در جامعه۲۴ بخوانید:
شخصیت اسکیزوتایپال، بیمارانی با باورهای جادویی
در این مطلب با یکی دیگر از اختلالات شخصیت با عنوان اختلال اسکیزوتایپال آشنا می‌شوید که می‌تواند زندگی را برای فرد مبتلا به این اختلال به شدت سخت کند.
جامعه ۴- اسکیزوتایپال یکی از انواع اختلالات شخصیتی است که برخی از متخصصان آن را در طیف اسکیزوفرنی قرار می دهند، ویژگی اصلی این اختلال سردرگمی و تحریف در خودپنداره اساسی بیمار است به این معنا که فرد مبتلا به اسکیزوتایپی فاقد خودفرمانی بوده و فاقد معیارهای مشخص برای ارزیابی رفتار خود است. مبتلایان به این اختلال هم در درک خودپنداره و انگیزش خود و هم در شناخت انگیزه‌ها و رفتارهای دیگران با مشکل مواجه هستند.
رفتار این گروه از بیماران از نگاه دیگران عجیب و غیرعادی است. این افراد به صورت مداوم با دیگران دچار سوءتفاهم بوده یا در خود احساس پریشانی می‌کنند. اسکیزوتایپال‌ها غالبا افرادی گوشه‌گیر بوده و به دلیل عدم درک مناسب از رفتار دیگران و ناتوانی در بروز واکنش‌های مناسب ترجیح می‌دهند از سایرین فاصله بگیرند، در واقع این افراد به دلیل فقدان اعتماد نمی‌توانند با هیچکس به جز افراد خانواده روابط صمیمی برقرار کنند.
این افراد از نظر عاطفی رشد چندانی ندارند و اگر مجبور به برقراری ارتباط با کسی شوند دچار اضطراب و استرس می‌شوند.
به گزارش جامعه ۲۴ ، شناخت و تجربه اسکیزوتایپال‌ها از محیط پیرامون خود مبتنی بر واقعیت نبوده و تحت تاثیر تفکرات انحرافی مانند خرافات، توهمات بیمارگونه، اعتقاد به جادوگری و ... قرار دارد. پریشانی در تفکر و گفتار در این نوع اختلال نسبت به سایر اختلالات شخصیت بیشتر است تا جایی که گاهی کلمات و جملات آن‌ها برای دیگران عاری از معنی و مفهوم است.
تحقیقات نشان می‌دهد ابتلا به افسردگی و تمایل به سوءمصرف مواد مخدر در میان این گروه از بیماران بسیار بالاست چنانکه بیش از نیمی از اسکیزوتایپال‌ها از افسردگی رنج می‌برند. این افراد تفاسیر خاصی از وقایع دارند. همچنین برخی از آن‌ها باور دارند که دارای قدرت‌های خاص ماوراءالطبیعه بوده و توانایی پیش‌گویی و کنترل دیگران را دارند و حتی می‌توانند از وقوع اتفاقات جلوگیری کنند.
این افراد به لحاظ ظاهری نیز غیرعادی بوده و غالبا نامرتب و آشفته هستند و لباس‌های ناموزون یا کثیف می‌پوشند. افراد اسکیزوتایپال علاوه بر اینکه تماس چشمی برقرار نمی‌کنند به دیگران نیز مشکوک بوده و گمان می‌کنند که سایرین قصد آزار آنان را دارند. مبتلایان به این اختلال شخصیت از بیماری خود آگاهی نداشته و تصور می‌کنند که دیگران مشکل دارند.
اختلال اسکیزوتایپال چیست؟
اختلال شخصیت اسکیزوتایپال (Schizotypal Personality Disorder) یکی از انواع اختلالات شخصیت است که با تفکر غیرعادی، باورهای عجیب، رفتارهای غیرمعمول و مشکلات در روابط اجتماعی شناخته می‌شود. افراد مبتلا به این اختلال اغلب از نظر دیگران عجیب یا غیرعادی به نظر می‌رسند و درک آن‌ها از واقعیت ممکن است با افراد عادی متفاوت باشد. این افراد معمولاً دچار اضطراب اجتماعی شدید هستند و در برقراری ارتباط با دیگران مشکل دارند، حتی اگر به دنبال روابط نزدیک باشند، ناتوانی در درک و اعتماد به دیگران باعث می‌شود از لحاظ اجتماعی منزوی شوند.
یکی از ویژگی‌های بارز این اختلال، داشتن باورهای عجیب و غریب یا تفکرات جادویی است که ممکن است شامل اعتقاد به توانایی پیش‌بینی آینده یا داشتن حس ششم باشد. این افراد ممکن است ادعا کنند که نشانه‌هایی از جهان خارج را دریافت می‌کنند یا احساس کنند که وقایع اطرافشان معنای پنهانی دارند که فقط خودشان قادر به درک آن هستند. همچنین، آن‌ها اغلب به توهمات خفیف یا تجربه‌های شبه‌روان‌پریشانه دچار می‌شوند، اما این تجربه‌ها به اندازه‌ای شدید نیست که منجر به اسکیزوفرنی شود.
افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوتایپال ممکن است در ظاهر یا گفتار خود نیز غیرمعمول باشند. لباس پوشیدن عجیب، سبک گفتاری مبهم یا نمادین و بیان احساسات محدود یا نامتناسب از جمله نشانه‌های رایج است. آن‌ها معمولاً مشکوک هستند و در روابط خود احساس بی‌اعتمادی می‌کنند، به همین دلیل اغلب روابط نزدیک کمی دارند و از تعاملات اجتماعی پرهیز می‌کنند.
علت دقیق این اختلال مشخص نیست، اما عوامل ژنتیکی، محیطی و تجربیات اولیه زندگی در شکل‌گیری آن نقش دارند. داشتن سابقه خانوادگی بیماری‌های روانی، به ویژه اسکیزوفرنی، می‌تواند خطر ابتلا به این اختلال را افزایش دهد. استرس‌های دوران کودکی، سوءاستفاده یا غفلت عاطفی نیز از عوامل مؤثر به شمار می‌آیند.
درمان اختلال شخصیت اسکیزوتایپال معمولاً شامل روان‌درمانی و در برخی موارد دارو درمانی است. روان‌درمانی شناختی-رفتاری می‌تواند به فرد کمک کند تا الگوهای فکری غیرمنطقی را شناسایی کرده و روابط اجتماعی خود را بهبود ببخشد. داروهایی مانند ضدافسردگی‌ها یا داروهای ضدروان‌پریشی نیز ممکن است برای کاهش علائم اضطراب یا توهمات خفیف تجویز شوند. هدف درمان، بهبود کیفیت زندگی فرد و کمک به برقراری ارتباطات سالم‌تر با دیگران است.
میزان شیوع اختلال شخصیت اسکیزوتایپال
آمار دقیقی از از میزان شیوع اختلال اسکیزوتایپال وجود ندارد با این حال مطالعات نشان می‌دهد که حدود ۳ درصد از جمعیت به این اختلال دچار هستند که البته شیوع آن در میان مردان اندکی بیش از زنان است.
همچنین این اختلال در میان بستگان تنی افراد مبتلا به اسکیزوفرنی بیشتر مشاهده شده است. میزان وقوع این اختلال همچنین در میان دوقلو‌های تک تخمکی ۳۳ درصد و در دوتخمکی‌های ۴ درصد است مساله‌ای که نشان می‌دهد ژنتیک عاملی مهم در بروز این اختلال است.
علائم اختلال اسکیزوتایپال
- رفتار و تفکر عجیب
- باورها و اعتقادات غیرعادی مانند افکار خرافی یا تعصبات شدید مذهبی
- استرس و ناراحتی در موقعیت‌های اجتماعی
- نقص در احساسات یا پاسخ‌های احساسی نامناسب
- حرف زدن نامفهوم و مبهم
- پارانویا یا توهم شدید
- بی‌اعتمادی به دیگران
- انزوا طلبی و تمایل به زندگی در تنهایی
- کمبود دوستان صمیمی
- اضطراب شدید اجتماعی
- تفسیرهای نادرست از وقایع
سایر بیماری‌هایی که اسکیزوتایپال‌ها به آن مبتلا می‌شوند
به گزارش جامعه ۲۴ ، غالبا افراد مبتلا به اسکیزوتایپال در خطر ابتلا به سایر اختلالات روانی شامل افسردگی حاد، اقدام به خودکشی، اختلالات اضطرابی، سایر اختلال‌های شخصیت و اعتیاد قرار دارند.
بیشتر بخوانید:
اختلال پانیک چگونه زندگی فرد را مختل می‌کند؟
با بیماری جنون دزدی آشنا شوید!
عوامل خطر در ایجاد اختلال اسکیزوتایپال
اسکیزوتایپال معمولا در خانواده‌ها شکل گرفته و همانطور که گفته شد ژنتیک در شکل‌گیری این بیماری نقشی مهم ایفا می‌کند. افرادی که یکی از اقوام تنی آن‌ها به بیماری‌هایی مانند روان‌گسیختگی، اختلال شخصیت اسکیزوتایپال یا یک اختلال شخصیت دیگر مبتلا هستند بیش از سایرین در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند.
عوامل محیطی نیز در ابتلا به این اختلال نقشی مهم دارند، در این میان تجربیات تلخ دوران کودکی مانند سوءاستفاده، بی‌توجهی، ضربه، فشار، داشتن پدر و مادر ناسازگار یا دچار طلاق عاطفی از جمله این موارد هستند.
با شخصیت اسکیزوتایپال چگونه مواجه شوید؟
برقراری ارتباط با افراد مبتلا به اختلال اسکیزوتایپال دشوار است زیرا هم بیمار از این تعامل رنج می‌برد و هم دوستان یا افرادی از خانواده که سعی می‌کنند به درمان بیماری او کمک کنند.
در اولین قدم آگاه باشید که این افراد متوجه بیماری خود نیستند بنابراین برای ابراز نگرانی باید مثال‌هایی از رفتار و گفتار خود را مورد استفاده قرار بدهید، بنابراین در مرحله اول، باید بدانید که این افراد متوجه اختلال خود نیستند؛ پس بهتر است نگرانی‌های خود را با آوردن مثال‌هایی خاص در مورد رفتار یا گفتار آن‌ها بیان کنید در صورتی که با مقاومت یا عصبانیت از سوی بیمار مواجه شدید ثابت قدم و استوار بمانید و از سایر افرادی که معتمد بیمار هستند کمک بگیرید.
مراقب باشید که به سمت کنترل‌گری نروید و سعی نکنید که مشکلات شخصی بیمار را حل کنید، همچنین در روابط اجتماعی او دخالت نکنید. برای فرد اسکیزوتایپال مسئولیتی ایجاد کنید که با حل آن احساس پیروزی کند زیرا موفقیت عاملی مهم در کاهش علائم این اختلال است. حمایت و روابط خانوادگی پرمهر می‌تواند تاثیری مثبت در مراحل درمان داشته باشد.
این بسیار مهم است که به آن‌ها اطمینان بدهید که شایسته عشق و دوستی هستند.
تداوم جلسات درمانی با روان‌درمانگر مهم است و باید این مساله را به او یادآوری کنید با تاکید براینکه دوره‌های درمانی موقتی هستند.
چنانچه بیمار درمان را بدون دلیل قانع‌کننده قطع کرد او را سرزنش نکنید بلکه به آن‌ها یادآوری کنید که هر کس ممکن است دچار خستگی و توقف شود و می‌تواند بعد از مدتی کوتاه دوباره مسیر خود را آغاز کند.
راهکارهای درمانی برای مبتلایان به اسکیزوتایپال
درمان اصلی و متداول این اختلال، روان‌درمانی است که به صورت کلی روش درمانی در انواع اختلال‌های مربوط به شخصیت است. در روان‌درمانی به بیمار کمک می‌شود که سبک‌های تعاملی خود، انتظارات، عادات، تفکر و رفتار خود را تغییر دهند همچنین در جلسات درمانی بیمار به تدریج نسبت به تحریف واقعیت توسط خود آگاهی پیدا می‌کند.
روان‌درمانی می‌تواند شامل روش‌هایی باشد که در ادامه می‌خوانید:
درمان شناختی رفتاری: در این روش درمانی بیمار رفتار خود را از زاویه نگاه دیگران می‌بیند و همچنین مهار و مدیریت اضطراب را می‌آموزد.
درمان حمایتی: در این روش به بیمار آموزش داده می‌شود که چگونه احساسات یا افکار منفی خود را کنترل کند. همچنین بیمار می‌آموزد که به دیگران اعتماد کرده و با آن‌ها وارد تعامل شود.
گفتار درمانی: در گفتار درمانی فرد به تدریج برداشت‌های منفی را کنار گذاشته و افکار و احساسات و نگرانی‌های اشتباه و منفی خود را شناسایی کرده و می‌پذیرد.
خانواده درمانی: در این روش خانواده نیز مورد بررسی قرار گرفته و همچنین فرد در طول درمان از حمایت خانواده و حضور آن‌ها در کنار خود برخوردار خواهد بود.
دارو درمانی: اختلال اسکیزوتایپال داروی خاصی ندارد با این حال با توجه به اینکه این بیماران به اختلالات دیگری مانند اضطراب و افسردگی دچار هستند از این نوع دارو در درمان آن‌ها استفاده می‌شود.
دیدگاه کاربران
آخرین اخبار
پربحث ترین
پربازدید ترین
