راه های درمان اعتیاد به اینترنت
طبق تحقیقی که به تازگی در آمریکا انجام شده است، یک آمریکایی بهطور متوسط روزی ۱۱ ساعت در برابر صفحه نمایش رایانه یا تلفن هوشمند خود که به اینترنت متصل است، قرار میگیرد. به همین دلیل متخصصان نوعی از اعتیاد با نام اعتیاد به اینترنت را مطرح کردهاند که نگرانکننده است.
جامعه۲۴- نادیا زکالوند: از آنجایی که اینترنت روزبهروز با زندگی ما عجین شده است، نگرانیهایی درباره اعتیاد به اینترنت هم وجود دارد. البته این نوع اعتیاد هنوز در طبقه بندی رفتارهای ناهنجار روانی (DSM-۵) قرار نگرفته است، اما بسیاری از روانشناسان معتقدند که افراد بسیاری در جامعه گرفتار چنین اعتیادی هستند و باید درمان شوند.
عوامل متعددی در ایجاد چنین اعتیادی موثر است که از فردی به فرد دیگر فرق میکند.
مضرات اعتیاد به اینترنت
اعتیاد به اینترنت یکی از چالشهای جدی دنیای مدرن است که میتواند تأثیرات منفی گستردهای بر جنبههای مختلف زندگی فردی و اجتماعی داشته باشد. این نوع اعتیاد نهتنها بر سلامت روان تأثیر میگذارد، بلکه سلامت جسمانی و روابط اجتماعی را نیز به خطر میاندازد. یکی از مهمترین مشکلاتی که اعتیاد به اینترنت ایجاد میکند، کاهش تمرکز و بهرهوری است. افرادی که ساعتهای زیادی را صرف گشتوگذار در اینترنت میکنند، اغلب دچار افت تحصیلی یا کاری میشوند، زیرا ذهن آنها بهطور مداوم بین وظایف مختلف و محتوای آنلاین جابجا میشود و این امر باعث میشود توانایی تمرکز آنها کاهش یابد.
سلامت روان نیز از جمله ابعاد دیگری است که تحت تأثیر قرار میگیرد. اعتیاد به اینترنت میتواند منجر به اضطراب، افسردگی و احساس تنهایی شود. بسیاری از افراد بهطور ناخودآگاه از اینترنت بهعنوان راهی برای فرار از مشکلات واقعی زندگی استفاده میکنند، اما این فرار موقت باعث میشود مشکلات آنها به مرور زمان تشدید شود. همچنین، شبکههای اجتماعی که بخش عمدهای از زمان آنلاین افراد را به خود اختصاص میدهند، میتوانند باعث مقایسه اجتماعی شوند. افراد با مشاهده زندگیهای به ظاهر کامل دیگران، احساس نارضایتی از زندگی خود پیدا میکنند که این امر به اعتماد به نفس آنها آسیب میزند.
از نظر فیزیکی، اعتیاد به اینترنت منجر به کمتحرکی میشود که میتواند مشکلاتی مانند چاقی، دردهای عضلانی، و بیماریهای قلبی را به دنبال داشته باشد. همچنین، نگاه مداوم به صفحه نمایشها باعث خستگی چشم، سردرد و اختلالات خواب میشود. اختلال خواب ناشی از استفاده بیش از حد از دستگاههای دیجیتال، ریتم طبیعی بدن را بر هم میزند و منجر به بیخوابی یا خواب بیکیفیت میشود که در طولانیمدت بر سلامت عمومی تأثیر منفی میگذارد.
روابط اجتماعی نیز بهشدت تحت تأثیر اعتیاد به اینترنت قرار میگیرد. افرادی که زمان زیادی را به فعالیتهای آنلاین اختصاص میدهند، معمولاً از تعاملات حضوری فاصله میگیرند. این امر باعث میشود روابط خانوادگی و دوستانه آنها ضعیف شود و به تدریج احساس انزوا کنند. در نهایت، اعتیاد به اینترنت تعادل زندگی را بر هم میزند و افراد را از اهداف مهم زندگی دور میکند.
عادت یا اعتیاد به اینترنت ؟
به گزارش جامعه ۲۴، هرکسی به انجام دادن مرتب کاری علاقه دارد و نیازی نیست بابت آن نگران شد، چراکه صدمه و گزندی به فرد نمیرساند. مثلا، ممکن است برخی از افراد روزهای تعطیل خود را چند ساعت پیدرپی جلوی کامپیوتر نشسته و بازیهای کامپیوتری انجام دهد. این کار به این معنا نیست که آنها به بازی کامپیوتری اعتیاد دارند.
اما تشخیص مرز بین عادت و اعتیاد کمی سخت و چالشبرانگیز است.
عادت: عادت، چیزی است که شما دایم آن را انجام میدهید و به جزئی از زندگی روزمرهتان تبدیل شده است. مثلا، شستن ظرفها بلافاصله بعد از صرف غذا، عادت «خوبی» است، اما عادتهایی مانند جویدن ناخن مواقع اضطراب، «عادت غلطی» است.
اعتیاد: انجام دادن کاری یا مصرف موادی بهصورت مکرر به دلیل اینکه در انجام آن کار احساس پاداش میکنید، اعتیاد است. در این وضعیت، شما ممکن است بدانید که انجام آن رفتار یا اعتیاد مضر است، اما قادر به ترک آن نباشید.
مثلا، اگر صبحهای زود موقع نوشیدن قهوه،۲۰ دقیقه بازی کامپیوتری انجام دهید، این عادت است، اما اگر به بازی آنقدر ادامه دهید که به محل کارتان دیر برسید یا کارهای روزمرهتان عقب بیفتند، این اعتیاد است.
علایم اعتیاد به اینترنت
متخصصان تحقیقهای متعددی انجام دادهاند تا علایم اعتیاد به اینترنت را شناسایی کنند. در یک بررسی، آنها به این نتیجه رسیدند وقتی فردی مدت زمان زیادی (مثلا چند ساعت) در فضای اینترنت مشغول فعالیتهای غیرمرتبط با کار خود میشود، مثل بازی کردن یا خواندن مطالب مختلف در فضای وب، میتواند به اینترنت معتاد شده باشد.
اگر به اینترنت اعتیاد داشته باشید، ممکن است این علایم را از خود نشان دهید:
* تغییر ناگهانی در خلقوخو
* اگر از فضای آنلاین دور باشید، دایم نگران هستید که الان چه خبرهایی را از دست میدهید.
* نمیتوانید مدت زمان استفاده از اینترنت را کنترل کنید.
* مدام برای اینکه احساس خوبی داشته باشید، مدت زمان استفاده از اینترنت را افزایش میدهید.
* اگر نتوانید آنقدر که مایلید به اینترنت متصل باشید، علایم ترک (تحریکپذیری، دردهای جسمی، افسردگی) از خود بروز میدهید.
* آنقدر در فضای اینترنت غرق میشوید، که گرفتار عواقب آن در محل کار، مدرسه یا درگیری با عزیزانتان میشوید.
علت اعتیاد به اینترنت
تنها یک دلیل برای اعتیاد به اینترنت ارائه نشده است و چندین عامل در این زمینه نقش دارند:
* مشکلات روانی، چون اضطراب و افسردگی
* ژنتیک
* عوامل محیطی
بیشتر بخوانید:
استرس دیجیتال چیست؟ / راههای درمان آن کدامند؟
استرس ناشی از فناوری را چگونه مدیریت کنیم؟
برخی از افراد به دلیل اینکه به اندازه کافی در بدن خود گیرندههای دوپامین ندارند، مستعد ابتلا به رفتارهای اعتیادگونه هستند. هورمونهای سروتونین و دوپامین در این افراد تعادل خوبی ندارند. این هورمونها نقش مهمی در حال روحی خوب افراد بازی میکنند.
روشهای درمان اعتیاد به اینترنت
به گزارش جامعه ۲۴، اگر با توجه به چیزی که تا الان گفتیم، به این نتیجه رسیدید که اعتیاد به اینترنت دارید و اکنون میخواهید درمان شوید، روشهای زیر بهکارتان میآیند:
درمانهای فردی
۱. استفاده از زمانسنج (تایمر) کامپیوتر یا تلفن
کامپیوتر و بیشتر تلفنهای هوشمند به زمانسنج مجهز هستند. میتوانید وقتی را تعیین کنید تا متوجه گذر زمان شوید. مثلا، زمانسنج را طوری تنظیم کنید تا پس از چند ساعت وقتگذرانی در فیسبوک، به شما هشدار داده و دسترسی به فیسبوک را مسدود کند.
۲. بودن در اجتماع
بعضی مواقع احساس تنهایی یا دور از دیگران بودن باعث میشود، بیش از حد به فضای اینترنت وابسته شوید؛ بنابراین اگر میخواهید از اعتیاد به اینترنت رها شوید، الان وقت آن است که عضو باشگاه ورزشی، کتابخانه یا نوعی مرکز خیریه با کارهای داوطلبانه شده و وارد گروههای اجتماعی شوید. هرقدر با افراد بیشتری آشنا شوید، کمتر احساس تنهایی میکنید و نیازی به مرور فضای اینترنت یا بازیهای کامپیوتری نخواهید داشت.
۳. مدیتیشن
وقت گذراندن بیش از حد در اینترنت، مغزتان را خسته میکند. چند دقیقه در روز را به مدیتیشن اختصاص دهید تا ذهنتان آرام شود.
درمانهای حرفهای اعتیاد به اینترنت
اگر به تنهایی نتوانستید اعتیاد خود را به اینترنت درمان کنید، باید از یک متخصص کمک بگیرید:
۱. درمان فردی
درمانگر با گفتگو با شما درباره مسائلی که موجب اعتیادتان به اینترنت شده است این وضعیت را ریشهیابی میکند و به شما راهکارهایی برای خلاصی از اینترنت نشان میدهد.
۲. درمان گروهی
با حاضر شدن در جلسات درمان گروهی میتوانید با افرادی که مشکل شما را دارند آشنا شوید و اینکه میفهمید تنها شما نیستید که به این نوع اعتیاد مبتلا شدهاید و با کمک همدیگر در کنار درمانگر متخصص میتوانید اعتیاد خود را درمان کنید.
۳. استفاده از گروههای پشتیبان ناشناس
خوشبختانه بهصورت آنلاین هم میتوانید درمانهای حرفهای دریافت کنید و بدون اینکه شناخته شوید، اعتیاد خود را درمان کنید.
اگر به اینترنت اعتیاد دارید، میتوانید با توجه به راهنماییهای این مقاله از دام اینترنت خلاص شوید.
منبع:
https://www.healthline.com/health/causes-of-internet-addiction