فیلتر دوده که بیشتر در خودروهای دیزلی استفاده می‌شود، قطعه‌ای حیاتی برای اجرای استانداردهای زیست‌محیطی خودروهاست که در سال‌های اخیر چالش برانگیز شده است. چالش‌های زیست محیطی ناشی از دود خودروهای گازوئیلی چیست و فیلتر دوده چگونه آن‌ها را کاهش می‌دهد؟
جامعه ۲۴ - انواع کامیون‌ها، کامیونت‌ها، اتوبوس‌ها و مینی‌بوس‌هایی که از گازوئیل به عنوان سوخت استفاده می‌کنند، خودروی دیزلی محسوب می‌شوند. این خودرو‌ها سهم قابل توجهی در آلودگی شهرمان دارند.
بر اساس بر اساس اطلاعات سایت کنترل کیفیت هوای تهران، دود سیاه خروجی از موتور‌های دیزلی شامل ترکیبات کربن نسوخته است که به دلیل ایراد در عملکرد موتور خودرو ایجاد می‌شوند. گاز خروجی از موتور‌های دیزل شامل دود سیاه وسفید، سوخت نسوخته، روغن و ... در قالب ذرات معلق است. دوده یا کربن سیاه ماده‌ای است که از سوختن ناقص گازوئیل تولید می‌شود.
مضرات دود ناشی از خودروهای دیزلی
ذرات خروجی اگزوز خودروهای دیزلی که در هوا منتشر می‌شوند، اثرات زیانباری روی سلامت انسان‌ها دارند. تنفس این ذرات موجب ابتلا به بیماری‌هایی نظیر موارد زیر می‌شود:
* بیماری‌های قلبی و عروقی (تصلب شریان‌ها، سکته قلبی، ایجاد لخته در عروق)
* بیماری‌های ریوی (التهاب و سوزش ریه، عفونت ریه، تشدید آسم، انسداد مزمن ریه، کاهش رشد ریه کودکان و ...)
* اختلال در دستگاه عصبی
نصب فیلتر جذب دوده در اگزوز خودرو
فیلتر دوده یک دستگاه استوانه‌ای شکل شامل فیلتر‌های فشرده است که در اگزوز خودروهای دیزلی نصب می‌شود. این فیلتر فقط ذرات معلق موجود در اگزوز خودرو را جمع‌آوری و به گاز بی‌خطر کربن دی‌اکسید تبدیل می‌کند.
در حال حاضر فیلتر دوده مانند یکی از اجزای اساسی و حیاتی خودرو به‌صورت گسترده در شرکت‌های خودروساز دنیا استفاده می‌شود.
بیشتر بخوانید: آلودگی هوای تهران این روزها طبیعی است؟
اولین فیلتر دوده برای حذف خودروهای دیزلی در تیرماه سال ۱۳۹۳ توسط شهرداری تهران به کشور وارد شد. طبق قانون مصوب هیئت دولت از ابتدای سال ۹۴ فیلتر‌های دوده باید روی خودروهای دیزلی نصب می‌شدند. متاسفانه تا پیش از این در ایران حتی یک خودروی دیزلی مجهز به چنین فیلتر‌هایی وجود نداشت.
به گزارش ایسنا در سال ۹۳ بر اساس مصوبه هیأت دولت، نصب «فیلتر جاذب دوده» به منظور کاهش آلودگی هوا الزامی شد و خودروسازان با وجود مخالفت‌های گسترده، مجبور به اجرای این مصوبه محیط زیستی شدند و حتی آرش حسینی میلانی - رئیس وقت کمیته محیط زیست شورای شهر - با اشاره به اهمیت نصب فیلتر دوده روی خودرو‌ها تأکید کرده بود: در شرایطی که خودروسازان در یکی دو سال گذشته بیشترین سود و استفاده را از تحولات اقتصادی برده‌اند و به بهانه تحریم‌ها، خودروهایشان را با همان کیفیت و بلکه کمتر و صد البته قیمت بیشتر فروخته‌اند، با همان بهانه تحریم‌ها می‌خواهند از انجام کمترین وظیفه در راستای قانون هوای پاک شانه خالی کنند.
با وجود آنکه مدیران شهری و اعضای شورای شهر بر لزوم نصب فیلتر دوده روی اتوبوس‌های پایتخت تاکید کردند، اما در جریان بررسی لایحه شهرداری تحت عنوان «انتشار ۳۰۰۰ میلیارد تومان اوراق مشارکت برای توسعه حمل و نقل»، اعضای شورای شهر تهران در دوم دی ماه سال ۹۷ به اختصاص بخشی از اوراق مشارکت به خرید فیلتر دوده رأی منفی دادند و به همین دلیل خرید فیلتر دوده از محل ۳۰۰۰ میلیارد تومان اوراق مشارکت حذف شد و با این تصمیم شورای شهر، یکی از منابع مهم خرید فیلتر دوده، از ردیف‌های کمک حذف شد و سر فیلتر دوده از کمک‌ها بی کلاه ماند!
پس از تشکیل دولت سیزدهم احمد وحیدی - وزیر کشور - آذرماه امسال با اشاره به موضوع فیلتر دوده گفت: با توجه به هزینه بالای واردات فیلتر دوده‌ها این ظرفیت در کشور وجود دارد که به سمت تولید این نوع فیلتر‌ها با همکاری وزارت دفاع و دیگر مراکز تحقیقاتی برویم.