وضعیت سواد سلامت جنسی در بین زنان ایرانی

جامعه ۲۴ -  سلامت جنسی از عوامل اساسی و مهم در پایداری زندگی زناشویی است و روابط مطلوب جنسی به عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل خوشبختی زوجین و کیفیت خوب زندگی، شناخته می‌شود. همچنین روابط مطلوب جنسی تأثیر مثبتی بر فرد دارد و اعتماد به نفس و روابط افراد را بهبود می‌بخشد.

سواد سلامت جنسی به طیفی از سواد در زمینه سلامت جنسی گفته می‌شود که شامل حیطه‌های مختلف از جمله تکامل جنسیتی و جنسی، بلوغ، بارداری، روش‌های پیشگیری از بارداری، بارداری ناخواسته، بیماری‌های منتقل‌شونده از راه جنسی، توسعه مهارت‌هــای مدیریت روابط جنسی از جمله مذاکره در مورد کیفیت روابـط جنسـی، ترجیحات و اجبارهای جنسی و ابعاد مثبت و رمانتیک روابط جنسی است. در پژوهش‌هایی که در حوزه سلامت جنسی در ایران انجام شده، مشخص شده است که میزان اختلالات عملکرد جنسی در زنان و مردان ایرانی به نسبت بالا است.

عملکرد جنسی طبیعی بخشی از سـلامت جنسی و روانی زنان محسوب می‌شود و تغییرات عملکردهای جنسی بنا به دلایل مختلف می‌تواند مشکلات عاطفی و ارتباط بین فردی ایجاد کند و این مسأله می‌تواند بر دیگر عملکردهای زنان تأثیر گذارد. بررسی‌ها نشان داده که در ایران مطالعه‌ای در رابطه با سواد سلامت جنسی صورت نگرفته است و نیاز به مطالعه نقش سواد سلامت جنسی و کیفیت زندگی جنسی و عملکرد جنسی در ارتقای سلامت خانواده و جامعه و بهبود روابط بین فردی، به ویژه در زنان، احساس می‌شود. به همین دلیل پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی قزوین با انجام یک پروژه تحقیقاتی ارتباط بین سواد سلامت جنسی با عملکرد جنسی در زنان را مورد بررسی قرار دادند.

نتایج این بررسی نشان داد که متغیرهای وضعیت اشتغال، سطح تحصیلات، مدت زمان ازدواج، تعداد رابطه جنسی در هفته و سواد سلامت جنسی از عوامل موثر بر عملکرد جنسی زنان بودند. همچنین میانگین (انحراف معیار) نمره سواد سلامت جنسی زنان شرکت کننده در سطح مطلوبی قرار داشت. ضمنا در میان ابعاد چهارگانه سواد سلامت جنسی، بُعد خواندن و درک کردن، بیشترین میانگین نمره و بُعد کاربرد اطلاعات سلامت، کمترین میانگین نمره را به خود اختصاص داده‌ بودند. پژوهشگران این مطالعه می‌گویند: در طراحی و اجرای برنامه‌­های آموزشی جهت ارتقای عملکرد جنسی، به این زنان توجه بیشتری شود.

بیشتر بخوانید: بعد از خیانت همسر به زندگی مشترک ادامه بدهیم؟

این پروژه تحقیقاتی با عنوان «بررسی ارتباط بین سواد سلامت جنسی با کیفیت زندگی جنسی و عملکرد جنسی زنان مراجعه کننده به مراکز سلامت جامع شهر قزوین درسال 1399» در پایگاه نتایج پژوهش‌های سلامت کشور منتشر شده و لیلا دهقانکار، فاطمه سمیعی سیبنی، رحمان پناهی، مرضیه خاتونی، سمیه فلاح، فرنوش معافی و محمد عنبری؛ از دانشگاه علوم پزشکی قزوین در انجام آن مشارکت داشتند.