
انواع فوبیا؛ از ترسهای اجتماعی تا وحشت از ارتفاعات
فوبیاها ترسهای غیرمنطقی از یک فعالیت، وضعیت یا شیء هستند. این ترس میتواند به حدی شدید باشد که فعالیتها و سبک زندگی فرد را محدود کند. بسیاری از افرادی که از فوبیا رنج میبرند، تلاش میکنند تا از چیزهایی که میترسند اجتناب کنند.
جامعه ۲۴- فوبیاها ترسهای غیرمنطقی از یک فعالیت، وضعیت یا شیء هستند. این ترس میتواند به حدی شدید باشد که فعالیتها و سبک زندگی فرد را محدود کند. بسیاری از افرادی که از فوبیا رنج میبرند، تلاش میکنند تا از چیزهایی که میترسند اجتناب کنند. تخمین زده میشود که حدود ۶ میلیون نفر در ایالات متحده از فوبیا رنج میبرند. زنان دو برابر مردان احتمال دارد که از فوبیا رنج ببرند. تخمین زده میشود که تا ۲۸٪ از افراد از فوبیا رنج میبرند. درصد جمعیت که دچار فوبیا هستند در کشورهای غربی بین ۷٪ تا ۱۳٪ تخمین زده میشود. احتمالاً فوبیاها کمتر گزارش میشوند و تعداد واقعی افرادی که از فوبیا رنج میبرند، احتمالاً بسیار بیشتر است.
به نقل از مدیسن نت؛ ترس مرتبط با فوبیا بسیار بیشتر از نگرانی یا استرس است. فوبیاها ترس شدید ایجاد میکنند. انواع مختلفی از فوبیاها وجود دارند. ممکن است از موقعیتها، حیوانات یا تعاملات اجتماعی خاصی ترس داشته باشید. وقتی کسی از یک شیء خاص یا آیتم خاصی میترسد، گفته میشود که او دچار فوبیای خاص است. فهرست انواع مختلف فوبیاها بیپایان است. در اینجا اطلاعاتی درباره رایجترین فوبیاها آمده است.
فوبیای اجتماعی
فوبیای اجتماعی ترس شدید از موقعیتهای اجتماعی مانند صحبت کردن در جمع یا تعامل با دیگران است. این ترس میتواند به حدی شدید باشد که روابط فرد با دوستان، خانواده و همکارانش را تحت تأثیر قرار دهد. افرادی که از فوبیای اجتماعی رنج میبرند، از ترس خجالتزدگی در موقعیتهای اجتماعی میترسند. این نوع فوبیا گاهی اوقات اختلال اضطراب اجتماعی نیز نامیده میشود.
آگورافوبیا
افرادی که از آگورافوبیا رنج میبرند، ترس شدید از حضور در فضاهای باز یا در هر مکانی دارند که نتوانند به راحتی از آنجا خارج شوند. این افراد اغلب نگران این هستند که کمک به آنها در دسترس نباشد یا از شرمندگی در مقابل دیگران بترسند. دلایل مختلفی برای آگورافوبیا وجود دارد، اما به نظر میرسد که این فوبیا جنبههای ژنتیکی داشته باشد و ممکن است در خانوادهها منتقل شود.
کلستروفوبیا
کلستروفوبیا، که یک فوبیای رایج است، ترس از فضاهای بسته یا گرفتار شدن است. افراد مبتلا به کلستروفوبیا ممکن است از حضور در مکانهای محدود مانند تونلها یا آسانسورها بترسند.
زوفوبیا
زوفوبیا ترس از حیوانات و حشرات است. این فوبیا ممکن است به ترس از زنبورها (آفیفوبیا)، عنکبوتها (آرکنوفوبیا)، پرندگان (ارنیتوفوبیا)، مارها (سرپنتوفوبیا) و دیگر موجودات اشاره داشته باشد.
آکروفوبیا
ترس از ارتفاعات به نام آکروفوبیا شناخته میشود. اگرچه هیچ تهدید واقعی از ارتفاعات وجود ندارد، افراد مبتلا به آکروفوبیا اضطراب شدیدی را تجربه میکنند.
ایرورفوبیا
ترس از پرواز ایرورفوبیا نامیده میشود. افرادی که یکی از اعضای خانواده خود را در یک سقوط هواپیما از دست دادهاند یا شاهد سقوط هواپیما یا حادثهای بودهاند، ممکن است دچار این فوبیا شوند، اما دیگرانی که هرگز در حین پرواز تجربهی تراما نداشتهاند، ممکن است همچنان از ایرورفوبیا رنج ببرند. این فوبیا حتی با وجود ایمن بودن پروازها نیز ادامه دارد.
فوبیای خون، تزریق و جراحات
فوبیای خون، تزریق و جراحات شامل ترس از خون، جراحت و دریافت تزریق یا انجام یک عمل پزشکی تهاجمی است. فوبیای خون به نام هموفوبیا شناخته میشود. ترس از دریافت تزریق به نام آیشموفوبیا یا تریپانوفوبیا شناخته میشود.
اثرات فوبیاها
اگر درمان نشوند، فوبیاها میتوانند به طور چشمگیری توانایی فرد را برای عملکرد و لذت بردن از زندگی مختل کنند. افراد مبتلا به فوبیا ممکن است در محل کار، مدرسه و روابط خود با خانواده و دوستان مشکل داشته باشند.
بیشتر بخوانید: افراد خودشیفته را با این ۷ حرفشان تشخیص دهید
فوبیاها ممکن است برای مدت کوتاهی بهتر شوند، اما معمولاً بدون درمان بهبود نمییابند. فوبیاها ممکن است با الکلیسم همراه باشند. کسانی که با الکلیسم دست و پنجه نرم میکنند، تا ۱۰ برابر بیشتر از کسانی که با الکلیسم مشکل ندارند، احتمال دارد که از فوبیا رنج ببرند. همچنین افرادی که از فوبیا رنج میبرند، تا دو برابر بیشتر از کسانی که فوبیا ندارند، احتمال دارد که الکلی باشند.
علل و عوامل خطر فوبیاها
عوامل مختلفی در ایجاد فوبیاها نقش دارند. ژنتیک، تأثیرات فرهنگی و حوادث تروماتیک میتوانند به بروز فوبیاها کمک کنند. فردی که یک خویشاوند نزدیک با فوبیا دارد، سه برابر بیشتر از کسی که چنین پیشینه خانوادگی ندارد، احتمال دارد که از فوبیا رنج ببرد. افراد مبتلا به فوبیا تلاش میکنند تا با اجتناب از چیزهایی که از آن میترسند، استرس خود را مدیریت کنند. همچنین ممکن است برای کاهش شدت موقعیتهای ترسناک یا تحریککننده مشکل داشته باشند که این امر فوبیا را تقویت میکند.
علائم و نشانههای فوبیاها
علائم فوبیا ممکن است شامل پنیک، وحشت، ترس، ضربان قلب سریع یا نامنظم، دشواری در نفس کشیدن، عرق کردن، احساس تمایل به فرار یا فرار کردن، و لرزش باشد. افرادی که از فوبیا رنج میبرند، اغلب میدانند که ترسهایشان به هیچ تهدید یا خطری واقعی مربوط نمیشود. این امر برای فردی که دچار فوبیا است، غیرمعمول نیست که برای اجتناب یا فرار از یک موقعیت فوبیایی به شدت تلاش کند.
چگونه فوبیاها تشخیص داده میشوند؟
انواع مختلفی از متخصصان بهداشتی ممکن است فوبیاها را تشخیص دهند، از جمله مددکاران اجتماعی، رواندرمانگران، روانپزشکان و متخصصان مراقبتهای اولیه. هم علائم جسمی و هم روانی ارزیابی میشوند. پزشک ممکن است علل جسمی احتمالی برای این علائم را رد کند. فوبیاها اغلب همراه با دیگر اختلالات اضطرابی اتفاق میافتند. اضطراب ممکن است ویژگی برخی شرایط پزشکی دیگر باشد یا به عنوان عارضه جانبی استفاده از داروهای خاص ایجاد شود. پزشک ممکن است آزمایشهای آزمایشگاهی برای بررسی علل احتمالی دیگر علائم تجویز کند.
فوبیاها چگونه درمان میشوند؟
درمان فوبیاها شامل درمانهای مختلفی است. درمان حساسیتزدایی یکی از روشهای درمانی برای فوبیا است که شامل قرار دادن تدریجی فرد فوبیایی در معرض چیزی است که از آن میترسد تا زمانی که آن موقعیت یا شیء دیگر ترس ایجاد نکند.
درمان شناختی-رفتاری (CBT)
این درمان شامل بررسی و تغییر افکار و رفتارهای زمینهای است که به بروز علائم ناخواسته کمک میکند. CBT یک درمان مؤثر برای فوبیاها است که سه بخش دارد:
۱. بخش آموزشی: در این مرحله، درمانگر انتظارات درمانی را توضیح میدهد و بیمار را به همکاری با درمان ترغیب میکند.
۲. بخش شناختی: در این مرحله، درمانگر به بیمار کمک میکند تا افکار و فرضیاتی را که نقش مهمی در بروز رفتار فوبیایی دارند، کشف کند.
۳. بخش رفتاری: در این مرحله، درمانگر به بیمار تکنیکهای تغییر رفتار را آموزش میدهد تا او بتواند به طور مؤثرتر با موقعیتهای فوبیایی روبهرو شود.
داروهایی که برای درمان فوبیاها استفاده میشوند
انواع مختلفی از داروها برای درمان فوبیاها وجود دارند. داروهای ضدافسردگی به نام مهارکنندههای بازجذب سروتونین انتخابی (SSRIs) ممکن است برای درمان فوبیاها استفاده شوند. گاهی اوقات داروها به تنهایی یا همراه با درمانهایی مانند درمان حساسیتزدایی یا درمان شناختی-رفتاری (CBT) مورد استفاده قرار میگیرند. داروهایی مانند اسکیتالوپرام (لکساپرو)، سرترالین (زولوفت)، فلووکسامین (لُووکس)، فلوکستین (پروزاک)، پاروکستین (پاکسیل) و سیتالوپرام (سلاکس) نمونههایی از SSRIs هستند.