کمبود دارو و بیماران سرگردان؛ کوچه به کوچه به دنبال مرهم

جامعه ۲۴ - چند روز قبل بود که نایب رئیس انجمن داروسازان کشور از کمبود‌های دارویی در کشور شکوه سر داد و بر این نکته تأکید کرد که طی ۱۰ تا ۱۵ اخیر چنین کمبود دارویی در کشور وجود نداشته است. اگرچه این موضوع از سوی مسئولان نهاد‌هایی مانند سازمان غذا و دارو و یا سازمان تدارکات پزشکی هلال احمر رد می‌شود، اما این موضوعی نیست که نیاز به رد یا تایید آن‌ها وجود داشته باشد و کافی است کلمه دارو را در توئیتر جستجو کرد تا با انبوهی از توئیت‌ها مواجه شویم که هریک به دنبال دارویی برای یکی از بستگان خود هستند و از دیگران می‌خواهند آن‌ها را در یافتن این دارو کمک کنند. آن‌ها اگر موفق شوند دارو در داروخانه‌ای بیابند یا فردی این دارو را داشته و به آن نیاز نداشته باشد و به این نیازمندان دارو برساند شانس به آن‌ها رو کرده است در غیر این صورت باید روانه بازار آزاد و یا سیاه دارو در نقاطی مانند ناصر خسرو شوند و به قیمت جانشان دارو را به دست آوردند.

چرا کمبود دارو به وجود آمده است؟

فاطمی نایب رئیس انجمن داروسازان کشور در این باره می‌گوید: ما که در داروخانه کار می‌کنیم، شاهدیم که برای بدیهی‌ترین دارو‌ها و حتی برای یک داروی زخم معده ساده هم مردم دنبال دارو می‌گردند، برای انسولین هم مردم گرفتارند.

وی می‌افزاید: یکی از مهمترین اشکالاتی که منجر به بروز این عارضه شده است، کنترل قیمت ارز در حوزه دارو و بحث ارز دولتی ۴۲۰۰ تومانی است. این موضوع باعث شده که از آنجایی که قیمت بسیار پایین است و یک پنجم قیمت واقعی است، اولا دارو به اندازه کافی و به موقع تامین نشود، به طوری که ارز دولتی به صورت بسیار کند و قطره‌چکانی به واردکننده یا تولیدکننده دارو برای خرید مواد اولیه داده می‌شود و بر این اساس واردکننده و تولیدکننده نمی‌توانند به موقع دارو را تامین کنند و شاهدیم که بسیاری از دارو‌ها متاسفانه به موقع به دست مصرف‌کننده نمی‌رسد و مردم سرگردان به دنبال آن‌ها می‌گردند.

فاطمی یادآور می‌شود: چالش دیگری که داریم، بحث معروف قاچاق معکوس است به طوری که دولت یارانه سنگین را پرداخت می‌کند، دارو را وارد ایران کرده و بعد می‌بینیم همان دارو مجددا از کشور خارج شده و به چند برابر قیمت فروخته می‌شود. این مشکل از سال ۱۳۹۷ به بعد ایجاد شد و به دلیل تحریم‌های دولت ترامپ بود که این اتفاق افتاد و ما از همان زمان دست به گریبان این موضوع هستیم.

انکار کمبود دارو

با این حال، علیرضا عسکری، مدیرعامل سازمان تدارکات پزشکی جمعیت هلال احمر بر خلاف نظر فاطمی معتقد است درخصوص توزیع انسولین در کشور با کمبود مواجه نیستیم و می گوید: در راستای تأمین دارو‌های بیماران دیابتی و نیاز شدید کشور به اقلام انسولین، شرکت بازرگانی سها کیش وابسته به این سازمان اقدام به واردات انسولین نموده و از ابتدای فروردین ماه سال جاری تاکنون حدود ۵۰ هزار قلم انسولین در میان داروخانه‌های هلال احمر توزیع و در اختیار مصرف کنندگان قرار گرفت.

بیشتر بخوانید: ادامه پیگیری خانواده بیماران «اس.ام.ای» برای تامین دارو/ فیلم

مدیرعامل سازمان تدارکات پزشکی ادامه می‌دهد: در زمینه تأمین انسولین قلمی مورد نیاز بیماران دیابتی در سال ۹۹ با کمبود‌های مقطعی مواجه بوده ایم. از آنجا که زندگی بیماران دیابتی به خصوص مبتلایان به نوع یک این بیماری به تأمین روزانه انسولین بستگی دارد، داروخانه هلال احمر با تمهیدات اندیشیده شده و مدیریت صحیح سعی کرده است تا در سخت‌ترین شرایط نیز انسولین مصرف کنندگان تأمین شود.

عسکری می‌افزاید: از ابتدای سال جاری نیز با همکاری سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت هیچ کدام از اقلام دچار کمبود نشده و توزیع انسولین بدون محدودیت ادامه دارد و دپوی مناسبی از دارو‌های بیماران دیابتی جهت اطمینان بخشی به آن‌ها تأمین و ذخیره شده است که با قطعیت می‌توان گفت درصورت ادامه تأمین سهمیه داروخانه، در ماه‌های آتی نیز با کمبود مواجه نخواهیم شد. در حال حاضر بیش از ۱۰ نوع انسولین موجود است و این ۱۰ نوع انسولین در حال پخش در داروخانه‌های جمعیت هلال احمر است.

این گفته‌ها در حالی است که چندی قبل کریم همتی رئیس جمعیت هلال احمر موضوع کمبود در برخی داروها را مطرح کرده بود. این در حالیست که برخی از دارو‌ها مانند لاپاتانیپ ۲۵۰ که از جمله دارو‌های درمان سرطان است و هلال احمر متولی تأمین و توزیع آن است در حال حاضر در انبار‌های دارویی هلال احمر موجود نبوده و برای سفارش آن حتی برای یک بیمار باید پرونده تشکیل داد و چند ماهی در نوبت بود تا این جمعیت بتواند در طول یک تا چهار ماه این دارو را وارد کند. از سوی دیگر اگر کسی حتی یکبار از کنار یکی از داروخانه‌های هلال احمر عبور کرده باشد صف‌هایی را مشاهده می‌کند که برای دارو تشکیل شده است بنابراین نمی‌توان موضوع کمبود دارو به ویژه در دارو‌های مربوط به بیماری های خاص را انکار کرد؛ به طول مثال می‌توان به مشکالات دارویی بیماران تلاسمی که از جمله بیماری های خاص است اشاره کرد که تهیه برخی از داروهای خارجی آنها دچار مشکل است.