انجمن هم وابستگان گمنام یا CoDA چیست؟/ اگر فرد وابسته‌ای هستید این گزارش را بخوانید

جامعه ۲۴- انجمن هم وابستگان گمنام Co-Dependents Anonymous به اختصار CoDA گروهی حمایتی و خودیاری است که به افراد کمک می‌کند با مشکلات مرتبط با هم‌وابستگی (codependency) در روابط خود مقابله کنند.

این انجمن برای افرادی مناسب است که احساس می‌کنند در روابط خود بیش از حد به دیگران وابسته‌اند و نیاز به تأیید، توجه یا محبت از سوی دیگران را به شکلی ناسالم دنبال می‌کنند. هم‌وابستگی ممکن است باعث شود فرد برای خوشایند دیگران از خواسته‌ها و نیاز‌های شخصی خود بگذرد یا احساس ارزشمندی و امنیت را تنها از طریق رابطه با دیگران بیابد.

این انجمن، مانند سایر گروه‌های خودیاری (مثل انجمن الکلی‌های گمنام)، بر اساس اصول و دوازده قدم فعالیت می‌کند. جلسات این انجمن به صورت ناشناس و حمایتی برگزار می‌شوند و فضایی امن برای اعضا فراهم می‌آورند تا بتوانند تجربیات خود را با افرادی که شرایط مشابهی دارند به اشتراک بگذارند. این جلسات معمولاً به صورت حضوری یا آنلاین برگزار می‌شوند و برای عضویت نیازی به پرداخت هزینه نیست؛ تنها لازمه عضویت تمایل به بهبودی از هم‌وابستگی است.

اعضای انجمن CoDA را چه کسانی تشکیل می‌دهند؟

اعضای انجمن هم وابستگان گمنام (CoDA) افرادی هستند که احساس می‌کنند در روابطشان دچار هم‌وابستگی شده‌اند و می‌خواهند با این مشکل مقابله کنند. این افراد ممکن است از گروه‌های مختلف سنی، پیشینه‌های اجتماعی و فرهنگی متفاوت باشند، اما وجه مشترک آن‌ها مشکلاتی است که در روابط خود با دیگران تجربه می‌کنند.

معمولاً اعضای این انجمن شامل افرادی می‌شوند که:

۱- در روابط خود وابستگی ناسالمی دارند و احساس می‌کنند به شدت به توجه یا تأیید دیگران نیاز دارند.

۲- در اولویت‌بندی خواسته‌های دیگران به مشکل برخورده‌اند و به سختی می‌توانند "نه" بگویند یا خواسته‌های خود را بیان کنند.

۳- در کنترل احساسات و تصمیمات خود مشکل دارند و به احساسات دیگران وابسته‌اند تا حس ارزشمندی یا امنیت را تجربه کنند.

۴- اعتیاد به کمک‌رسانی دارند و در تلاش برای «نجات» یا «اصلاح» دیگران، از نیاز‌های خود غافل می‌شوند.

۵- اعضای خانواده یا روابطی با مشکلات جدی دارند که در آن افراد ممکن است دچار اختلالات دیگری مانند اعتیاد، سوءمصرف مواد یا رفتار‌های ناسالم باشند.
اعضا به صورت داوطلبانه به جلسات شرکت می‌کنند و هویت آن‌ها کاملاً ناشناس باقی می‌ماند.

آموزش‌های CoDA چیست؟

در انجمن هم وابستگان گمنام یا همان CoDA، اعضا آموزش‌های مختلفی را دریافت می‌کنند که به آن‌ها کمک می‌کند تا از الگو‌های هم‌وابستگی خارج شوند و روابط سالم‌تری ایجاد کنند.

این آموزش‌ها شامل موارد زیر است:
۱- شناخت هم‌وابستگی: اعضا یاد می‌گیرند هم‌وابستگی چیست و چگونه بر روابط آن‌ها تأثیر می‌گذارد. آن‌ها با نشانه‌های هم‌وابستگی، مثل نیاز مفرط به تأیید دیگران یا قربانی کردن خواسته‌های خود برای رضایت دیگران، آشنا می‌شوند.

۲- خودآگاهی و خودشناسی: اعضا با تمرین‌هایی که در جلسات انجام می‌شود، به درک عمیق‌تری از خود و نیازهایشان می‌رسند. این به آن‌ها کمک می‌کند تا افکار، احساسات، و رفتار‌های خود را بهتر بشناسند و آن‌ها را از رفتار‌های هم‌وابسته جدا کنند.

۳- توسعه عزت‌نفس: در جلسات انجمن، به اعضا آموزش داده می‌شود تا عزت‌نفس خود را بدون وابستگی به دیگران تقویت کنند و یاد بگیرند که ارزش خود را از درون دریافت کنند، نه از طریق تأیید یا محبت دیگران.

۴- بهبود مهارت‌های ارتباطی: اعضا یاد می‌گیرند که چگونه احساسات، نیازها، و خواسته‌های خود را به شیوه‌ای سالم و مؤثر بیان کنند، مرز‌های سالمی در روابط خود ایجاد کنند، و در برابر انتظارات دیگران «نه» بگویند.

۵- استفاده از دوازده قدم: انجمن بر اساس برنامه دوازده قدم مشابه گروه‌های دیگر خودیاری، مثل الکلی‌های گمنام، فعالیت می‌کند. اعضا از این دوازده قدم برای خودشناسی، پذیرش و اصلاح رفتار‌های هم‌وابسته خود بهره می‌گیرند.

بیشتر بخوانید: انجمن NA یا معتادان گمنام چیست؟/ چگونه با فرد معتاد رفتار کنیم؟

۶- پذیرش مسئولیت زندگی خود: اعضا تشویق می‌شوند تا مسئولیت زندگی، احساسات و تصمیمات خود را بپذیرند و به دیگران اجازه ندهند که بر زندگی‌شان کنترل داشته باشند.

این جلسات آموزشی معمولاً با پشتیبانی و تجربیات اعضای قدیمی‌تر و افرادی که در مسیر بهبودی پیشرفت کرده‌اند، برگزار می‌شود و به اعضا فرصت می‌دهد تا از تجربیات دیگران بیاموزند و احساس حمایت کنند.

برگزاری جلسات CoDA در ایران

بله، انجمن هم وابستگان گمنام (CoDA) در ایران نیز فعال است و جلساتی را برای افراد علاقه‌مند به بهبودی از هم‌وابستگی برگزار می‌کند. این جلسات معمولاً به صورت حضوری و در برخی موارد به صورت آنلاین برگزار می‌شوند.

در ایران، این جلسات به صورت رایگان و ناشناس بوده و در شهر‌های مختلف برای افرادی که با مشکلات هم‌وابستگی در روابط خود مواجه هستند، برگزار می‌شوند. اعضا در این جلسات می‌توانند در محیطی امن و محرمانه در مورد چالش‌های خود صحبت کنند و از تجربه‌ها و راهنمایی‌های سایر اعضا استفاده کنند.

برای اطلاع از زمان و مکان جلسات، علاقه‌مندان می‌توانند از طریق جستجو در اینترنت یا مراجعه به برخی منابع معتبر در حوزه‌ی انجمن‌های دوازده قدمی و خودیاری در ایران اطلاعات بیشتری کسب کنند.

چگونگی تشویق افراد به حضور در جلسات CoDA

اگر بخواهیم افراد را تشویق به حضور در این جلسات کنیم می‌توانید از عبارت زیر استفاده کنید:
«اگر احساس می‌کنید در روابطتان به دیگران وابستگی ناسالمی دارید و عزت‌نفس‌تان وابسته به تأیید دیگران است، انجمن هم وابستگان گمنام جایی امن برای بازسازی اعتماد به نفس و استقلال شماست. با حضور در این جلسات، می‌توانید الگو‌های رفتاری خود را تغییر دهید و زندگی عاطفی و روابطی سالم‌تر ایجاد کنید.»

حضور در انجمن CoDA نیازمند پرداخت حق عضویت است؟

حضور در انجمن هم وابستگان گمنام (CoDA) کاملاً رایگان است و نیازی به پرداخت حق عضویت یا هزینه خاصی ندارد. این انجمن‌ها بر پایه خودیاری و حمایت متقابل اعضا فعالیت می‌کنند و تنها لازمه عضویت، تمایل به بهبود و رهایی از هم‌وابستگی است.

سابقه تشکیل انجمن هم وابستگان گمنام

اما سابقه تشکیل انجمن هم وابستگان گمنام به چه زمانی برمی‌گردد و علت شکل‌گیری آن چیست؟ انجمن CoDA در سال ۱۹۸۶ در ایالات متحده آمریکا تأسیس شد. این انجمن به دنبال موفقیت برنامه‌های دوازده قدمی دیگر، مانند الکلی‌های گمنام (AA) و معتادان گمنام (NA)، شکل گرفت. هدف از تأسیس CoDA این بود که افرادی که از هم‌وابستگی رنج می‌برند، بتوانند با شرکت در یک گروه حمایتی و خودیاری، مشکلات خود را در روابط و احساس وابستگی به دیگران حل کنند.

علت شکل‌گیری این انجمن، افزایش آگاهی از مشکلات هم‌وابستگی و نیاز افرادی بود که در روابط خود احساس می‌کردند برای رضایت و تأیید دیگران از نیاز‌ها و خواسته‌های خود می‌گذرند. این انجمن فضایی امن برای افراد فراهم می‌کند تا با یکدیگر درباره مشکلاتشان صحبت کنند و با کمک دوازده قدم، به خودشناسی و بهبود روابطشان بپردازند.