از آبله میمون چه میدانیم؟/ نگرانی جدی یا یک بیماری قدیمی؟
آبله میمون به سرعت در حال گسترش است، این بیماری اگرچه بیماری جدیدی نیست با این حال نگرانیهای زیادی را در بسیاری از نقاط جهان موجب شده است.
جامعه ۲۴- هنوز بیماری کرونا تمام نشده بیماری دیگری در حال شیوع است که بسیاری از مقامات بهداشتی جهان را نگران کرده است. آبله میمون بیماری است که اخیرا در برخی از کشورهای اروپایی شهروندانی را به خود مبتلا کرده است. این بیماری نیز همچون کرونا از جمله بیماریهای مشترک بین انسان و حیوان است که میتواند با توجه به واگیر بودن آن به سرعت گسترش پیدا کرده و تبدیل به یک اپیدمی شود.
یک بیماری قدیمی
مهدیار سعیدیان، عضو سازمان نظام پزشکی در گفتگو با جامعه ۲۴ در رابطه با بیماری آبله میمون اظهار کرد: این بیماری، یک بیماری جدیدی نیست و بیشتر در آفریقا و برخی مکانهای دور افتاده جهان شیوع داشته است. تحقیقاتی که اخیرا در این رابطه انجام شده نشان میدهد که این بیماری پس از کرونا افزایش داشته و بیشتر در افرادی هم بوده که واکسن این بیماری را تزریق نکردهاند.
سعیدیان یادآور شد: سازمان جهانی بهداشت هم اعلام کرده است طغیان اخیر بیماری آبله میمون غیرمعمول بوده است چرا که بیماری گاهی در کشورهایی دیده میشد که زیستگاه بومی میمون بوده است، اما اینبار ۱۱ کشور درگیر این بیماری شدند.
وی بیان کرد: در حال حاضر مبتلایان ۸۰ نفر بوده و ۵۰ نفر نیز در حال بررسی هستند. خانواده بیمار، کادر درمان و شریک جنسی بیمار، بیشترین احتمال ابتلا را دارند.
سعیدیان افزود: مواردی که دیده شده در اروپا نیز عمدتا مسافرانی بودهاند که از آفریقا به این کشورها سفر کردهاند.
عامل بیماری آبله میمون
سعیدیان بیان کرد: عامل این بیماری، خانواده ویروسهای آبله است که یک زمانی یک سوم جمعیت دنیار را از بین میبرد، اما با ساخت واکسن این بیماری همهگیری آن از بین رفت. در واقع میتوان گفت که این ویروس از خانواده پاکس ویریده Poxviridae هست که عامل آبله انسانی، آبله گاوی و آبله میمونی است. ویروس آبله مرغان با وجود تشابه اسمی بیماری از خانواده دیگری هست.
وی در ادامه با بیان اینکه آبله میمون واکسن اختصاصی دارد، اظهار کرد: این بیماری جزء بیماریهای مشترک بین انسان و حیوان تلقی میشود. این بیماری هنوز در رده بیماریهای نگران کننده قرار ندارد. با این حال افزایش سطح واکسیناسیون و کنترل پروازها از مبدأ آفریقا به سایر کشورها در حال حاضر مهمترین استراتژی این سازمان جهانی بهداشت برای کنترل این بیماری است.
وی تأکید کرد: این بیماری واکسن اختصاصی دارد و از آن سو واکسن بیماری آبله هم که سالهای سال است در انستیتو پاستور ایران هم ساخته میشود. از سوی دیگر خود بیماری آبله همه تقریبا ریشهکن شده بود و تنها در برخی از نقاط دنیا مانند آمریکای جنوبی و آفریقا دیده شده بود.
سعیدیان یادآور شد: اگرچه فعلا این بیماری نگران کننده نیست، اما به هر حال یک بیماری ویروسی و واگیردار است و بسیاری از بیماریهای واگیر دیگر نیز اینگونه آغاز شدهاند.
بیشتر بخوانید: تایید شیوع آبله میمونی در ۱۱ کشور
نگرانی جهانی
در همین حال علیرضا ناجی، رئیس مرکز تحقیقات ویروس شناسی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی نیز در اینستاگرام شخصی خود در مورد این بیماری نوشت: این نگرانی وجود دارد که ویروس ممکن است به طور وسیع و خاموش در جامعه و احتمالاً از طریق یک مسیر جدید انتقال منتشر شود.
وی بیان کرد: آبله میمون یک عفونت ویروسی نادر و شبیه به آبله انسان است که اولین بار در سال ۱۹۵۸ در میمونهایی که برای تحقیق نگهداری میشدند کشف شد. اولین مورد آبله میمون در انسان در سال ۱۹۷۰ ثبت شد. قبلا این بیماری معمولا به غرب و مرکز آفریقا تعلق داشته و موارد بیماری در سایر مکانهای جغرافیایی با سفر به آفریقا مرتبط بوده است.
نحوه انتقال بیماری
وی در مورد راههای انتقال این بیماری نیز گفت: این ویروس میتواند از طریق گاز گرفتن حیوان آلوده یا تماس با خون، مایعات بدن یا زخم و ضایعات آن منتقل شود و تصور میشود که توسط جوندگانی مانند موش و سنجاب پخش میشود. همچنین ممکن است افراد با خوردن گوشت حیوان آلوده که به درستی پخته نشده است به این بیماری مبتلا شوند.
ناجی یادآور شد: انتقال بین انسانها بیشتر از طریق قطرات تنفسی بزرگ صورت میگیرد. از آنجایی که این قطرات نمیتوانند فاصله زیادی را طی کنند، تماس چهره به چهره طولانی مدت و مورد نیاز است. ویروس همچنین میتواند از طریق مایعات بدن، مواد ضایعه یا تماس غیرمستقیم با مواد ضایعه وارد بدن شود. مقامات بهداشتی اشاره کردهاند که برخی از موارد عفونتهای اخیر ممکن است از طریق تماس جنسی منتقل شوند.
وی تصریح کرد: سازمان جهانی بهداشت گفته است که بسیاری از موارد گزارش شده افرادی هستند که به عنوان همجنسگرا یا دوجنسگرا شناخته میشود که البته این مورد در حال بررسی بیشتر است.
رئیس مرکز تحقیقات ویروس شناسی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی نیز اظهار کرد: این ویروس در انسان باعث تب، بدن درد، بزرگ شدن غدد لنفاوی و در نهایت «آبله» یا تاولهای دردناک پر از مایع روی صورت، دستها و پاها میشود. طبق گفته سازمان جهانی بهداشت، دوره کمون (فاصله از عفونت تا شروع علائم) آبله میمون معمولاً از ۶ تا ۱۳ روز است، اما میتواند بین ۵ تا ۲۱ روز باشد. یکی از انواع ویروس آبله میمون میتواند کشنده باشد و تا ۱۰ درصد از افراد آلوده را میکشد. خوشبختانه نمونهای که در حال حاضر در انگلیس وجود دارد ملایمتر است و میزان مرگ و میر آن کمتر از یک درصد است.
وی یادآور شد: موارد بیماری معمولاً طی دو الی چهار هفته برطرف میشود. در حال حاضر درمان خاصی برای آبله میمون وجود ندارد. بیماران معمولاً باید در یک بیمارستان تخصصی بستری تا عفونت گسترش نیابد و درمانهای علامتی صورت پذیرد.