اومیکرون، نام یک سویه از ویروس کروناست که اخیرا در بوتساوانا در جنوب آفریقا شناسایی شده و به نظر میآید در این کشور به ویژه در استان شمالی گائوتنگ با دو کلانشهر پرتوریا و ژوهانسبورگ، شیوع یافته است.
جامعه ۲۴- این سویه بسیار واگیردار با کدگذاری B.۱.۱.۵۲۹ شناسایی شده که سازمان جهانی بهداشت آن را اُمیکرون نامیده است.
تاکنون مواردی از ابتلا به این سویه حتی در چندین بیمار خارج از قاره آفریقا از جمله در چند کشور اروپایی نیز شناسایی شده و منجر به برخی از اقدامات و تدابیر محتاطانه و کنترل مرزها و ورود و خروج مسافران از سوی برخی کشورها شده است.
سوزان هاپکینز، پژوهشگر امپریال کالج لندن این سویه جدید را "نگرانکنندهترین سویهای که تاکنون مشاهده شده توصیف کرد.
بیشتر بخوانید: اومیکرون در راه است/ سویه جدید کرونا چقدر خطرناک است؟
او درباره علت این نگرانی عمیق میگوید: در طول هفتههای گذشته شمار مبتلایان جدید در آفریقای جنوبی در سطحی نسبتا پایین بوده است، اما به ویژه در استان گائوتنگ به ناگهان در مدتی کوتاه شمار بیماران جدید به شدت رو به افزایش گذاشت. با آزمایشهایی که روی نمونهها صورت گرفت مشخص شد که تقریبا در تمام موردها، این بیماری ناشی از آلودگی به یک سویه ویروس کرونای جدید با کد B.۱.۱.۵۲۹ بوده است.
همچنین هلموت هنگل، رئیس بخش ویروسشناسی در کلینیک دانشگاه فرایبورگ آلمان، این سویه ویروسی را بسیار جدی تلقی میکند، اما میگوید که نباید زیادی بر شیپور هشدار دمید.
او میگوید: از قرار معلوم این سویه از ویروس کرونا سریعتر از سویه دلتا در آفریقای جنوبی سرایت یافته، اما هنوز پژوهشی علمی در مورد میزان سرایت آن منتشر نشده و ارزیابیها خیلی کلی و موقت است.
از سوی دیگر ریچارد رهر، رئیس گروه پژوهشی "تکامل ویروسها و باکتریها" در دانشگاه بازل، در این باره میگوید: کاملا قابل تصور است که سویه جدید موسوم به اُمیکرون سرایتپذیری بالایی داشته باشد. به نظر میآید که سویه جدید در آفریقای جنوبی بر سویه دلتا غلبه کرده است. اما شمار مبتلایان جدید در آفریقای جنوبی هماکنون نسبتا پایین است و به همین دلیل ارزیابی را دشوار میسازد. در این لحظه هنوز مشخص نیست که این سویه جدید در چه شرایطی سریعتر از سویه دلتا سرایت پیدا میکند و امیدواریم بتوانیم طی روزهای آینده پاسخی برای آن بیابیم.
او میافزاید که ورود این گونه جدید غیرقابل انتظار بوده و ترکیب جهش ژنی آن "بسیار چشمگیر" است.
گونه جدید تا چه اندازه خطرناک است؟
هلموت هنگل، ویروسشناس در پاسخ به این پرسش میگوید: هنوز زود است بتوان در مورد سویه جدید اظهارنظر کرد.
وی تاکید میکند: امیکرون قطعا سویه جدی است، اما در مجموع دانش علمی در مورد آن هنوز بسیار اندک است. کارشناسان هنوز نمیتوانند با اطمینان بگویند که سرایتپذیری این ویروس بیشتر از سویه دلتا است. اگرچه موردها به خطرناک بودن آن اشاره دارند، اما ذخیره دادهها در این زمینه اندک است.
وی در مورد نتیجهگیریهای شتابزده هشدار میدهد و میگوید: طبیعی است که باید این ویروس را جدی گرفت، اما همزمان باید گفت که دانش ما در این زمینه بسیار اندک است و این طور نبوده که تمام ویروسهایی که از سوی سازمان جهانی بهداشت "نگرانیآور" رتبهبندی شدهاند، حداقل برای ما در آلمان دردسرساز شده باشند.
از نظر او در لحظه حاضر، مهم این است که شتاب روند واکسیناسیون نباید کُند شود.
بنابر گزارش دویچهوله، کریستیان دروستن، ویروسشناس مجتمع پزشکی شاریته در برلین نیز معتقد است که هنوز پرسشهای بدون پاسخ زیادی در این زمینه وجود دارد. هنوز مشخص نیست که این سویه جدید کووید-۱۹ سرایتپذیرتر است و یا در حال حاضر عامل دیگری باعث شیوع آن شده است.
دروستن میافزاید: در حال حاضر شواهدی در مورد میزان شدت بیماری وجود ندارد.
بنابر مطالعات تئوریک و اولیه، تغییرات ژنتیکی این ویروس نشان دادهاند که این سویه از دفاع ایمنی بدن فرار میکند.
با این حال دروستن میگوید: تغییرات در ژنوم به تنهایی کافی نیست که بتوانیم از یک وضعیت نگرانکننده سخن بگوییم. علاوه بر این باید روشن شود که این ویروس سریع سرایت میکند یا ویژگیهای تغییریافته دیگری مانند روند سخت بیماری را به دنبال خواهد داشت. تحقیق و ارزیابی در مورد سویه جدید ویروس هنوز به پایان نرسیده است.
بنابر این گزارش، کارشناسان بهداشتی خواستار این هستند که در کنار مشاهده دقیق سرایت این ویروس، سطح واکسیناسیون در کشورهای آلودهشدهای مانند آفریقای جنوبی را باید به طور جدی افزایش داد.