانید از وکیل کمیسیون ماده صد کمک بگیرید تا به نتیجه بهتری برسید.

انواع شکایات قابل طرح در دیوان عدالت اداری

دیوان عدالت اداری پذیرای انواع شکایات مرتبط با آراء و عملکرد کمیسیون ماده ۱۰۰ می‌باشد. این شکایات را می‌توان به سه دسته اصلی تقسیم کرد:

• شکایت از آراء کمیسیون بدوی و تجدیدنظر: این نوع شکایت رایج‌ترین نوع شکایت در دیوان عدالت اداری است. در این موارد، شاکی به رأی صادره از کمیسیون بدوی یا تجدیدنظر اعتراض داشته و درخواست نقض یا اصلاح آن را دارد. این شکایات می‌توانند به دلایل مختلفی از جمله عدم رعایت قوانین و مقررات، عدم توجه به مدارک و مستندات، عدم رعایت اصول دادرسی عادلانه و یا اشتباه در تطبیق قوانین با موضوع شکایت مطرح شوند.
• شکایت از عدم رعایت مهلت‌های قانونی توسط کمیسیون: قانون، مهلت‌های مشخصی را برای رسیدگی به پرونده‌ها و صدور رأی در کمیسیون ماده ۱۰۰ تعیین کرده است. در صورتی که کمیسیون این مهلت‌ها را رعایت نکند، ذینفع می‌تواند به دیوان عدالت اداری شکایت کند. این نوع شکایت می‌تواند منجر به نقض رأی کمیسیون و ارجاع پرونده به کمیسیون هم‌عرض شود.
• شکایت از عدم صلاحیت کمیسیون در رسیدگی به موضوع: صلاحیت کمیسیون ماده ۱۰۰ محدود به رسیدگی به تخلفات ساختمانی در محدوده شهر و در مواردی است که قانون مشخص کرده است. در صورتی که کمیسیون در موضوعی که خارج از صلاحیت آن است، رأی صادر کند، ذینفع می‌تواند به دیوان عدالت اداری شکایت کند. این نوع شکایت می‌تواند منجر به نقض رأی کمیسیون در رسیدگی به موضوع شود.

سخن پایانی

دیوان عدالت اداری به عنوان مرجع عالی رسیدگی به تظلمات اداری، نقش مهمی در نظارت بر عملکرد کمیسیون‌های ماده ۱۰۰ و تضمین حقوق شهروندان و شهرداری‌ها ایفا می‌کند. صلاحیت گسترده دیوان در رسیدگی به انواع شکایات، اعم از شکلی و ماهوی، امکان احقاق حقوق ذینفعان را فراهم می‌سازد. رسیدگی دیوان به شکایات کمیسیون ماده ۱۰۰، آثار مثبتی بر رعایت حقوق شهروندان، شهرداری‌ها و توسعه شهری دارد. این امر از طریق جلوگیری از تضییع حقوق مالکین، حفظ حقوق شهرداری‌ها در چارچوب قانون و رعایت ضوابط شهرسازی در راستای توسعه پایدار شهری محقق می‌شود. اگر شما هم پرونده هایی مرتبط با کمیسیون ماده 100 دارید، برای افزایش شانس موفقیت خود و روند بهتر پرونده می توانید با همکاران و وکلای باتجربه ما در گروه وکلای دیوان عدالت اداری تماس بگیرید.