پیمانکاران همچنان از کارگرانِ کودک و نوجوان برای جمع‌آوری زباله استفاده می‌کنند

جامعه ۲۴ - الهام فخاری عضو کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر تهران در واکنش به اینکه شهرداری موظف بود در سال ۹۹ نسبت به راه اندازی گرمخانه‌های جنرال اقدام کند، اما هنوز خبری از تاسیس گرمخانه‌ها نیست، گفت: شورای شهر از سال ۹۶ در هر چهار بودجه‌ای که بررسی و به تصویب رساند گرمخانه‌های جنرال را مورد توجه قرار داد و در ردیف‌های بودجه و برنامه سوم توسعه شهر تهران به آن پرداخت، چرا که برپایه وظایف قانونی شهرداری‌ها، ارائه خدمات به افراد بی‌سرپناه را می‌توان در قالب خدمات اجتماعی شهرداری سازماندهی کرد و به ویژه در کلانشهر‌ها که مساله بی‌سرپناهی چشمگیرتر است، با ایجاد گرمخانه‌ها کمکی کرد.

مراحل احداث گرمخانه‌های جنرال به کندی پیش می‌رود

او ادامه داد: در برنامه سوم توسعه ایجاد گرمخانه‌های جنرال به صراحت ذکر شده است و از وظایف و تکالیف و اختیارات شورا در حوزه سیاست‌گذاری و بودجه است، اما در اجرا این کار آنگونه که شایسته و مدنظر شورا بود، درست پیش نرفته است.

فخاری با بیان اینکه مراحل کار بسیار کند و با توجیه‌های مختلفی به تاخیر افتاده است، گفت: از جمله شناسایی یا مکان یابی، حل و فصل مسائل حقوقی زمین و اعتبارات هزینه شده تکالیفی است که شهرداری باید به صورت منسجم و هماهنگ در این زمینه حرکت می‌کرد.

عضو کمیسیون فرهنگی و اجتماعی علت این قضیه را ناهماهنگی بخش‌های مختلف شهرداری دانست و ادامه داد: شهرداری مساله را به نوعی تقلیل داد که تنها سازمان خدمات اجتماعی مساله را پیگیری می‌کرد. این در حالی است که معاونت‌های شهرداری باید همکاری کنند و به عنوان یک محور اصلی کار شهری در حوزه اجتماعی این موضوع را به سرانجام می‌رساندند.

فخاری با بیان اینکه این کار هم نیازمند همکاری و پیگیری شهرداران مناطق بود و هم معاونت‌ها باید این مساله را پیش می‌بردند، گفت:، اما هر یک از بخش‌ها کار را به گردن بخش دیگر انداخته و کار تاکنون به تعویق افتاده است. کلنگ زنی یکی از گرمخانه‌های جنرال انجام شد، اما فراتر از کلنگ زنی اتفاق دیگری رخ نداده که قابل تامل است در حالی که وجود گرمخانه مساله مهمی است و امیدوارم کسانی که در دوره ششم انتخاب شدند به ویژه در حوزه اجتماعی بتوانند این مساله را پیگیری و به سرانجام برسانند چرا که گرمخانه جنرال می‌تواند خدمات تخصصی چندجانبه بدون ایجاد مساله برای بافت محلی فراهم کند.

احداث گرمخانه جنرال تکلیف و وظیفه شهرداری در قبال افراد بی‌سرپناه است

عضو کمیسیون فرهنگی و اجتماعی تاکید کرد: این تکلیف و وظیفه مدیریت شهری است که در قبال بخشی از جامعه که به هر دلیلی دچار بی‌سرپناهی شده، آن را انجام دهد. لازم به ذکر است که همه افراد بی‌سرپناه معتاد یا بزهکار نیستند، افراد به دلیل نوسان‌های اقتصادی، شغلی و ... دچار مساله بی‌سرپناهی می‌شوند و درصد قابل توجهی از افرادی که به گرمخانه‌ها مراجعه می‌کنند، معتاد و بزهکار نیستند و فقط بی‌سرپناه شدند و خدمات این مراکز می‌تواند به بازتوانی و بازگشت آن‌ها به روند مناسبی از زندگی کمک کند.

او با بیان اینکه در طی سال‌ها گرمخانه‌های ویژه زنان ایجاد و تعداد گرمخانه‌ها در مناطق را افزایش دادیم، افزدود:، اما نگرانی من این است که در این تغییر و تحول و در فاصله پایان کار شورای پنجم و شروع به کار شورای ششم و تغییرات مدیریتی در پی آن خدمات گرمخانه‌ها افت پیدا کند و در دوره زمانی این چند ماه نوسانی در ارائه خدمات ایجاد شود، چرا که در برخی از زمینه‌ها و سرکشی‌های میدانی که انجام می‌دهیم نقاط ضعفی را شناسایی کردیم و پیگیر برطرف شدن آن بودیم.

فخاری گفت: در حوزه خدمات اجتماعی نباید معطل تغییر و تحولات شد. در آغاز دوره پنجم نیز این مساله پیش آمده بود و خدمات نقص‌هایی پیدا کرده بود و باید مراقبت کرد که در این تحولات دوره پنجم به ششم فعالیت‌ها معطل نماند.

بخشنامه منع بکارگیری کودکان زباله‌گرد لازم، اما ناکافی

فخاری در پاسخ به سوال دیگری درباره بخشنامه شهردار تهران در منع بکارگیری کودکان زباله گرد که به گفته مدیران شهری بخشنامه اثرگذاری بوده، اما در واقعیت و در مشاهدات میدانی شاهد کاهش کودکان کار نیستیم، گفت: این بخشنامه لازم بود، اما ناکافی است چرا که فراتر از بخشنامه در عمل باید فرایند‌های مدیریت پسماند را به سمتی ببریم که میزان به کارگیری کارگر غیرقانونی به ویژه کارگر کودک و نوجوان به صفر برسد.

او ادامه داد: صدور بخشنامه اتفاق افتاده، اما در لایه‌های چندگانه پیمانکاران رسمی و غیررسمی، همچنان شاهد بکارگیری کارگران کودک و نوجوان هستیم، شاید در شکلی پنهان‌تر و نامحسوس‌تر، اما بخشنامه منجر به حذف کار کودک نشده است.

فخاری افزود: در مورد پیمانکار‌هایی که به طور رسمی با شهرداری طرف قراداد هستند، این اقدام به عنوان یک تخلف بارز و قابل چشم پوشی نیست و پیمانکاران رده اول و مستقیم نمی‌توانند این کار را انجام دهند، اما در تقسیم کار‌های غیررسمی که در واقعیت رخ می‌دهد و کف شهر این واقعیت وجود دارد.

عضو کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر ادامه داد: بحث کودکان کار مساله مختص معاونت فرهنگی و اجتماعی در شهرداری نیست و بیشتر به سایر دستگاه‌ها مربوط است. شهرداری به عنوان یک نهاد فرعی تکالیفی دارد که از جمله توان افزایی و رسیدگی اجتماعی به کودکان کار و خیاران است که در قالب مراکز پرتو این تکالیف انجام می‌شود.

او در واکنش به اینکه، اما زباله گردی کودکان کاری است که مستقیما با شهرداری مرتبط است، چرا که فرایند جمع آوری زباله مربوط به شهرداری است، گفت: این موضوع مربوط به خدمات شهری شهرداری و حوزه مدیریت پسماند است که باید مخاطب قرار گیرند. نهاد‌ها و بخش‌های دیگری هم درگیر این ماجرا هستند، چرا که برخی کودکان زباله گرد و بچه‌هایی که در کارگاه‌های تفکیک پسماند حاشیه شهر به کار گرفته می‌شوند، اتباع غیرایرانی هستند که دستگاه دیگری مسئول آن‌هاست.

فخاری افزود: از طرفی کارگاه‌ها خارج از محدوده تهران است و از حوزه اختیارات شهرداری خارج می‌شود و امکان ورود به کارگاه‌ها را ندارد. همه باید کمک کنند تا فرایند جمع آوری و مدیریت پسماند اصلاح شود و تا زمانی که این کالا در کوچه و خیابان هست، کارگرانی برای جمع آوری آن به کار گرفته می‌شود که غالبا از کودکان و نوجوانان هستند چرا که دستمزد کمتری دریافت می‌کنند.