جامعه ۲۴-  در شیراز می­توان اوج هنر و تمدن ایرانیان در ادوار مختلف تاریخ و به طور ویژه ایران قبل و بعد از اسلام را دید. هر ساله تعداد زیادی از گردشگران داخلی و خارجی از مکان­های دیدنی شیراز بازدید می­کنند؛ البته این جاذبه­ها به قدری زیادند که برای دیدن همه­ی آن­ها مجبورید چند بار به شیراز سفر کنید.

1- پاسارگاد؛ پایتخت تاریخی ایران ­زمین

پارسه یا پاسارگاد، پایتخت فرمانروایی کوروش کبیر، پادشاه مقتدر هخامنشی، در گذشته است. مقبره­ کوروش به همراه چند اثر باستانی دیگر از جمله کاخ اختصاصی، مقبره کمبوجیه، کاروانسرای مظفری، کاخ دروازه، محوطه مقدس و ... در مجموعه پاسارگاد واقع شده. با وجود اینکه برای رسیدن به این شهر باید مسافت نسبتا طولانی طی شود، دیدن آن را به شدت توصیه می­کنیم. چرا که این بناهای باشکوه، تلفیقی ماهرانه از معماری ایران باستان و دیگر تمدن­های حاضر آن زمان همچون آناتولی و بین­ النهرین است و عظمت تمدن ایرانی را به رخ جهانیان می­ کشد.

ساعت بازدید از مقبره کوروش: 8 تا 17

نشانی: 130 کیلومتری جاده شیراز- اصفهان

2- تخت جمشید؛ نماد شکوه و عظمت تمدن ایران

تخت جمشید مهمترین و باشکوه­ترین اثر باستانی ما ایرانیان است. ساخت این بنا به دستور داریوش اول، سومین پادشاه هخامنشی، آغاز و در زمان حکومت پادشاهان بعدی تکمیل گردید. تخت جمشید بر اساس ترکیبی از معماری سرزمین­های تحت حکومت هخامنشیان ساخته شد تا نمادی از یکپارچگی ایران باشد. کاخ­های تخت جمشید از سنگ ساخته شده­اند و انتقال و استفاده از چنین سنگ­های عظیمی در آن زمان و در چنین ارتفاعی نشان از توان و دانش مترقی ایرانیان باستان دارد. خیابان­کشی، سیستم لوله­کشی آب و فاضلاب و کانال­های خیابانی از نکات شگفت­انگیز مهندسی در طراحی مجموعه تخت جمشید است.

زمان بازدید: 8 تا 17:30

نشانی: مرودشت، ۵۷ کیلومتری شمال شیراز

3- حافظیه؛ زیارتگه رندان جهان

حافظیه محل دفن حافظ شیرازی، معروف­ترین غزل­سرای ایران است. اشعار عرفانی حافظ در نزد ایرانیان چنان جایگاهی دارد که در مناسبت­های مختلف به آن تفأل می­زنند. آرامگاه حافظ چندین بار در زمان حکومت­های مختلف مرمت گردید اما بنای فعلی در زمان پهلوی اول به کوشش آقای حکمت شیرازی، وزیر فرهنگ، و طراحی آندره گدار، ایران­شناس فرانسوی، ساخته شد. فضای باغ حافظیه به خصوص در شب، بسیار فرح­بخش و آرام است و دیدار آن، اثرات روحانی مثبتی به همراه خواهدداشت.

زمان بازدید: 8 تا 21

نشانی: شیراز، منطقه ۳، خیابان حافظیه

4- سعدیه، آرامگاه استاد سخن

سعدیه محلی است که آرامگاه سعدی، شاعر پرآوازه ایرانی، در آن واقع شده. معماری این بنا ترکیبی از هنر معماری سنتی و مدرن است و ساختمان Lمانند، ستون­های افراشته، کاشی­هایی به رنگ لاجوردی و رواقی کشیده از مشخصه­ های ظاهری آن است. معماری بنا در سال 1330 توسط محسن فروغی صورت گرفت. در کنار مزار سعدی، مقبره شاعران و عارفان دیگری همچون شوریده شیرازی قرار دارد.

ساعت بازدید: 8 تا 20

نشانی: شیراز، انتهای خیابان بوستان، کنار باغ دلگشا

بیشتر بخوانید: جاهای دیدنی تبریز +عکس و آدرس جاذبه‌های تفریحی تبریز

5- عمارت شاپوری، معماری ایرانی-اروپایی

عمارت شاپوری در زمان پهلوی اول به سفارش عبدالصاحب شاپوری، از تاجران سرشناس شیرازی، و توسط معمار برجسته، ابوالقاسم مهندسی، ساخته ­شد. این ساختمان بسیار زیبا و دیدنی، از اولین بناهایی است که از سبک معماری غربی الهام گرفته.مساحت این بنا و محوطه آن 5000 مترمربع است و ساختمان دوطبقه عمارت با ایوانی هلالی­شکل و گچبری­های زیبا در این فضا خودنمایی می­کند. ستون­های گچی مدور و کاشی­کاری­ به سبک هخامنشی در نمای ایوان بالای عمارت دیده می­شود. حوضی پنج­پر به احاطه درختان سرو و چنار و افرا درآمده و بر شکوه این مجموعه می­افزاید. عمارت شاپوری در سال 79 در فهرست آثار ملی ثبت شد و  بازدید از آن را به عنوان یکی از زیباترین مکان­های دیدنی شیراز توصیه می­کنیم.

زمان بازدید: 8 تا 23

نشانی: خیابان کریم­خان زند، خیابان انوری، تقاطع اهلی

6- ارگ کریمخانی؛ زخمی سربلند بحران­ ها

ارگ کریمخانی توسط کریم­خان زند در قرن 12 هجری بنا شد تا محل زندگی و مقر حکومت وی باشد. در دوران قاجار تخریب­ها و تغییرات نه چندان جالبی در ارگ کریمخانی ایجاد شد و در زمان پهلوی این مکان به زندان شهربانی تغییر کاربری داد. بسیاری از نقاشی­های زمان زندیه و جاذبه­های این بنا در طی این سال­ها با بی ­سلیقگی و بی­توجهی از بین رفت. از سال 50 ارگ کریمخانی در اختیار افراد فرهنگی قرار گرفت و در سال 21 در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد.

ارگ کریمخانی پلان مستطیلی­ شکل با مساحت 13000 مترمربع دارد. این بنا متشکل از دو بخش نظامی و مسکونی است. نمای بیرونی ارگ کریمخانی ساده و بی­آلایش است و سردر ورودی آن با کاشی هفت­ رنگ تزیین شده. درون ارگ با طاق­ ها، ارسی­ های رنگارنگ و نقوش هنرمندانه­ ای که مربوط به عصر صفوی بوده، آراسته شده ­است.

زمان بازدید: 6 ماه نخست سال از 8:30 تا 21

 6 ماه دوم سال از 7:30 تا 20:30

نشانی: شیراز، بلوار کریم­خان زند، نزدیک میدان شهدا

7- مسجد نصیرالملک، مسجد صورتی

مسجد نصیرالملک از بناهای تاریخی است که دیدن آن هر بیننده­ای را به ذوق می­آورد. این مسجد که به مسجد صورتی نیز معروف است، به دستور یکی از اشراف شیراز و معماری محمد­حسن معمار، طی 12 سال ساخته شد. هر صبح عکاسان و توریست­های زیادی منتظر بازگشایی مسجد می­مانند تا صحنه­ی تابش نور خورشید از پنجره­های رنگی مسجد نصیرالملک را تماشا و ثبت کنند. بخش­های گوناگون این مسجد، با کاشی­ های هفت­رنگ تزیین شده و طاق­های بلند و نقش­ونگارهایی که دیوار مسجد را با آن آراسته ­اند، چشم گردشگران را خیره می­ کند.

زمان بازدید: 7 تا 17

نشانی: شیراز، گود عربان، جنوب خیابان لطفعلی­­خان زند، کوچه 27

8- بازار وکیل؛ قلب تجاری شیراز

بازار وکیل به دستور کریم­خان زند در مرکز شهر شیراز بنا گردید. در گذشته اکثر مبادلات تجاری و امور بازرگانی کشور در این مکان انجام می­شد. در این بازار قدیمی فرش ایرانی، تابلوهای هنری، صنایع دستی ، ادویه­ جات، خوراکی­های سنتی و ... به فروش می­رسد. در سال 1315 بازار وکیل در فهرست سازمان میراث فرهنگی به ثبت رسید.

زمان بازدید: 9 تا 22 (در نیمه دوم سال از 9 تا 19)

ورودی­ها: خیابان زند، خیابان طالقانی و خیابان لطفعلی خان زند

ورودی اصلی: خیابان زند، ضلع شرقی میدان شهرداری

9- باغ نارنجستان قوام؛ درخشش آینه­ ها

قدمت باغ نارنجستان به دوران قاجاریه می­رسد و این مجموعه متعلق به خاندان قوام ­الملک بوده ­است؛ از همین رو مردم به آن باغ قوام نیز می­ گویند. بعدها باغ نارنجستان توسط مالک وقت به دانشگاه شیراز هدیه شد و اکنون دانشکده هنر معماری شیراز است. در باغ قوام که 3500 مترمربع وسعت دارد، بناهایی همچون حسینیه، حمام گچینه، دیوان، مکتب­خانه و ... وجود دارد که بخشی از آن­ها در اثر احداث خیابان لطفعلی­ خان تخریب گشته­ است.

با ورود به محوطه باغ، انبوهی از درختان نخل و نارنج مشاهده می­شود و سپس ساختمانی با نمای پرشکوه آیینه­ کاری­ شده، چشم­ ها را خیره می­ سازد. فضای درونی این عمارت چنان شکوهمندانه به انواع هنرهای ایرانی مزین شده که در تمام سفرهای بعدی شما را به تماشای مجدد خواهدکشاند.

ساعت بازدید: 8 تا 19

 نشانی:  شیراز، خیابان لطف علی خان زند

10- نقش رستم

نقش رستم مجموعه­ ای باستانی شامل آرامگا­ه­ ها، سنگ­نوشته­ ها و کتیبه­ های تاریخی است  که در سال 1302 توسط باستان­شناسان کشف شد. در این مکان تصاویر و نقوشی بر تخته­ سنگی عظیم دیده می­شود و این نقش­ های برجسته را به پادشاهان هخامنشی و ساسانی نسبت داده­ اند.

زمان بازدید: در بهار و تابستان ۸ تا ۱۸:۳۰

در پاییز و زمستان از ساعت ۸ تا ۱۷:۳۰

نشانی: شمال شهرستان مرو دشت، روستای زنگی آباد

11- باغ جنت         

باغ جنت شیراز در پارکی به مساحت 57 هکتار واقع شده و از مکان­های بسیار دیدنی شیراز است. این باغ و عمارت درون آن، توسط مشیرالملک بنا شد و در طی زمان توسعه یافت و به شکل امروزی درآمد. امروزه در این باغ زمین­های بازی، مسیر پیاده­ روی و دوچرخه­ سواری، فضای سبز و چمن، آبنماهای زیبا، درختان کاج بسیار و گل­ آرایی­ های جذاب دیده می­ شود که آن را مکانی پرطرفدار برای گردش و استراحت و بازی ساخته­­ است.

نشانی: ابتدای ورودی غربی شیراز، بلوار امیرکبیر

12- باغ جهان­ نما

باغ جهان­ نما، قدیمی­ ترین باغ شهر شیراز است که در اشعار حافظ نیز از خرمی و رونق آن، سخن به میان آمده. در این باغ باشکوه که چشم هر بیننده­ای را می­نوازد، درختانی همچون سرو، نارنج، شمشاد و  گل­های داوودی، بنفشه و اطلسی کاشته شده. مساحت باغ جهان­ نما تقریبا 2.8 هکتار است و و رودخانه معروف رکنی از آن عبور می­ کرد.

ساعت بازدید: 8:30 تا 20:30

نشانی: شیراز، ضلع شرقی خیابان حافظ، بالاتر از میدان حافظیه

13- رصدخانه ابوریحان بیرونی

رصدخانه ابوریحان بیرونی در سال 55 بر کوه چمران بنا شده و برای بازدید از آن نیاز به مجوز قبلی است. در این محل یک تلسکوپ بزرگ وجود دارد که می­توان با آن سیاره­ها و صور فلکی را تماشا کرد. بسیاری از مکان­های دیدنی شیراز از این محل قابل رؤیت است.

نشانی: شیراز، دانشگاه شیراز

14- دریاچه مهارلو، پهنه آبی صورتی

دریاچه مهارلو از جاذبه­ های بسیار دیدنی شیراز است که در 27 کیلومتری این شهر واقع شده. اگر در فصل تابستان به این دریاچه سفر کنید، پهن ه­ای صورتی رنگ می­ بینید که پیش روی شما گسترده شده. رنگ صورتی این دریاچه به خاطر رشد نوعی جلبک در ماه­های گرم سال است. دریاچه مهارلو در منطقه شکار ممنوع قرار دارد و هر ساله میزبان فلامینگوهای مهاجری است که با پرواز خود به روی آب، چشم ­انداز بسیار زیبایی ایجاد می­ کنند.

نشانی: شیراز، بخش کوهنجان

15- مسجد وکیل؛ یادگار کریم­خان زند

مسجد وکیل در غرب بازار وکیل واقع شده و از سلسله بناهایی است که کریم­خان زند در شهر شیراز به یادگار گذاشته­است. مسجد وکیل دو شبستان جنوبی و شرقی دارد. در این شبستان­ها، تعداد زیادی ستون با طرح مارپیچ و منبری بزرگ از مرمر به چشم می­خورد. در مسجد وکیل از هنر میناکاری و کاشی­های هفت­رنگ برای تزئین بنا استفاده شده­است.

ساعت بازدید: 8 تا 20:30

نشانی: خیابان طالقانی، کنار بازار وکیل

16- باغ ارم؛ میراث جهانی

باغ ارم یکی از معروف­ترین باغ­های قدیمی ایران است و فضای خوش آب­ و رنگ آن، روح هر ببینده­ای را می­نوازد. وسعت این باغ 3 هکتار است و گروهی، ساخت آن را به دوران سلوجقیان نسبت می­دهند. در این بوستان درختان سرو، مرکبات و نارنج به همراه گل­های زینتی مختلف، به شکلی هنرمندانه باغ­آرایی شده­اند. عمارت زیبای این باغ، ساختمانی 3 طبقه است که با اصول معماری صفویه و زندیه، پنجره­های مشبک، منبت­کاری­ها، گچبری­ها و نقاشی­های زیبا ساخته و آراسته شده. در مجموعه­ی ارم، موزه سنگ و گوهر دریای نور وجود دارد که در سال 90 تأسیس شد و بیش از 140 نوع سنگ و گوهر قیمتی و کمیاب در آن نگهداری می­شود. باغ ارم در لیست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده­است.

ساعت بازدید: 8 تا 19:30 
آدرس: شیراز، مجموعه دانشگاه شیراز، خیابان ارم

17- بازار مسگرها، درخشش فلز و هنر

مسگری یکی از فعالیت­های تجاری و هنری مردم شیراز است که در سطح جهان شهرت دارد. معماری این مکان شبیه بازار وکیل است و در آن می­توانید ظروف مسی زیبایی را به عنوان یادگاری از این شهر خاطره­انگیز به دیار خود ببرید

نشانی: شیراز، محله درب شاهزاده

18- دروازه قرآن؛ در پناه قرآن

بنای دروازه قرآن را عضدالدوله دیلمی ساخت و بعدها در زمان زندیه، قرآنی که به قرآن هفده منی معروف بود، در آن قرار دادند. مسافران و مردم شیراز معتقد بودند با عبور از زیر این دروازه از خطرات سفر و بلایا در امان می­مانند. امروزه در دو طرف دروازه قرآن جاده­هایی کشیده شده و قرآن هفده منی نیز در موزه پارس شیراز نگهداری می­شود. در نزدیکی دروازه قرآن، آثار تاریخی زیادی وجود دارد که می­توانید از آن­ها نیز دیدن کنید.

19- آرامگاه شاهچراغ؛ زیارت و سیاحت

یکی از اماکن مذهبی شیراز، آرامگاه شاهچراغ است. این آرامگاه متعلق به احمد بن موسی (ع) ،برادر امام رضا (ع)، بوده و علاوه بر ارزش معنوی، به لحاظ معماری و تاریخی نیز از اماکن دیدنی شیراز به شمار می­آید.

نشانی: شیراز، خیابان لطفعلی خان زند، خیابان احمدی، شاهچراغ

20- حمام وکیل؛ شکوه و زیبایی

حمام وکیل توسط کریم­خان زند بنا شد و یکی از آثار تاریخی معروف، در شهر شیراز است. این بنا از هنرمندانه­ترین و زیباترین حمام­های سنتی در ایران است که در ساخت آن از اصول معماری دوارن زندیه استفاده شده. حوضچه­های مرمرین، آهک­بری در سقف دالان ورودی، گرم­خانه­ای با کف سنگفرش و دالان­های باریکی که جهت عبور آب و بخار گرم در زیر آن تعبیه شده، نشان از ذوق هنری و ذکاوت معماران حمام وکیل دارد. برای آشنایی با سنت­های قدیمی مردم شیراز می­توانید از وسایل مربوط به گذشته که در موزه­ی این مکان نگهداری می­شود، دیدن کنید.

زمان بازدید: 9 تا 19:45

نشانی: شیراز، بلوار کریم­خان زند، خیابان آیت الله طالقانی، کنار مسجد وکیل

21- موزه تاریخ طبیعی

موزه تاریخ طبیعی و تکنولوژی در سال 53 تأسیس شد. این موزه 2500 گونه­ی جانوری اعم از پرندگان، خزندگان، بی­مهرگان و پسانداران را به نمایش می­گذارد. در بخش­های دیگر موزه بیش از 60 گونه گیاه دارویی و زینتی، فسیل ماهی 70 میلیون­ساله، انواع کانی­ها و سنگ­ها نگهداری می­شوند. همچنین قسمت­هایی از فضای موزه به زمینه­های آناتومی، هنر، تکنولوژی و کارگاه­های فنی و کتابخانه اختصاص داده شده. بازدید از این مجموعه به خصوص برای کودکان و نوجوانان بسیار جذاب و خاطره­انگیز خواهدبود.

ساعت کاری: 8 تا 14:30

نشانی: شیراز، بلوار مدرس، آزادگان

22- باغ دلگشا؛ عطر بهارنارنج

پیشینه باغ دلگشا به قبل از اسلام می­رسد و همانند نام این باغ، دیدن آن بسیار فرح­بخش و تماشایی است. در این باغ باصفا، عمارتی سه طبقه قرار دارد که از یک تالار و چند شاه­­نشین تشکیل شده. در گچبری­های ایوان عمارت، شعرهایی از شوریده با خط خوش نگاشته شده و نقوشی از گل و بته در جای جای آن به چشم می­خورد. این باغ از درختان نارنج و پرتقال پوشیده شده و بازدید از آن در اردیبهشت، توأم با تنفس بوی خوش بهارنارنج خواهدبود.

زمان بازدید: 8 تا 23

نشانی: شیراز، خیابان ارم، نزدیکی دانشگاه شیراز

23- باغ عفیف­ آباد

زمان خلق باغ عفیف ­آباد یا گلشن را در دوران صفویه می­دانند و عمارت درون آن در سال 1284 توسط میرزا محمدعلی خان قوام بنا شد. در زمان قاجار مالکیت باغ به دست خانمی به نام عفیفه افتاد و او در مرمت و رونق آن تلاش بسیار نمود. از این جهت نام این مجموعه را به نام این شخص گره زده­اند. این باغ 127هزار مترمربع وسعت دارد و امروزه تحت اختیار ارتش قرار گرفته­است. امروزه در این مجموعه اسلحه­های قدیمی برای نمایش عموم نگهداری می­شود.

زمان بازدید: 10 تا 22

نشانی: غرب شیراز، خیابان قصرالدشت، انتهای خیابان عفیف­آباد

24- چاه مرتاض­ علی یا چاه مرتضی علی

در نزدیکی دروازه قرآن شیراز، چاهی به عمق 3 متری وجود دارد و در مجاورت آن بنایی با اتاق­های گچی و دو آب­انبار ساخته شده. در این بنا کاشی­­هایی است که بر روی آن آیات قرآن و احادیث نوشته­اند. با عبور از پله­ها به فضای زیرزمین می­رسید، که یک سنگ یادبود با نوشته­هایی قدیمی در وسط آن قرار دارد. در مورد این محل تعابیر زیادی وجود دارد. برخی آن را قدمگاه حضرت مرتضی علی (ع) می­دانند و برخی دیگر باور دارند این مکان محل عبادت زاهدی به نام مرتاض­علی­شاه بوده­است.

زمان بازدید: شبانه­روزی

نشانی: شیراز، کوه هفت­تن

25- عمارت کلاه فرنگی؛ آرامگاه وکیل

عمارت کلاه­ فرنگی مختص برپایی مراسمات رسمی حکومت زندیه بوده­است. سفیران و مهمانان خارجی در این عمارت که خود بخشی از یک باغ زیباست، حضور یافته و پذیرایی می­شدند. از آنجا که کریم­ خان وصیت کرده در این عمارت دفن شود، به آن آرامگاه وکیل نیز گفته می­شود. عمارت کلاه فرنگی به شکل یک منشور 8 وجهی است و با طرح­های اسلیمی، کاشی­کاری­های هنرمندانه و نقوش گل و مرغ آن را آراسته­اند.

زمان بازدید: 8 تا 13:30 و 14 تا 18

نشانی: شیراز، خیابان زند، در نزدیکی ارگ کریمخانی