اتفاق نظر بر بازگشایی مدارس/ مخالفان بازگشایی راهکاری برای عقب‌ماندگی تحصیلی دانش‌آموزان ندارند

جامعه ۲۴ - همزمان با پیچیده‌تر شدن وضعیت شیوع سویه دلتای کرونا در کشور، مرداد ماه رو به نیمه می‌رود و برنامه‌های واکسیناسیون تازه یک به یک اعلام می‌شوند تا به جز گروه‌های سنی، مشاغل و اصناف را هم دربرگیرند. در این میان برنامه‌های آموزش و پرورش برای آغاز سال تحصیلی پیش رو هنوز در هاله‌ای از ابهام است.

وزیر مدت‌ها است که می‌گوید با واکسیناسیون معلمان، آموزش و پرورش قصد دارد تا حد امکان سال تحصیلی را به صورت حضوری برگزار کند. با این حال هشدار‌های فراوان نشان می‌دهند که سویه دلتا سلامت کودکان را هم تهدید می‌کند. چند روز پیش محسن حاجی‌میرزایی گفت که برای اجباری یا اختیاری بودن حضور دانش‌آموزان در مدارس در انتظار نظر ستاد ملی کرونا هستند.

«باید ستاد ملی کرونا در این باره تصمیم بگیرد، البته مطالعات گسترده جهانی و تجربه غالب کشور‌ها حاکی از آن است که مخاطره‌ای متوجه دانش‌آموزان نیست، اما دور بودن از مدرسه مخاطرات قطعی دارد. همه تلاش‌ها در جهت آموزش باکیفیت است.» این پاسخ وزیر آموزش و پرورش بود به این سوال که آیا حضور دانش‌آموزان از اول مهر در مدارس الزامی است؟

او چند روز پیش هم در حاشیه مراسم افتتاحیه سی و پنجمین اجلاس مدیران و روسای آموزش و پرورش سراسر کشور به خبرنگاران در مورد وضعیت واکسیناسیون معلمان و برنامه آغاز سال تحصیلی گفت و البته این نکته را هم ناگفته نگذاشت که اصولا سال تحصیلی جدید قرار است در دوره دولت تازه رقم بخورد: «بازگشایی مدارس، همزمان با تغییر دولت است و نگرانیم که تغییر دولت به شروع سال تحصیلی آسیب بزند. یک هدف از برگزاری این اجلاس همین است. تغییر دولت یک نقطه عطفی است. طی سال‌های گذشته تلاش‌هایی کرده و اقداماتی را انجام داده‌ایم و می‌خواهیم مجموعه اقدامات را مرتب و یافته‌ها را دسته‌بندی کنیم تا برای شروعی دیگر آماده شویم. یک سال تحصیلی تمام شده و سال جدیدی قرار است آغاز شود».

وزیر آموزش و پرورش با اشاره به اینکه تقریبا ۳۰درصد از مدارس، جمعیت کمتر از ۵۰ دانش‌آموز دارند و به شرط رعایت فاصله اجتماعی بدون مشکل می‌توانند سال تحصیلی را حضوری آغاز کنند، گفت: «برخی مدارس در شهر‌ها تراکم بالاتری دارد و اگر ملزم به رعایت فاصله اجتماعی باشیم، دانش‌آموزان را در طول هفته تقسیم می‌کنیم. سال گذشته هم تجربه کسب کرده‌ایم و دستورالعمل مقامات بهداشتی مورد توجه قرار خواهد گرفت.» باتوجه به هشدار‌هایی که متخصصان درخصوص میزان سرایت کرونای دلتا داده‌اند، به نظر می‌رسد آموزش و پرورش باید گامی به عقب بردارد و در نوع بازگشایی مدارس تجدیدنظر کند.

هشدار درباره ابتلای گسترده کودکان و نوجوانان به ویروس کرونا دلتا

در ادامه هشدار‌هایی که در مورد ابتلای گسترده‌تر کودکان و نوجوانان به این نوع از ویروس کرونا داده می‌شود، عبدالله کریمی، متخصص بیماری‌های عفونی گفته: «در نوع دلتا معمولا آبریزش بینی و گلودرد بیشتر مشاهده می‌شود و حتی در بزرگ‌تر‌ها نیز نسبت به کرونای کلاسیک حس چشایی و بویایی را کمتر درگیر می‌کند. در شرایط فعلی هر کودکی که با دو یا سه نشانه از میان علائمی مانند گلودرد، آبریزش بینی، سردرد، بدن درد، سرفه، اسهال و استفراغ، بی‌اشتهایی مفرط و تنگی نفس مراجعه می‌کند حتما باید به کرونا مشکوک شد هر چند سایر ویروس‌ها نیز ممکن است این علایم را ایجاد کنند، اما در شرایط پاندمیک و موج پنجم بیماری حتما باید به فکر کووید ۱۹ باشیم.»

بیشتر بخوانید: سرنوشت سال تحصیلی در میانه ویروس دلتا و تغییر دولت

برای همین است که خانواده‌ها و برخی کارشناسان آموزش و پرورش نگران این هستند که حضور دانش‌آموزان در مدارس، حتی در صورت واکسینه شدن معلمان و کادر مدرسه، باز هم خطرساز باشد.

واکسیناسیون کامل معلمان تا پایان شهریور ماه

با این حال محمد محسن‌بیگی، مدیر کل دفتر سلامت و تندرستی وزارت آموزش و پرورش در گفتگو با جامعه ۲۴ می‌گوید که مخالفان بازگشایی مدارس هیچ راه‌حلی برای جبران عقب‌ماندگی و ضعف دانش‌آموزان در آموزش آنلاین ارائه نمی‌دهند.

او می‌گوید: نظر سازمان بهداشت جهانی، سازمان یونیسف و مراکز فعالیت‌های اجتماعی، آموزشی و بهداشتی این است که فاصله گرفتن بچه‌ها از مدرسه و عدم حضورشان در مدرسه آسیب‌های جدی به وجود آورده که در طولانی مدت خود را نشان می‌دهد.

محسن‌بیگی اظهار می‌کند: لذا این موضوعی است که تقریبا بر روی آن اجماع وجود دارد و کسانی که با بازگشایی مدارس مخالفت می‌کنند راهکار جایگزینی ندارند و صرفا مخالفت می‌کنند و نمی‌گویند چه کار باید کرد؛ لذا در مورد اصل بازگشایی مدارس به صورت فیزیکی اجماع وجود دارد ولو محدود.

مدیر کل دفتر سلامت و تندرستی وزارت آموزش و پرورش در پاسخ به پرسشی درباره شرایط مدارس برای بازگشایی در مهر ماه، می‌گوید: بازگشایی مدارس مقدماتی می‌خواهد و یکی از مقدماتش بحث واکسیناسیون فرهنگیان است که در معرض خطر هستند که از دیروز شروع شده و تا نیمه دوم شهریور ماه نوبت دوم واکسن را دریافت می‌کنند و تمام می‌شود.

بر روی بازگشایی مدارس اتفاق نظر وجود دارد

او اضافه می‌کند: یک بحث دیگر تنظیم پروتکل و دستورالعمل است که باید برای بازگشایی رعایت شود که با همکاری وزارت بهداشت و وزارت آموزش و پرورش در حال تنظیم است. در عین حال، چون مدارس با هم یکسان نیستند و تراکم‌شان فرق دارد ممکن است در جایی در تمام سال بتوانیم مدرسه را دایر کنیم مثل جا‌هایی که تراکم پایین است و امکانات مدارس اجازه می‌دهد. در یک جا شاید لازم باشد نوبت‌بندی کنند.

محسن بیگی تاکید می‌کند: بنابراین قضاوت عمومی برای تعطیلی کامل یا بازگشایی کامل زود است. ولی بر روی اصل موضوع که باید به سمت بازگشایی برویم تقریبا اتفاق نظر وجود دارد.

یکی از راهکار‌هایی که سایر کشور‌ها برای حل این مشکل درنظر گرفته‌اند واکسیناسیون افراد زیر ۱۸ سال است. اتفاقی که در امریکای شمالی و بخشی از اتحادیه اروپا در جریان است و البته توسط دو واکسن مدرنا و فایزر انجام می‌شود. چینی‌ها هم ماه گذشته در مورد صدور مجوز برای واکسن مناسب برای کودکان‌شان صحبت کرده بودند.

سرانجام واکسیناسیون دانش‌آموزان در کشور

روز پنجشنبه هم انستیتو پاستور اعلام کرد که واکسن مشترکش با کوبا برای کودکان مناسب است. چند روز پیش علیرضا بیگلری، رییس انستیتو پاستور ایران در نشست خبری که با حضور دکتر ویسنته، رییس انستیتو فینلای کوبا برگزار شد با اشاره به همکاری ایران و کوبا در تولید واکسن ذات‌الریه کودکان، در مورد واکسن کرونای پاستوکووک به رسانه‌ها گفت: «از روز‌های نخست پیش‌بینی می‌شد که ویروس جهش‌هایی داشته باشد و باید واکسنی می‌ساختیم تا با جهش‌های مختلف مقابله کند و این واکسن که واکسن خاصی است در عین حال بی‌خطر است و در کودکان هم به راحتی استفاده می‌شود. کارآزمایی واکسن در کوبا در مقابل واریانت‌های واکسن گریز نشان داد که درصد ایمنی‌زایی خوبی دارد. در کوبا با دو دوز استفاده از واریانت‌های واکسن گریز ۶۵درصد موفقیت در استفاده از واکسن مشخص شد و نشان داده شد که اگر جهش‌های قابل توجه داشته باشیم کافی است تا دوز یادآور تزریق شود تا کارایی واکسن به ۹۱.۲ درصد برسد و در ۷۵درصد موارد جلوی انتقال را گرفته و در صددرصد موارد از مرگ و میر جلوگیری می‌کند.»

در عین حال نباید فراموش کرد که تحلیل مراحل کارآزمایی بالینی این واکسن به گفته بیگلری نهایتا تا پایان شهریور انجام می‌شود تا برای دریافت مجوز سازمان بهداشت جهانی اقدام کنند. همه این‌ها یعنی اینکه تا شروع سال تحصیلی پیش رو قرار نیست واکسنی به گروه دانش‌آموزان تعلق بگیرد.

در آخرین روز‌های دولت دوازدهم، تصمیم‌گیری برای سال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ در حال انجام است، در عین حال انتظار می‌رود که با استقرار دولت جدید در تصمیمات فعلی هم تغییراتی حاصل شود. تصمیماتی که باید بر اساس واقعیت‌های شیوع کرونای دلتا و میزان واکسیناسیون در کشور اتخاذ شوند.