رفتار درست با فرد معتاد

جامعه۲۴- اعتیاد را امروز یک بیماری می‌دانیم بیماری‌ای که افراد زیادی در سراسر دنیا را درگیر خود کرده است. فرد معتاد تنها زندگی خود را با مشکل روبه‌رو نمی‌کند بلکه اطرافیان و خانواده او هم به اندازه او گاه حتی بیش‌تر با اعتیاد درگیر می‌شوند و از آن آسیب می‌بینند.

به گزارش جامعه ۲۴، شوربختانه در ایران موضوع اعتیاد بسیار جدیست و شمار افرادی که با آن دست‌به‌گریبانند بسیار زیاد است اگرچه در کشور آمار درست و دقیقی در این زمینه نداریم، اما براساس برخی آمار‌ها امروز نزدیک به پنج میلیون معتاد در کشور داریم که مصرف مواد به شکل مستمر دارند. باید بدانید در این آمار شمار کسانی‌که به صورت تفریحی مواد مصرف می‌کنند محاسبه نشده است.

با این آمار حتما شما هم در خانواده یا اطرافیان نزدیک خود با کسی روبه‌رو هستید که به دام اعتیاد افتاده باشد و با آن درگیر باشد. اما رفتار و برخورد درست با یک فرد معتاد چیست؟ با چنین افرادی چگونه باید رفتار کرد؟

به خانواده‌هایی که از نزدیک با بحران اعتیاد دست‌وپنجه نرم می‌کنند، توصیه می‌شود که طرز رفتار با فرد معتاد را یاد بگیرند تا راحت‌تر بتوانند عزیزان‌شان را از این بلای دامن‌گیر رهایی بخشند.

در ادامه به ارائه برخی راه‌کار‌ها می‌پردازیم که می‌توانید در برخورد با فرد معتاد به کار گیرید.

رفتار درست با فرد معتاد

برخورد با فرد معتاد نیازمند درک، صبر، و توجه ویژه است، زیرا اعتیاد اغلب نتیجه پیچیده‌ای از عوامل روانی، اجتماعی و جسمانی است. برای کمک به چنین فردی، ابتدا باید او را قضاوت نکرد و با دیدگاه همدلانه به او نزدیک شد. قضاوت، انتقاد یا سرزنش ممکن است باعث شود فرد احساس شرم کند و از کمک گرفتن فاصله بگیرد. به جای آن، بهتر است با او صحبت کرده و نشان دهید که نگرانی شما ناشی از محبت و اهمیت دادن به سلامت او است.  

گوش دادن فعالانه به احساسات و نگرانی‌های فرد معتاد اهمیت زیادی دارد. باید فضایی امن ایجاد کنید تا او بدون ترس از قضاوت بتواند درباره مشکلات و دلایل گرایش به اعتیاد صحبت کند. این ارتباط صمیمانه می‌تواند اولین گام برای ایجاد اعتماد و انگیزه در او باشد. همچنین، لازم است از استفاده از لحن تهاجمی یا تحقیرآمیز اجتناب کنید، زیرا این رفتارها می‌تواند فاصله بیشتری بین شما و او ایجاد کند.  

در عین حال، باید مراقب بود که رفتار حمایتی به معنای پذیرفتن یا تشویق رفتارهای آسیب‌زا نباشد. ارائه کمک به صورت اصولی، مانند تشویق فرد به مراجعه به مراکز درمانی یا روان‌شناسی تخصصی، می‌تواند موثر باشد. شما می‌توانید اطلاعات لازم درباره امکانات درمانی و مشاوره را در اختیار او قرار دهید و حمایت خود را در فرآیند درمان نشان دهید.  

برخورد با فرد معتاد نباید شامل اجبار یا تهدید باشد. این رفتارها معمولاً مقاومت و نارضایتی بیشتری ایجاد می‌کنند. در عوض، باید به او فرصت دهید تا خودش تصمیم بگیرد و مسئولیت انتخاب‌هایش را بپذیرد. صبر در این مسیر بسیار حیاتی است، زیرا روند ترک اعتیاد و بهبودی ممکن است زمان‌بر باشد و بازگشت به عادات قبلی نیز بخشی از این فرآیند محسوب می‌شود.  

در نهایت، مراقبت از خود نیز اهمیت دارد. حمایت از فرد معتاد ممکن است استرس‌زا باشد، بنابراین شما باید به سلامت روانی و جسمانی خود نیز توجه کنید. مشاوره گرفتن برای خودتان می‌تواند در مدیریت بهتر این شرایط به شما کمک کند و باعث شود که بهتر بتوانید در کنار فرد معتاد حضور داشته باشید.

۱- همراهی‌ نکردن معتاد در مصرف مواد

با فرد معتاد برای اینکه به او نشان دهید درکش می‌کنید و در کنارش هستید مواد مصرف نکنید. برای این کار راه‌های بهتری هم وجود دارد پس بر خود مسلط باشید و در هیچ شرایطی با او در مصرف مواد همراه نشوید.

۲- فقط نگویید ترک کنید

این‌که شما مدام به فرد معتاد بگویید موادش را ترک کند هیچ سودی نخواهد داشت. شما باید بتوانید به او راه‌کار دهید. برخی حتی ممکن است به فرد معتاد بگویند اگر مرا دوست داری یا به خاطر من ترک کن. باید بدانید این حرف‌ها هیچ راهی را پیش روی شما و البته فرد معتاد باز نمی‌کند.

شما باید بتوانید معتاد بودن و اعتیاد شدید این افراد به مواد مخدر را درک کنید. فرد معتاد به اندازه‌ای خود را ناگزیر به مصرف مواد مخدر احساس می‌کند که معمولا این تمایل مفرط یا میل اضطراری به ادامه مصرف را از عشقش به خانواده بسیار نیرومندتر می‌بیند. هرگاه این واقعیت را پذیرفتید، آن‌وقت است که باید دست به یک راه‌کار عملی بزنید.

۳- برنامه‌های ترک اعتیاد را دنبال کنید

به گزارش جامعه ۲۴، برنامه‌های ترک اعتیاد را ببینید و درباره آن‌ها پژوهش و مطالعه کنید. همان‌گونه‌که می‌دانید برای ترک اعتیاد شیوه‌ها و مراکز گوناگون و زیادی وجود دارد، اما آیا همه آن‌ها کارا هستند و یا برای شما مناسبند؟ شما باید با بررسی تمامی شیوه‌ها راه و مرکزی را انتخاب کنید که با شخصیت و ساختار ذهنی فرد معتاد هماهنگی داشته باشد.

در این مورد می‌توانید از دیگران هم مشاوره بگیرید به‌ویژه از کسانی‌که خود این راه را به‌عنوان خانواده یا فرد معتاد تجربه کرده‌اند. راه و مسیری را گزینش کنید و در آن گام بگذارید که برای‌تان قابل درک و روشن باشد.

۴-از درمان‌های فشرده دوری کنید

امروز شاهد برخی تبلیغات مراکز درمانی و ترک اعتیاد هستیم که مدعی ترک در چند روز هستند. فراموش نکنید راهی معمولا موفق می‌شود که آهسته و پیوسته باشد نه راه‌های آنی و ناگهانی. شاید بتواند در چند روز اعتیاد را ترک کرد، اما نمی‌توان معتاد بودن را به این زودی و با این سرعت کنار گذاشت.

مؤسسه‌ ملی سوء‌ مصرف مواد مخدر برنامه‌های سه‌ ماهه یا طولانی‌تر را در بهبود معتادان مؤثرتر می‌داند. اعتیاد در یک روز رخ نمی‌دهد که بخواهد در عرض چند روز هم درمان شود. بازسازی بدن از اعتیاد نیاز به زمان زیادی دارد. پس شتاب را کنار بگذارید و منطقی رفتار کنید.

۵-از فرد معتاد حمایت کنید

هر انسانی در تمام زندگی خود نیاز به حمایت دارد و این مسئله برای فرد معتاد بیش از هر شخص دیگری به شما و بودن و حمایتتان نیاز دارد. پس اگر می‌توانید فرد معتاد را تنها نگذارید. اجازه دهید فرد معتاد بداند که از خودش و روند بهبودش حمایت می‌کنید.

بیشتر بخوانید:  خطرناک‌ ترین روانگردان‌ های حاضر در ایران

فرد معتاد تحت تأثیر مواد مخدر احساس می‌کند که انسان بی‌ارزشی است، ولی اگر مورد حمایت واقع شود، شانس بیش‌تری برای بهبود در دوره‌ درمان و بازپروری خواهد داشت.

۶- برای ترک فرد معتاد پافشاری کنید

به گزارش جامعه ۲۴، اگر تصمیم گرفتید به فرد معتاد کمک کنید و سبب شوید اعتیادش را ترک کند روی آن ثابت‌قدم بمانید و هرگز از پافشاری روی آن کوتاه نیایید. موضوع ترک اعتیاد و شروع برنامه‌ بازپروری را جدی بگیرید. توجه داشته باشید که در این مواقع ممکن است فرد بیمار مدام بگوید که قول می‌دهد دیگر نکشد یا مصرف خود را کم می‌کند؛ فریب او و گفته‌هایش را نخورید و روی خواست و تصمیمتان بمانید و پافشاری کنید.

۷- فرد معتاد را سرزنش و تحقیر نکنید

اگر به‌راستی هدفتان کمک به فرد معتاد است در این راه گام بردارید و در تمام آن ثابت قدم باشید و هرگز فرد معتاد را سرزنش و تحقیر نکنید. اگر هدفتان کمک است باید کمکتان از روی خوبی و خیرخواهی باشد. پس در این راه جای سرزنش و توهین نیست. در این مسیر همراه فرد معتاد باشید و از او حمایت همه جانبه داشته باشید.