یک مرکز نگهداری خوب برای سالمندان چه ویژگی‌هایی دارد؟

جامعه ۲۴   براساس آمار‌های اعلام شده توسط دبیرخانه شورای ملی سالمندان، جمعیت سالمندی ایران در سال ۱۳۵۵ حدود ۵ درصد بوده و ۴۳ سال طول کشیده تا این جمعیت به ۱۰ درصد در سال ۱۳۹۸ برسد، اما پیش‌بینی‌ها حکایت از این دارد که در شرایط منحصر به فرد جهانی، تنها طی ۲۳ سال یعنی از سال ۱۳۹۸ تا ۱۴۲۱ جمعیت سالمندی از ۱۰ به ۲۰ درصد برسد.

از سوی دیگر بررسی وضعیت جمعیت سالمندان در شرایط فعلی نشان می‌دهد نرخ جمعیت سالمندی ۱۰.۲ درصد است به گونه‌ای که در حال حاضر حدود ۸ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر سالمند در کشور وجود دارد؛ حدود ۸۳ درصد سالمندان کشور در ارزیابی‌های دوره‌ای سالم، پنج درصد از سالمندان ایران با بیماری‌هایی سخت درگیر و ۱۱ درصد از سالمندان کشور افرادِ کم‌توان هستند و بر همین اساس توجه به مراکز نگهداری و اقامتی سالمندان بسیار مورد اهمیت است.

یکی از محیط‌هایی که بعضی از سالمندان به دلایل مختلف در آن زندگی می‌کنند، مراکز نگهداری سالمندان است و در حال حاضر حدود ۰.۳ درصد از سالمندان در مراکز اقامتی زندگی می‌کنند، از همین رو وضعیت مراکز اقامتی شبانه‌روزی سالمندان یکی از مسائل مهم این حوزه به شمار می‌رود.

بیشتر بخوانید: وعده‌های بی‌سرانجام جهت مناسب‌سازی معابر برای سالمندان/ سخنگوی شورای شهر: تهران، انسانی اداره می‌شود

هرچند که به علت فرهنگ والای موجود در کشور این مراکز چندان توسعه و گسترش ندارد و مردم اغلب تمایل دارند تا سالمندشان را در خانه و در جمع خانواده نگهداری کنند، اما بعضی از خانواده‌ها با توجه به برخی شرایط به ناچار ممکن است سالمند خود را به مراکز نگهداری بسپارند و این مراکز هم باید به عنوان بخشی از محیط‌های دوستدار سالمند در کنار شهرها، روستا‌ها و خانه‌های دوستدار سالمند مورد توجه باشند.

در این زمینه پرسش این است که یک مرکز نگهداری خوب برای سالمندان باید از چه ویژگی‌هایی برخوردار باشد؟ سازمان بهزیستی کشور به عنوان مسئول تهیه و تدوین استاندارد‌های مراکز نگهداری سالمندان شاخص‌های یک مرکز مطلوب سالمندان را تعیین کرده و به متقاضیان تاسیس مراکز اعلام می‌کند.

در این شاخص به ابعاد فیزیکی و غیرفیزیکی و عملکردی مراکز توجه شده است، اما علاوه بر استاندارد‌های فوق، موارد دیگری هم است که برای یک مرکز نگهداری خوب و در راستای تامین بهباشی و آسایش ذهنی و روانشناختی سالمندان ضروری هستند؛ یک مرکز نگهداری خوب کارکنانی متخصص و مجرب دارد، تحت پوشش بیمه و از ساختاری هماهنگ برخوردار است که ارائه سطوح مختلف مراقبت را امکان‌پذیر می‌کند.

در یک مرکز نگهداری خوب هر فرد از فضای خصوصی نیز برخوردار است تا هم احساس راحتی و خلوت کند و هم بدون هیچ‌گونه مزاحمتی با سایرین و اعضای خانواده‌اش ملاقات کند. در یک مرکز نگهداری خوب تمامی خدمات اجتماعی، درمانی و توانبخشی به ساکنان ارائه می‌شود. یکی از عناصر کلیدی مراقبت خوب در مراکز نگهداری برخورداری ساکنان از حق تصمیم‌گیری و اعمال کنترل بر زندگی شخصی است.