فرصتی که کرونا به گردشگری سلامت هدیه داد

جامعه ۲۴ - با شیوع ویروس کرونا و افزایش نگرانی‌ها درباره سلامت و خدمات درمان، تمایل را برای مهاجرت به کشور‌های مقصد ارائه دهنده این خدمات افزایش داده است.

با همه‌گیری ویروس کووید ۱۹ کمبود‌ها در تجهیزات بیمارستانی، اقلام بهداشتی و سلامت و پزشکی افزایش یافت. بسیاری از کشور‌ها با چالشی جدی در ارائه خدمات درمانی و سلامت مواجه شدند و همین موضوع، چالش‌ها را برای شهروندان و مهاجران نسبت به ادامه زندگی نگران کرد.

موضوعی که تمایل‌ها را به عزیمت به مقصد کشور‌هایی که دارای امکانات و خدمات بهتری را در حوزه سلامت و درمان ارائه می‌دادند، بیشتر کرد.

بسته بودن مرز‌های برخی از این کشور‌ها و عدم امکان سفر در ماه‌های نخست، اگرچه یأس و بازماندگی را به همراه داشت، اما به تدریج و با پذیرش محدود مهاجران، زمینه برای مهاجرت‌های با هدف ارتقای سلامت و درمان را بازگشود. اتفاقی که ضرورت توجه به مفهوم گردشگری سلامت را بار دیگر یادآوری کرد.

روند پرفراز و نشیب گردشگری سلامت

طبق اعلام روز دوشنبه معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری آمار‌های جهانی نشان می‌دهد که گردشگری سلامت تا پیش از شیوع کرونا رشد قابل توجهی داشت، اما با آغاز همه‌گیری و بسته‌شدن مرز‌های کشور‌ها به روی مهاجران، این روند با افت قابل توجهی مواجه شد.

اما آمار‌های منتشر شده از کشور‌های میزبان و اخبار منتشرشده از بازگشایی مرزها، نشان می‌دهد این روند رو به بهبودی است.

دهه گذشته گردشگری پزشکی رونق مناسبی داشت و بازار جهانی در سال ۲۰۱۸ سالانه ۵۸.۶ میلیارد دلار درآمد کسب کرد و در سال ۲۰۱۹ پیش بینی می‌شد با رشد سالانه ۱۱درصدی و تا سال ۲۰۲۶ به درآمد بیش از ۱۴۲ میلیارد دلار برسد.

رشد این بخش عمدتا با افزایش آگاهی به ویژه در میان شهروندان کشور‌های با درآمد بالاتر نسبت به امکانات و خدمات بهداشتی و قیمت‌های مقرون به صرفه و اقتصادی کشور‌های در حال توسعه شروع شد.

ارائه تلفیقی از خدمات پزشکی و گردشگری، توسعه و افزایش درخواست‌ها برای استفاده از خدمات گردشگری سلامت را بدنبال داشت.

بهبود تدریجی آسیب‌های ناشی از شیوع کرونا

یک پژوهشگر حوزه مهاجرت در این خصوص می‌گوید:بسیاری از کشور‌های آسیایی و نیز منطقه خاورمیانه از جمله ایران، دارای امکانات و توانمندی‌هایی در حوزه سلامت هستند که باید در دوران کرونا مورد توجهی دوباره قرارگیرد.

محمد هوشی با بیان این‌که هزینه پایین‌تر درمان، مورد توجه شهروندان سایر کشور‌ها قرار گرفت تا از خدمات درمانی و مراقبت‌های بهداشتی، در کنار تعطیلات و اوقات فراغت خود بهره ببرند، ادامه می‌دهد: حتی پیشنهاد ویزای گردشگری پزشکی از سوی برخی از کشورها، با هدف جذب تعداد بیشتری از بیماران خارجی آغاز شد.

بیشتر بخوانید: اعلام آمادگی برای واردات ۱۰ میلیون دُز واکسن کرونا برای مصرف بخش گردشگری

وی ادامه می‌دهد: برخی از کشورها، خدمات اضافی و مشوق‌هایی را برای توسعه گردشگری سلامت ارائه دادند و به طور مثال علاوه بر تخفیف در خدمات حمل و نقل، زمینه اقامت رایگان و بهره‌مندی از جاذبه‌های گردشگری را برای مهاجران فراهم کردند.

این پژوهشگر از روندی می‌گوید که قرنطینه و ممنوعیت سفر‌های بین‌المللی سال گذشته صنعت جهانگردی را دچار مشکل کرد و می‌افزاید: گردشگری پزشکی یکی از بخش‌هایی بود که بیش‌ترین تاثیر را از این حوزه گرفت.

وی اظهارکرد: بازگشت به سطح درآمد پیش از همه‌گیری مدتی طول می‌کشد، اما کشور‌های مختلف در سراسر جهان اقداماتی را برای راه اندازی مجدد این صنعت در کشور‌های خود انجام می‌دهند.

به گفته وی، کشور‌ها می‌توانند با برخورداری از یک برنامه واکسیناسیون پیشروکه ضمن ایمنی برای شهروندان، در‌ها را به روی مهاجران حوزه سلامت بگشاید ضمن درآمدزایی و احیای این صنعت، جایگاهی ویژه را نه تنها در فناوری‌های پزشکی بلکه در حوزه توریسم برای خود رقم بزنند.

کرونا و توسعه گردشگری سلامت

برخی کشور‌ها ضمن آن‌که بیماران را ملزم به آزمایش ویروس کرونا می‌کند، خدمات درمانی در حوزه کرونا از جمله واکسیناسیون را به فرصتی برای جذب گردشگران تبدیل کرده‌اند.

به موازات این کار، گواهی‌نامه‌های انطباق و استاندارد‌های بین‌المللی در مراقبت‌های پزشکی و درمانی کووید۱۹ در سطح جهانی توسعه یافته است و این تاییدیه‌ها که اعلام می‌کند بیمارستان‌ها و کلینیک‌ها استاندارد‌های لازم را دارند، به ورود گردشگران کمک می‌کند.

گردشگری سلامت و ظرفیت نهفته ایران برای جذب مهاجران

جهانگردی پزشکی جهانی در سال ۲۰۲۰ به دلیل شیوع ویروس کرونا مورد توجه قرار گرفت. با این وجود، همانطور که عملکرد مثبت اخیر در برخی کشور‌ها به الگوی موفق تبدیل شده است، اجرای ترکیبی از راه حل‌ها می‌تواند به جذب گردشگران پزشکی کمک کند.

به گفته این پژوهشگر حوزه مهاجرت، ایران می‌تواند با الگوگیری مناسب از این روش‌ها و به کمک توانمندی‌های که در سال‌های اخیر به واسطه تولید تجهیزات پیشرفته پزشکی، اقلام بهداشتی و پیاده‌سازی سازوکار‌های درمانی تجربه کرده است، ظرفیت نهفته خود در گردشگری سلامت را توسعه دهد.

هوشی می‌گوید:با توسعه فناوری‌ها به ویژه در حوزه دیجیتال، فناوری اطلاعات و ارتباطات، روش‌های نو در پزشکی و گردشگری، بخشی از گردشگران را که هنوز امکان مهاحرت ندارند، یاری می‌کند.

وی با بیان این‌که در کنار چنین اقداماتی، پزشکی از راه دور نیز رشد چشمگیری را تجربه می‌کند ادامه می‌دهد: بسیاری از بیمارستان‌ها ارائه خدمات تشخیص آنلاین قبل از سفر و مشاوره پس از سفر را گسترش می‌دهند. در حالی که چنین راه حل‌هایی به اندازه گردشگری حضوری کارامد نیستند، اما در‌های تازه‌ای را برای توسعه گردشگری سلامت گشوده‌اند.

این پژوهشگر تاکیدکرد:توسعه فناوری واکسن، همراه شدن امکانات و زیرساخت‌های سلامت کشور‌ها با شرایط کرونا و امکان واکسیناسیون افراد غیر بومی، زمینه را برای مهاجرت با اهداف سلامت افزایش داده است. فرصتی که ایران با ظرفیت‌های مطلوب در حوزه خدمات درمان و سلامت، از جمله توانمندی در تولید واکسن می‌تواند در مسیر تازه خلق ارزش افزوده قرار دهد.