آموزش پروتکل‌های بهداشتی به دانش‌آموزان مناطق محروم

جامعه ۲۴ - از زمان شیوع کرونا تاکنون هر نهادی به سهم خود در تلاش برای مهار کرونا و کاهش زنجیره مبتلایان و فوتی‌ها بوده است. در این میان نیاز به خدمت رسانی در میان جامعه محرومان بیش از پیش احساس می‌شد. خدماتی از آموزش گرفته تا توزیع ماسک و ضدعفونی کننده و بسته‌های بهداشتی.

امروز با گذشت دو سال تصور می‌شود که همه در سراسر کشور آموزش‌های مربوط به بیماری کرونا را دیده و مجهز به وسایل بهداشتی شده اند. این در حالی است که نیاز به آموزش در برخی مناطق کشور که همچنان به این بیماری مقاومت نشان می‌دهند یا آن را باور ندارند، به شدت احساس می‌شود.

با وجود شنیدن زمزمه‌هایی در خصوص آغاز پیک ششم کرونا در ایران، هستند افرادی که همچنان این بیماری را نادیده گرفته و نسبت به موارد بازدارنده ابتلا به آن بی توجهی نشان می‌دهند؛ نسبت به واکسن زدن مقاومت نشان می‌دهند، در صورت ابتلا، بیماری را پنهان کرده یا در تلاش اند با خود درمانی از سد آن بگذرند و تبعات این بیماری را نادیده بگیرند. غافل از اینکه به خاطر همین پنهان کاری امکان دارد عده‌ای دیگر مبتلا و کارشان به بیمارستان یا حتی جا‌های باریک‌تر کشیده شود.

  بیشتر بخوانید: ۲۵ نکته بهداشتی برای حضور در مدرسه

یک سازمان مردم نهاد با همکاری دفتر سازمان ملل در تهران، اقدام به آموزش چگونگی رعایت پروتکل‌های بهداشتی به ۲ هزار دانش آموز به منظور جلوگیری از شیوع کرونا در مناطق محروم کردند. قرار است این دانش‌آموزان سفیران آموزش دیده درباره کرونا در خانواده هایشان باشند.

به همین دلیل با گذشت دو سال، همچنان گروه‌هایی داوطلب در تلاش هستند تا در سراسر کشور به ویژه مناطق محروم اقدام به آموزش و توزیع بسته‌های بهداشتی و درمانی کنند.

در این میان چندی پیش و از اواسط فروردین ماه با اعلام نیاز دفتر نمایندگی سازمان ملل در تهران برای اجرای برنامه‌ای به منظور مبارزه با کرونا در جوامع محلی، موسسه خیریه پویا (حمایت آموزشی و تحصیلی از دانش ­آموزان مناطق محروم) اعلام آمادگی و همکاری کرد.

احسان افسریان، مدیرعامل این موسسه از نحوه اجرای این پروژه مشترک با سازمان ملل در تهران می‌گوید: در حال حاضر فاز دوم این پروژه در حال اجرا است و تاکنون ۷۰ درصد آن انجام شده است.

دانش آموزان سفیران کرونا در خانه‌هایشان

این پروژه که در ابتدا با بخش آموزش بهداشتی در خصوص کرونا کلید خورد، در ادامه منجر به فعالیت‌های دیگری در منطقه قلعه گنج شد. منطقه‌ای به شدت محروم در نزدیکی استان سیستان و بلوچستان، هرمزگان و جنوب شرقی کرمان. «در دوره‌ای از اوج گیری کرونا در پیک پنجم آن، در این استان‌ها مثل سیستان و بلوچستان، کرمان و بخش‌هایی از هرمزگان شاهد افزایش آمار مبتلایان و تلفات ناشی از این بیماری بودیم. چراکه در برخی از این مناطق به خاطر عدم آگاهی مردم و مغفول ماندن بحث آموزش و اینکه اطلاع رسانی به درستی انجام نشده بود، آمار کرونا افزایش پیدا کرده بود».

به همین دلیل با اعلام نیاز سازمان ملل در تهران، این مجموعه در منطقه محروم قلعه گنج اقدام به آموزش بچه‌ها و دانش آموزان و اطلاع رسانی در خصوص کرونا و مراقبت‌های جلوگیری از این بیماری کرد. در واقع از نگاه این گروه، هر دانش آموز به عنوان سفیری در خانواده خود به حساب می‌آمد و آن‌ها از طریق بچه‌ها درصدد بودند که آموزش را به خانواده‌ها منتقل کنند. «دو هزار دانش آموز و ۱۸۰ معلم جامعه هدفی بود که برای آموزش در خصوص کرونا در نظر گرفتیم. با یک حساب سرانگشتی تعداد خانواده هایشان نیز به ۱۰ هزار نفر می‌رسید».

آموزش‌ها از طریق این دو هزار نفر و در چهار فاز آغاز شد. «اولین قدم آموزش رعایت نکات بهداشتی برای جلوگیری از ابتلا به کرونا بود. از شست و شوی مداوم دست‌ها گرفته تا استفاده از مواد ضدعفونی کننده و...». به گفته افسریان چیزی که بیش از پیش توجه آن‌ها را به خود جلب کرد، انگ زدن به خاطر بیماری بود. یعنی افرادی که مبتلا می‌شدند، به هیچ وجه بیماری شان را در میان خانواده یا اطرافیانشان مطرح نمی‌کردند. به این دلیل که ممکن بود دیگران طردشان کنند یا نگاه متفاوتی به آن‌ها داشته باشند. به همین دلیل در مواردی شاهد بودیم که فرد تا آخرین لحظه و زمان مرگش نیز بیماری خود را کتمان می‌کرد.

آموزش بهداشت کرونایی در قالب بازی

آموزش‌ها به دو هزار دانش آموز هم به صورت توزیع بروشور و پوستر و هم به صورت حضوری در مدارس، حسینه‌ها و مساجد انجام شد. «پزشکان شامل یک پزشک عمومی، روانشناس، پزشک تغذیه و سلامت که داوطلب بودند در مدارس حاضر شده و به صورت حضوری به دانش آموزان آموزش‌های مربوط به مقابله و جلوگیری از ابتلا به کرونا را ارائه دادند. این گروه در هر حضور خود در منطقه قلعه گنج به مدت ۲۰ روز مدرسه به مدرسه و مسجد به مسجد آموزش‌ها را در اختیار دانش آموزان قرار می‌دادند. برخی از این آموزش‌ها در قالب بازی طراحی شده بود تا برای بچه‌ها در رده سنی پایین‌تر قابل فهم و درک باشد». به دلیل شدت محرومیت منطقه، در نظر گرفته شد که هفته‌ای یکبار، در میان دانش آموزان شیر و میوه نیز توزیع شود.

اما یکی دیگر از نکاتی که موسسه پویا با همکاری نماینده سازمان ملل در تهران انجام دادند، بازسازی آبخوری‌ها و سرویس‌های بهداشتی در مدارس این منطقه بود. «متاسفانه بعضی از این مدرسه‌ها یا مجهز به سرویس بهداشتی نبودند یا سرویس‌ها مخروبه شده بود. به همین دلیل در قدم بعدی اقدام به احیا و بازسازی سرویس‌های بهداشتی ۳۰ مدرسه کردیم تا بچه‌ها قادر به اجرای نظافت و بهداشتی شخصی خود باشند. در تلاشیم تا همه این مدارس در آبان ماه آماده استفاده دانش آموزان باشند».

قدم بعدی بحث درمانی بود. چراکه به گفته افسریان در این منطقه فقر آهن در میان خانواده و به ویژه بچه‌ها به چشم می‌خورد. طوری که به دلیل فقر آهن، بهداشت دهان و دندان بچه‌ها به شدت آسیب دیده بود. «به دلیل این مساله با همکاری سازمان ملل در تهران، اقدام به توزیع بسته‌ها و سبد غذایی که شامل آرد و پروتئین بود در منطقه کردیم و از طرف دیگر با حمایت‌های مردمی و خیرین اقدام به تهیه دو هزار مسواک و خمیردندان برای دو هزار دانش آموز؛ چراکه هیچ کدام از بچه‌ها مسواک و خمیردندان نداشتند».

اما حمایت از دانش آموزان محروم این منطقه به همین جا ختم نشد. «بخش دیگری را در برنامه هایمان قرار دادیم با عنوان آموزش تغذیه ای. در این فاز، به بچه‌ها و خانواده هایشان سعی کردیم یاد بدهیم که چطور با همان موادغذایی که در اختیار دارند، غذا‌هایی را بپزند که هم نیاز آن‌ها به آهن را تامین و همچنین بدنشان را نسبت به بیماری‌های ویروسی مقاوم‌تر کند. در این بخش‌ها پزشک تغذیه و سلامت ورود کرده و آموزش‌های لازم را در اختیار آن‌ها قرار دادند».

به وقت فرهنگ سازی بهداشتی

یکی دیگر از نیاز‌هایی که در منطقه قلعه گنج احساس می‌شد، آگاه سازی دختران نوجوان نسبت به رعایت مسائل بهداشتی و شخصی شان بود.

افسریان می‌گوید: به خاطر فرهنگ اشتباه، دختر‌ها آموزش‌های لازم برای رعایت یکسری نکات بهداشتی با توجه به سنی را که در آن قرار داشتند، ندیده بودند. به همین دلیل در برنامه‌ای دیگر پزشکان داوطلب آموزش‌های لازم را در این زمینه به دختران و خانواده هایشان ارائه کرده و از طرف دیگر اقدام به توزیع بسته‌های بهداشتی میان آن‌ها کردیم. برای پسران نوجوان نیز لوازم ورزشی تهیه کردیم تا در اوقات فراغت و خالی خود از لوازم ورزشی استفاده کرده و وقتشان را با ورزش پر کنند.

تمام تلاش این گروه با همکاری دفتر سازمان ملل در تهران این بود که در کنار آموزش‌های کرونا، بخشی از مشکلات منطقه را هم حل کنند. توزیع بسته‌های بهداشتی کرونا، توزیع سبد تغذیه و آموزش خودمراقبتی و... به صورت متمرکز در مدارس و با حضور دانش آموزان انجام شد. «این آموزش‌ها فقط مختص به کرونا نیست و با این آموزش‌ها بچه‌ها و خانواده هاشان یاد می‌گیرند که چطور با همان مواد غذایی که در اختیار دارند و با رعایت بهداشت بدنشان را نسبت به ورود هرگونه ویروسی مقاوم نگه دارند».

این آموزش‌ها همچنان ادامه دارد و گروه داوطلب با همکاری سازمان ملل در تهران این پروژه را پیش برده و روزانه ۳۰ مدرسه را آموزش می‌دهند.