معرفی جاذبههای دروازه قرآن شیراز
جاذبههای گردشگری شهر شیراز چنان گسترده و وسیع است که شیراز در ایام مختلف سال میزبان بسیاری از گردشگران داخلی و خارجی بوده است. از جمله جاذبههای دیدنی این شهر، میتوان به دروازه قرآن یکی از بناهای تاریخی شیراز اشاره کرد، که نامی آشنا برای هر گردشگر است، در ادامه این مقاله با جامعه ۲۴ همراه باشید تا بیشتر با دروازه قرآن شیراز آشنا شوید.
جامعه ۲۴ دروازه قرآن یکی از جاذبههای تاریخی زیبای شهر شیراز است که امروزه بهعنوان یکی از جاذبههای گردشگری استان فارس شناخته میشود. این بنا در طول زمان یا بر اثر بلایای طبیعی و حوادث گوناگون، در دفعات متعدد، تخریب شده و دوباره بازسازی شده است. دروازه قرآن در تاریخ ۱۳۷۵/۹/۱۹ با شماره ۱۸۰۰ در فهرست آثار ملی به ثبت رسید.
دروازه قرآن شهر شیراز کجا واقع شده است؟
به گزارش جامعه ۲۴، دروازه قرآن در شمال شرقی شهر شیراز، در تنگه الله اکبر میان کوه چهلمقام و باباکوهی جای گرفته و در خروجی شیراز بهسمت شهر مرودشت واقع شده است. فلکه طاووسیه نیز در نزدیکی آن قرار دارد.
دروازه قرآن در فاصله کمتر از ده متری مقبره خواجوی کرمانی و همچنین فاصله کمتر از پانصد متری باغ جهان نما و فاصله کمتر از هزار متری مقبره شاعر نامدار پارسی زبان، حافظ شیرازی، قرار دارد.
تاریخچه دروازه قرآن شهر شیراز
دروازه قرآن یکی از نشانه های تاثیر عمیق قرآن در زندگی مردم و از بناهای ارزشمند اسلامی در ایران به شمار میآید و معمولا بنایی طاقیشکل است که جایگاه ویژهای بالای آن برای قرار دادن یک یا چند جلد قرآن کریم در نظر گرفته میشود.
مرحوم شهری، نویسنده ایرانی و پژوهشگر تاریخ درباره دروازههای شهر تهران میگوید: در هر طرف از جهات چهارگانه شهر، سه دروازه وجود داشت. هریک از این دروازههای تاریخی به نامی شهرت داشتند و بر اساس راه اصلی شهر مقصد، نامگذاری میشدند. مثلا دروازهای که سر راه قزوین بود، دروازه قزوین نام گرفت و برخی دروازهها مانند دروازه ری به نام همان محل نامگذاری شدند. تعداد دیگری از دروازهها بهدلیل خصوصیت ویژه آن مانند دروازه قرآن، اینگونه نامگذاری شدند.
در میان دروازه قرآنهای ایران، دروازه قرآن شیراز، از نظر قدمت تاریخی و از دیدگاه شهرت عمومی از اهمیت ویژهای برخوردار است.
شهر شیراز در زمانهای دور دارای ۶ دروازه بود؛ دروازه قرآن، دروازه اصفهان، دروازه سعدی، دروازه قصابخانه، دروازه کازرون و دروازه شاه داعی تا اله. در حال حاضر، دروازهای بهجز دروازه قرآن وجود ندارد. این دروازه به دستور عضدالدوله دیلمی ساخته شد و علت نامگذاری آن، قرآنی است که به دستور امیر در آن قرار گرفت تا مسافران متبرک شوند و به سلامت از آن عبور کنند و وارد شیراز شوند.
طاق دروازه شیراز به مروز زمان دچار آسیبهایی شد، تا اینکه در دوره زندیه، کریم خان زند آن را بازسازی کرد، اتاقی به بالای آن افزود و دو جلد قرآن بزرگ نفیس، به خط سلطان ابراهیم بن شاهرخ تیموری، در اتاقک بالای آن قرار دارد. این قرآنها که به «قرآن هفده من» معروف هستند، امروزه از بالای دروازه قرآن به موزه پارس انتقال یافته اند.
در دوران سلسله قاجار، دروازه قرآن به علت وقوع چند زمین لرزه، دچار صدمات زیادی شد که محمد زکی خان نوری آن را تعمیر کرد و در دو سوی آن اتاقهایی به منزله پاسگاه و راهداری ایجاد شد. همچنین آبانباری نیز در کنار آن ساختند که از آب رکنآباد پر میشد تا برای مسافران از راه رسیده استفاده شود. این بنا در گذشته، طاق قرآن نیز نامیده میشد. روزهای اول هر ماه قمری، مردم از شهر خارج شده و از زیر این طاق عبور میکردهاند.
دروازه قرآن شیراز تا سال ۱۳۱۵ خورشیدی همچنان برپا بود. در آن سال، به منظور توسعه راه، به دستور بلدیه (شهرداری) شیراز، دروازه قدیمی را به دشواری با دینامت ویران کردند. با گذشت زمان و با نبود دروازه و نگرانیهای مردم، دروازه کنونی به کوشش یکی از بازرگانان شیراز به نام حاج حسین ایگار، معروف به اعتمادالتجار در سال ۱۳۲۷ خورشیدی، اندکی پایینتر از دروازه امروزی دوباره تاسیس شد.
بیشتر بخوانید: جاذبههای عمارت شاپوری شهر شیراز
دروازه قرآن جدید در اندازه بزرگتر، شامل دهانه قوس تیزهدار و دو ورودی کوچک روی جرزهای دو طرف و اتاق مستطیل شکلی بر فراز آن برای گذاشتن قرآن ساخته شد.
بنا به وصیت اعتمادالتجار، اتاق کوچک سمت چپ دروازه را که به دره کنار مشرف بود، به آرامگاه او اختصاص دادند. این بنا در سال ۱۳۷۵ با شماره ۱۸۰۰ در فهرست آثار ملی به ثبت رسید.
تاریخیترین عکسی که از دروازه قرآن قدیمی در شیراز موجود است، به دوران قاجار بازمی گردد، تصویر بالا یکی از معدود اسناد مصور به جامانده از بنای قدیمی این دروازه است که از اثری از عکاس شرقشناس «هارولد وستون» است و با تکنیک ابتدایی رنگ کردن عکس در عصر قاجار رنگی شده است.
بهترین زمان سفر به شیراز و بازدید از دروازه قرآن
به گزارش جامعه ۲۴،دروازه قرآن شهر شیراز از جمله بناهای تاریخی است که چه روز و چه شب جذابیت خود را دارد. در روز جزئیات معماری و تزئینات این بنای تاریخی بهتر قابل مشاهده است و مسلما عکسهای بیشتری میتوانید بگیرید. در شب نیز با نورپردازی، این بنای تاریخی جلوه و چشم انداز بی نظیری دارد.