بیشترین همسر آزاری زنان در تهران متعلق به مهاجران است

جامعه ۲۴ - *سرهنگ الهام ناصری _اداره برآورد اجتماعی و افکارسنجی معاونت اجتماعی فرماندهی انتظامی تهران بزرگ، در جریان یک پژوهش، خشونت علیه زنان را در تهران به‌صورت توصیفی- تحلیلی با روش اسنادی و کتابخانه‌ای و مصاحبه میدانی، انجام داده است. آمار ارائه شده هم از پلیس امنیت و معاونت عملیات پلیس تهران اخذ شده که میزان خشونت علیه زنان را در سال‌های مورد بررسی تعیین کرده که در این تحقیق به تفصیل بیان شده است.

در پایتخت یکی از مهمترین و شایعترین نوع بدرفتاری در خانواده خشونت علیه همسر است. پدیده خشونت علیه زنان قدمتی به بلندای تاریخ بشریت دارد. مطالعه تاریخ بیانگر آن است که مردان بسیار بیشتر از زنان خشونت انجام می‌دهند. خشونت علیه زنان در تمام جوامع و در بین همه اقشار جامعه دیده می‌شود و خاص طبقه‌ای از جامعه یا کشوری خاص نیست. اما به دلیل خصوصی بودن حریم خانواده، طبیعی جلوه دادن خشونت خانگی در ساختار جامعه و ترس قربانیان یا شرم و حیا خیلی از موارد خشونت در خانه باقی می‌ماند و فرد به نهاد‌های مربوطه مراجعه نمی‌کند در نتیجه آمار دقیقی از خشونت خانگی وجود ندارد، اما تحقیقات حاکی از افزایش روزافزون خشونت خانگی است و افزایش میزان خشونت علیه زنان زنگ خطری برای جامعه است.

خشونت علیه زنان از آسیب‌های اجتماعی پنهان است که معمولاً در محیط بسته خانه شکل گرفته و سبب عدم اطمینان و از هم گسیختگی کانون خانواده می‌شود. قربانیان اصلی خشونت در محیط خانواده، در مرحله نخست، زنان و پس از آن کودکان و سالمندان و سرانجام مردان هستند.

همسر آزاری معضلی است که درکلانشهر تهران مورد توجه و بررسی کارشناسان قرار گرفته و شاید بهترین دلیل برای توجه به این امر، مطرح شدن مسئله حقوق زنان و آگاهی این قشر از حقوق و مزایای خود در برابر همسرانشان است.

جامعه هم به تبع خانواده ناسالم و نابهنجار جامعه‌ای غیرنرمال و پر از تنش می‌شود. خانواده به منزله پناهگاهی مقدس برای آسایش و امنیت اسطوره شده است و خشونت خانگی حقیقتاً با آن همخوانی ندارد، چرا که خشونت تصویر آرام خانه و نیز امنیت را در هم می‌شکند. این پژوهش در صدد آشکار ساختن عوامل موثر بر خشونت خانگی علیه زنان شهرتهران است. خشونت خانگی علیه زنان خود به عنوان معضل کلیدی جامعه است. زنانی که قربانی خشونت می‌شوند زمانی که تحملشان تمام شد و کاسه صبرشان لبریز شد با فرار از خانه، کودک آزاری، فساد اخلاقی، خودکشی یا همسرکشی در صدد انتقام از خانواده، جامعه و زمانه برمی‌آیند. این معضل تنها گریبانگیر زنان نیست فرزندی که هر روز شاهد خشونت است خشونت را یاد می‌گیرد و در جامعه اجرا می‌کند. نتیجه خشونت خانگی رواج خشونت در جامعه است. اثرات سوء همسرآزاری زن، فرزند و جامعه را درگیر می‌کند. شناخت پدیده خشونت علیه زنان در کلانشهر تهران ضروری است، زیرا حل این معضل و کاهش آن خیلی از معضلات جامعه را حل می‌نماید.

خشونت علیه زنان در شهرتهران پدیده‌ای نگران کننده است و افزایش خشونت علیه این قشر از افراد جامعه با توجه به آثار سوء و ماندگار آن بر روح و روان آنان و نقش مهم و کلیدی زنان در جامعه ارائه و به‌کار‌گیری تدابیر و اقداماتی برای پیشگیری از این پدیده را ضروری می‌سازد. خشونت علیه زنان عامل بسیاری از صدمات جسمی ناخوشی‌های روانی و پیامد‌های نامطلوب محسوب می‌شود، نه تنها از خشونت به عنوان یک مشکل عمده تهدید کننده سلامت بانوان بلکه به عنوان یک اپیدمی پنهان ادامه‌دار یاد می‌شود. در شهر تهران طبق آمار نیروی‌انتظامی، براساس جرائم ثبت شده خشونت علیه زنان بیشترین جرائم بوده است و مرتکبین این جرائم درکلانشهر مطابق تحقیقات بیشتر از افراد مهاجر بوده و به عنوان مسئله‌ای مهم مورد بررسی قرار می‌گیرد. مقوله همسر آزاری از جمله اخبار داغی است که اگر هر روز در صفحات حوادث روزنامه‌ها دیده می‌شود، دست‌کم هر چند روز یک‌بار با مطالبی به صورت گزارش یا مقاله‌های گوناگون به آن پرداخته می‌شود که برای پیشگیری از وقوع آن توجه به نکات ذیل ضرورت دارد.

انجام اقدامات موثر در قالب پیشگیری سطح اول و اطلاع‌رسانی در خصوص عواقب و آثار خشونت‌های خانگی بر افراد جامعه.
نهادینه کردن فرهنگ تکریم زنان در جامعه.افزایش آگاهی زنان در مورد حقوق اجتماعی و خانوادگی خود از طریق رسانه‌های جمعی و گروهی تغییر نگرش منفی مردان نسبت به زنان.

به تصویر کشیدن قبح اعمال همسرآزاری از طریق ارگان‌هایی مثل آموزش و پرورش، رسانه‌ها و NGO‌ها، تقویت باور‌های دینی و مذهبی در جامعه و تأکید بر تشکیل خانواده‌های سالم از طریق تمامی نهاد‌هایی که کار با خانواده از وظایف آنهاست.

ایجاد مراکز مشاوره ویژه قربانیان خشونت و تربیت مددکاران اجتماعی با مسائل خانواده به عنوان کارگزاران خانواده‌ها و تفویض اختیارات قانونی به مددکاران اجتماعی شاغل در مراکز رفاه برای مداخلات لازم در خانواده‌ها.
ایجاد شبکه کمک‌رسانی (خانه‌های امن) برای کنترل خشونت علیه زنان.
تأسیس NGO و انجمن‌های که در کاهش خشونت علیه زنان می‌توانند اقدامات مثمر ثمری برنامه‌ریزی کنند.

*کارشناس اداره برآورد معاونت اجتماعی فاتب