کمبود اعتبار در بیمه مشاغل خاص
اشتغال جزو مهمترین دغدغه‌های افراد جامعه از ورود به بازار کار تا رسیدن به سن بازنشستگی است و در این میان بیمه نقش مهم و اساسی را برای افراد و خانواده‌هایشان ایفا می‌کند، چه از لحاظ بعد درمان و چه خدمات و تسهیلات دیگری که با دریافت بیمه مشمول بیمه شدگان می‌شود، اما در این میان افرادی که در دسته مشاغل آزاد قرار دارند و کارفرمای مشخصی برای واریز حق بیمه کارفرمایی ندارند در پرداخت هزینه بیمه دچار مشکل می‌شوند.
جامعه ۲۴-دولت برای برخی از گروه‌های شغلی همچون رانندگان، کارگران ساختمانی، خادمان مساجد، زنبورداران و... شرایطی را فراهم ساخته است تا بخشی از سهم بیمه‌شان از سوی منابع دولتی تأمین شود. به همین منظور برای آگاهی بیشتر در مورد بیمه مشاغل خاص به سراغ یکی از مدیران سازمان تأمین‌اجتماعی رفتیم. محمد محمدی مدیرکل نام نویسی و حساب‌های انفرادی سازمان تأمین‌اجتماعی در خصوص بیمه‌های خاص سازمان تأمین‌اجتماعی و بیمه زنان خانه‌دار به سؤالات پاسخ می‌دهد.
منابع دولت برای پرداخت سهم بیمه کارفرمایان به چه صورت تأمین می‌شود؟
طبق ماده ۷ قانون هدفمندسازی یارانه‌ها در بخش پرداخت بیمه‌های رانندگان درون شهری و برون شهری، دولت مجاز است بخشی از منابع حاصل از هدفمندسازی یارنه‌ها را به امر درمان، پرداخت یارانه‌های مستقیم و پوشش بیمه‌ای افراد تخصیص دهد. با اجرایی شدن این قانون بخشی از گروه‌ها با پرداخت سهم خود از بخشی از حق بیمه سهم منابع حاصل از هدفمندی یارانه‌ها برخوردار خواهند شد.
از جمله گروه‌هایی که مشمول این قانون شده‌اند رانندگان هستند. بخشی از رانندگان درون و برون شهری از سال ۸۶ تا ۸۹ با پرداخت ۱۸ درصد از حق بیمه سهم خود از ۱۰ درصد سهم دولت برخوردار بودند که با اجرای قانون هدفمندسازی یارانه‌ها مقرر شد کلیه رانندگان اعم از افرادی که در گذشته تحت پوشش سازمان بودند یا افراد که بعداً به خانواده تأمین‌اجتماعی اضافه شدند با پرداخت ۵/۱۳ درصد از حق بیمه سهم خود از ۵/۱۳ درصد سهم یارانه‌ها برخوردار شوند.
سازمان هدفمندی یارانه تاکنون برای بیمه‌های خاص چه میزان اعتبار به تأمین‌اجتماعی پرداخت کرده است؟
سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها با توجه به عملکرد ماهانه تأمین‌اجتماعی باید مبالغی را به حساب این سازمان واریز می‌کرد. از زمان اجرایی شدن این قانون یعنی ۱۳۸۹ تا ۱۳۹۳ مشکل خاصی در پرداختی‌ها نداشتیم، اما از سال ۹۳ تا ۹۷ با وجود اینکه ما خدماتمان را به تحت پوششی‌ها ادامه دادیم در قوانین بودجه اعتباری برای آن دیده نشد. در سال‌های ۹۸ و ۹۹ اعتباراتی را به آن اختصاص دادند، اما به حساب سازمان واریز نشد. در ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ هم در قوانین بودجه اعتبار آن دیده شده است، اما رقمی که برای آن در نظر گرفته‌اند کفاف هزینه‌ها را نمی‌دهد.
پیش بینی سازمان برای اعتبارات مورد نیاز بخش بیمه‌های خاص چقدر بوده است و چند درصد حق بیمه از طریق سازمان هدفمندی یارانه‌ها پرداخت می‌شود؟
برای پرداخت بیمه گروه‌های خاص ۲۰ هزار میلیارد تومان اعتبار مورد نیاز است و این در حالی است که در قانون بودجه فقط سه هزار میلیارد تومان بودجه در نظر گرفته شده است. در بحث گروه‌های خاص، بیشترین آمار متعلق به رانندگان است و سایر گروه‌ها شامل خادمان مساجد، زنبورداران، زنان سرپرست خانوار، مربیان مهد‌های کودک، کارکنان مراکز توانبخشی و... هستند که با پرداخت ۱۷ درصد از سهم خود از ۱۰ درصد از سهم یارانه‌ها برخوردار می‌شوند، البته به غیر از رانندگان که ۵۰ درصد از حق بیمه را خودشان پرداخت می‌کنند و مابقی از سهم هدفمندی یارانه‌ها پرداخت می‌شود، اما مابقی گروه‌ها با پرداخت ۱۷ درصد از حق بیمه سهم خود از ۱۰ درصد سهم منابع حاصل از هدفمندسازی یارانه‌ها برخوردار می‌شوند.
چند نفر مشمول استفاده از ماده ۷ قانون هدفمندسازی یارانه‌ها شده‌اند و چطور شناسایی می‌شوند؟
تاکنون چیزی حدود یک میلیون و ۲۶۰ هزار نفر مشمول ماده ۷ قانون هدفمندسازی یارانه‌ها شده‌اند. در بخش بیمه رانندگان، افرادی هستند که هنوز مشمول استفاده از این حق نشدند. به همین منظور در اسفند ماه سال گذشته بخشنامه‌ای به دستور مدیرعامل سازمان تأمین‌اجتماعی برای ورود این رانندگان به چرخه بیمه صادر شد. بر اساس این بخشنامه سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌ها و همچنین سازمان حمل‌ونقل جاده‌ای باید پایشی در افراد بیمه شده داشته باشند تا دریابند چه تعداد از این افراد در شغل محل اعلام شده یعنی رانندگی هنوز مشغول فعالیت هستند.
در صورت اثبات اینکه این افراد در آن شغل حضور ندارند از طریق ارسال پیامک به شخص بیمه شده اعلام می‌شود که دیگر مشمول بیمه مشاغل خاص نیستند و باید از طرق دیگری بیمه خود را پرداخت نمایند. طبق آخرین آمار ۳۵۸ هزار راننده درون شهری که جزو حمل‌ونقل عمومی هستند تحت پوشش سازمان تأمین‌اجتماعی قرار دارند و بعد از اعلام پایش از سوی سازمان‌های مذکور بیمه تأمین‌اجتماعی افراد غیر راننده را حذف و افراد دیگری را که در شغل رانندگی فعالیت دارند جایگزین خواهد کرد.
بعد از اجرایی شدن این پایش چند نفر حذف شده و آیا رانندگان جدید جایگزین شدند؟
از اسفندماه برنامه پایش افراد بیمه شده عملیاتی شد و نزدیک به ۷ هزار نفر از افرادی که به اسم راننده از مزایای این بیمه استفاده می‌کردند حذف شدند و ۷ هزار راننده جدید را جایگزین کردیم، اما هنوز رانندگان بیشتری هستند که مستحق استفاده از این بیمه‌اند به همین منظور پیش نویس تفاهمنامه‌ای را به سازمان برنامه و بودجه فرستادیم و اعلام کردیم افراد جدیدی را که واقعاً راننده هستند و در امر خدمت‌رسانی به مردم اشتغال دارند وارد چرخه بیمه کنیم تا بتوانند مشمول قانون ماده ۷ سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها شوند.
از دیرباز تاکنون کارگران ساختمانی همواره با دغدغه بیمه برای خود و خانواده هایشان همراه بودند. برای کارگرانی که به‌صورت فصلی اشتغال دارند و در فصولی همچون زمستان بیکاری گریبانشان را می‌گیرد، پرداخت بیمه به‌صورت آزاد دشوار و ناممکن است چرا که هزینه سنگینی را باید پرداخت کنند که با دستمزد‌های دریافتی و دخل و خرج‌شان همخوانی ندارد. در مورد شرایط پرداخت بیمه به کارگران ساختمانی هم توضیحاتی می‌فرمایید.
قانونگذار در قانون بیمه‌های اجتماعی کارگران ساختمانی تکلیف سازمان تأمین‌اجتماعی و سازمان‌های دیگر در بخش آموزش و بیمه این شهروندان را مشخص کرده است. بر همین اساس سازمان فنی و حرفه‌ای موظف به جذب برای آموزش و ارائه کارت مهارت به کارگران ساختمانی است. سازمان تأمین‌اجتماعی هم باید متناسب با اصول حق بیمه سهم کارفرمایی افراد را تحت پوشش خود قرار دهد. در ماده یک قانون مشخص شده تا زمانی که منابع مربوط به حق بیمه کارفرمایی تأمین نشده است کارگران ساختمانی کماکان مشمول قانون سال ۱۳۵۲ هستند به این معنا که اگر حادثه‌ای برای این افراد در حین کار رخ دهد سازمان تأمین‌اجتماعی مکلف است تعهدات قانونی را برای آن‌ها و بازماندگانشان انجام دهد.
نرخ حق بیمه پرداختی کارگران ساختمانی به چه صورت است؟ آیا تفاوتی با دیگر گروه‌ها در دریافت تسهیلات از سازمان تأمین‌اجتماعی دارد؟
نرخ حق بیمه این سازمان برای همه گروه‌ها نرخی ثابت است و سهم بیمه برای کارگران ساختمانی هم ۳۰ درصد است به این معنا که ۷ درصد سهم بیمه شده ۲۰ درصد سهم کارفرمایی و ۳ درصد سهم دولت است. بر اساس قانون، سهم بیمه کارفرمایی کارگران ساختمانی از محل ۱۵ درصدی مجموعه عوارض صدور پروانه‌های ساختمانی است که باید تأمین شود، یعنی اگر فردی بخواهد ساخت و‌سازی را انجام دهد و نیاز به صدور پروانه باشد باید مبلغی را برای هزینه صدور در مجموعه عوارض پروانه ساخت به شهرداری پرداخت کند و ۱۵ درصد آن مربوط به حق بیمه سهم کارفرمایی است.
متأسفانه از سال ۱۳۹۳ تا امروز که این قانون اجرایی شده است به‌دلیل عدم ثبات قانون ۲۰ درصد حق بیمه کارفرمایی سازمان تأمین‌اجتماعی تأمین نشده است. این خلل سبب شده است بخش عمده کارگران ساختمانی که واجد شرایط دریافت بیمه هستند نتوانند به این شکل و در قالب تعهدات بلند مدت از تسهیلات تأمین‌اجتماعی برخوردار شوند. از سال ۹۳ تا دی ماه سال‌جاری با توجه به عدم تأمین اعتبار این بخش، سازمان تأمین‌اجتماعی چیزی حدود ۱۵ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان کسری منابع سهم کارفرمایی کارگران ساختمانی دارد که محل تأمین اعتبار مربوطه مشخص نبود و به همین دلیل اصلاح ماده ۵ قانون کارگران ساختمانی در دستور کار قرار گرفت تا از این طریق بتوان تمام بیمه‌شدگان را تحت پوشش قرار داد.
بیشتر بخوانید: قانون کارگران ساختمانی بار دیگر بررسی می‌شود
چه تعداد از کارگران ساختمانی تحت پوشش بیمه تأمین‌اجتماعی هستند و ملاک سازمان برای تشخیص این افراد چیست؟
در حال حاضر بیش از ۸۰۰ هزار نفر کارگر ساختمانی از تعهدات کوتاه مدت و بلند مدت این سازمان برخوردار هستند. کارگران ساختمانی در دریافت تعهدات هیچ فرقی با سایر بیمه شدگان به غیر از دریافت بیمه بیکاری ندارند. این افراد ماهانه با پرداخت ۷ درصد سهم بیمه از تعهدات سازمان استفاده می‌کنند و تنها ملاک برای بهره‌مندی از این تسهیلات، داشتن کارت مهارت فنی و اشتغال در بخش کار ساختمانی است. امیدواریم با اصلاح قانون و تأیید شورای نگهبان و تأمین منابع مالی در بخش حق بیمه سهم کارفرمایی بتوانیم کلیه کارگران ساختمانی را تحت پوشش بیمه درآوریم.
منبع: روزنامه ایران
دیدگاه کاربران
گوناگون
آخرین اخبار
پربحث ترین
پربازدید ترین
