غذاهای مفید بعد از زایمان کدام ها هستند؟

جامعه۲۴- بارداری فرایندی است که در طی حدوداً ۹ ماه بدن زنان را به صورت کامل دگرگون می کند و تمامی فرایندهای طبیعی بدن را برای زایمان تغییر می دهد. خود فرایند زایمان نیز تاثیر زیادی در بدن زن دارد و باعث ایجاد تغییرات فراوان در آن می شود. یکی از مهمترین مسائل پس از زایمان چه به صورت طبیعی و چه به صورت سزارین، داشتن تغذیه مناسب است.

فرایند بارداری و زایمان انرژی بسیار زیادی از فرد می گیرد و لازم است که این انرژی بعد از زایمان جبران شود. علاوه بر این، به دلیل شیردهی به نوزاد بعد از زایمان، نیاز به یک رژیم غذایی مقوی و مناسب است تا هم سلامت مادر و هم سلامت نوزاد حفظ شود.

غذاهای مناسب بلافاصله بعد از زایمان

پس از زایمان به دلیل از دست دادن مقدار زیادی انرژی و مواد مغذی، لازم است که مادر بلافاصله از مواد پروتئینی و ویتامین های مختلف علی الخصوص ویتامین c استفاده کند.

مواد پروتئینی به بدن کمک می کنند که بافت های از دست رفته را جبران کند و از لاغر و ضعیف شدن بدن بعد از زایمان جلوگیری نماید.

 ویتامین c، بتاکاروتن و زینک در ترمیم زخم های حاصل از زایمان نقش مهمی دارند. افرادی که زایمان آنها به صورت سزارین بوده لازم است که حتماً از مواد غذایی حاوی این موارد استفاده کنند.

همچنین استفاده از آهن به دلیل نقش خون سازی که دارد برای کسانی که عمل سزارین زایمان طبیعی داشته اند بسیار مفید است و کمک می کند که سریع خون از دست رفته در بدن جبران شود.

مواد مغذی لاکتوژنیک نیز در تولید شیر نقش بسزایی دارند و در ساخته شدن شیر کافی برای نوزاد کمک می کنند. لازم است که از این گونه مواد مغذی نیز حتما بعد از زایمان استفاده گردد.

علت اهمیت تغذیه بعد از زایمان طبیعی

تغذیه بعد از زایمان طبیعی اهمیت زیادی دارد زیرا بدن مادر پس از زایمان نیازمند بازیابی و ترمیم است. در دوران بارداری و زایمان، بدن منابع انرژی، ویتامین‌ها و مواد معدنی فراوانی مصرف می‌کند و برای بازگشت به حالت عادی و بهبود سریع، نیازمند تغذیه‌ای مناسب و کامل است. تغذیه صحیح به تولید شیر مادر نیز کمک می‌کند؛ شیر مادر اصلی‌ترین منبع تغذیه نوزاد در ماه‌های اول زندگی است و حاوی مواد مغذی حیاتی، آنتی‌بادی‌ها و ترکیبات ایمنی‌ساز است که به رشد و سلامت نوزاد کمک می‌کنند.

بیشتر بخوانید: 

نشانه‌های افسردگی پس از زایمان

خوراکی‌های مفید در سه ماه آخر بارداری

۱۶ ماده خوراکی برای داشتن نوزاد باهوش

علاوه بر این، تغذیه مناسب به حفظ سطح انرژی مادر، افزایش سلامت عمومی و کاهش خطر افسردگی پس از زایمان کمک می‌کند. کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی مانند آهن، کلسیم و ویتامین D، که در این دوره بسیار مورد نیاز هستند، می‌تواند مادر را دچار خستگی، کم‌خونی و ضعف کند. همچنین، مصرف مواد غذایی که حاوی فیبر، پروتئین و چربی‌های مفید هستند، به بازیابی انرژی و جلوگیری از یبوست که یکی از مشکلات شایع پس از زایمان است، کمک می‌کند.

بعد از زایمان چقدر باید کالری مصرف کرد؟

میزان کالری مورد نیاز پس از زایمان به عواملی مانند سن، وزن، سطح فعالیت و میزان شیردهی مادر بستگی دارد. به‌طور کلی، مادران شیرده برای تامین انرژی کافی به حدود ۴۵۰ تا ۵۰۰ کالری اضافی در روز نیاز دارند. این مقدار کالری اضافی به مادران کمک می‌کند تا مواد مغذی لازم برای تولید شیر را تأمین کنند و انرژی کافی برای مراقبت از نوزاد و انجام فعالیت‌های روزمره داشته باشند. لازم است که کالری مصرفی از منابع غذایی سالم و متعادل تأمین شود تا هم نیازهای تغذیه‌ای مادر و هم نیازهای رشد نوزاد فراهم گردد.

در مقابل، اگر مادر شیرده نباشد، نیاز او به کالری اضافی کمتر خواهد بود و بیشتر به بازسازی بدن پس از زایمان متمرکز خواهد شد. در این حالت، معمولاً حدود ۲۰۰ کالری اضافه به کالری روزانه کافی است تا به بدن کمک کند به‌تدریج به وضعیت پیش از بارداری برگردد. انتخاب غذاهای با ارزش غذایی بالا، مانند میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل، پروتئین‌های سالم و چربی‌های مفید، برای تامین مواد مغذی ضروری و کنترل وزن در این دوران بسیار اهمیت دارد.

تغذیه مناسب برای کاهش التهاب بعد از زایمان

وجود التهاب در بدن بعد از زایمان کاملاً طبیعی است و ممکن است که التهاب حاصل از زایمان تا چند روز بعد باقی بماند.

مواد غذایی مختلفی وجود دارد که با مصرف آنها می توانید التهاب بدن پس از زایمان را کاهش دهید. از جمله این مواد غذایی می توان به سبزیجات تازه، میوه های دارای هضم آسان مثل توت، پروتئین های غنی از آهن مثل قلم گاو و گوسفند، ماهی های چرب مثل قزل آلا و فرآورده های پروبیوتیک اشاره کرد.

غذاهای با هضم آسان برای بعد از زایمان

به دلیل دشواری فرایند زایمان و بارداری، بدن مادر بسیار ضعیف می شود و همین ضعیف شدن باعث میشود که دستگاه گوارش آنها نتواند با قدرت کامل نسبت به هضم غذا ها اقدام کند.

بنابراین لازم است که در چند روز بعد از زایمان، از خوردن غذاهای دارای هضم سخت مثل نوشیدنی های گازدار و غذاهای سرخ شده خودداری نمایید.

غذاهایی که باعث نفخ و یبوست می گردند پس از زایمان مخصوصاً بعد از زایمان حالت سزارین اصلا توصیه نمی شود.

 سوپ های گرم که هضم آسانی دارند به همراه ماست و پنیر محلی باعث میشوند که کمترین مشکل را در هضم غذا داشته باشید و خیلی سریع تر بتوانید انرژی از دست رفته خود را جبران کنید.

توصیه می شود که بعد از زایمان وعده های غذایی خود را کوچکتر کنید و به جای مصرف غذاهای سنگین در سه وعده غذایی، از غذاهای سبک در وعده های غذایی متعدد استفاده کنید.

مواد غذایی دارای ویتامین سی

ویتامین سی یکی از مفیدترین ویتامین ها بعد از زایمان است و مصرف آن بعد از زایمان الزامی می باشد. ویتامین c یکی از آنتی اکسیدان های طبیعی است که با عفونت ها مقابله می کند.

همچنین ویتامین c به بهبود بافت بدن کمک می کند و باعث میشود که زخم ها سریعتر بهبود پیدا کنند و بافت های از دست رفته بدن جبران شوند.

مقدار مناسب ویتامین سی حدود ۱۸۰۰ میلی گرم است و میتوانید این ویتامین را با مصرف میوه هایی مثل هندوانه، انبه، توت فرنگی، گوجه فرنگی و بروکلی تامین کنید.

استفاده از کمپوت بعد از زایمان

پس از زایمان معمولاً دستگاه گوارش ضعیف می شود و شخص نمی تواند از بعضی از مواد غذایی استفاده کند. میوه های خام از جمله این مواد غذایی هستند.

پس از زایمان نیاز بالایی به ویتامین ها و مواد مغذی موجود در میوه ها وجود دارد اما به دلیل سختی هضم میوه ها، خیلی از مادران از مصرف آنها خودداری می نمایند و همین باعث می شود که بدن آنها به سرعت تحلیل رفته و نتوانند انرژی لازم برای شیردهی به نوزاد را به دست بیاورند.

 خوشبختانه با وجود کمپوت ها می توان اینگونه مواد غذایی را به راحتی با میوه های خام جایگزین کرد و به جای میوه خام بعد از زایمان از کمپوت ها استفاده کرد.

کمپوت گلابی یکی از بهترین گزینه ها برای مصرف بعد از زایمان است چرا که به جذب کلسیم کمک می کند و همین باعث می شود که فرد پس از زایمان دچار پوکی استخوان نشود.

کمپوت گلابی همچنین دارای فیبر و میزان آب بالایی است که باعث جلوگیری از نفخ و یبوست میشود. توصیه می کنیم که حتما بعد از زایمان یک یا دو گلابی در روز به همراه آب ولرم استفاده کنید.

غذا های مضر بعد از زایمان

تنها پس از چند روز از زایمان دستگاه گوارش به قدرت سابق خود برمی گردد و میتوانید به صورت عادی و همانند یک فرد معمولی از مواد غذایی مختلف استفاده کنید اما به دلیل قرار داشتن در فرایند شیردهی، تمام مواد غذایی مورد استفاده شما روی سلامت نوزاد نیز اثر خواهد گذاشت بنابراین توصیه می کنیم که از مصرف برخی از مواد غذایی مثل مواد غذایی دارای کافئین یا ماهی های دارای جیوه زیاد خودداری کنید. کافئین باعث اختلال خواب نوزاد می شود و ماهی های دارای جیوه نیز ممکن است به سیستم عصبی نوزاد آسیب برسانند.

مواد غذایی کنسرو شده و دارای مواد نگهدارنده باعث پایین آمدن کیفیت شیر مادر خواهند شد و موجب اختلال در رشد سریع نوزاد می شوند.

بنابراین توصیه می کنیم که تا حد امکان پس از زایمان از این گونه مواد غذایی دوری کنید. خوراکیهای نفخ آور و دارای گلوتن نیز پس از زایمان توصیه نمی شوند. برای جلوگیری از نفخ بعد از زایمان می توانید به سراغ مواد غذایی فیبر دار مثل گندم، جو و سبزیجات تازه بروید.

ویتامین های ضروری بعد از زایمان

بعد از زایمان، بدن مادر به ویتامین‌ها و مواد معدنی خاصی نیاز دارد تا بهبودی سریع‌تری پیدا کند و انرژی کافی برای مراقبت از نوزاد داشته باشد. از مهم‌ترین ویتامین‌هایی که در این دوره باید مصرف شود، ویتامین D است که به بهبود سلامت استخوان‌ها و تقویت سیستم ایمنی کمک می‌کند، به‌ویژه اگر مادر در دوران شیردهی باشد. ویتامین D از طریق قرار گرفتن در معرض نور خورشید، مصرف مواد غذایی مانند ماهی‌های چرب و مکمل‌ها قابل تأمین است. همچنین، ویتامین C نیز به عنوان یک آنتی‌اکسیدان قوی به تقویت سیستم ایمنی و کاهش التهاب‌ها کمک کرده و نقش مهمی در بهبودی سریع‌تر بافت‌ها دارد.

ویتامین B12 و فولیک اسید (ویتامین B9) نیز برای مادران بعد از زایمان ضروری هستند، به‌ویژه اگر در دوران بارداری دچار کم‌خونی بوده‌اند. این ویتامین‌ها به تولید گلبول‌های قرمز خون و بهبود سطح انرژی کمک می‌کنند و در رشد و تکامل سیستم عصبی نوزاد هم نقش دارند، به‌خصوص اگر مادر شیردهی کند. همچنین، مصرف آهن به همراه ویتامین C برای جذب بهتر آن توصیه می‌شود تا از بروز خستگی و کم‌خونی جلوگیری شود. در نهایت، مصرف مکمل‌های مولتی‌ویتامین و مشورت با پزشک برای تنظیم دقیق نیازهای تغذیه‌ای می‌تواند به حفظ سلامت عمومی و بهبودی پس از زایمان کمک کند.