چرا پزشکان تمایلی به خدمت در مناطق محروم ندارند؟/ وزیر بهداشت به تعهداتش در زمان کسب رای اعتماد عمل کند

جامعه ۲۴، محمد آیتی: چندی پیش در شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسید که افزایش ‎ظرفیت پزشکی به مدت چهار سال و به اندازه ۲۰ درصد سالیانه صورت بگیرد. به این ترتیب و براساس نظر تصمیم‌گیران در این امر، در سال ۱۴۱۱ به سرانه بیش از ۲۰ پزشک به ازای ۱۰ هزار نفر جمعیت خواهیم رسید.

اما این تصمیم، مخالفانی هم دارد که معتقدند این رویکرد، چاره کار نیست. یکی از این افراد، محمدعلی محسنی بندپی عضو کمیسیون بهداشت مجلس است.

مصوبه افزایش ظرفیت پزشکی چاره ساز نیست

محسنی بندپی به جامعه ۲۴ گفت: به نظر من، تصمیم شورای عالی انقلاب فرهنگی، چاره‌ساز نیست. مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی این بود که سالی دو هزار نفر به ظرفیت پزشکی کشور افزوده شود، یعنی در چهار سال آینده هشت هزار پزشک با تمرکز بر مناطق محروم به جامعه پزشکی ما اضافه شوند.

وی افزود: من می‌پرسم که آیا واقعاً ما کمبود پزشک داریم یا کمبود انگیزه برای رفتن پزشکان به مناطق محروم؟ براساس آمار سازمان نظام پزشکی حدود ۳۰ تا ۴۰ هزار پزشک وجود دارند که در حال انجام کار‌هایی غیر از پزشکی هستند و از گردونه نظام سلامت کشور خارج شده‌اند. هیچ تضمینی نیست که در چهار سال آینده به عدد هشت هزار پزشک برسیم، چون اگر طی چهار سال آینده مشکلات این ۳۰-۴۰ هزار پزشک را حل نکنیم آن هشت هزار نفر دیگر هم درگیر همین مشکلات شده و فقط آمار بالاتر از گذشته می‌شود.

عضو کمیسیون بهداشت و درمان تصریح کرد: نگاه ما به همه مسائل باید علمی و کارشناسانه باشد، چون هرجا براساس احساس و هیجان تصمیم گرفتیم آسیب دیدیم و الان هم در حال آسیب دیدن هستیم.

محسنی بندپی اظهار داشت: مشکلات اصلی جامعه پزشکی عدم وجود انگیزه برای ماندگاری این پزشکان در کشور و عدم انگیزه برای ماندگاری در مناطق محروم است. آقای پزشکیان، نماینده تبریز که روزگاری در این کشور وزیر بهداشت و درمان بودند چندبار گفتند که ما هیچ پزشکی را نمی‌توانیم با حقوق ناچیز هفت میلیون تومان به مناطق محروم که امکاناتی ندارد، بفرستیم.

بیشتر بخوانید: با افزایش ۱۰۰ برابری ظرفیت هم پزشکان در مناطق محروم نمی‌مانند

وی یادآور شد: شورای عالی انقلاب فرهنگی فقط برای افزایش ظرفیت پزشکان تصمیم گرفته بود، ولی اگر قرار است این مسیر را طی کنیم باید به سایر رشته‌ها هم بپردازم. در حال حاضر پرستار‌ها هم در حال خروج از کشور هستند. حتی دندانپزشکان و داروساز‌ها و مهندس‌ها هم در حال مهاجرت هستند، چون می‌بینند که در کشور‌های همسایه درآمد بیشتری خواهند داشت. مثلاً ما به یک پرستار با تحصیلات خوب و کار سخت و طاقت‌فرسا آن هم در شرایط کرونایی فقط پنج الی شش میلیون تومان حقوق می‌دهیم، آن هم بدون داشتن ثبات شغلی، ولی کشور‌های دیگر بین پنج تا هفت هزار دلار حقوق می‌دهند، یعنی ماهی ۲۰۰ میلیون تومان. ضمن اینکه امتیازات دیگری مثل ایاب و ذهاب و اسکان رایگان هم دارند و حتی الان برای جذب پزشکان و پرستاران، آپشن‌های بسیار بهتری هم گذاشته‌اند.

چرایی عدم پزشکان تمایلی به خدمت در مناطق محروم

نماینده نوشهر و چالوس در ادامه عنوان کرد: طرز تفکر همه این نیست که به این ملت بدهکاریم و بایستی برای مردم ایثار کنیم، بلکه بسیاری از مردم به دنبال شرایط بهتر برای خودشان هستند. به نظر من شورای عالی انقلاب فرهنگی قبل از پرداختن به افزایش ظرفیت باید آسیب‌شناسی و علت‌یابی می‌کرد که چرا پزشکان ما از کشور خارج می‌شوند؟ و چرا پزشکان تمایلی به خدمت در مناطق محروم ندارند؟

وی گفت: در این میان، مسائل مالی اولین مشکل جدی است و حقوق این افراد پایین است. پس بین حقوق و هزینه‌شان تعادلی برقرار نیست. مشکلات بعدی بحث اسکان خودشان، فرزندانشان و... است. پس باید برای ماندگاری پزشکان یک تجدیدنظر اساسی کنیم. به نظر من اگر بخواهیم مشکل نظام سلامت را به صورت اساسی رفع کنیم باید به پزشک خانواده برگردیم. اگر به پزشک خانواده و نظام ارجاع برگردیم این همه پزشک و متخصص لازم نداریم و ساماندهی ارجاع بیماران به متخصصین را خواهیم داشت. الان اینطور نیست، بلکه اکنون در کلانشهر‌ها پزشکان متمرکز شده‌اند و تعدادشان بسیار زیاد است. ۴۵ درصد جراحان مغز و اعصاب کشور در تهران مستقر هستند. مثلا یک بیمار در یک روز می‌تواند توسط سه دکتر مختلف ویزیت شود. سه دکتر با سه دیدگاه مختلف و سه مدل آزمایش مختلفی که تجویز می‌شود.

محسنی بندپی افزود: اگر صرفه جویی کنیم و این کار را به پزشک خانواده با حقوق کافی واگذار کنیم او تشخیص می‌دهد که مثلاً برای سر درد ساده یک نگهبان که ناشی از دو، سه شب بی‌خوابی است، آیا خواب و استراحت ضروری‌تر است یا ام آر آی و سی تی اسکن؟ اگر پزشک خانواده، خوب تامین شود و عملکردش هم مرتب و به درستی کنترل و نظارت شود مثل نظام سلامت انگلستان اوضاع عوض خواهد شد.

وی گفت: نظام سلامت انگلیس به مردم می‌گوید اگر قرار است از بیمه‌ای که من حمایتتان می‌کنم استفاده کنید باید به مراکزی که من می‌گویم مراجعه کنید. اگر می‌خواهید به بخش خصوصی با هزینه‌های هنگفت مراجعه کنید مشکلی نیست، ولی اگر قرار است از نظام ارجاع من استفاده کنید به مراکز مشخصی که برایتان تعیین می‌کنم بروید، چون من به پزشک خانواده‌ام اعتماد کافی دارم و او آموزش کافی و کامل دیده است. در این صورت در انگستان هم تعداد متخصصانشان کمتر است و هم سرشان خلوت‌تر است و هم پزشک گاهی نیم ساعت تا ۴۵ دقیقه برای ارزیابی یک بیمار وقت می‌گذارد، ولی این اتفاق هنوز در ایران نیفتاده است و با این افزایش ظرفیت هم نخواهد افتاد.

عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در پایان خاطرنشان کرد: ما بنا داریم در کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، وزیر را موظف کنیم که به تعهداتش در زمان کسب رای اعتماد که به نمایندگان داده بود، برگردد و به وعده‌هایش عمل کند.