نشانه‌های پرخوری عصبی و راه های درمان آن

جامعه۲۴- حتما تاکنون درباره پرخوری عصبی شنیده‌اید. ممکن است شما یا اطرافیانتان به این مشکل دچار باشید. پرخوری عصبی نوعی اختلال است که که منجر به دریافت بیش‌ازاندازه و غیرعادی مواد غذایی می‌شود. این اختلال در فرد سبب می‌شود در یک وعده غذایی فرد بسیار بیش‌از آن‌چه بدنش نیاز دارد کالری دریافت کند؛ درواقع این گرسنگی نیست که سبب خوردن فرد می‌شود بلکه در این اختلال احساسات در بدن حکمرانی می‌کنند و به فرد فرمان می‌دهند. باید بدانید اشتهای پرخور‌ها ناشی از احساسات آن‌هاست.

به گزارش جامعه ۲۴، جالب این‌جاست که این افراد پس از دریافت این اندازه غذا و کالری با روش‌های گوناگون تلاش می‌کنند از کالری آن‌ها رها شوند. برای آشنایی با دلایل و روش‌های درمان این اختلال با ما همراه باشید.

پرخوری عصبی چیست؟

همان‌گونه‌که اشاره کردیم پرخوری عصبی نوعی اختلال روان‌شناختی در افراد است و مبتلایان به آن به‌صورت مداوم و غیرارادی با سرعت بسیار زیاد غذا می‌خورند و هیچ توجهی هم به مزه یا این‌که اصلا گرسنه هستند یا خیر ندارند. آن‌ها با این کار تنها می‌خواهند خود و ذهنشان را آرام کنند. از آن‌جاکه آن‌ها زیاد از اندازه می‌خورند پس از آن معمولا دچار دل‌درد می‌شوند.

این اختلال در میان زنان بیش‌تر است و نکته شایان توجه این است که این مشکل در آن‌ها در اوایل بزرگ‌سالی شایع است، اما در مردان با رسیدن به میان‌سالی بروز می‌کند. این اختلال هم مانند دیگر مشکلات روان‌شناسی به سن و جنس و فرهنگ و ژنتیک افراد مربوط است و در همه به یک شکل وجود ندارد.

مشکل دیگری که افراد مبتلا به پرخوری عصبی با آن روبه‌رو هستند اضافه‌وزن است که برروی استرس آن‌ها تاثیر می‌گذارد و بر مشکلاتشان می‌افزاید.

نشانه‌های پرخوری عصبی

به گزارش جامعه ۲۴، یکی از رایج‌ترین اختلالات تغذیه‌ای در سراسر دنیا بولیمیا یا پرخوری عصبی است و اثرات منفی بسیار زیادی را در زندگی فردی و اجتماعی مبتلایان می‌گذارد.

در این زمینه مطالعاتی انجام شده است که نشان می‌دهد از هر ۱۰۰ فرد ۲ تن دچار این اختلال هستند.

کسانی‌که دچار این مشکل هستند پس از خوردن زیاد دچار احساس گناه بسیار زیادی می‌شوند، چون این افراد معمولا چاق هستند و از این موضوع به‌شدت می‌هراسند و نگران آنند.

دقت داشته باشید این اختلال در تمامی سنین دیده می‌شود، اما نوجوانان بیش‌از دیگران درمعرض خطر آن قرار دارند.

کسانی‌که به پراشتهایی مبتلا می‌شوند، معمولا از وزن بالای خود معذب بوده و از فرم بدنی‌شان احساس شرم می‌کنند. البته ذکر این نکته ضروری است که پرخوری گاه‌به‌گاه به معنای ابتلای به اختلال پرخوری نیست.

اگر این نشانه‌ها در فرد وجود داشته باشد می‌توان او را دچار اختلال پرخوری دانست:

- استفاده از غذا به صورت بسیار زیاد و بسیار بیش‌ از معمول

- فرد آن‌ اندازه به خوردن ادامه می‌دهد تا احساس پشیمانی بر او غلبه کند، اما پس از آن هم نیازش به غذا را هم‌چنان حس می‌کند.

- افراد مبتلا به این اختلال ترجیح می‌دهند به تنهایی غذا بخورند و از این‌که در برابر دیگران غذا بخورند نگرانند.

- نداشتن اعتمادبه‌نفس و نارضایتی از فرم بدنی

- امتناع از شرکت در جمع‌های دوستانه و فعالیت‌های اجتماعی

بیشتر بخوانید:

اختلال غذا خوردن احساسی چیست و چگونه درمان می‌شود؟

عادت‌هایی که باعث عمر طولانی انسان می‌شود

موضوع جالب در مورد کسانی‌که به بولیمیا مبتلا هستند این است که پس از خوردن غذا تلاش می‌کنند استفراغ کنند یا دست به انجام فعالیت‌های ورزشی بسیار شدید می‌زنند تا خود را از کالری‌های دریافتی رها کنند، اما چنین چیزی معمولا تاثیر چندانی روی موضوع ندارد، چون افراد با این اختلال اغلب دچار اضافه وزن هستند و از آن رنج فراوان می‌کشند.

دلایل پرخوری عصبی

به گزارش جامعه ۲۴، پرخوری عصبی هم دلایل گوناگون دارد و یک دلیل خاص را نمی‌توان عامل اصلی آن دانست. پژوهشگران براین باورند عوامل گوناگون در این اختلال دخیلند و مسبب آنند؛ عواملی همچون علل بیولوژیکی، روان‌شناختی، محیطی و رفتاری.

برخی از دلایل مسبب در این اختلال را برمی‌شمریم:

نقش ژنتیک در ابتلا به اختلال پرخوری عصبی 

یکی از مهم‌ترین علل در بروز اختلال پرخوری عصبی ، ژنتیک است. کسانی که در میان خانواده خود کسانی را دارند که از این اختلال رنج می‌کشد آن‌ها ۴ برابر بیش‌ از دیگران در معرض خطر ابتلا به آن قرار دارند.

عوامل زیر در ابتلا به اختلال پرخوری عصبی نقش دارند:

- بحران‌های روحی یا خانوادگی (مانند از دست دادن یکی از عزیزان)

- سابقه تجربه سوء استفاده جنسی

- اعتمادبه‌نفس و عزت‌نفس پایین

- اختلالات خلقی مانند افسردگی و اضطراب یا مصرف مواد مخدر

راه‌کار‌هایی برای درمان پرخوری عصبی

انسان همواره در ترسی دیرینه به دلیل گرسنه‌ ماندن است و این ریشه در ناخودآگاه ما دارد. نیاکان ما همواره دچار و در معرض قحطی و گرسنگی بوده‌اند. امروز اگرچه چنین چیزی سخت به نظر می‌رسد و قحطی وجود ندارد، اما به‌هرروی این موضوع در پس ذهن آدمی وجود دارد. همین موضوع و ترس از گرسنگی سبب ولع در خوردن می‌شود؛ بنابراین برای کاهش وزن اولین قدم کنترل و مدیریت صدای بدن است.

در ادامه به معرفی چند راه‌کار ساده، اما بسیار پرکاربرد برای غلبه بر پراشت‌هایی اشاره می‌کنیم:

- یکی از راه‌کار‌های مفید که در رژیم‌های غذایی هم کاربرد زیادی دارد و ازسوی متخصصین تغذیه فراوان پیشنهاد می‌شود این است که غذا را در فواصل زیاد و به مقدار کم بخورید.

- وعده صبحانه را حذف نکنید و حتما نسبت به آن دقت و توجه داشته باشید.

- افزایش حجم وعده‌های غذایی با اضافه کردن فیبر به آن‌ها. از مصرف سبزیجات در وعده‌های غذایی غافل نباشید.

- به جای مصرف میوه تازه از میوه خشک استفاده کنید. باید بدانید میوه خشک نسبت به تازه کالری کم‌تری دارند.

- مصرف پروتئین سبب می‌شود افراد کم‌تر گرسنه شوند بنابراین غذای کم‌تری می‌خورند.

 افرادی که در معرض اختلال بولیمیا هستند  

اختلال بولیمیا یا پرخوری عصبی بیشتر در افرادی رخ می‌دهد که به دلیل فشارهای روانی، استرس شدید یا تجربه‌های سخت زندگی دچار اضطراب و نارضایتی از بدن خود شده‌اند. این افراد معمولاً نگرانی بیش‌ازحد درباره وزن و ظاهر خود دارند و ممکن است به‌دلیل انتظارات اجتماعی یا فشارهای فرهنگی درگیر این اختلال شوند. بولیمیا بیشتر در زنان جوان مشاهده می‌شود، اما مردان نیز به‌ویژه در صورت تجربه فشارهای روانی یا نارضایتی از بدنشان در معرض خطر قرار دارند. همچنین، نوجوانانی که در محیط‌های پر استرس مانند مدارس رقابتی یا خانواده‌هایی با انتظارات بالا زندگی می‌کنند، بیشتر مستعد این اختلال هستند.

علاوه بر این، عوامل ژنتیکی و زیستی نیز می‌توانند در بروز بولیمیا نقش داشته باشند. کسانی که در خانواده‌شان سابقه اختلالات روانی مانند افسردگی، اضطراب یا اختلالات خوردن وجود دارد، احتمال بیشتری دارند که به این مشکل مبتلا شوند. همچنین، رفتارهای کمال‌گرایانه، نداشتن اعتمادبه‌نفس و تجربه ضربه‌های عاطفی مانند از دست دادن عزیزان یا سوءاستفاده عاطفی و جنسی می‌تواند زمینه‌ساز بروز این اختلال باشد.

دارودرمانی برای درمان پرخوری عصبی  

دارودرمانی یکی از روش‌های موثر در درمان پرخوری عصبی است و معمولاً به‌عنوان بخشی از یک برنامه درمانی جامع شامل روان‌درمانی و مشاوره تغذیه استفاده می‌شود. داروهای ضدافسردگی از نوع مهارکننده‌های بازجذب سروتونین (SSRIs) مانند فلوکستین از رایج‌ترین گزینه‌ها هستند. این داروها می‌توانند به کاهش علائم بولیمیا مانند پرخوری و رفتارهای جبرانی (مانند استفراغ عمدی) کمک کنند و همچنین اضطراب و افسردگی مرتبط با این اختلال را کاهش دهند. فلوکستین به‌طور خاص توسط سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) برای درمان بولیمیا تأیید شده است.

علاوه بر SSRIs، برخی داروهای دیگر نیز ممکن است بر اساس شرایط فرد تجویز شوند. داروهای ضداضطراب می‌توانند در کاهش استرس و اضطراب موثر باشند و میل به پرخوری را کم کنند. همچنین، گاهی اوقات از داروهای تثبیت‌کننده خلق‌وخو برای بیمارانی که نوسانات خلقی شدیدی دارند، استفاده می‌شود. این داروها معمولاً برای بیمارانی تجویز می‌شوند که علاوه بر بولیمیا، علائم سایر اختلالات روانی مانند اختلال دو‌قطبی را نیز نشان می‌دهند.

با این حال، دارودرمانی باید زیر نظر پزشک متخصص و با در نظر گرفتن شرایط فردی بیمار انجام شود. مصرف خودسرانه داروها یا عدم پیگیری درمان می‌تواند منجر به عوارض جدی شود. همچنین، دارودرمانی به‌تنهایی کافی نیست و برای موفقیت بیشتر، بهتر است با روش‌هایی مانند روان‌درمانی شناختی-رفتاری (CBT)، مشاوره تغذیه و حمایت خانوادگی ترکیب شود. برنامه درمانی منظم و هماهنگ می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی و کاهش خطر عود بیماری کمک کند.

درمان پرخوری عصبی

این راه‌کار‌ها می‌تواند در درمان پرخوری عصبی کمک‌کننده باشد:

- عادات غذایی و تغییرات رفتاری و خلق‌وخوی خود را در یک دفتر یادداشت کنید. این فرایند گرچه زمان‌بر است، اما در درمان این اختلال بسیار مؤثر بوده و برای کنترل پرخوری روش خوبی است.

- شناسایی محرک‌های پرخوری

- ورزش را فراموش نکنید.

- یک سبک زندگی سالم و رژیم غذایی کم‌کالری را آغاز کنید.

- خواب را جدی بگیرید و تلاش کنید خواب کافی و باکیفیت داشته باشید.

به یاد داشته باشید اختلال پرخوری یک مشکل روان‌شناسی است بنابراین باید در ابتدا و پیش از هر کاری به یک روان‌شناس ماهر و خوب مراجعه کنید و در کنار این کار‌ها، راه‌کار‌های علمی و اصولی مشاور را هم رعایت کنید.