خودکارآمدی در خدمت توانایی‌های افراد

جامعه ۲۴ - اصطلاح خودکارآمدی به اعتقاد و اطمینان فرد به توانایی‌های خود برای رسیدن به اهداف و انجام تکالیف اشاره دارد. این مفهوم برای اولین بار توسط آلبرت بندورا در نظریه شناختی اجتماعی مطرح شد. 

به گفته‌ی آلبرت بندورا، خودکارآمدی عبارت است از اعتقاد و باور به قابلیت‌های خود برای سازماندهی و اقدام در مدیریت موقعیت‌های پیش رو. به بیان دیگر خودکارآمدی باور خود شخص به توانایی موفقیت در یک موقعیت خاص است. بندورا این باور را پایه‌ی تفکر، رفتار و احساس افراد می‌داند.

هنگام مواجهه با یک چالش جدید، احساس درونی شما چگونه است؟ با خود فکر می‌کنید که می‌توانید از عهده‌ی آن برآمده و به اهداف خود برسید؟ یا نه، به توانایی خود در مقابله با موقعیت جدید شک نموده و حتی از همان ابتدا شکست خود را می‌پذیرید و هیچ تلاشی نمی‌کنید؟

بیشتر بخوانید: چگونه عملکرد بهتری در محل کار داشته باشیم؟

خودکارآمدی از اهمیت بالایی برخوردار است و در میزان تلاشی که فرد برای انجام یک تکلیف و رسیدن به یک هدف انجام می‌دهد تأثیر بسزایی دارد. برای مثال فردی که از احساس خودکارآمدی بالایی برخوردار است، برای رسیدن به هدف‌هایش مقاومت بالایی نشان می‌دهد و در برابر سختی‌ها و موانع ایستادگی می‌کند. در حالی که افراد با خودکارآمدی پایین ممکن است حتی از شرکت در بسیاری از فعالیت‌ها امتناع کنند و در انجام کار‌ها خود را درگیر نمی‌کنند چراکه در حقیقت آن‌ها معتقدند از توانایی کافی برای انجام فعالیت‌ها برخوردار نیستند.

خودکارآمدی و تجربیات فردی

هنگامی که افراد می‌خواهند در مورد توانایی خود برای انجام یک کار قضاوت کنند، معمولاً به تجارب مشابه در این زمینه نگاه می‌کنند. تجارب گذشته تأثیر بسیار قوی در احساس خودکارآمدی کنونی ما خواهند داشت که منطقی نیز هست. در واقع این منطق به ما می‌گوید اگر کاری را بار‌ها توانسته‌ای انجام دهی در آینده نیز در انجام آن موفق خواهی بود.

افرادی که دچار خودکارآمدی پایینی هستند معمولاً در این مورد دچار یک چرخه معیوب می‌شوند. به این صورت که به دلیل اعتقاد کمی که به توانایی‌های خود دارند از انجام کار‌ها خودداری می‌کنند. این باعث می‌شود که فرصت کسب تجارب مثبت را از خود بگیرند.

افزایش خود کارآمدی از طریق اقناع

گاهی ممکن است دیگران تلاش کنند تا میزان خودکارآمدی ما را از طریق تشویق و فراهم کردن حمایت‌های کافی بالا ببرند. این روش می‌تواند تأثیرگذار باشد، اما اثر آن هرگز با فرایند تجربیات شخصی برابر نیست.

چگونه خودکارآمدی را در خود تقویت کنیم؟

خوشبختانه، خودکارآمدی یک مهارت روانشناختی است که می‌توان آن را پرورش داده و تقویت کرد. پس اگر خودکارآمدی پایینی دارید، از همین امروز شروع کنید و دنبال راه‌هایی برای گنجاندن چهار منبع اصلی حس خودکارآمدی در زندگی خود باشید.

کاربرد مفهوم خودکارآمدی در روانشناسی چیست؟

روانشناسان از این مفهوم در زمینه‌های بسیاری استفاده می‌کنند. از جمله آن‌ها می‌توان به درمان انواع فوبیاها، افزایش موفقیت تحصیلی و شکل دادن رفتار‌ها و سبک زندگی سالم اشاره کرد.

برای پیاده کردن تمامی موضوعات در زندگی روزمره نیاز به یک مربی روانی دارید تا شما را به مقصود برساند.

زندگی پر است از موقعیت‌های جدید و چالش‌برانگیز. نقش خودکارآمدی را در همه جنبه‌های زندگی خود جدی بگیرید. احساس خودکارآمدی قوی می‌تواند شما را در رسیدن به اهداف کوچک و بزرگ زندگی یاری کند. این حس را در خود تقویت کنید. به توانایی‌های خود باور و اطمینان داشته باشید و با قدرت به جلو بروید.