۵ اقدام حیاتی در مواجهه با حمله قلبی

جامعه ۲۴- در دنیای امروز که بیماری‌های قلبی همچنان در صدر عوامل مرگ‌ومیر قرار دارند، آگاهی و آمادگی در برابر حمله قلبی می‌تواند مرز میان زندگی و مرگ را مشخص کند. بسیاری از افراد علائم حمله قلبی را با حملات پانیک اشتباه می‌گیرند؛ در حالی که حمله پانیک اگرچه ممکن است بسیار شدید و نگران‌کننده باشد، اما معمولاً خطر جانی ندارد. اما حمله قلبی که در نتیجه‌ی انسداد جریان خون به قلب رخ می‌دهد، می‌تواند در صورت تأخیر در درمان، منجر به آسیب‌های برگشت‌ناپذیر یا مرگ شود.

علائم مهم و هشدار دهنده حمله قلبی

زمانی که قلب به میزان کافی اکسیژن دریافت نکند، عملکرد آن مختل شده و وضعیت بحرانی ایجاد می‌شود. به گفته متخصصان قلب، کلید زنده ماندن در چنین شرایطی، تشخیص سریع و اجرای پنج گام مهم است. در ادامه این گزارش، به بررسی این پنج اقدام نجات‌بخش خواهیم پرداخت و همچنین علائمی را که باید جدی بگیرید، مرور می‌کنیم. با گرم‌تر شدن هوا و افزایش احتمال بروز بیماری‌های قلبی، آگاهی از این موارد می‌تواند حیاتی باشد.

علائم رایج حمله قلبی

وقتی از «حمله قلبی» صحبت می‌شود، معمولاً اولین چیزی که به ذهن می‌رسد، درد یا فشار در ناحیه قفسه سینه است. اما واقعیت این است که علائم حمله قلبی می‌توانند در افراد مختلف به شکل‌های گوناگون ظاهر شوند؛ به‌ویژه در زنان یا افرادی که بیماری‌هایی نظیر دیابت دارند. برخی از علائم شایع عبارت‌اند از:

درد یا فشار در قفسه سینه که ممکن است به فک، پشت یا شانه چپ انتشار یابد

احساس سوءهاضمه شدید یا حالت تهوع

خستگی مفرط و غیرعادی

تنگی نفس یا احساس ناتوانی در تنفس

احساس ناخوشی عمومی یا گنگی

دکتر خدیجه بریثت، متخصص نارسایی قلب و پیوند و استاد دانشگاه ایندیانا، تأکید می‌کند: «هر علامتی از ناف به بالا باید جدی گرفته شود. اگر فشار یا ناراحتی به‌صورت مداوم حس می‌شود، لازم است فوراً به پزشک مراجعه کنید؛ حتی اگر در نهایت مشخص شود که چیزی نیست. بهتر است فرد ارزیابی شود تا اینکه در خانه منتظر بماند و شرایط وخیم‌تر شود، زیرا همین تأخیر است که منجر به افزایش مرگ‌ومیر می‌شود.»

۱. بی‌درنگ با اورژانس تماس بگیرید

مهم‌ترین و اولین گام در مواجهه با حمله قلبی، تماس با اورژانس است. حتی اگر مطمئن نیستید که با حمله قلبی مواجه هستید، باز هم نباید تردید کنید. دکتر گرنت رید، متخصص قلب در کلینیک کلیولند می‌گوید: «اگر احساس ناخوشی دارید یا فشار قفسه سینه را تجربه می‌کنید، هرچه سریع‌تر کمک پزشکی بگیرید. هر دقیقه اهمیت دارد. بسیاری از بیماران علائم را نادیده می‌گیرند و وقتی به بیمارستان می‌رسند، آسیب به عضله قلب وارد شده است.»

رید اضافه می‌کند بهترین شاخص برای پیش‌بینی نتیجه درمان پس از حمله قلبی، مدت‌زمانی است که فرد از آغاز علائم تا دریافت درمان سپری می‌کند. هرچه این فاصله کوتاه‌تر باشد، نه تنها احتمال بقا بیشتر است، بلکه خطر نارسایی قلبی یا بستری مجدد نیز کاهش می‌یابد. پس از انتقال به بیمارستان، معمولاً نوار قلب (الکتروکاردیوگرام) گرفته می‌شود تا تشخیص قطعی حمله قلبی صورت گیرد. اگر تشخیص مثبت باشد، بیمار به اتاق کاتتریزاسیون قلبی منتقل می‌شود و آنژیوگرافی انجام می‌گیرد. در صورت وجود انسداد در شریان‌های کرونری، درمان با استفاده از بالن و قرار دادن استنت برای باز نگه‌داشتن رگ انجام می‌شود.

۲. خودتان رانندگی نکنید؛ آمبولانس را خبر کنید

در شرایطی که احتمال حمله قلبی وجود دارد، تحت هیچ شرایطی نباید خودتان پشت فرمان بنشینید. دکتر جوئل بیچی، متخصص قلب از سیستم سلامت مایو کلینیک در ویسکانسین می‌گوید: «اگر در حین رانندگی بی‌هوش شوید، هم خودتان در معرض خطر هستید و هم دیگران.»

همچنین توصیه نمی‌شود یکی از اعضای خانواده شما را به بیمارستان برساند، چرا که اگر حالتان وخیم‌تر شود، نمی‌توانند به شما کمک کنند و ممکن است دچار حواس‌پرتی شوند. از سوی دیگر، نیرو‌های اورژانس آموزش‌دیده‌اند که در مسیر بیمارستان، ارزیابی‌های اولیه را انجام دهند و حتی دارو یا درمان ابتدایی ارائه کنند. اگر در کنار فردی هستید که علائم حمله قلبی دارد و بیهوش می‌شود، فوراً با اورژانس تماس بگیرید و بلافاصله عملیات احیای قلبی ریوی را آغاز کنید.

۳. در صورت دسترسی، آسپرین مصرف کنید

اگر علائم حمله قلبی دارید و به آسپرین دسترسی دارید، پس از تماس با اورژانس یک قرص کامل ۳۲۵ میلی‌گرمی مصرف کنید. اگر فقط آسپرین کودکان (۸۱ میلی‌گرمی) دارید، چهار عدد از آن را بجوید. دکتر بیچی توضیح می‌دهد: «جویدن قرص به‌جای بلع آن، باعث جذب سریع‌تر دارو در بدن می‌شود.» دلیل این توصیه آن است که در حمله قلبی، معمولاً یک پلاک چربی در دیواره رگ ناپایدار می‌شود و پاره شده، لخته خونی ایجاد می‌کند که جریان خون را مسدود می‌کند. آسپرین می‌تواند به شکسته شدن لخته کمک کند.

۴. برای دریافت مراقبت مناسب، پیگیر باشید

در دنیای آرمانی، همه بیماران بدون تبعیض درمان می‌شوند. اما متأسفانه آمار‌ها نشان می‌دهد که زنان و افراد رنگین‌پوست در دریافت مراقبت مناسب هنگام حمله قلبی، با مشکلاتی روبه‌رو هستند. اگر پزشک علائم شما را جدی نمی‌گیرد، می‌توانید بپرسید: «تشخیص افتراقی شما چیست؟»، (به این معنا که چه احتمالاتی در رابطه با علائم شما مطرح است).

این سؤال پزشک را وادار می‌کند توضیح دهد که چه بیماری‌هایی را بررسی کرده و چرا حمله قلبی را رد کرده است. همچنین توصیه می‌شود با یکی از اعضای خانواده یا دوستان‌تان به ویزیت بروید تا در پرسیدن سؤالات کمک‌تان کند. اگر امکان دارد، پیش از مراجعه سؤالات خود را یادداشت کنید و در صورت نیاز، پس از ویزیت دوباره تماس بگیرید. اگر احساس کردید به شما اهمیت داده نمی‌شود، می‌توانید به پزشک دیگری مراجعه کنید.

۵. پیشگیری را جدی بگیرید

جمله‌ای که بار‌ها شنیده‌اید باز هم تکرار می‌شود، چرا که حقیقت دارد: بهترین راه برای پیشگیری از حمله قلبی، رعایت سبک زندگی سالم است. رژیم غذایی متعادل، ورزش متوسط به‌مدت ۱۲۰ تا ۱۵۰ دقیقه در هفته، کنترل فشار خون و کلسترول و پرهیز از مصرف دخانیات، چهار ستون اصلی سلامت قلب هستند.

حمله قلبی ممکن است برای هر فردی، صرف‌نظر از سن، نژاد یا جنسیت رخ دهد. به همین دلیل، بررسی‌های منظم پزشکی و ارزیابی ریسک توسط پزشک عمومی اهمیت بسیاری دارد. برخی از افراد ممکن است با تجویز پزشک، به‌طور روزانه آسپرین کودک مصرف کنند، اما این موضوع باید با مشورت پزشکی انجام شود. حتی اگر سابقه بیماری قلبی دارید، فعالیت بدنی همچنان توصیه می‌شود. دکتر بیچی می‌گوید: «ورزش منظم، نه‌تنها در پیشگیری مؤثر است، بلکه به بهبود عملکرد قلب در بیماران قلبی نیز کمک می‌کند.»

شناخت راه‌های پیشگیری و واکنش صحیح در مواجهه با حمله قلبی، فقط یکی از گام‌های مهم برای ارتقای سلامت عمومی است. برای اطلاعات بیشتر، می‌توانید به منابعی درباره بهترین ورزش‌ها برای سلامت قلب، تفاوت انواع کلسترول و نقش رژیم غذایی در سلامت مراجعه کنید.

در مواجهه با حمله قلبی، زمان حیاتی است. با شناخت علائم هشداردهنده و اجرای پنج توصیه کلیدی می‌توان جان خود یا عزیزان‌مان را نجات داد. آگاهی، آمادگی و اقدام سریع سه اصل طلایی برای مقابله با یکی از مرگبارترین تهدید‌های سلامت هستند.