بحران غذا در راه است

جامعه ۲۴- جنگ در اوکراین شوک بزرگی به بازار‌های جهانی وارد کرده و اکنون کشور‌های جهان با بحران عمیق‌تری مواجه شده‌اند: کمبود غذا. روزنامه گاردین حدود یک ماه پیش از قول سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد هشدار داده بود که جهان با بحران غذایی بالقوه مواجه است، قیمت‌ها افزایش می‌یابد و میلیون‌ها نفر در خطر گرسنگی شدید هستند، زیرا جنگ در اوکراین منابع اصلی را تهدید می‌کند.

ماکسیمو تورو، اقتصاددان ارشد فائو، گفته بود که قیمت مواد غذایی قبل از حمله روسیه به اوکراین به دلیل تأثیرات همه‌گیری کووید-۱۹ بالا رفته است. او هشدار داد که فشار اضافی جنگ می‌تواند سیستم غذایی جهانی را به فاجعه تبدیل کند.

بیشتر بخوانید:  امنیت غذایی ایرانیان در معرض خطر است؟/ دسترسی به غذای سالم حق بنیادین بشری

اکنون در جریان جنگ میان روسیه و اوکراین سازمان خواروبار و کشاورزی ملل متحد یکی از نهاد‌هایی است که خواستار حفاظت از امنیت غذایی شده‌اند.

چهارشنبه گذشته بود که دیوید مالپاس، رئیس بانک جهانی، کریستالینا جورجیوا، مدیر عامل اجرایی صندوق بین المللی پول، دیوید بیزلی، مدیر اجرایی برنامه جهانی غذا و نگوزی اوکونجو-ایویلا، مدیر کل سازمان تجارت جهانی، بیانیه مشترک زیر را منتشر کردند:

«جهان با چندین بحران به لرزه درآمده است. پیامد‌های جنگ در اوکراین به همه‌گیری کووید-۱۹ می‌افزاید که اکنون وارد سومین سال خود شده است، در حالی که تغییرات آب و هوایی و افزایش شکنندگی و درگیری‌ها، آسیب‌های دائمی را برای مردم در سراسر جهان به وجود می‌آورد. افزایش شدید قیمت کالا‌های اساسی و کمبود عرضه باعث افزایش فشار بر خانوار‌ها در سراسر جهان شده و میلیون‌ها نفر را به فقر سوق می‌دهد. این تهدید برای فقیرترین کشور‌ها که سهم بسیار زیادی از واردات مواد غذایی دارند، بسیار بالاست، اما آسیب‌پذیری در کشور‌های با درآمد متوسط که میزبان اکثر فقیران جهان هستند، به سرعت در حال افزایش است. برآورد‌های بانک جهانی هشدار می‌دهد که به ازای هر یک درصد افزایش قیمت مواد غذایی، ۱۰ میلیون نفر در سراسر جهان در فقر شدید قرار می‌گیرند.»

آن‌ها هشدار داده‌اند که افزایش قیمت مواد غذایی با افزایش چشمگیر قیمت گاز طبیعی (یک عنصر کلیدی کود نیتروژن‌دار) تشدید می‌شود. در بیانیه این چهار نهاد مهم تاکید شده که افزایش قیمت کود به همراه کاهش قابل توجه عرضه جهانی آن، بر تولید مواد غذایی در اکثر کشور‌ها از جمله تولیدکنندگان و صادرکنندگان عمده که به شدت به واردات کود متکی هستند، پیامد‌های مهمی دارد: «افزایش قیمت مواد غذایی و صدمات عرضه می‌تواند به تنش‌های اجتماعی در بسیاری از کشور‌های آسیب‌دیده دامن بزند، به‌ویژه کشور‌هایی که در حال حاضر شکننده هستند یا تحت تأثیر درگیری قرار گرفته‌اند.»

این نهاد‌ها از جامعه بین‌المللی تقاضا کرده‌اند که فوراً با اقدامات هماهنگ اعم از تأمین مواد غذایی اضطراری، حمایت مالی، افزایش تولید کشاورزی و تجارت آزاد از کشور‌های آسیب‌پذیر حمایت کنند: «ما متعهد هستیم که با ترکیبی از تخصص و منابع مالی خود، به سرعت سیاست و حمایت مالی خود را برای کمک به کشور‌های آسیب‌پذیر و خانوار‌ها و همچنین افزایش تولیدات کشاورزی داخلی در کشور‌های آسیب‌دیده و عرضه به آن‌ها افزایش دهیم. ما می‌توانیم فشار‌های تراز پرداخت‌ها را کاهش دهیم و با همه کشور‌ها برای باز نگه داشتن جریان‌های تجاری همکاری کنیم. علاوه بر این، ما نظارت خود را بر آسیب‌پذیری‌های غذایی بیشتر تقویت می‌کنیم و به سرعت توصیه‌های سیاستی چند وجهی خود را به کشور‌های آسیب‌دیده با هدایت مزایای نسبی نهاد‌های مربوطه خود گسترش می‌دهیم.»

این نهاد‌ها همچنین از جامعه بین‌المللی تقاضا کرده‌اند با تامین نیاز‌های مالی فوری، از جمله از طریق کمک‌های بلاعوض، به کشور‌های آسیب‌پذیر کمک کنند. آن‌ها گفته‌اند این کمک‌ها باید شامل تامین مالی منابع غذایی ضروری، تامین شبکه‌های ایمنی برای رفع نیاز‌های فقرا و برای کشاورزان کوچکی باشد که با قیمت نهاده‌های بالاتر مواجه هستند: «ما همچنین از همه کشور‌ها می‌خواهیم که تجارت را باز نگه دارند و از اقدامات محدودکننده مانند ممنوعیت صادرات مواد غذایی یا کود که درد و رنج آسیب‌پذیرترین افراد را تشدید می‌کند، اجتناب کنند. مهم است که محدودیت‌های صادراتی بر خرید مواد غذایی بشردوستانه توسط برنامه جهانی غذای سازمان ملل اعمال نشود.»

بانک جهانی، صندوق بین المللی پول، برنامه جهانی غذا و سازمان تجارت جهانی خواستار حمایت فوری از کشور‌هایی شده‌اند که از امنیت غذایی برخوردار نیستند: «ما آماده همکاری با شرکای چندجانبه و دوجانبه خود برای کمک به کشور‌ها برای رسیدگی به این بحران فوری هستیم.»