سرقت لوازم خودرو بیشترین جرم کشور

جامعه ۲۴ - سرگرد الهام ناصری کارشناس اداره برآورد معاونت اجتماعی فاتب طی پژوهشی به بررسی انگیزه‌ها وعوامل در رایج‌ترین نوع سرقت ایران پرداخت و در این گزارش آمده است:
اداره برآورد اجتماعی و افکارسنجی معاونت اجتماعی فرماندهی انتظامی تهران بزرگ، طی پژوهشی، به بررسی بصورت توصیفی- تحلیلی با روش اسنادی و کتابخانه‌ای و مصاحبه میدانی، پرداخته است، وارائه آمارپلیس پیشگیری وعملیات فاتب می‌تواند بررسی سرقت در شهر تهران با تاکید بر سرقت خودرو ومحتویات داخل آن در سال‌های مورد بررسی باشد که در این تحقیق نیز به تفصیل بیان شده است.
در این پژوهش آمده است: سرقت عمدتاً پدیده‌ای شهری است وبه عنوان یکی از پرجرم‌ترین وکلانشهر دارای مسائل ومشکلاتی همچون مهاجرپذیر بودن، رشد سریع جمعیت، گسترش فیزیکی شهر، ناهمگونی وعدم انسجام اجتماعی است.

شیوع جرم سرقت با نظم و امنیت کل کشور مرتبط و از مصادیق بارز ناامنی اجتماعی است؛ به گونه ا‌ی که حتی با دستگیری سارق یا سارقان و مجازات آنها، لطمات روحی و اضطراب حاصل از آن‌ها تا مدتها رفع نخواهد شد. بر‌اساس قوانین موجود، کشف جرایم و از جمله سرقت از وظایف پلیس آگاهی است. در این راستا، سرقت خودرو از جمله جرایمی محسوب می‌شود که نسبت به سایر جرایم از فراوانی بیشتری برخوردار بوده و عواقب ناشی از ارتکاب آن علاوه بر ایجاد احساس ناامنی در سطح جامعه، مسیر زندگی مال باخته یا بزه دیده را با چالش جدی روبه‌رو می‌کند.

در این میان، در کلانشهر تهران سرقت لوازم و محتویات داخل خودرو از جمله جرایمی محسوب میشود که نسبت به سایر سرقتها بیشترین آمار وقوع را داشته و تأثیر شگرفی را در احساس ناامنی در سطح جامعه پدید می‌آورد. علاوه بر منفعت مالی ناشی از سرقت خودرو، بسیاری از سارقان با هدف بهره‌گیری از خودروی مسروقه در ارتکاب سایر جرایم مانند جرایم امنیتی و خرابکاری، قتل، سرقت¬های مسلحانه و ... اقدام به سرقت می‌کنند معمولاً هیچ اتومبیلی بدون جک، آچار چرخ، زاپاس، رینگ و لاستیک، رادیو پخش و... یافت نمی شود؛ به همین دلیل، سارقان نیازی به بررسی، طرح ریزی، شناسایی، تهیه مقدمات، تعقیب و مراقبت و صد‌ها مؤلفه دیگر را ندارند.

از طرفی، وجود بازار کاملاً رسمی و قانونی در ارتباط با خرید و فروش قطعات و لوازم اتومبیل امکان معامله این قبیل کالا‌ها را بدون هیچ دغدغه خاطری فراهم کرده اند؛ عدم نیاز به صدور فاکتور و کاغذ خرید یا ارائه مدرک یا سندی در خصوص نحوه تحصیل، عدم وجود شماره سریال و شماره قطعه که قابلیت ردیابی و رهگیری داشته باشند، نظیر شماره موتور، شاسی و تنه در خودروها، گرانی قطعات خودرو، سهل‌الوصول بودن و امکان تبدیل لوازم مزبور به پول در کوتاه ترین زمان ممکن، ارتکاب جرم مزبور را به عنوان شایع ترین جرایم در کشور مطرح کرد و دلایل برشمرده موجب گشت، سرقت لوازم و محتویات داخل خودرو به صورت صدرنشین تمامی بزه های موجود در کشور جایگاه نخستین خود را حفظ کند.

ضریب ایمنی پایین خودرو‌ها در مقابل سرقت نیز زمینه را برای کسب سود بیشتر توسط سارقان مساعدتر کرده و افزایش وقوع سرقت و لوازم داخل آن را در سال‌های اخیر نسبت به سال‌های گذشته سبب شده است. از طرف دیگر، مردم و مال‌باختگان نیز انتظار دارند پلیس به عنوان متولی اصلی و مرجع تخصصی مقابله با سارقان علاوه بر مبارزه جدی زمینه کشف و استرداد خودرو‌های مسروقه آنان را در حداقل زمان فراهم کند.

دغدغه همیشگی کاراگاهان همواره این بوده که چگونه می توانند علاوه بر افزایش میزان کشف اموال مسروقه، مدت زمان بین وقوع سرقت و کشف آن را کاهش دهند و مرتکبان این جرایم را دستگیرکنند.

دراین گزارش اجتماعی نظر کارشناسان اجتماعی و فرهنگی نیز آورده شده و نتایج به دست آمده به شرح ذیل است:
الف) سرقت خودرو به خاطر فروش آن: سارقینی که به قصد فروش مبادرت به سرقت خودرو می‌نمایند، برای دسترسی به پول آن به طرق مختلف عمل می‌کنند که رایج‌ترین آن‌ها عبارتند از:
- برخی از سارقین پس از سرقت اتومبیل به مال‌خر‌های حرفه‌ای و اوراقچی‌های غیرمجاز مراجعه و آن را به همان صورت، یعنی بدون تهیه اسناد و مدارک و بدون ایجاد تغییرات در اصول و ارکان آن (تغییر شماره موتور، شماره شاسی، رنگ اطاق و ...)، به قیمتی نازل به فروش می رسانند.

 گروهی از سارقین نیز خودرو‌های مسروقه را به نمایشگاه خودرو برده و آن را در معرض فروش قرار می دهند؛ بدون اینکه دلالان و خریداران را در جریان مسروقه بودن آن قرار دهند و یا این‌که اطلاعی از این امر داشته باشند. پس از قیمت‌گذاری، سارق مبلغی از کل بهای آن را به‌عنوان بیعانه از خریدار گرفته و خودرو را به صورت امانت در نمایشگاه و در اختیار خریدار که اکثراً دلال هستند، قرار می دهد و اظهار می دارد که روز بعد اسناد و مدارک خودرو را آورده و پس از انجام معامله رسمی و محضری بقیه پول خودرو را خواهد گرفت که معمولاً این گروه سارقان مبتدی و غیرحرفه ای هستند.

برخی از سارقین خودرو را پس از سرقت به گاراژ یا محل امنی برده و با استفاده از ابزار و آلاتی، ابتدا شماره موتور و شاسی را ساییده و محو می¬کنند، سپس با سنبه های شماره‌زنی شماره دلخواه و مورد نظر خود را در جای شماره قبلی حک می کنند. سپس اقدام به تهیه اسناد و مدارک و کارت شناسایی خودرو، البته به صورت جعلی، می کنند. پس از انجام این اقدامات و آماده کردن مدارک لازم، خودرو را برای فروش با ظاهری آراسته و موقر به شهرستانهای اطراف برده و معمولاً به نمایشگاه های اتومبیل مراجعه می‌کنند و با اندکی زیر قیمت روز آن را عرضه می دارند.

 سرقت خودرو به خاطر اوراق لوازم و قطعات آن

برخی از سارقان خودرو‌های آخرین مدل و آخرین سیستم را سرقت کرده و در یک محل امن و پنهانی اقدام به باز کردن قطعات و متعلقات آن می کنند. در واقع، آن را اوراق کرده سپس لاشه غیرمصرف خودرو مسروقه را در نقاط دور از دسترس و رودخانه‌ها می اندازند

سرقت خودرو به خاطر ارتکاب جرایم دیگر

دسته ای از سارقین که در ارتکاب جرایم و جنایات مهم دیگری از قبیل قاچاق مواد مخدر، اسلحه و مهمات، آدم‌ربایی، راهزنی، شرارت، سرقت از بانک‌ها و مؤسسات دولتی که اغلب به طریق مسلحانه انجام می شود، خودرو مناسبی را برای استفاده در ارتکاب این‌گونه جرایم، سرقت می کنند. برخی از مجرمین امنیتی و مملکتی به منظور اجرای مقاصد پلید و شوم خود از جمله ترور، خرابکاری، انفجار، ایجاد ناامنی و نارضایتی مردم، بمب‌گذاری‌ها، جاسوسی و امثال آن اقدام به سرقت خودرو کرده و پس از ارتکاب جنایات و جرایم موردنظر خویش خودرو مسروقه را در کوچه و یا خیابانی رها میسازند.

سرقت خودرو به خاطر انگیزه‌های دیگر

می توان قیمت روزافزون خودرو، آسان بودن سرقت خودرو در مقایسه با سایر انواع سرقت، امکان سریع تغییر مشخصات خودرو‌های مسروقه، سهولت فروش خودرو‌های مسروقه، تمایل قاچاقچیان مواد مخدر به خرید بعضی از انواع خودرو‌های مسروقه مانند وانت، تویوتا، نیسان، پاترول، لند کروز ... را نام برد.

راهکارها:

آموزش مهارت‌های ارتباطی به والدین جهت تعامل صحیح با فرزندان
-توجه جدی به مقوله بیکاری و اتخاذ سیاست‌های مناسب اشتغال زا برای کاهش بیکاری توسط متولیان امر درشهر تهران موثر است.