حضور در طبیعت و دیدن و حتی شنیدن صدای پرندگان میتواند ذهن پریشان انسان امروزی را آرام کند، آواز پرندگان میتواند روی روان انسان تاثیر مثبتی بر جای بگذارد به طوری که متخصصان همواره به رفتن به طبیعت و به اصطلاح طبیعت درمانی توصیه میکنند.
جامعه ۲۴- صدای پرندگان در یک صبحگاه زیبا روح و روان انسان را صیقل میدهد، گوش دادن به آواهای مختلف که از حنجره پرندگان مختلف خارج میشود مانند داروی آرام بخشی عمل میکند و میتواند انسان را برای چند دقیقهای از زندگی پرهیاهوی شهری به فضای آرام و دل انگیز طبیعت ببرد و استرس را از ذهن مشوش انسان امروزی دور میکند.
بر این اساس چند سالی است که متخصصان به طبیعت درمانی توصیه میکنند و ایران نیز با داشتن اقلیمی متنوع و گونههای مختلف پرندگان پتانسیل منحصر به فردی برای رشد در این زمینه دارد، در چند سال اخیر صنعت پرندهنگری در دنیا رشد خوبی داشته که با توجه به شرایط فوقالعاده ایران این صنعت میتواند به قطبی برای جذب گردشگر تبدیل شود که موجب به حرکت درآمدن سریعتر چرخ اقتصادی کشور شود.
در واقع پرنده نگری یک صنعت ارزان، اما پردرآمد است، علاوه بر آن بر سلامت و روان انسان امروزی که زندگی سراسر تنش و فشار دارد، تاثیر بسیار خوبی میگذارد، نگاه به پرندگان و طبیعت مانند یک بیمارستان روانی رایگان است که روش درمانی ارگانیک دارد که این نگاه میتواند بقای پرندگان را تضمین کند.
با توجه به این خصوصیات روزانه افراد بیشتری به صنعت پرنده نگری و گردشگری در حیات وحش علاقه مند میشوند؛ این رشته در نقاط مختلف دنیا هواداران و متقاضیان زیادی و صدها هزار پرنده نگر حرفهای درآمدهای کلانی را از محل این نوع گردشگری عاید کشورهایی میکنند که با اقلیم متنوع خود میزبان پرندگان از سراسر جهان هستند، بنابراین تصور کنید صنعت پرندهنگری تا چه اندازه میتواند بزرگ و وسیع باشد، اما در کشور ما با توجه به پتانسیل موجود از این ظرفیت استفاده چندانی نمیشود.
بیشتر بخوانید: اعتیاد سگها در پاتوق معتادان!
البته ایران دارای چندین مرکز پرنده نگری از جمله در تالاب کانی برازان در شهرستان مهاباد، تالابهای استان گیلان، تالاب قره قشلاق بناب آذربایجان شرقی، منطقه نمونه گردشگری هفت حوض در جنوب شرق مشهد و منطقه گردشگری صفه مرکز پرنده نگری است، اما با توجه به توان بالای کشور در زمینه انواع پرندگان به نظر میرسد که باید با نگاه ویژه تری به این مقوله توجه شود.
در واقع ایران جزو کشورهایی با تنوع گونهای بالا است و حدود ۶۰۰ گونه پرنده وجود دارد که سال به سال نیز به تعداد آنها اضافه میشود، حتی در زمینه تنوع گیاهی هم کشور ما بسیار متنوع و غنی است؛ به طوری که تا امروز بیش از ۱۰ هزار گونه گیاهی در ایران ثبت شده و این تعداد از تمام گونههای گیاهی قاره سبز یعنی اروپا بیشتر است که این وضعیت شرایط را برای زیست انواع پرندگان فراهم میکند.
حال از این ظرفیت میتوان به خوبی برای درآمدزایی پایدار در قالب پرندهنگری استفاده کرد؛ راهی که بسیاری از کشورها به خوبی گام در این مسیر گذاشتهاند و تا حد زیادی نیز موفق بودهاند؛ زیرا صنعتی درآمدزا و در عین حال پایدار است.
با نگاهی به تاریخچه روز ملی پرندهنگری میبینیم در سال ۱۳۸۹ برای اولین بار از طریق کمیته ملی طبیعتگردی تعیین یکی از روزهای سال به نام روز ملی پرندهنگری پیشنهاد شد. در این راستا تلاشهای بسیاری صورت گرفت که نتیجه آنها به جشن پرندهنگری در اوایل اردیبهشت همان سال انجامید، اما به سبب نقدهای وارده به برگزاری چنین رویدادی در فصل بهار یعنی فصل زادآوری پرندگان و آسیبپذیری پرندگان از حواشی برگزاری چنین رویدادی، پیشنهاد شد تاریخ این روز تغییر کند.
پس از انجام تحقیقات و ایجاد کارگروههای لازم، فصل پاییز یعنی زمان ورود پرندگان مهاجر به کشور در نظر گرفته و اولین پنجشنبه آذر ماه هر سال به عنوان روز ملی پرندهنگری انتخاب شد. اولین روز ملی پرندهنگری ۳ آذر ۱۳۹۰ برگزار شد و از آن سال همچنان ادامه دارد. اما نامگذاری یک روز و برپایی جشن فایدهای ندارد؛ بلکه باید کارهایی اساسی و بنیادی در راستای حفظ محیط زیست و گونههای موجود در آن انجام داد.
تقریبا همه پرنده نگرهای واقعی به حفاظت از طبیعت ایمان دارند و برای هرچه بهتر انجام شدن این فعالیت بر پایداری زیستگاهها و حفاظت از محیط زیست، پافشاری میکنند. یک زیستگاه تخریب شده، جایگاه مناسبی برای تماشای پرندگان نخواهد بود. از این نظر اگر این فعالیت با مدیریت مناسبی انجام شود؛ به عنوان بازوی حفاظتی پرتوانی در خدمت سازمانهای حفاظتی محیط زیست خواهد بود و میتواند بخش بزرگی از نظارت و پایش ارزیابی زیستگاهها و مناطق طبیعی را به انجام رساند که خود مساله بسیار مهمی است.
کارشناسان معتقدند تنوع زیستی در راستای اکوتوریسم و استفاده پایدار از طبیعت با هدف حفاظت از آن بستری ایجاد میکند که امروز تمام چرخهای اقتصاد دنیا بر مدار آن میچرخد، حال اینکه ما چقدر از این پتانسیل بهرهمند هستیم، میتوان گفت تقریبا هیچ؛ در حالی که با انجام یک سری برنامههای علمی و میدانی میتوان از این ظرفیت در کشور استفاده کرد، چون پرندهنگری به تجهیزات و سرمایه آن چنانی نیاز ندارد و فقط یک دوربین و یک کتاب میخواهد، بنابراین هزینهبر نیست و میتوان از این صنعت که امروزه خیلی از کشورهای دنیا برای آن میلیونی مسافر جابهجا میکنند؛ به نحو مطلوبی برای درآمدزایی در کشور بهره برد.
بروید پرندهها را ببینید و اثر بینظیر و ارزانی که این فعالیت روی روح و روان انسان دارد را تجربه کنید، لذت شنیدن صدای پرندگان در صبحدم حتی بدون اینکه دیده شوند قابل توصیف نیست، برای حفظ پرندگان مشارکت کنید، مشارکت یعنی همین که در طبیعت حضور داشتهای و آنرا شناختی، این یعنی اینکه دیگر شما در غم و شادی آن شریک هستید.