معرفی جاذبه‌های گنبد نمکی قم

جامعه ۲۴ - گنبد نمکی استان قم بزرگترین گنبد نمکی کشور ایران است و یکی از جاذبه‌های ژئوتوریسم (زمین گردشگری) کشور محسوب می‌شود.

ارزش دیگر گنبد نمکی قم یا این پدیده طبیعی جز برای درمان و گردشگری مربوط به تحقیقات علمی به‌خصوص در حوزه زمین‌شناسی است. این محل از طریق حرکت لایه‌های بزرگ نمک‌های زیرزمینی و در طی ده‌ها میلیون سال تشکیل شده و به‌خاطر شکل و شمایلی که دارد گنبد نمکی نامیده می‌شود.

به گزارش جامعه ۲۴، اصولا گنبد‌های نمکی که پدیده‌های طبیعی محسوب می‌شوند، در آب و هوایی بسیار گرم و تبخیر بالا شکل می‌گیرند. به جز گنبد نمکی مشهور قم، در استان سمنان و هرمزگان هم همچین پدیده‌ای را می‌توان دید.

به غیر دمای زیاد هوا و بارش‌های شدید فصلی که موجب سیلاب می‌شود، عنصر موثر دیگر در شکل‌گیری این گنبد‌ها به‌حساب می‌آید. پس از قطع شدن باران و به‌علت بالا رفتن ناگهانی دوباره‌ درجه حرارت، آب سریع بخار شده و سطوح زیبای نمک بر روی زمین شکل می‌گیرد. البته همان طور که گفتیم میلیون‌ها سال طول می‌کشد تا لایه‌ها به چنین شکلی تبدیل شود.

گنبد نمکی قم چیست؟

گنبد نمکی استان قم در حدود ۲۰ کیلومتری شمال غربی شهر قم و در نزدیکی جاده قم-جعفریه قرار دارد. این گنبد در میان دشت‌های خشک و بیابانی منطقه واقع شده و از نظر زمین‌شناسی یکی از پدیده‌های کم‌نظیر استان محسوب می‌شود. ساختار گنبد شامل توده‌های نمکی است که بر اثر فشار لایه‌های زمین به سطح آمده‌اند. در اطراف این گنبد، بلورهای نمک، سنگ‌های رسوبی، و مواد معدنی متنوعی دیده می‌شود.

این گنبد علاوه بر زیبایی طبیعی، از نظر اقتصادی نیز اهمیت دارد؛ زیرا منابع نمک آن برای صنایع مختلف استخراج می‌شود. گنبد نمکی قم به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص خود، هم‌زمان چشم‌انداز جذابی برای گردشگران ایجاد کرده و به‌عنوان مکانی پژوهشی برای زمین‌شناسان جهت مطالعه فرآیندهای زمین‌شناسی شناخته می‌شود.

مسیر دسترسی به گنبد نمکی قم

برای بازدید از گنبد نمکی قم، پس از آنکه وارد استان قم شدید، به سمت روستای جعفریه باید حرکت کنید. برخی به جز گنبد نمکی قم یا طغرود آنجا را به نام گنبد جعفریه هم می‌شناسند. در کیلومتر هشت و نیم جاده‌ قم به جعفریه در کمربندی باید به سمت جعفریه و جاده آن به مسیر خود ادامه دهید. دوباره و با طی کردن حدود هشت و نیم کیلومتر تابلو راهنمای سایت پاراگلایدر در نزدیکی دامشهر را که دیدید وارد جاده فرعی و خاکی گنبد نمکی می‌شوید.

پس از رسیدن به گنبد نمکی، تمام دیدتان را این گنبد عظیم جسته خواهد گرفت. یکی از اساسی‌ترین مشکلات برای بازدید از گنبد نمکی قم، جاده‌ای است که به این پدیده طبیعی منتهی می‌شود، زیرا که از امنیت زیادی، به خصوص در فصول سر و پر بارش سال برخوردار نیست.

پس در هنگام رانندگی به سمت گنبد نمکی قم، بسیار باید مراقب باشید. این جاده تقریبا هشت کیلومتر طول دارد. پس از آنکه به باتدا گنبد نمکی رسیدید، باید خودرو را پارک کنید. جاده سربالایی را می‌توان پیاده طی کرد. در انتهای این جاده به دریاچه خواهید رسید.

جاذبه‌های دیدنی در گنبد نمکی قم

در هنگام سفر به استان قم و بازدید از گنبد نمکی زیبا آن یا نام دیگرش، طغرود، از کاروانسرای کوه نمک، بنایی تاریخی باقی مانده از سلسله سلجوقیان هم می‌توانید بازدید به عمل آورید. این بنای تاریخی هنوز هم مهمان می‌پذیرد و با قدم گذاشتن در آن حسی شبیه مسافران چند صد سال پیش به شما دست خواهد داد.

در طراحی این کاروانسرا عناصر معماری دوران سلسله سلجوقی مثل پلان چهار ایوانی و ضلع‌های مربعی را مشاهده می‌کنید. در بین هر کدام از ضلع‌های این کاروانسرا یک فرو‌رفتگی به شکل محراب وجود دارد. در کنار این محراب‌ها حجره‌های کوچکی دیده می‌شود. برای ساختن سقف در این کاروانسرا از آجر و برای دیواره‌های آن از سنگ استفاده شده است.

در گنبد نمکی استان در زمان‌های دور، یک معدن نمک بسیار کاربردی و دیدنی وجود داشت.

نمک این معدن به‌ علت نداشتن غلظت کافی بیشتر در صنایع غیر‌خوراکی استفاده می‌شد. این معدن بسیار کاربردی در طول سالیان دراز با برداشت غیر اصولی و غیر مجاز، باطله‌هایی مثل مارن قرمز و نمک مارن و گچ به‌وجود آمدند. پس از مدتی و با ریزش آن‌ها این معدن آسیب جدی دید و سپس تعطیل شد. به تازگی سازمان صنایع و معادن در این شهر قصد تغییر کاربری این معدن به جاذبه گردشگری را دارد.

بیشتر بخوانید: معرفی بهترین هتل‌های شهر قم

در گنبد طغرود برنامه‌هایی برای جذب گردشگران از طریق ساختن مرکز نمک درمانی، هتل نمکی، مرکز تفریحی و توریستی هم وجود دارد.

در هنگام بازدید از گنبد نمکی چه نکاتی را باید رعایت کرد؟

به گزارش جامعه ۲۴، همانگونه که پیش‌تر بیان شد، گنبد نمکی قم علاوه بر اینکه یک جاذبه گردشگری و توریستی است، یک پدیده زمین شناسی هم به شمار می‌رود. تقریبا هر چیزی از سطح و زمین این گنبد نابود بشود پدیده‌ای با عمر شصت میلیون سال از بین رفته است.

ضخامت لایه‌های نمکی در گنبد طغرود، در برخی از نقاط به ۲۰ متر هم می‌رسد، در اینجا رعایت نکاتی مثل رها نکردن هیچ زباله و پس‌مانده‌ای از پوست میوه تا ته سیگار برای حفظ این زیبایی طبیعی ضروری است. به همین سبب و افزایش چشمگیر گردشگران و توریست‌های منطقه و احتمال آسیب به بافت طبیعی این گنبد‌های نمکی، صحبت‌هایی مبنی بر محدود کردن گردشگران برای بازدید از این جاذبه طبیعی مطرح شده است.