رئیس سابق کمیسیون پیوست نگاری فرهنگی شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به وعدههای اجتماعی و فرهنگی نامزدهای سیزدهمین انتخابات ریاست جمهوری نظیر وعده پرداخت وام ازدواج ۵۰۰ میلیون تومانی، افزایش یارانه مستقیم، دادن حقوق به زنان خانهدار و ... گفت: مسائل اجتماعی و فرهنگی کشور نظیر مساله ازدواج با شعارهای انتخاباتی و در کوتاه مدت حل نمیشود. ایدهای نظیر پرداخت وام ازدواج ۵۰۰ میلیونی راه حل مساله ازدواج جوانان نیست بلکه مُسَکِن آسیبزایی است که تنها کارکرد آن جمع آوری رای است.
جامعه ۲۴ - حسن بنیانیان اظهار کرد: مسائل اجتماعی و فرهنگی نظیر ازدواج با اقدامات فوری و فوتی حل نمیشود، بلکه پس از شکل گیری دولت باید ریشههای اصلی این مسائل شناسایی شده و با اولویت به آنها پرداخته شود.
وام ازدواج ۵۰۰ میلیونی و "نورچشمیها"
وی افزود: با توجه به وضعیت مالی دولت و وجود کسری بودجه، تجربه ثابت کرده پرداخت وام ازدواج ۵۰۰ میلیون تومانی غیر عملی است و اگر هم اجرا شود تنها امکان پرداخت آن به تعداد محدودی فراهم خواهد بود و بطور طبیعی به"نورچشمی"ها تعلق خواهد گرفت. شعاری برخورد کردن با مسائل پیچیده اجتماعی و فرهنگی، اگر در متن یک برنامه جامع نباشد حل مشکل را پیچیدهتر خواهد کرد.
این کارشناس مسائل اجتماعی و فرهنگی با تاکید بر اینکه مسائل فرهنگی و اجتماعی با شعارهای انتخاباتی که انتظار حل سریع مسائل در آن مستتر است حل نمیشوند، ادامه داد: علیرغم اینکه بسیاری از جوانان به دریافت وام ازدواج احتیاج دارند، اما شروع زندگی مشترک آن هم با وام ازدواج ۵۰۰ میلیونی که جوان باید اقساط آن را بازگرداند خود معضلات بسیاری را ایجاد میکند چراکه محل تامین این منابع از تولید واقعی نیست و پس از پرداخت مابه ازای آن کالایی وجود ندارد و در نهایت منجر به تورم و گرانی میشود.
طرح مساله ازدواج در فضای انتخاباتی ماهیت مساله را کوچک میکند
بنیانیان تصریح کرد: در حال حاضر فضای انتخاباتی آنچنان نامزدها را درگیر جلب رای کرده است که طرح و مطالبه برخی موضوعات نظیر حل مساله ازدواج ماهیت حل این موضوعات را درحد پرداخت وام کوچک میکند. تسهیل در امر ازدواج باید مطالبه نخبگان و نمایندگان مجلس از دولتها باشد تا دولتها در قالب یک برنامه مسئله اشتغال، سربازی، موانع فرهنگی و موانع اجتماعی تحقق ازدواج پایدار را حل کنند در غیر این صورت حرفهای شعاری و انتخاباتی زده میشود که راه حل مساله نیست.
بیشتر بخوانید:کاهش سن بیولوژیکی در ۸ هفته با تغییر سبک زندگی
رئیس سابق کمیسیون پیوست نگاری فرهنگی شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه باید در پی آرامش اعضای جامعه و نه تحریک دائمی نیازهای مادی آنها باشیم، خاطر نشان کرد: اغلب نامزدها در برنامههای خود به حل معضلات اقتصادی، مسکن و اشتغال جوانان آن هم با اتکا به منابع دولتی اشاره کرده و حل این معضلات را لازمه تسهیل در امر ازدواج میدانند در حالی که تنها بخشی از ازدواج به مسائل اقتصادی معطوف میشود و بخش دیگر به مسائل اجتماعی و فرهنگی بازمیگردد.
وی معتقد است که امروزه عمده مشکلات حوزه ازدواج جوانان جامعه ما به "عدم تعادل در مطالبات نمایندگان مجلس" و عدم تعادل در مطالبات ائمه جمعه و سایر نخبگان اجتماعی و فرهنگی کشور از مردم و مسئولین باز میگردد چراکه آنها واسطه میان مردم و مسئولین هستند و باید متکی بر پژوهشهای میدانی سهم مردم، نهادهای اجتماعی و دولتها را مشخص کنند.
به گفته بنیانیان در کشوری که بخش بزرگی از آن شامل "واسطه گری" و "اصناف غیر ضروری" میشود و تولید ارزش افزوده واقعی سهم کمی دارد، طرح این توقعات غیر قابل قابل اجرا، باز هم روند کاهش سرمایههای اجتماعی و اعتماد به دولتها را پایین میآورد.
مغفول ماندن مسائل اجتماعی و فرهنگی در میان مطالبات اقتصادی
این کارشناس مسائل اجتماعی و فرهنگی یادآور شد: مردم به حد کافی پیرامون مسائل اقتصادی و معیشتی از مسئولان مطالبه میکنند و در این بین مطالبات اجتماعی و فرهنگی که باید توسط نخبگان اجتماعی و فرهنگی مطرح شود؛ مغفول مانده است. چندین دوره است که دولتها مسائل اجتماعی و فرهنگی را رها کرده و تنها پیرامون مباحث سیاسی و پولی و مالی بحث میکنند و مسائل اصلی کشور را رها کردهاند. با این نوع مطالبه گری ضعیف نخبگان اجتماعی و فرهنگی، رییس جمهور بعدی هر شخصی هم باشد باز هم مسائل اجتماعی و فرهنگی مثل تاثیر گذاری فضای مجازی، تهاجم فرهنگی دشمن، بی توجهی به امر تربیت آگاهانه دانش آموزان و ... حل نمیشوند.
اصرار بیجای برخی مدیران به سنتها در امر ازدواج
بنیانیان در بخش دیگر سخنان خود با اشاره به "اصرار بی جای" برخی مدیران کشور نسبت به سنتها و اثرات منفی آن بر تسهیل در امر ازدواج جوانان، گفت: امروزه تفاوتی معنادار و گسترده در دانش، بینش و انتظارات جوانان با والدین خود ایجاد شده و کمتر جوانی تمایل دارد همسر آیندهاش را والدینش انتخاب کنند، از این رو چارهای جز برپایی نهادهای اجتماعی محلی با حضور مشاورین متدین و آگاه به مسائل علمی روز برای کمک به تصمیم گیری جوانان در این انتخاب مهم زندگی نیست.
به گفته وی در حال حاضر تفاوت نگاهی میان جوانان و والدین شکل گرفته و از سوی دیگر عدم پاسخگویی روشهای سنتی به دلیل تغییرات اجتماعی ایجاد شده، آمار طلاق را نیز افزایش داده است.
پُر شدن خلاء ازدواج با "دوستیابیهای خیابانی و احساسی"
این کارشناس مسائل اجتماعی و فرهنگی معتقد است که در حال حاضر جامعه به لحاظ فرهنگی رها شده و به دلایل گوناگون مدیریت مناسبی برای تحولات اجتماعی و فرهنگی شکل نگرفته و عملا خلاءهای موجود در زمینه نیاز به ازدواج جوانان از طرق مختلف نظیر "فضای مجازی" و یا "دوست یابیهای خیابانی و احساسی" و از طریق ایجاد "جاذبه بصری" پُر و جایگزین ازدواج سنتی شده است.
وی همچنین درباره اثرات منفی "دوست یابی خیابانی و احساسی" جوانان این را هم گفت که اغلب در این نوع رابطهها نگاه پسران به دختران جنسی بوده و دختران بسیاری قربانی این فضا شده و نسبت به مردها و ازدواج بدبین میشوند و در نتیجه تشکیل خانواده با تاخیر رخ داده و یا مغفول میماند.
بنیانیان معتقد است: از دیگر معضلات این دوستیها این است که بعضا جوانی که چندین دوستی را تجربه کرده پس از ازدواج تمام ویژگیهای مثبتی که در دوستیهای پیشین تجربه کرده از همسر خود انتظار دارد و همین امر منجر به "دلزدگی" و افزایش آمار طلاق نیز میشود.
باید مساجد، مدارس و دانشگاهها را از حالت انفعالی خارج و در آنها مراکز همسریابی تاسیس کنیم
بنیانیان گفت: باید در جامعه اسلامی خود مساجد، مدارس و دانشگاهها را از حالت انفعالی فعلی به کانونهای اجتماعی و فرهنگی فعال و قابل اعتمادی در دل محلات و شهرها تبدیل کنیم که مشاوران زبده در آنجا جوانان را تحت نظارت خود و خانواده به یکدیگر معرفی کنند. اینگونه خواسته جوانان با تجربه عالمانه مشاور گره خورده و انتخابهای دقیق و عاقلانهای برای ازدواج شکل میگیرد. اگر این مهم رخ دهد کمتر کسی برای انتخاب همسر به سراغ فضای مجازی و دوستیهای خیابانی میرود. شکل گیری چنین نهادهایی در کاهش آسیبهای مختلف اجتماعی مثل طلاق، اعتیاد، بد حجابیها و... تاثیر جدی دارد.
وی معتقد است: باید در مساجد، مدارس و دانشگاهها این مراکز همسریابی و معرفی دختران و پسران به یکدیگر زیر نظر مشاوران پخته تاسیس شود. اکنون نیز اقدامات مشابهی در سطح کشور انجام شده که بسیار محدود است و در تمام نقاط کشور نیست.
مظلومانه از سن ازدواج بسیاری از دختران روستایی میگذرد
رئیس سابق کمیسیون پیوست نگاری فرهنگی شورای عالی انقلاب فرهنگی تاکید کرد: متاسفانه بسیاری از دختران روستایی به دلیل مهاجرت پسران روستا به شهرها حقشان پایمال شده و خواستگاری ندارند و مظلومانه از سن ازدواجشان میگذرد.
وی، تصریح کرد: متاسفانه بخشی از مسئولان و مدیران مدارس و دانشگاهها به آدمهای حرفهای تبدیل شدهاند که در چارچوب ماموریت خاص خود زندانیاند و محوریت ذهنشان کسب رضای مقام بالادستی و نه کسب رضای الهی است که البته این مساله در مورد همگان صادق نیست.
ضرورت برخورد با شیادان شبکههای صیغهیابی
بنیانیان در بخش دیگر سخنان خود با تاکید بر ضرورت برخورد قضایی با "شیادانی" که در پوشش دین سایتهای صیغه یابی راه انداختهاند و ضرورت تفکیک میان این سایتها با مراکز همسر یابی، افزود: متاسفانه ما مسائل سطح پایین کشور را به وزارتخانهها در سطح کلان گره زدهایم و از همین رو است که معضلات حل نمیشوند. باید در حل این معضلات راه حلی متناسب با محیط جغرافیایی هر استان پیدا کنیم. به طبع در آغاز هر مسیری افرادی سوء استفادهگر از آن بهرهگیری فسادآلود میکنند.
وی ادامه داد: بعضا این سایتها و کانالهای صیغه یابی از خارج کشور و با هدف تضعیف فرهنگ اداره میشوند و فعالیت برخی نیز به "بدفهمی" آنها از احکام دین معطوف میشود. برخی نمیدانند با این شبکههای صیغه یابی طیف وسیعی از خانوادهها مترلزل شده و احساس امنیت از آنها گرفته میشود. آنقدر ضایعات جانبی این شبکهها زیاد است که تبدیل به یک فرآیند وحشتناک شده است. به طور قطع با فعالیت چنین شبکههایی باید برخورد قضایی شود و تفاوتی میان آنها با مراکز همسریابی قائل شد.
رئیس سابق کمیسیون پیوست نگاری فرهنگی شورای عالی انقلاب فرهنگی با تاکید بر اینکه اکنون باید از تمام ظرفیت جامعه برای تسهیل در امر ازدواج جوانان استفاده کرد، گفت: باید از تمام ظرفیتها برای ازدواج دائمی و منطقی جوانان استفاده کرد، اما راه حل آن صیغه نیست.
وی با بیان اینکه طیفی نگرش قدیمی دارند که بر طبق آن صیغه را راه حل رفع معضلات ازدواج میدانند، ادامه داد: این مراکز صیغه یابی به معضلات کشور اضافه میکنند و آرامش خانوادهها را میگیرند. از سوی دیگر نسخه نویسی ستادی از سوی وزارت خانهها، پاسخگوی حل معضلات ازدواج نخواهد بود و باید خیرین و نخبگان اجتماعی و فرهنگی در محلات به فکر تامین جهیزیه، مسکن و یا رفع موانع شغلی جوانان باشند و به موازات آن با فعالیت فرهنگی موثر، موانع فکری ازدواج و فرزندآوری را حل کنند.
وعده انتخاباتی پرداخت حقوق به زنان خانهدار نه قابلیت اجرا دارد و نه صحیح است
بنیانیان در بخش دیگر سخنان خود، وعدههای انتخاباتی نظیر پرداخت حقوق به زنان خانهدار را در کوتاه مدت و در چنین اقتصاد مشکل داری، تنها وعدههایی برای جلب آراء دانست و گفت: وعده پرداخت حقوق به زنان خانهدار حرف اشتباهی است که ممکن است زنان خانهدار را خوشحال کند، اما نه قابلیت اجرا دارد و نه پرداخت آن صحیح است. ماهیت پرداخت مستقیم پول از دولت به ملت اشتباه است. این وعدهها هم اکنون در روابط زن و شوهرها معضل ایجاد میکند.
وی خطاب به کاندیداهایی که چنین وعدههایی میدهند، تصریح کرد: اگر منابعی سراغ دارید باید با آن مشکلات ریشهای آموزش وپرورش را حل کرد. کمبود امکانات مذهبی، ورزشی در دل محلات فقیر و مجتمعهای مسکن مهر را حل کرد و مهمتر از همه اینها نا کارآمدی محصول دانشگاهها را برطرف و برای اشتغال نخبگان فراری از کشور فکری کرد.
این کارشناس مسائل اجتماعی و فرهنگی با تاکید بر اهمیت پرداختن به مباحث فرهنگی در مدارس و دانشگاهها، خاطر نشان کرد: اهمیت نماز جماعت بر هیچکس پوشیده نیست، اما ما این فرهنگ را در مدارس به اقامه نماز جماعت آن هم برای بخشی از دانش آموزان تقلیل دادهایم درحالی که تنها گوشهای از فرهنگ به نماز جماعت معطوف میشود. در دانشگاهها نیز دین خدا را به یک سری فعالیتهای مذهبی برای برخی دانشجوها تقلیل داده و از آنها حمایت میکنیم در حالی که سایر دانشجوها را رها کردهایم.
پیوستن افراد به ستادهای انتخاباتی با هدف کسب پستهای مدیریتی؛ "مصیبت کشور"
رئیس سابق کمیسیون پیوست نگاری فرهنگی شورای عالی انقلاب فرهنگی، از فعالیت برخی افراد در ستادهای انتخاباتی نامزدها با هدف کسب پست مدیریتی پس از برگزاری انتخابات به عنوان "مصیبت کشور" نام برد و تصریح کرد: بعضا افرادی به امید کسب پست مدیریتی پس از برگزاری انتخابات در ستادهای انتخاباتی نامزدها فعالیت میکنند و رییس جمهور هم مجبور است پس از منتخب شدن برای خارج شدن از زیر دین این افراد به آنها پستهای مدیریتی اعطا کند که نوعا شایستگی پذیرفتن آن مسئولیت را ندارند. ضربه این امر به کل اسلام، انقلاب و دین وارد میشود.
وی یادآور شد: متاسفانه در دورههای پیشین انتخابات ریاست جمهوری شاهد چنین اقداماتی و در پی آن افت مدیریت کشور بودیم. این در حالی است که رییس جمهوری باید در پی انتصاب افراد شایسته باشد ولو اینکه آن افراد منتقدان او و دارای صراحت لهجه باشند.
مدیرانی که به واسطه حضور در ستاد انتخاباتی "مدیر" شدند
بنیانیان با بیان اینکه برای اداره کشور نیازمند "روحهای بلندی" هستیم که از خود عبور کنند، مطرح کرد: ما مدعی اجرای طرح تحول بنیادین در نظام آموزش و پرورش هستیم در حالی که بدنه آموزش و پرورش پر از مدیرانی است که بواسطه حضور در ستاد انتخاباتی یک نماینده مجلس و ... به این مقام رسیدهاند و اکنون معلمان و دبیران از ملاقات با این افراد بیزارند. تمامی این حلقهها به یکدیگر پیوند خورده و وضعیت فعلی را ایجاد کرده است.
این کارشناس مسائل اجتماعی و فرهنگی در پایان با اشاره به عدم فعالیت و مطالبهگری نخبگان در حوزه معضلات اجتماعی و فرهنگی، تاکید کرد: اگر نخبگان به مسائل یاد شده اعتراض میکردند شرایط فعلی ایجاد نمیشد. پستهای مدیریتی باید چنان پاک باشند که از افراد برای برعهده گرفتن این پستها و مقام مدیریتی خواهش کنیم و نه اینکه این گونه همه ارزشهای انسانی را برای جمع آوری رای به بازی بگیریم.