چگونه با فرزند نوجوان خود رفتار کنیم؟
ایجاد دوستی مؤثر و سالم با فرزندان نه تنها به تقویت روابط خانوادگی کمک میکند، بلکه آنها را از دوستیهای کاذب و خطرناک بیرونی محافظت میکند.
مریم سعادتی، جامعه ۲۴- نوجوانی دورهای پرچالش و سرشار از تغییرات فیزیکی، احساسی و اجتماعی است. در این دوره، فرزندان به استقلال بیشتری نیاز داشته و در عین حال، به راهنمایی و حمایت والدین نیز احتیاج دارند. به همین دلیل، فهم رفتارها و نیازهای نوجوانان از سوی والدین امری حیاتی است. در این گزارش به بررسی استراتژیهای مؤثر در ارتباط با فرزندان نوجوان میپردازیم.
* شناخت نیازهای نوجوان
۱- استقلال و هویت
نوجوانان در جستجوی هویت خود هستند و این میتواند شامل ابراز عقاید، سلیقهها و ارزشهای جدید باشد. والدین باید به این نیاز احترام بگذارند و به فرزندان خود اجازه دهند تا در انتخابهای خود آزاد باشند.
۲- نیاز به پذیرش اجتماعی
در این دوره، تأثیر دوستان به شدت افزایش مییابد. نوجوانان میخواهند در جمع همسالان خود پذیرفته شوند و ممکن است تحت فشار اجتماعی قرار بگیرند. والدین باید به فرزندان خود کمک کنند تا ارتباطات مثبت برقرار کنند و خود را در گروههای اجتماعی مناسب جای دهند.
* مهارتهای ارتباطی
۱- گوش دادن فعال
یکی از مهمترین مهارتها برای ارتباط مؤثر با نوجوانان، گوش دادن فعال است. والدین باید به فرزندان خود نشان دهند که نظرات و احساسات آنها را جدی میگیرند. این کار میتواند با سوالات باز و بدون قضاوت انجام شود.
۲- بیان احساسات
والدین باید بتوانند احساسات خود را بهطور صادقانه و محترمانه بیان کنند. این امر به نوجوانان کمک میکند تا از احساسات خود صحبت کنند و رابطهای عمیقتر برقرار کنند.
* مرزگذاری و انضباط
۱- تعیین قوانین واضح
قوانین و انتظارات باید بهطور واضح تعیین شوند. والدین باید توضیح دهند که چرا این قوانین وجود دارند و چگونه میتوانند به فرزندان کمک کنند.
۲- انعطافپذیری
در عین حال، والدین باید انعطافپذیر باشند و توانایی تغییر قوانین را در مواقع لازم داشته باشند. این امر نشاندهنده احترام به نیازهای فرزندان است و میتواند به تقویت اعتماد متقابل کمک کند.
* حمایت عاطفی
۱- ایجاد فضای امن
والدین باید فضایی امن و پذیرنده برای فرزندان خود فراهم کنند تا بتوانند بدون ترس از قضاوت، احساسات و نگرانیهای خود را بیان کنند. این فضا میتواند به تقویت اعتماد به نفس نوجوانان کمک کند.
۲- تشویق به ابراز احساسات
والدین باید فرزندان خود را تشویق کنند تا احساسات و نگرانیهای خود را به اشتراک بگذارند. این کار میتواند به آنها کمک کند تا در مواجهه با چالشها بهتر عمل کنند و احساس تنهایی نکنند.
بیشتر بخوانید: درد دل کردن والدین با کودک درست است؟
* چگونه با فرزند خود دوست شویم؟
در دنیای امروز، نوجوانان تحت تأثیر فشارهای اجتماعی و نیاز به ارتباط با همسالان قرار دارند. ایجاد دوستیهای سالم و معنادار با والدین میتواند به فرزندان کمک کند تا از روابط کاذب و خطرناک در بیرون خودداری کنند.
۱- گذراندن وقت با هم
انجام فعالیتهای مشترک مانند ورزش، پخت و پز یا سفرهای خانوادگی میتواند به تقویت پیوند والدین و فرزندان کمک کند. این تجربیات مشترک نه تنها سرگرمکننده هستند، بلکه به فرزندان نشان میدهند که والدین در زندگی آنها حضور فعالی دارند.
۲- مشارکت در علایق
والدین باید سعی کنند در علایق فرزندان خود مشارکت کنند. چه در زمینههای هنری، ورزشی یا علمی، نشان دادن علاقه به آنچه فرزند انجام میدهد میتواند به تقویت رابطه کمک کند و به فرزند احساس اهمیت بدهد.
۳- برقراری گفتگوهای عمیق
گفتگوهای عمیق درباره موضوعات مختلف، از جمله چالشهای اجتماعی و مسائل روز میتواند به فرزندان کمک کند تا به تفکر انتقادی بپردازند و نظرات والدین را در زمینه دوستیها و روابط اجتماعی بپذیرند.
۴- الگو بودن والدین برای فرزندان
والدین باید خود به عنوان الگوهای مثبت رفتار کنند. رفتارهای سالم، تعاملات مثبت و نشان دادن احترام به دیگران، همگی میتواند به فرزندان این پیام را منتقل کند که دوستیهای سالم چه شکلهایی دارند.
* چگونه به نوجوان خود آموزش دهیم دوست خوب و مفیدی برای خود انتخاب کند؟
آموزش نوجوانان برای انتخاب دوستهای خوب و مفید نیاز به توجه و دقت دارد. در اینجا چند راهکار موثر آورده شده است:
۱- گفتگو درباره ارزشها
با نوجوان خود درباره ارزشهای مهم صحبت کنید، مانند صداقت، احترام و حمایت. این گفتگوها به آنها کمک میکند تا معیارهایی برای انتخاب دوستان خود داشته باشند.
۲- تشویق به خودشناسی:
نوجوانان را تشویق کنید تا خود را بشناسند و نقاط قوت و ضعف خود را درک کنند. این به آنها کمک میکند دوستانی را انتخاب کنند که مکمل شخصیتشان باشند.
۳- مدلسازی رفتار:
خودتان به عنوان یک الگو رفتار کنید. نشان دهید که چگونه میتوان دوستان خوب را انتخاب کرد و روابط مثبت برقرار کرد.
۴- تشویق به تعاملات اجتماعی:
نوجوانان را به شرکت در فعالیتهای اجتماعی و گروهی تشویق کنید. این فرصتی برای ملاقات با افراد جدید و شناخت بهتر آنهاست.
۵- صحبت درباره تجربیات:
تجربیات خود از دوستیها و روابط را با آنها به اشتراک بگذارید. این میتواند به آنها کمک کند تا درسهایی از موفقیتها و شکستهای شما بگیرند.
۶- تشخیص نشانههای دوستی سالم:
به آنها یاد دهید که نشانههای دوستی سالم را شناسایی کنند، مانند حمایت متقابل، احترام و ارتباط مثبت.
۷- تقویت مهارتهای حل تعارض: مهارتهای ارتباطی و حل تعارض را به آنها آموزش دهید تا بتوانند در روابط خود بهتر عمل کنند.
نتیجهگیری:
ایجاد دوستی مؤثر و سالم با فرزندان نه تنها به تقویت روابط خانوادگی کمک میکند، بلکه آنها را از دوستیهای کاذب و خطرناک بیرونی محافظت میکند. با ایجاد ارتباط عاطفی قوی، گذراندن زمان با هم، تشویق به ابراز احساسات و آموزش مهارتهای اجتماعی، والدین میتوانند به فرزندان خود کمک کنند تا به شخصیتهای مستقل و با اعتماد به نفس تبدیل شوند و روابط سالم و پایدار ایجاد کنند.
ارتباط با نوجوانان نیازمند صبر، درک و مهارتهای ارتباطی مؤثر است. والدین باید در تلاش باشند تا نیازهای فرزندان خود را درک کنند و فضایی امن و حمایتی برای آنها فراهم آورند. با ایجاد ارتباطی مثبت و سالم، والدین میتوانند به فرزندان خود کمک کنند تا از این دوره چالشبرانگیز بهخوبی عبور کنند و به شخصیتهای مستقل و مسئول تبدیل شوند. در نهایت، این ارتباط میتواند به تقویت پیوند خانوادگی و ایجاد خاطرات مثبت در زندگی فرزندان منجر شود.