شیوع گونه دلتا کووید-۱۹ همه حساب و کتابها درباره اثربخشی واکسنهای تأیید شده علیه این بیماری را با چالش روبهرو کرده است.
جامعه ۲۴ - تا پیش از انتشار سویه دلتا که شاخصه اصلی آن انتقالپذیری چندبرابری در مقایسه با گونه اولیه بیماری است - ساخت واکسنهای مؤثر برای مقابله با آن خبر خوشحال کنندهای بود، اما حالا که چند ماه از غلبه سویهی دلتا بر جهان میگذرد، شیب صعودی آمار ابتلا و مرگومیر، هم باعث نگرانی مردم و هم سوءاستفاده ضدواکسنها برای انتشار شایعات درباره اثربخشی واکسنها شده است.
با وجود این، مهمترین و قابل اعتمادترین منبع درباره واکسنها، سازمان بهداشت جهانی و مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهاست و منابع خبری که در مغایرت با این دو آژانس باشند، اعتبار ندارند. بر همین اساس، یکی از مطالعات مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها نشان میدهد که واکسن کووید-۱۹ همچنان در پیشگیری از عفونت کادر درمان مؤثر است. اگرچه در این مطالعه مشخص شد اثر واکسن در حفاظت از کادر درمان از زمانی که نوع دلتا بهسویه غالب تبدیل شد، نزدیک به ۳۰ درصد کاهش یافت، اما در گزارش هفتگی مرگومیر ناشی از این بیماری آمده است، واکسنها هنوز ۸۰ درصد در محافظت از کارکنان مراقبتهای بهداشتی مؤثر هستند.
کارایی ۸۳ درصدی واکسن روسی علیه دلتا
میخائیل موراشکو، وزیر بهداشت روسیه چند روز پیش، از اثربخشی ۸۳ درصدی واکسن اسپوتنیک در برابر نوع دلتا ویروس کرونا خبر داد که البته بهگفته او، به نسبت اثربخشی در برابر گونه اصلی ویروس، کمتر شده است. پیش از این توسعهدهندگان واکسن در ماه ژوئن مدعی شده بودند که اسپوتنیک حدود ۹۰ درصد در برابر نوع دلتا مؤثر است، اما حالا موراشکو میگوید: آخرین نتایج نشان میدهد که اثربخشی آن حدود ۸۳ درصد است. الکساندر گینتزبرگ، مدیر مؤسسه گامالیا، سازنده اسپوتنیک، در مصاحبهای گفته بود این واکسن در برابر انواع ویروس کرونا ایمن و مؤثر است.
اثربخشی بیشتر سینوفارم در زنان
مطالعهای از سوی تیمهای تحت مدیریت اپیدمیولوژیست چینی، ژونگ ناشان، نشان داد که تزریق ۲ دوز واکسن چینی سینوفارم هنوز در جلوگیری از ابتلا به نوع دلتا مؤثر است. طبق این تحقیق واکسن سینوفارم تا ۵۹ درصد از ایجاد علائم ناشی از نوع دلتا در جمعیت شهر گوانگژوی چین، محافظت کرده است.
بیشتر بخوانید: فروش واکسن تقلبی در شیشه پنیسیلین/ پرستار تهرانی از واکسنهای تقلبی کرونا میگوید
در این مطالعه که نتایج آن در تاریخ ۱۴ آگوست در مجله Emerging Microbes & Infections منتشر شده، آمده است که ۲ دوز واکسن چینی بهترتیب ۷۰.۲ درصد و ۱۰۰ درصد در پیشگیری از علائم متوسط و شدید مؤثر است. طبق گزارشات، این نخستین گزارش از دادههای جهان واقعی در مورد اثربخشی واکسن چینی در برابر نوع دلتا است. در بیانیه منتشر شده از سوی تیم تحقیقاتی، آمده است که سینوفارم، در زنان بسیار مؤثرتر از مردان است، زیرا ۷۰.۴ درصد در پیشگیری از علائم خفیف در مردان و ۷۹.۱ درصد در پیشگیری از علائم متوسط در زنان مؤثر واقع شده است.
کاهش اثربخشی آسترازنیکا و فایزر با گذشت زمان
اثربخشی واکسنهای فایزر و آسترازنیکا اگرچه در برابر نوع دلتا ثابت شده است، اما طبق مطالعه انجام شده در انگلیس این اثربخشی زودتر از زمان قابل تصور، کاهش مییابد. این نتیجهگیری در مطالعه پیش چاپ محققان دانشگاه آکسفورد و دفتر آمار ملی بریتانیا آمده است.
محققان با دادههای بهدست آمده از آزمایش گروه هدف به این نتیجه رسیدند که واکسن فایزر تا ۹۲ درصد در جلوگیری از بار شدید ویروسی در افراد مؤثر بوده است. با این حال، اثربخشی آن پس از ۶۰ روز به ۸۵ درصد و پس از ۹۰ روز به ۷۸ درصدکاهش یافت. واکسن آکسفورد/آسترازنیکا نیز ۱۴ روز پس از دوز دوم، ۶۹ درصد در برابر بار ویروسی بالا مؤثر بود.
این میزان پس از ۹۰ روز به ۶۱ درصد کاهش یافت. سارا واکر، محقق ارشد در بیانیه مطبوعاتی دانشگاه آکسفورد گفت: بار بالای ویروسی در افراد واکسینه شده، واقعیتی است که نشان میدهد افرادی که هنوز واکسینه نشدهاند ممکن است آنطور که ما امیدوار بودیم در برابر نوع دلتا محافظت نشده باشند؛ بنابراین واکسیناسیون برای بسیاری از افراد ضروری است و همچنان معتقدیم که واکسنهای مجاز ما از بیماریهای شدید، بستری شدن و مرگ ناشی از نوع دلتا جلوگیری میکند.